Η νέα μονάδα για την εταιρεία είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα;
Ναι, βέβαια. Πρόκειται για ένα ενσακιστήριο που έκλεισε έναν χρόνο λειτουργίας. Αποφασίστηκε στο πλαίσιο ανάπτυξης και βελτίωσης της δουλειάς μας, όταν είδαμε ότι έχουμε φτάσει σε ένα σημείο ζήτησης που χρειαζόμασταν κάτι δικό μας. Έως τότε συνεργαζόμασταν με εξωτερικούς παρόχους υπηρεσιών, που έκαναν πάντως πολύ καλή δουλειά. Ήταν μια λογική εξέλιξη για μια εταιρεία που αναπτύσσεται. Η Yara Ελλάδας δεν δραστηριοποιείται μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε 22-23 ακόμα χώρες στα Νότια Βαλκάνια, στην Κύπρο, στη Μέση Ανατολή και στην Αραβική Χερσόνησο. Το εργοστάσιο αυτό καθαυτό εξυπηρετεί βέβαια κυρίως την Ελλάδα.
Υπάρχουν σχέδια να γίνουν και άλλες επενδύσεις στην Ελλάδα;
Σχέδια υπάρχουν, πολλά από τα οποία δεν είναι μόνο ασκήσεις επί χάρτου, αλλά είναι δομημένα με όλα τα απαραίτητα στοιχεία. Όμως, τα σχέδια, για να υλοποιηθούν, θέλουν και τις κατάλληλες συνθήκες στην αγορά, οι οποίες αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχουν.
Τα τελευταία χρόνια, η κατανάλωση λιπασμάτων στην Ελλάδα παρουσιάζει πτωτική τάση ως αντίκτυπο των οικονομικών συνθηκών. Οι αγρότες έχουν πιεστεί, οπότε αντίστοιχα και τα καταστήματα γεωργικών εφοδίων πιέζονται. Με οικονομικούς όρους υπάρχει και ένα κλίμα επιφυλακτικότητας, μια νευρικότητα και μια απαισιοδοξία στην αγορά. Σε αυτό το περιβάλλον, κάποιες ενέργειες χρήζουν περαιτέρω εξέτασης.
Πώς κινείται αυτή την εποχή η εταιρεία στην Ελλάδα;
Στην Υara Ελλάς είμαστε 29 άτομα. Είμαστε μια εταιρεία με 80 εκατ. τζίρο και έχουμε πολύ υψηλές πωλήσεις σε σχέση με τον αριθμό εργαζομένων. Αυτό οφείλεται στο ανθρώπινο δυναμικό της εταιρείας, στο μοντέλο λειτουργίας που εφαρμόζεται και στην υποστήριξη που υπάρχει απ’ έξω. Το περιβάλλον είναι πολύ ανταγωνιστικό και δεν αρκούν μόνο το brand ή η ποιότητα των προϊόντων.
Τι άλλο χρειάζεται δηλαδή;
Μία στρατηγική, ένας συνδυασμός. Στον δικό μας χώρο, η καινοτομία και η διαφορετικότητα υπάρχουν, όμως δεν είναι τόσο έντονες όπως σε άλλες κατηγορίες προϊόντων, π.χ. τα αγροχημικά, τα οποία συνοδεύονται από μια πατέντα που δίνει απόλυτη προστασία στο προϊόν. Τα προϊόντα θρέψης συχνά μπορούν να τα μιμηθούν και άλλοι.
Αυτό που ο ανταγωνισμός δεν μπορεί να μιμηθεί εύκολα είναι ο ανθρώπινος παράγοντας. Το θέμα είναι πώς κρατάς τους ανθρώπους σου και πώς τους «δένεις» με τα προϊόντα, έτσι ώστε να χτίσεις ένα σύστημα, στο οποίο να διασφαλίζεις την κουλτούρα, το όραμα, τον τρόπο δουλειάς.
Εμείς υλοποιούμε μια στρατηγική που εστιάζει στον αγρότη. Η καλλιέργεια είναι το «εργοστάσιο» ενός ανθρώπου και έχει συγκεκριμένες ανάγκες.
