Nutri-Check Net: Περισσότερα από 170 εργαλεία για τη θρέψη των καλλιεργειών διαθέσιμα στους Έλληνες αγρότες

Ψηφιακή πλατφόρμα που συγκεντρώνει τεχνολογικά εργαλεία για τη θρέψη καλλιεργειών είναι διαθέσιμη σε αγρότες εννέα ευρωπαϊκών χωρών, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, μέσω του ευρωπαϊκού έργου NUTRI-CHECK NET. Το έργο, που ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2023, έχει ως στόχο τη μεγιστοποίηση της ακρίβειας για τη θρέψη των καλλιεργειών με βάση την τοποθεσία και επικεντρώνεται στα θρεπτικά συστατικά άζωτο, φώσφορο και κάλιο, και στις καλλιέργειες του σιταριού, αραβοσίτου και πατάτας.
Κάθε μία από τις εννέα χώρες, που συμμετέχει, διαθέτει μια εθνική ομάδα εμπειρογνωμόνων που απαρτίζεται από ερευνητές, αγρότες, εμπορικούς εταίρους και συμβούλους. Όπως αναφέρει στην «ΥΧ» ο Αλέξανδρος Φουρναράκος, γεωπόνος ερευνητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, το οποίο συμμετέχει ως συντονιστής στο έργο, «το NUTRI-CHECK NET έχει ως φιλόδοξο στόχο την ανάπτυξη της διαδικτυακής πλατφόρμας για τις βέλτιστες πρακτικές θρέψης φυτών, καθώς πολλά εργαλεία υπάρχουν και χρησιμοποιούνται ευρέως σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης και στις εννέα συμμετέχουσες χώρες.
Οι αγρότες υπολογίζουν τις απαιτήσεις μιας καλλιέργειας για θρεπτικά στοιχεία, δημιουργώντας ένα σχέδιο
Στο πλαίσιο του έργου, έχει προσδιοριστεί ένας κατάλογος με περισσότερα από 170 εργαλεία που μπορούν να υποστηρίξουν τη λήψη αποφάσεων για τη διατροφή των καλλιεργειών και τα οποία είναι διαθέσιμα στην πλατφόρμα». Πέντε από αυτά παρουσιάστηκαν τον Νοέμβριο του 2024 στο δεύτερο workshop του δικτύου που πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά με συμμετέχοντες από όλη την Ευρώπη.
Έλεγχος τριών βημάτων για τη θρέψη
Οι φορείς του έργου μέσω της πλατφόρμας θέλουν να προσφέρουν μία πιο ευέλικτη διαδικασία λήψης αποφάσεων για τη θρέψη των φυτών, η οποία διεξάγεται και ενδεχομένως προσαρμόζεται από τους γεωργούς καθ’ όλη τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου.
Όπως εξηγεί ο κ. Φουρναράκος, «οι έρευνες που πραγματοποιήθηκαν το 2023 έδειξαν ότι οι αγρότες στις εννέα συμμετέχουσες χώρες σπάνια προσαρμόζουν ή αξιολογούν τα σχέδια λίπανσής τους, εφαρμόζοντας απλά τη θρέψη βάσει του σχεδίου που δημιουργείται στην αρχή της καλλιεργητικής περιόδου, ή σε ορισμένες περιπτώσεις, ένα σχέδιο που δεν αλλάζει από έτος σε έτος. Ως αποτέλεσμα, το έργο NUTRI-CHECK NET επικεντρώνεται σε μια πολύ πιο δυναμική προσέγγιση». Πιο αναλυτικά, κατά τη διάρκεια της συνάντησης των εταίρων, τον Νοέμβριο του 2024, η Sarah Kendall φυσιολόγος φυτών με έδρα την ADAS, μια εταιρεία γεωργικών και περιβαλλοντικών συμβουλών στο Ηνωμένο Βασίλειο, παρουσίασε την προσέγγιση ελέγχου τριών βημάτων καθ’ όλη τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου, τονίζοντας ότι είναι ζωτικής σημασίας για την εξασφάλιση καλύτερης αξιοποίησης των θρεπτικών στοιχείων και της βέλτιστης γνώσης πάνω στην οποία θα βασιστούν». Τα τρία βήματα της μεθόδου είναι τα εξής:
- Σχεδιασμός: Οι αγρότες υπολογίζουν τις απαιτήσεις μιας καλλιέργειας για θρεπτικά στοιχεία, δημιουργώντας ένα σχέδιο. Το σχέδιο είναι ένα σημαντικό βήμα, καθώς ένα καλά μελετημένο σχέδιο συνιστά μια καλύτερη έναρξη στο σχέδιο θρέψης της καλλιέργειας. Ωστόσο, δεδομένου ότι οι καλλιέργειες σπάνια αναπτύσσονται σύμφωνα με το σχέδιο, πρέπει να επικεντρωθούμε στον δυναμικό σχεδιασμό της θρέψης με ελέγχους, προσαρμογές και αξιολογήσεις μετά τη συγκομιδή.
