Σε εξέλιξη βρίσκεται αυτή την περίοδο η σπορά νωπών φασολιών στις νοτιότερες και θερμότερες περιοχές της χώρας, ενώ παράλληλα έχουμε και την επικείμενη συλλογή του αρακά που είναι καλλιεργημένος στα θερμοκήπια. Οι καλλιέργειες αυτές έχουν ως στόχο τη συλλογή του προϊόντος για καθαρά νωπή χρήση και όχι για τη βιομηχανία κατεψυγμένων.
Δυστυχώς, η εικόνα που παρουσιάζουν οι καλλιέργειες από χρονιά σε χρονιά είναι αυτή της συρρίκνωσης, λόγω των αλλαγμένων καταναλωτικών συνηθειών, όπως επίσης και του αυξημένου κόστους παραγωγής. Καθότι για τη συλλογή των λοβών απαιτείται χειρωνακτική εργασία, η κατάσταση δυσκολεύει ακόμα περισσότερο, εξαιτίας της έλλειψης εργατικών χεριών. Αποτέλεσμα αυτής της συγκυρίας είναι η μείωση των καλλιεργούμενων εκτάσεων, με την παραγωγή των εν λόγω προϊόντων να προσανατολίζεται, κυρίως, προς τις λαϊκές αγορές.
Στην Ανάβυσσο Αττικής, ο Σωτήρης Τσάκος καλλιεργεί πάνω από 100 στρέμματα αρακά κάθε χρόνο, στοχεύοντας στην πρώιμη παραγωγή του προϊόντος, ώστε να πάρει μια καλύτερη τιμή. Όπως υποστηρίζει, σε περίπου 20 ημέρες, εφόσον τον ευνοήσουν και οι καιρικές συνθήκες, θα ξεκινήσει τη συλλογή του νωπού αρακά. «Εάν δεν έχουμε προβλήματα από τους παγετούς και μας βοηθήσουν οι βροχοπτώσεις, η παραγωγή που αναμένουμε είναι καλή. Υπήρχαν, όμως, και χρονιές που δεν πήραμε ούτε κιλό, λόγω όψιμων παγετών», επισημαίνει. Επιπλέον, ο ίδιος αναφέρει ότι, αυτή την εποχή, ο αρακάς που βρίσκεται στις αγορές προέρχεται από θερμοκηπιακές καλλιέργειες, οι οποίες έχουν τη δυνατότητα να δώσουν καλύτερες αποδόσεις και μπορούν να ξεπεράσουν ακόμη και τον ενάμιση τόνο.
«Για την τρέχουσα περίοδο, η τιμή παραγωγού κυμαίνεται στα 2,5 ευρώ», αποκαλύπτει, ενώ στο ερώτημά μας αν η καλλιέργεια του αρακά για καθαρά νωπή χρήση έχει μέλλον στη χώρα υποστηρίζει ότι «απαιτείται εκμηχάνιση των καλλιεργειών και καλύτερο μάρκετινγκ στην προώθηση του προϊόντος, λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του, σε σύγκριση με τα κατεψυγμένα».
Το κόστος των συλλεκτικών είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα
Για μειωμένες εκτάσεις στην τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο κάνει λόγο και ο Γιώργος Νίκου, από τις Λιβανάτες Φθιώτιδας. Παλαιότερα, καλλιεργούσε πάνω από 200 στρέμματα σε «σκάλες», ώστε να καλύψει την αγορά από τον Ιούνιο μέχρι και τον Νοέμβριο, ωστόσο αυτές οι εποχές φαίνεται ότι έχουν παρέλθει. «Το αυξημένο κόστος παραγωγής και η έλλειψη εργατικών χεριών δυσχεραίνουν σημαντικά τις επιλογές μας στον προγραμματισμό που κάνουμε αυτή την περίοδο. Παράγω νωπό φασόλι και αρακά, ωστόσο έχω περιορίσει σημαντικά τις καλλιεργούμενες εκτάσεις», εξηγεί.
