O καύσωνας «έκαψε» σοδειές και παραγωγούς

Σημαντικές απώλειες στις αποδόσεις των χωραφιών και στις παραγωγές των αγροτικών προϊόντων προκάλεσε ο καύσωνας της προηγούμενης εβδομάδας από άκρη σε άκρη της χώρας. Το θερμόμετρο χτύπησε «κόκκινο» στους κάμπους, αλλά ακόμα και σε ορεινές περιοχές, με αποτέλεσμα να πληγούν οι δενδροκαλλιέργειες, τα υπαίθρια κηπευτικά, οι ελιές, τα αμπέλια, τα όσπρια, το βαμβάκι, το καλαμπόκι κ.ά.

Οι υψηλές θερμοκρασίες, σε συνδυασμό με τους ξηροθερμικούς ανέμους, «στέγνωσαν» τις καλλιέργειες, ενώ τα προβλήματα διογκώνονται ακόμη περισσότερο λόγω της ανομβρίας και της ξηρασίας που πλήττουν και το φετινό καλοκαίρι την ύπαιθρο.

Μάλιστα, στον θεσσαλικό κάμπο, η έλλειψη αρδευτικού νερού προκαλεί εμφυλιοπολεμικές καταστάσεις, οδηγώντας στα άκρα τις σχέσεις μεταξύ περιφέρειας και ΟΔΥΘ, αλλά και μεταξύ αγροτών και ΤΟΕΒ. Αξιοσημείωτο είναι, ωστόσο, το γεγονός ότι οι υψηλές θερμοκρασίες στις ελαιοπαραγωγικές περιοχές της Πελοποννήσου «φρέναραν» την εξάπλωση του δάκου στα ελαιόδεντρα.

Οι δημοσιογράφοι της «ΥΧ», μιλώντας με τους παραγωγούς και τους εκπροσώπους των ΔΑΟΚ, κατέγραψαν τις ζημιές που προκάλεσε το πολυήμερο κύμα καύσωνα από τον Έβρο μέχρι την Κρήτη, καθώς και τις απώλειες στη φυτική παραγωγή και την κτηνοτροφία που προκάλεσαν οι πρόσφατες πυρκαγιές στην Πελοπόννησο.

Φρούτα, όσπρια και κηπευτικά «έκαψε» η ζέστη στη Μακεδονία

«Έβρασαν» από τον καύσωνα τα ροδάκινα στις φρουτοπαραγωγικές περιοχές της Κεντρικής Μακεδονίας. Οι πολυήμερες παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες έπληξαν ποικιλίες επιτραπέζιων ροδάκινων που ήταν στο στάδιο της συγκομιδής, με αποτέλεσμα να χάνεται σημαντικό μέρος της σοδειάς. «Ο καύσωνας προκάλεσε σημαντικές ζημιές στις ποικιλίες Scarlet και Sweet Dream. Τα φρούτα σκίζονται στη φλούδα τους, γίνονται σαν βρασμένες πατάτες και χάνουν κάθε ποιοτικό τους χαρακτηριστικό. Αναγκαζόμαστε να πετάμε τη σοδειά μας, γιατί τα φρούτα δεν είναι εμπορεύσιμα. Η χρονιά για τους ροδακινοπαραγωγούς είναι πολύ δύσκολη» είπε στην «ΥΧ» ο ροδακινοπαραγωγός και πρόεδρος της ΟΠΑΣ Πέλλας, Γιώργος Τσάτσας.

Αντίστοιχα, στη Δυτική Μακεδονία μεγάλες ζημιές προκλήθηκαν σε καλλιέργειες φασολιών στην Καστοριά, καθώς οι υψηλές θερμοκρασίες ξέραναν τα φυτά και η παραγωγή είναι σχεδόν μηδενική. Επίσης, σημαντικές ζημιές σημειώθηκαν σε χωράφια με τριφύλλια, κηπευτικά και πατάτες.