- Έλεγχος και προσαρμογή: Ο έλεγχος της ανάπτυξης κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου μπορεί να αποτελέσει πρόκληση, όμως ο έλεγχος και η προσαρμογή είναι απαραίτητα για το τελικό αποτέλεσμα.
- Αξιολόγηση: Η σημασία της ανάλυσης των αποτελεσμάτων της συγκομιδής των θρεπτικών στοιχείων μιας καλλιέργειας δεν πρέπει να υποτιμάται. Τα ακριβή αποτελέσματα επιτρέπουν τη δημιουργία του βέλτιστου δυνατού σχεδίου για την επόμενη καλλιεργητική περίοδο.
Ανταλλαγή απόψεων εκτός συνόρων
Στη διαδικτυακή συνάντηση των εταίρων, ένα από τα θέματα συζήτησης ήταν τα εργαλεία διαχείρισης θρεπτικών ουσιών, τα οποία παρουσιάστηκαν στους ενδιαφερόμενους, οι οποίοι στη συνέχεια συζήτησαν τα εργαλεία σε ομάδες. Πολλά από τα εργαλεία που προσδιορίστηκαν στο πρόγραμμα δοκιμάστηκαν το 2024 από ομάδες αγροτών στις διάφορες χώρες.
Στόχος του NUTRI-CHECK NET το 2025 είναι οι εμπειρογνώμονες να αξιολογήσουν αυτά τα εργαλεία και να τα συμπυκνώσουν σε βέλτιστες πρακτικές που θα δημοσιευθούν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του έργου. «Με βάση τη στρατηγική της ΕΕ για την Πράσινη Συμφωνία “Από το αγρόκτημα στο πιάτο”, οι στόχοι του έργου παραμένουν εξαιρετικά σημαντικοί», υπογραμμίζει ο κ. Φουρναράκος.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ένα από τα μέλη από τη Δανία, ο Leif Knudsen, επικεφαλής σύμβουλος της SEGES Innovation, με δεκαετίες εμπειρίας ως σύμβουλος θρέψης φυτών, ανέφερε ότι «μου αρέσει πολύ η οργάνωση αυτού του θεματικού δικτύου. Υπάρχουν 26 ομάδες για τη θρέψη καλλιεργειών (crop nutrition clubs) και στις εννέα χώρες. Η πρακτική εμπειρία τους στο πεδίο διαβιβάζεται στις εννέα εθνικές ομάδες εμπειρογνωμόνων και, στη συνέχεια, οι βέλτιστες πρακτικές θα ενοποιηθούν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, παρέχοντας αξία πέρα από τα σύνορα των χωρών. Έτσι, περνάμε από ένα πολύπλοκο δίκτυο γνώσεων σε ένα πραγματικό αποτέλεσμα που θα είναι έτοιμο μέχρι το τέλος του έργου».
Ο ίδιος έδωσε ένα παράδειγμα από τη χώρα του, αναφέροντας ότι «προσφέρουμε περίπου δέκα διαδικτυακές πλατφόρμες προσαρμοσμένες για τις διάφορες απαιτήσεις των καλλιεργειών. Όλες βασίζονται σε μια πολύ μεγάλη βάση δεδομένων από τον αγρό. Μία από τις πιο δημοφιλείς πλατφόρμες για έλεγχο και αξιολόγηση θρέψης είναι το CropManager, το οποίο χρησιμοποιείται για τον έλεγχο και την προσαρμογή του προγράμματος λίπανσης μιας καλλιέργειας. Με αυτό το ψηφιακό εργαλείο, οι αγρότες μπορούν να διερευνήσουν τα ισοζύγια θρεπτικών στοιχείων, κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τον υπολογισμό της ανάγκης φωσφόρου, καλίου και δευτερογενούς αζώτου».
Καταλήγοντας, ο κ. Φουρναράκος υπογράμμισε ότι «με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας που διεξάγεται από το έργο για τα εργαλεία που δοκιμάστηκαν στις 26 ομάδες θρέψης καλλιεργειών, οι 20 καλύτερες πρακτικές για τον σχεδιασμό θρεπτικών στοιχείων θα προσδιορισθούν. Η εξακρίβωση των καλύτερων πρακτικών θα παρουσιαστεί και στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του έργου έως το τέλος του 2025». Κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να αναζητήσει την πλατφόρμα στον σύνδεσμο https://platform.nutri-checknet.eu/.