Και όμως, η σκηνή που ο Τζέημς Μποντ φέρνει το χείλος ενός ποτηριού με κρασί στη μύτη του και μετά από μια βαθιά εισπνοή, δοκιμάζει μια γουλιά και αποφαίνεται: «Chateux X χρονιάς Ψ από την αριστερή όχθη του Σηκουάνα», τελικά δεν είναι εντελώς φανταστική. Ένας επαγγελματίας οινοχόος πρέπει να είναι σε θέση να αναγνωρίζει ένα κρασί με «κλειστά μάτια», μόνο δηλαδή από τη γεύση, το χρώμα και το άρωμα του.
Ο 27χρονος Αλέξανδρος Μπουζίκας, που κέρδισε το τίτλο του καλύτερου Έλληνα οινοχόου για το 2017 στον αντίστοιχο διαγωνισμό την προηγούμενη εβδομάδα, είναι καλός στην τυφλή γευσιγνωσία, στο να αξιολογεί δηλαδή ένα κρασί το οποίο απλώς βρίσκεται μέσα σε ένα ποτήρι χωρίς να έχει άλλες πληροφορίες γι’ αυτό. «Έτσι λένε οι ειδικοί, ότι είμαι καλός σε αυτό ενώ συνήθως χρειάζεται περισσότερος καιρός για να αναπτύξεις αυτή την ιδιότητα», λέει με μετριοφροσύνη. Μόλις τρία χρόνια στο επάγγελμα και έχει κάνει τεράστια πρόοδο. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι για να γίνεις καλός οινοχόος χρειάζεται πολλή δουλειά, δεν είναι θέμα ταλέντου.
«Ο κάθε άνθρωπος ξέρει από μικρό παιδί να γεύεται και να μυρίζει. Την αίσθηση, τη γνώση για το κρασί, την αποκτάς με τον χρόνο. Με την πείρα που αποκτάς από τις δοκιμές, ο εγκέφαλος εξοικειώνεται και μαθαίνει να αναγνωρίζει τις μυρωδιές».
Ένας καλός οινοχόος δεν δοκιμάζει μόνο κρασιά, όπως ίσως πολλοί νομίζουν. «Πρέπει να διαβάζεις, να μαθαίνεις συνέχεια για τα κρασιά, να ξέρεις τα πάντα από τον τρόπο καλλιέργειας και παρασκευής τους έως το τελικό προϊόν. Και κάθε χρόνο βγαίνουν πολλά καινούρια κρασιά», λέει στην «ΥΧ». Για παράδειγμα, εξηγεί, ο διαγωνισμός για τον καλύτερο Έλληνα οινοχόο, έχει τέσσερα σκέλη.
«Στο πρώτο μέρος του διαγωνισμού σού δίνουν ένα ερωτηματολόγιο με 60 ερωτήσεις -με επιλογές η κάθε απάντηση. Είναι πολύ δύσκολο, χρειάζεται να έχεις διαβάσει πολύ για να μπορέσεις να απαντήσεις σωστά». Στο δεύτερο μέρος, οι οινοχόοι, μέσα σε μισή ώρα, πρέπει να αναγνωρίσουν και να περιγράψουν γευστικά τρία κρασιά που τους φέρνουν σε ποτήρι. Στο τρίτο μέρος «έρχεται» ένα πιάτο και πρέπει να βρεις τα συστατικά του και να εντοπίσεις με ποιο από τα κρασιά πηγαίνει και με ποιο όχι, εξηγώντας φυσικά τους λόγους της επιλογής σου. Στο τέταρτο και τελευταίο τμήμα του διαγωνισμού πρέπει να ανοίξεις σαμπάνια και να μεταγγίσεις κρασί -χωρίς ατυχήματα φυσικά- αλλά και με ευγένεια και την απαιτούμενη «επισημότητα». Ο νικητής του φετινού διαγωνισμού θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στον πανευρωπαϊκό διαγωνισμό.