«Οι παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες σε συνδυασμό με τον ξηροθερμικό άνεμο, που στεγνώνει τα πάντα, και το γεγονός ότι έχει να βρέξει πάνω από δύο μήνες έχει ως αποτέλεσμα να ξεραθούν και τα τριφύλλια», λένε χαρακτηριστικά παραγωγοί από την Καστοριά.

Ο καύσωνας «φρέναρε» τον δάκο στην Πελοπόννησο

Οι υψηλές θερμοκρασίες στην Πελοπόννησο επηρέασαν τα αμπέλια και τα υπαίθρια κηπευτικά, σύμφωνα με δηλώσεις εκπροσώπων των τοπικών ΔΑΟΚ. Ωστόσο, στις ελιές, ο καύσωνας λειτούργησε θετικά, καθώς «μπλόκαρε» την εξάπλωση του δάκου.

«Δεν έχει δείξει ακόμα η ζημιά από τον καύσωνα. Τις επόμενες ημέρες, αναμένεται να βγάλει αναγγελία ο ΕΛΓΑ, αφού οι υψηλές θερμοκρασίες και η ξηρασία είναι δεδομένο ότι θα επηρεάσουν τα αμπέλια», ανέφερε ο Γιάννης Καλαντζής από τη ΔΑΟΚ Κορινθίας.

Από την πλευρά του, ο Γιάννης Ράλλης από τη ΔΑΟΚ Λακωνίας πρόσθεσε: «Είναι μικρό το χρονικό διάστημα που είχαμε καύσωνα, αφού δεν ξεπέρασε την εβδομάδα. Στις ελιές, δεν έχει συμβεί κάτι, αντιθέτως η ζέστη λειτούργησε υπέρ των παραγωγών, αφού τόσο για τον δάκο όσο και για τις άλλες ασθένειες η θερμοκρασία ήταν απαγορευτική για την εξάπλωσή τους».

Αντίστοιχα, στη Μεσσηνία, η ζέστη ευνόησε τη μείωση της εξάπλωσης του δάκου, ενώ μεμονωμένα προβλήματα εντοπίζονται στα σύκα. «Η αύξηση της θερμοκρασίας σημαίνει αναστολή της λειτουργίας του δάκου και μεγάλη θνησιμότητα των αβγών. Φυσικά, όλα αυτά θα επιβεβαιωθούν αργότερα στους ελέγχους. Υπάρχουν κάποιες πληροφορίες για επικείμενες ζημιές στα σύκα, αλλά δεν έχουμε πλήρη εικόνα», είπε η Ευσταθία Γεωργακοπούλου από τη ΔΑΟΚ Μεσσηνίας.

Ο προϊστάμενος της ΔΑΟΚ Τριφυλίας, Αντώνης Παρασκευόπουλος, δήλωσε: «Οι θερμοκρασίες στην περιοχή μας δεν ήταν τόσο υψηλές. Καθ’ όλη τη διάρκεια ήταν 3-4 βαθμούς πιο κάτω, ειδικά στην παραλιακή ζώνη. Προβλήματα δημιουργήθηκαν στα υπαίθρια καρπούζια, αφού είναι πολύ ευαίσθητα. Το ίδιο ισχύει και για τα υπαίθρια κηπευτικά. Οι επιπτώσεις αφορούν τόσο την ποιότητα όσο και την ποσότητα των παραγόμενων προϊόντων».

Ζημιές από τις φωτιές σε Τριφυλία και Κορινθία

Αναφερόμενος στις ζημιές από τις πρόσφατες πυρκαγιές, ο κ. Παρασκευόπουλος πρόσθεσε τα εξής: «Η φωτιά κινήθηκε στις κοινότητες Πολυθέα και Κρυονέρι, με αποτέλεσμα να καούν ελαιόδεντρα και κάποιες αποθήκες, αλλά και ποιμνιοστάσια. Οι αρμόδιοι, ήδη, έχουν ξεκινήσει ελέγχους για την καταγραφή των ζημιών».