Πώς υλοποιείται αυτή η στρατηγική;
Λειτουργούμε σε τρεις πυλώνες. Ο πρώτος είναι η κατανόηση των αναγκών του αγρότη. Για να γίνει αυτό πρέπει να μιλήσεις μαζί του, να τον ακούσεις και αυτό το κάνουμε μέσα από τα δίκτυα που έχουμε. Ο δεύτερος πυλώνας είναι να αναπτύξουμε λύσεις χρησιμοποιώντας αυτά που έχουμε μάθει. Μια λύση πρέπει να δίνει απάντηση σε μια ανάγκη που είναι πραγματική και μια λύση είναι πιο σύνθετη από ένα προϊόν ή μια γκάμα προϊόντων.
Τι πρέπει, λοιπόν, να περιέχει αυτή η λύση;
Έως τη δεκαετία του ’90, υπήρχε η αντίληψη ότι το λίπασμα είναι ένα προϊόν που απλώς το ρίχνεις στο χωράφι. Υπήρχε η νοοτροπία «όσο περισσότερο, τόσο καλύτερα». Εξαιτίας της κακής ή υπερβολικής χρήσης σε κάποιες περιπτώσεις είχαμε και προβλήματα με τη μόλυνση του περιβάλλοντος. Αυτήν τη στιγμή, η λίπανση έχει γίνει πλέον κατανοητό ότι πρέπει να εφαρμόζεται τεχνικά. Σε μια καλλιέργεια, η θρέψη δεν είναι μια στιγμιαία ενέργεια. Πρέπει να ξεκινήσεις, ανάλογα φυσικά με την καλλιέργεια, πριν καν την εκκίνηση της καλλιέργειας και να φτάσεις μέχρι το τέλος. Υπάρχουν πολλά στάδια μέχρι τη συγκομιδή και στο καθένα από αυτά χρειάζεται σωστή επιλογή προϊόντων και σωστή εφαρμογή στον σωστό χρόνο. Για παράδειγμα, στο σιτάρι για να έχεις καλή παραγωγή και καλή ποιότητα με υψηλή πρωτεΐνη, χρειάζεται σωστή λίπανση σε συγκεκριμένα στάδια. Για να το πετύχεις αυτό πρέπει να έχεις γνώση και κάποιες φορές βοηθούν και τα κατάλληλα εργαλεία, όπως με τη γεωργία ακριβείας να μπορέσεις να πάρεις τις σωστές αποφάσεις.
Η Yara, λοιπόν, δεν εμπορεύεται ένα προϊόν ή μια κατηγορία προϊόντων, αλλά εμπορεύεται συνολικές λύσεις, γιατί έχει συνολική γκάμα προϊόντων, τους ανθρώπους που γνωρίζουν και δικά της ερευνητικά κέντρα. Και, για να ολοκληρώσουμε, αυτός είναι ο τρίτος πυλώνας: Το πώς, δηλαδή, θα τοποθετήσεις αυτές τις λύσεις εμπορικά στην αγορά.
Πιστεύετε ότι η γεωργία ακριβείας είναι το μέλλον;
Πιστεύω ότι σύντομα θα δούμε πράγματα που δεν τα φανταζόμασταν. Εμείς ως Yara τώρα έχουμε μπει και στο κομμάτι της ψηφιακής γεωργίας μέσω 250 ανθρώπων που εργάζονται στο Βερολίνο. Τον Απρίλιο υπογράψαμε συμβόλαιο με την IBM στο πλαίσιο του digital farming για την ανάπτυξη και άλλων εφαρμογών. Δεν γνωρίζω όμως πότε όλα αυτά και σε τι βαθμό θα έρθουν στην Ελλάδα.
Οι συνθήκες εδώ είναι διαφορετικές λόγω μικρού κλήρου;
Το θέμα δεν είναι μόνο ότι ο κλήρος είναι μικρός, είναι ότι στην ίδια περιοχή έχεις πολλές διαφορετικές καλλιέργειες και έτσι πρέπει να εφαρμόσεις διαφορετικές λύσεις. Αυτό που προσπαθώ να περάσω στη μητρική εταιρεία είναι ότι πρέπει να βρεθούν εργαλεία και λύσεις σε μικρές εκτάσεις. Αυτό που εφαρμόζεται στον Καναδά δεν είναι δεδομένο ότι μπορεί να εφαρμοστεί και εδώ.