Πώς όμως ο Αλέξανδρος Μπουζίκας αποφάσισε να αρχίσει να… πίνει, ή, σωστότερα, να δοκιμάζει κρασιά επαγγελματικά; «Αρχικά, δεν υπήρχε καμία τέτοια σκέψη. Έχουμε μια οικογενειακή επιχείρηση που ασχολείται με φωτοτυπικά μηχανήματα, εμπόριο, σέρβις. Σπούδασα, λοιπόν, γραφιστικά, για να αναλάβω την οικογενειακή επιχείρηση. Τότε, όμως συνειδητοποίησα ότι έχω άλλες φιλοδοξίες, ότι θέλω να εκπληρώσω τους δικούς μου στόχους. Και κάπως έτσι αποφάσισα να ασχοληθώ με την οινοχοΐα. Οι γονείς μου λένε ότι από μικρός αυτό ήταν το όνειρό μου, αλλά μεγαλώνοντας το ξέχασα», συμπληρώνει γελώντας. Δηλαδή; «Όταν μικρό με ρωτούσαν τι θα κάνεις όταν μεγαλώσεις, ξέρετε τη γνωστή ερώτηση που θέτουν σε όλα τα μικρά παιδιά, εγώ απαντούσα “ θα δοκιμάζω κρασί”».
Παρακολούθησε μαθήματα και σεμινάρια και στη συνέχεια συνάντησε τον έμπειρο οινοχόο, Αποστόλη Πλαχούρα. «Αυτός μου πρότεινε να κάνω την πρακτική μου δουλεύοντας στο Danai Beach Resort & Villas, στη Χαλκιδική, και από τότε εργάζομαι εκεί», καταλήγει ο Αλέξανδρος Μπουζίκας. Θεωρεί τον εαυτό του τυχερό, γιατί δουλεύει στο συγκεκριμένο ξενοδοχείο, το οποίο βραβεύτηκε γιατί διαθέτει την καλύτερη λίστα κρασιών στην Ελλάδα, συνολικά 2.000 ετικέτες. Το 1/3 από τα κρασιά του ξενοδοχείου είναι ελληνικά.
«Οι τουρίστες γνωρίζουν ότι η Ελλάδα παράγει κρασιά;», ρωτάω. «Ναι, αλλά οι περισσότεροι δεν ξέρουν ότι παράγει καλής ποιότητας κρασιά. Κάποιοι είναι διστακτικοί και όταν τους δίνουμε να τα γευτούν μένουν έκπληκτοι. Έπειτα, μας ρωτούν πώς και πού μπορούν να τα βρουν στη χώρα τους», λέει ο οινοχόος, επιβεβαιώνοντας ότι ο τουρισμός είναι η καλύτερη πόρτα για τις ελληνικές εξαγωγές.
Στο εξωτερικό, ο οινοχόος έχει σημαντική θέση σε έναν χώρο εστίασης, αντίστοιχη με αυτή του σεφ. Στην Ελλάδα, παρά την εξέλιξη της γαστρονομίας και της οινολογίας, το επάγγελμα βρίσκεται ακόμα σε πρώιμο στάδιο, ένας οινοχόος προσφέρει πρεστίζ αλλά δεν θεωρείται και απαραίτητος. Και όμως, η συμβολή του είναι πολύ σημαντική. «Ο οινοχόος ψυχολογεί τον πελάτη, τι του αρέσει. Το καλύτερο κρασί να προσφέρεις σε κάποιον, αν δεν ταιριάζει με τα γούστα του δεν θα τον κερδίσεις. Είναι όμως υπεύθυνος γενικά για ό,τι θα πιει ο πελάτης σε ένα μαγαζί, από τον καφέ και το τσάι έως τα αποστάγματα. Και βέβαια, περισσότερο από όλα έχει σημασία να είναι καλός στην επικοινωνία», καταλήγει ο Αλέξανδρος Μπουζίκας.