Σημαντικές είναι οι καταστροφές σε αγροτικές περιοχές της Κορινθίας, κυρίως σε μελίσσια, αποθήκες και σε κτηνοτροφικά ζώα από τις φωτιές που σημειώθηκαν το προηγούμενο διάστημα. «Η φωτιά, που εκδηλώθηκε στις περιοχές μεταξύ Καστανιάς, Λαύκας, Μοσιάς και Οροπεδίου Φενεού, έκαψε 11.450 δασικά στρέμματα και προκάλεσε μεγάλες ζημιές στα μελίσσια. Ήδη, έχουν καταγραφεί 24 καμένα, όπως και τρεις αποθήκες, ενώ κάηκαν περίπου 20 πρόβατα. Η μεγαλύτερη ζημιά έγινε στην Καστανιά όπου κάηκαν καστανιές και καρυδιές», είπε ο αρμόδιος αντιπεριφερειάρχης, Σπύρος Ζαχαριάς.

Χαριστική βολή στις ελιές και στα αμπέλια της Κρήτης

Αποκαρδιωτική είναι η κατάσταση στην Κρήτη λόγω του πρόσφατου παρατεταμένου καύσωνα. «Οι συνεχόμενες για μία εβδομάδα υψηλές θερμοκρασίες έπληξαν όλες τις καλλιέργειες, κυρίως τις ελιές και τα αμπέλια. Στη Νότια Κρήτη, είχαμε θερμοκρασίες ακόμα και 42-43 βαθμούς Κελσίου. Ανάλογα με την περιοχή, το ποσοστό των ζημιών φτάνει ακόμα και στο 100%», είπε ο Μιχάλης Καμπιτάκης, πρόεδρος της Ομάδας Παραγωγών του ΑΣ Κάτω Ασιτών, α’ αντιπρόεδρος ΣΑΣΟΕΕ και μέλος του ΔΣ της Ένωσης Ηρακλείου.

Ο ίδιος πρόσθεσε ότι η ζέστη και η ανομβρία προκαλούν σοβαρά προβλήματα στους αμπελώνες, με τις ζημιές να εντοπίζονται τόσο στα οινάμπελα όσο και στις επιτραπέζιες ποικιλίες σταφυλιών.

«Πόλεμος» στη Θεσσαλία για το νερό

Παραμένουν οι εμφυλιοπολεμικές καταστάσεις στον κάμπο, καθώς η έλλειψη νερού και η λειψυδρία έχουν οδηγήσει στα άκρα τις σχέσεις μεταξύ περιφέρειας και Οργανισμού Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας (ΟΔΥΘ) – κυβέρνησης, αλλά και μεταξύ αγροτών και ΤΟΕΒ των νομών Λάρισας και Καρδίτσας.

Η κατάσταση είναι απογοητευτική. Οι αγρότες σε Καρδίτσα και Λάρισα ανέφεραν ότι «η ζημιά είναι μη αναστρέψιμη σε βαμβάκι, καλαμπόκι και κάποιες καλλιέργειες ντομάτας και απομένει να φανεί το ποσοστό της ζημιάς».

Σε πολλές περιοχές, ο Πηνειός παύει να είναι ποτάμι συνεχούς ροής, αφού το νερό που έρχεται από τη λίμνη Πλαστήρα σταματά σε διάφορα σημεία από τεχνητά αναχώματα που δημιουργούνται, προκαλώντας οργή στους τελικούς αποδέκτες, που είναι οι αγρότες του Δήμου Κιλελέρ. Ένταση σημειώθηκε στην περιοχή του Παλαμά, με το τοπικό θυρόφραγμα που δεν λειτουργεί.