Πρέπει να είσαι ευέλικτος και να μπορείς να εστιάσεις στον μεμονωμένο αγρότη. Όμως, αυτές οι λύσεις δεν αφορούν απαραίτητα μόνο την Ελλάδα, αλλά και άλλες περιοχές με ομοειδή χαρακτηριστικά, όπως η Ιταλία, καθώς και άλλες χώρες στην υπόλοιπη Ευρώπη και στην Ασία. Μέσα στη διαφορετικότητά μας, έχουμε κάποια κοινά στοιχεία που μπορούμε να τα ομαδοποιήσουμε χωρίς να είναι απαραίτητη η γεωγραφική εγγύτητα.
Πιστεύετε ότι υπάρχει πρόβλημα χαμηλής λίπανσης στην ελληνική γεωργία;
Υπάρχει σταδιακά μειούμενη λίπανση και ειδικά από το 2010 και μετά έχουμε μεγάλη πτώση. Αν υπολογίσουμε μια στοιχειώδη λίπανση με βάση τα καλλιεργούμενα στρέμματα, η κατανάλωση λιπασμάτων θα έπρεπε να είναι 300.000-400.000 τόνους παραπάνω από το επίπεδο που είναι τώρα, δηλαδή των 800.000 τόνων. Άρα, υπάρχει σοβαρή υπολίπανση.
Υπάρχει σχεδιασμός για νέα προϊόντα;
Η καινοτομία είναι σημαντικό κομμάτι της προσέγγισής μας και αναπτύσσουμε συνεχώς νέα προϊόντα και λύσεις. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα διαφυλλικά λιπάσματα ιχνοστοιχείων και οι βιοδιεγέρτες που αναπτύσσουμε τώρα στην Αγγλία. Επίσης, τοποθετούμε νέα προϊόντα στην αγορά, τα οποία θα μπουν κάτω από την επωνυμία Yara Rega. Πρόκειται κοκκώδη λιπάσματα που θα μπορέσουν να δώσουν σωστή θρέψη με ανταγωνιστικό κόστος και εφαρμογή στην υδρολίπανση.
Έχουμε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, γιατί είμαστε μια εταιρεία που δοκιμάζει συνεχώς νέα πράγματα. Θέλουμε να αλλάξει ο τρόπος προσέγγισης στη γεωργία από όλους τους εμπλεκομένους, έτσι ώστε να έχουμε καλύτερα εισοδήματα για όλους. Γιατί θεωρούμε ότι αυτό που συμβαίνει τώρα είναι άδικο. Οι Έλληνες αγρότες δουλεύουν πολύ σκληρά σε δύσκολες συνθήκες και αυτήν τη στιγμή οι κόποι τους δεν ανταμείβονται όπως θα έπρεπε.
|
Σε σχέση με τα λιπάσματα, υπάρχουν κάποιες εξελίξεις; Βλέπετε κάποιες νέες τάσεις; Στο ίδιο το λίπασμα δεν θα έλεγα ότι υπάρχουν εξελίξεις. Ο πυρήνας της θρέψης είναι ο ίδιος: άζωτο, φώσφορο κάλιο, μαγνήσιο, ασβέστιο και άλλα θρεπτικά στοιχεία. Ό,τι και να κάνεις, αυτά χρειάζεται το φυτό. Υπάρχουν νέες τεχνολογίες και κάποιες από αυτές τις έχουμε και εμείς. Όμως, πιστεύουμε ότι το σημαντικό είναι να γνωρίζεις τις ανάγκες της καλλιέργειάς σου, να γνωρίζεις τι ακριβώς θέλει στο κάθε στάδιο και να δίνεις αυτό που χρειάζεται όποτε το χρειάζεται, στις ποσότητες που χρειάζεται. Η Yara εστιάζει στην κατανόηση των αναγκών και στην εφαρμογή των θετικών στοιχείων σε μορφή που είναι άμεσα διαθέσιμη. Αναφορικά με το άζωτο, o συνδυασμός του νιτρικού με το αμμωνιακό άζωτο είναι ό,τι καλύτερο, αρκεί να μπαίνει σε σπαστές εφαρμογές, γνωρίζοντας τι και πόσο βάζεις. Αυτός είναι ο πιο αποδοτικός και ο πιο οικονομικός τρόπος.