Ακόμη, ο ίδιος υποστηρίζει ότι, λόγω της έλλειψης εργατών γης, στην παραγωγή μπαίνουν και έμποροι του χώρου. Επενδύουν στη μηχανική συλλογή, ώστε τα προϊόντα αυτά, που προορίζονται για νωπή χρήση, να συλλέγονται με τέτοια μέσα. «Αυτομάτως θα πέσει σημαντικά το κόστος της συλλογής, ενώ το προϊόν, λόγω της χαμηλότερης τιμής του στην αγορά, θα έχει μεγαλύτερη ζήτηση».
Στα τέλη του Απρίλη η συλλογή του αρακά στη Θήβα
Εστιάζοντας αποκλειστικά στον αρακά και τα νωπά φασόλια, ο Βαγγέλης Δαβιώτης, παραγωγός από την Καλλιθέα Βοιωτίας, συνεχίζει την παραγωγή σε πάνω από 400 στρέμματα, καλλιεργώντας σε «σκάλες». Ο ίδιος έχει εξασφαλίσει έναν επιθυμητό αριθμό εργατών γης και για τον λόγο αυτόν συνεχίζει να παράγει ποικιλίες νωπών φασολιών, όπως χάντρες μπαρμπούνια, τσαουλιά και άλλα, ώστε να καλύψει τη ζήτηση της αγοράς.
Ο κύκλος της καλλιέργειας αρακά και φασολιών ξεκινάει τον Δεκέμβριο και ολοκληρώνεται τον Οκτώβριο της επόμενης χρονιάς. Ανάλογα με τις εδαφοκλιματολογικές συνθήκες των χωραφιών που χρησιμοποιεί ο κ. Δαβιώτης, αλλά και τη διαχείριση που κάνει, οι αποδόσεις ξεπερνούν τον έναν τόνο ανά στρέμμα. Ο ίδιος κάνει λόγο για υψηλής ποιότητας και διατροφικής αξίας προϊόντα νωπών κηπευτικών, σε σύγκριση με τα κατεψυγμένα.
Καταλήγοντας, ο κ. Δαβιώτης βάζει και έναν αστερίσκο, τονίζοντας ότι «δυστυχώς, οι καταναλωτές έχουν στραφεί προς τα κατεψυγμένα, διότι τα διαχειρίζονται ευκολότερα σε σύγκριση με τα νωπά. Ένας άλλος αρνητικός παράγοντας είναι και το αυξημένο κόστος αγοράς του προϊόντος, λόγω των εργατικών χεριών που απαιτούνται, με αποτέλεσμα να μην είναι ανταγωνιστικό».
Η Καλαμάτα κάνει στροφή στην καλλιέργεια της ελιάς
Λόγω της πρωίμισης, ο μεσσηνιακός κάμπος αποτελούσε για πολλά χρόνια σημείο καλλιέργειας των φασολιών, όπως και της πατάτας, για πολλούς παραγωγούς της περιοχής. Η εναλλαγή από φασόλι σε πατάτα –και αντίστροφα– βοηθούσε σημαντικά τις δύο καλλιέργειες, λόγω των ξεχωριστών τους ιδιοτήτων.
Ωστόσο, σήμερα, σύμφωνα με τον γεωπόνο Ανδρέα Μάραντο, ο οποίος έχει πολυετή εμπειρία στην καλλιέργεια νωπών φασολιών, οι εκτάσεις έχουν μειωθεί κατά πολύ μεγάλο ποσοστό. «Ένας σημαντικός αριθμός παραγωγών έχει στραφεί στην ελαιοκαλλιέργεια, διότι τα φασόλια απαιτούν σημαντικό αριθμό εργατικών χεριών, αλλά και καλύτερη διαχείριση λόγω της ευαισθησίας τους ως νωπά προϊόντα. Υπάρχουν, όμως, και παραδοσιακοί καλλιεργητές, οι οποίοι συνεχίζουν να παράγουν νωπό φασόλι, όπως και αρακά, με το μεγαλύτερο, βέβαια, ποσοστό να κατευθύνεται προς τις λαϊκές αγορές», σημειώνει.
Σε ό,τι αφορά την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο, ο κ. Μάραντος υποστηρίζει ότι οι πρώτες συλλογές θα ξεκινήσουν στα μέσα Απριλίου, «εφόσον το επιτρέψουν οι καιρικές συνθήκες και δεν έχουμε προβλήματα από όψιμους παγετούς».