Η ευθύνη διαχείρισής του προκάλεσε ρήξη στις σχέσεις περιφέρειας και ΟΔΥΘ, με τον περιφερειάρχη Θεσσαλίας, Δημήτρη Κουρέτα, να ασκεί κριτική σε υψηλούς τόνους τόσο προς τον Οργανισμό για την αδικαιολόγητη απόφασή του να καταγγείλει την περιφέρεια –αν και αναρμόδια– για το άνοιγμα του θυροφράγματος στον Παλαμά Καρδίτσας, όσο και προς την κυβέρνηση, η οποία ακόμη δεν έχει παρουσιάσει τις μελέτες που εξήγγειλε για τα φράγματα σε Πύλη, Μουζάκι και τη διώρυγα που ενώνει τη Γυρτώνη με τη νέα Κάρλα. Ο περιφερειάρχης κάλεσε τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, να επισκεφθεί τη Θεσσαλία και να δώσει απαντήσεις για την εξέλιξη των αρδευτικών έργων που εξήγγειλε για την περιοχή, παρουσιάζοντας μελέτες και χρονοδιαγράμματα, αλλά και να πάρει θέση για τον Αχελώο.

Από την πλευρά του, ο ΟΔΥΘ διευκρίνισε ότι δεν κατέθεσε καταγγελία κατά της περιφέρειας στην Αστυνομία, αλλά ζήτησε τη συνδρομή της για το άνοιγμα του θυροφράγματος στην Τ.Κ. Παλαμά, προκειμένου να δοθεί άμεσα λύση στο πρόβλημα. Σκοπός είναι να γίνεται απρόσκοπτη ροή των υδάτων και δίκαιη κατανομή του νερού μεταξύ των παραγωγών εντός του ποταμού Καλέντζη, ώστε να αποφευχθούν καταστροφικά φαινόμενα στις καλλιέργειες στα καταληκτικά σημεία από την έλλειψη διάθεσης του νερού. Αναφορικά με την αρμοδιότητα του ΟΔΥΘ στα εγγειοβελτιωτικά έργα, υποστήριξε ότι μέχρι και σήμερα δεν έχει παραδοθεί η χρήση αυτών στον Οργανισμό, καθώς δεν έχει ακόμα εκδοθεί η ΚΥΑ που να ορίζει τα σχετικά. Περαιτέρω, δεν έχει ακόμα πραγματοποιηθεί η στελέχωση του Οργανισμού.

Για τους παραπάνω λόγους, ασκείται έντονη κριτική από τοπικούς φορείς προς την κυβέρνηση, καθώς δεν έχει φροντίσει να ενισχύσει τον Οργανισμό με αρμοδιότητες, προσωπικό και εξοπλισμό. Τελικά, το πρωί της Τρίτης άνοιξε το θυρόφραγμα στον Βλοχό, προκειμένου το νερό να φτάσει μέσω Πηνειού και στους Λαρισαίους αρδευτές του ΤΟΕΒ Πηνειού που επί πολλές ημέρες είχαν απότιστα τα χωράφια τους.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα αντιμετωπίζουν οι περιοχές στην ΠΕΟ Λάρισας-Βόλου (Μελία, Γλαύκη), ενώ οριακή είναι η κατάσταση σε περιοχές του Δήμου Παλαμά (Ιτέα, Ερμήτσι, Αστρίτσα), καθώς έχει στεγνώσει και ο Φαρσαλίτης ποταμός. Οι μηχανές στον ΥΗΣ Πλαστήρα δουλεύουν στο φουλ της ημερήσιας ροής για το 1,9 εκατ. κ.μ. νερού, αλλά απαιτούνται περίπου 30 ώρες για να γεμίσει το δίκτυο του ΤΟΕΒ Πηνειού από τα νερά της Λίμνης Πλαστήρα.

Η προβληματική εικόνα με τον στεγνό Πηνειό ανησυχεί και τη Μαγνησία, καθώς το υδάτινο πρόβλημα πολύ σύντομα θα αγγίξει και την περιοχή, αφού ο Πηνειός τροφοδοτεί σε ποσοστό 70% την Κάρλα και το υπόλοιπο 30% προέρχεται από τις βροχοπτώσεις στα γύρω ορεινά. Εάν παρουσιαστεί πρόβλημα και με τη λειτουργία του ταμιευτήρα της Κάρλας, τότε κάποιες περιοχές του Βόλου κινδυνεύουν να μην έχουν νερό για ύδρευση και, φυσικά, θα υπάρξει σημαντική περιβαλλοντική επιβάρυνση.