Παλιά το πρόβλημα ήταν ότι δεν υπήρχε ιδιαίτερη εστίαση στις θρεπτικές ανάγκες των καλλιεργειών και σε πολλές περιπτώσεις εφαρμοζόταν τυφλά ό,τι άντεχε η τσέπη του καθενός. Τώρα, επειδή υπάρχει οικονομική στενότητα, έχουμε φτάσει στο άλλο άκρο και σε πολλές περιπτώσεις εφαρμόζεται πιο λίγο από ό,τι χρειάζεται. Ειδικά για το νιτρικό άζωτο, όταν εφαρμόζουμε τις ποσότητες που χρειάζεται η καλλιέργεια και έχουμε τεχνική προσέγγιση, τότε δεν έχουμε απώλειες από έκπλυση γιατί είναι πολύ γρήγορα αφομοιώσιμο. Προϊόν, άνθρωπος και γνώση: Χρειάζεται συνδυασμός αυτών των τριών παραγόντων. Δεν υπάρχει μια μαγική λύση. |
Και αναφορικά με την προστασία του περιβάλλοντος;
Πιστεύετε ότι η ελληνική πρωτογενής παραγωγή έχει ευκαιρίες ανάπτυξης;
Ναι, και πιστεύω ότι το παραγωγικό κομμάτι το έχουμε, το θέμα είναι η στρατηγική που θα ακολουθήσουμε. Για να βρούμε ευκαιρίες, πρέπει να τις ψάξουμε σε άλλες αγορές εκτός Ελλάδας και να φτιάξουμε τα προϊόντα που θέλουν, να ξεφύγουμε από τα στερεότυπα.
Μπορεί να πιστεύουμε ότι το λάδι ή το τυρί μας είναι τα καλύτερα, και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι. Όμως, δεν μετράει τι πιστεύουμε εμείς, αλλά τι πιστεύει αυτός που θέλουμε να του πουλήσουμε τα προϊόντα μας. Ο άνθρωπος που έρχεται εδώ ως τουρίστας δοκιμάζει ένα προϊόν σε ένα συγκεκριμένο περιβάλλον: το ταβερνάκι, η θάλασσα, το νησί, έρχεται στο τραπέζι και η χωριάτικη. Όταν καταναλώνεις ένα προϊόν σε μια χώρα, τότε εντάσσεται στο πλαίσιο μια συνολικής υπηρεσίας. Όμως, στο Όσλο, με -10 βαθμούς Κελσίου, η εμπειρία δεν θα είναι η ίδια. Εκεί ο ίδιος άνθρωπος αγοράζει προϊόντα με άλλους όρους κατανάλωσης. Δηλαδή, το λάδι δεν θα το βάλει στη χωριάτικη, αλλά θα ρίξει τρεις σταγόνες στη δική του σαλάτα. Άρα, θα πρέπει να δεις τι θέλει η αγορά-στόχος και να φτιάξεις ένα προϊόν όπως το θέλει αυτή. Όσους εργάζονται σε αυτή την κατεύθυνση εμείς μπορούμε να τους βοηθήσουμε.
Με ποιον τρόπο;
Επειδή έχουμε εμπειρία από πολλές χώρες, έχουμε και τη δυνατότητα να δοκιμάζουμε πράγματα. Επομένως, κάθε συνεργάτης και κάθε αγρότης έχει πρόσβαση στο κομμάτι της πληροφορίας που χρειάζεται. Στη θρέψη είναι τόσες πολλές οι συνθήκες που αλλάζουν το παραγωγικό αποτέλεσμα που πάντα μπορείς να μάθεις κάτι καινούριο, αλλά για να γίνει αυτό πρέπει να συνεργάζεσαι με τον γεωπόνο.
