Νίκος Ίτσκος: Ο αγρότης που μετατρέπει παραδοσιακές συνταγές σε καινοτόμα προϊόντα

Σε έναν τόπο εύφορο, που ο καθαρός αέρας και το φρέσκο νερό κυριαρχούν, ένας νέος αγρότης «παντρεύει» τα φυσικά χαρακτηριστικά της καλλιέργειας των οσπρίων με την παράδοση, την επιστήμη και την έρευνα. Στο Βαρικό Φλώρινας, ο 25χρονος Νίκος Ίτσκος συνεχίζει την οικογενειακή καλλιέργεια φασολιών, δίνοντας νέα πνοή, μέσω της μεταποίησης και της τυποποίησης με το όνομα «Varecon».

Έχοντας ολοκληρώσει τις σπουδές του στη γεωπονία με κατεύθυνση την τεχνολογία τροφίμων, ο Νίκος μετέτρεψε τις παραδοσιακές συνταγές της γιαγιάς του σε καινοτόμα προϊόντα, έτοιμα για κατανάλωση. «Το Βαρικό είναι ένα ορεινό χωριό μεταξύ των ορίων Καστοριάς, Φλώρινας και Κοζάνης. Είναι μία περιοχή αγνή, χαρακτηρισμένη ως Natura 2000, με κύριο χαρακτηριστικό το καθαρό νερό των πηγών, που επιτρέπει στα φασόλια να βράζουν εύκολα. Η καλλιέργειά μας είναι βιολογική, όπως και των υπόλοιπων αγροτών στον χωριό, καθώς τα εδάφη μας είναι βαριά, επομένως χρειάζεται πολύ σκάψιμο για να οξυγονωθούν οι ρίζες, καθιστώντας τα ζιζανιοκτόνα περιττά», εξηγεί στην «ΥΧ».

Επιπλέον, ο ίδιος προσθέτει ότι τα φασόλια δεν χρειάζονται καν λιπάσματα, επειδή παράγουν από μόνα τους το άζωτο που χρειάζονται. «Εκτός από τα φασόλια, καλλιεργούμε ταυτόχρονα και μία ευρεία γκάμα λαχανικών, όπως οι ντομάτες, οι πιπεριές, αλλά και ένα τοπικό αρωματικό, που ονομάζεται τσουμπρίτσα· μια σπάνια ποικιλία ρίγανης, που ευδοκιμεί στα βουνά της Δυτικής Μακεδονίας.

Αυτή ξεχωρίζει για το ιδιαίτερο άρωμά της, που συνδυάζει νότες θυμαριού και ρίγανης και αποτελεί εδώ και χρόνια κύριο συστατικό για τις τοπικές συνταγές, με τις μαγείρισσες του χωριού να λένε ότι είναι το μυστικό τους για την ωραία γεύση των πιάτων τους», περιγράφει ο Νίκος.

Η στροφή προς τη γεωπονία

Ο ίδιος, έχοντας μεγαλώσει μέσα στην καλλιέργεια του φασολιού, έμαθε να την αγαπάει και να τη σέβεται, γεγονός που του έδωσε ώθηση να την εκσυγχρονίσει. Αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), αποφάσισε ότι είχε φτάσει η στιγμή να περάσουν στη μεταποίηση και την τυποποίηση των προϊόντων τους.

Όπως αναφέρει, «η καλλιέργεια του φασολιού περνάει από γενιά σε γενιά στην οικογένειά μας. Όπως ο πατέρας μας μεγάλωσε μέσα στα χωράφια, έτσι κι εμείς ακολουθήσαμε το ίδιο πρότυπο. Ακόμα και όταν ήμουν φοιτητής, τα καλοκαίρια επέστρεφα για να ασχοληθώ με την καλλιέργεια. Όσον αφορά τις σπουδές μου, η απόφαση να ακολουθήσω το αντικείμενο της γεωπονίας ήταν συνειδητή επιλογή.

Τον πρώτο χρόνο πέρασα στο Πολυτεχνείο, αλλά κατάλαβα ότι δεν μου ταιριάζει και ότι η γεωπονία είναι αυτό που με χαρακτηρίζει. Οπότε, αποφάσισα να αλλάξω σχολή και μέσω της γεωπονίας να ακολουθήσω την κατεύθυνση της τεχνολογίας τροφίμων, προκειμένου να ανοίξω έναν νέο δρόμο για την καλλιέργεια».

Έτοιμα γεύματα με βάση το φασόλι

Με πρωτοβουλία του Νίκου, η οικογένεια Ίτσκου πήρε την απόφαση να περάσει στη μεταποίηση και να δημιουργήσει έτοιμα γεύματα προς κατανάλωση, σε γυάλινο βάζο, παρασκευασμένα σύμφωνα με την παραδοσιακή συνταγή της περιοχής τους.

«Δουλεύοντας στο χωράφι, έβλεπα την εργασία που χρειαζόταν και αναγνωρίζοντας, παράλληλα, την ποιότητα της πρώτης ύλης σκέφτηκα ότι πρέπει να αναδειχθεί όλη αυτή η προσπάθεια μέσω της μεταποίησης. Επίσης, όταν ήμουν φοιτητής μακριά από τον τόπο μου συνειδητοποίησα ότι υπήρχε έλλειψη στην αγορά από ποιοτικά και υγιεινά μαγειρεμένα φαγητά. Επομένως, ήθελα να δείξω στον κόσμο τι σημαίνει να τρως ένα ποιοτικό προϊόν, που ακόμα και από μόνο του, χωρίς την προσθήκη άλλων υλικών, είναι νόστιμο. Έτσι, έχοντας τις συνταγές της γιαγιάς μου, αποφασίσαμε μετά από πολλά πειράματα και έρευνα να τις βάλουμε σε γυάλινα βάζα», σημειώνει. Σύμφωνα με τον ίδιο, το ζήτημα που έπρεπε να αντιμετωπίσουν ήταν «η διατηρησιμότητα των προϊόντων μέσα στα βάζα, καθώς δεν περιέχουν συντηρητικά και πρόσθετα. Στο θέμα αυτό συνέβαλε η εκπαίδευσή μου στην τεχνολογία τροφίμων. Όλη αυτή η προσπάθεια ήταν μία χρονοβόρα διαδικασία, για να μπορέσουμε ουσιαστικά να μεταφέρουμε τα προϊόντα από την κατσαρόλα στο βάζο, διατηρώντας τη γεύση και την ποιότητα».

Τυποποίηση και προώθηση

Εκτός από τα μαγειρεμένα προϊόντα, η οικογένεια συσκευάζει σε γυάλινα βάζα τσουμπρίτσα και λιαστή πιπεριά. Επίσης, συσκευάζει τα φασόλια της σε συσκευασία των 500 γρ. Τα συσκευασμένα προϊόντα «Varecon» διατίθενται σε καταστήματα στη Θεσσαλονίκη, την Κοζάνη και την Πτολεμαΐδα, όπως αναφέρει ο Νίκος.

Επόμενα σχέδια

Ο ίδιος εξηγεί ότι «στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε και άλλους κωδικούς με βάση τα όσπρια, όπως τα σνακ από φασόλια, αλλά και να επεκτείνουμε το δίκτυο διανομής μας. Επίσης, κύριο μέλημά μας είναι να έχουμε άμεση επαφή με τον καταναλωτή. Να μπορεί, δηλαδή, να έρθει στο χωριό μας, να γνωριστούμε και να δει πού ακριβώς καλλιεργούνται τα προϊόντα μας και με ποιον τρόπο».