Πρωταγωνιστικό ρόλο έχουν αρχίσει να καταλαμβάνουν τόσο οι μικρές αγροτικές εκμεταλλεύσεις όσο και αυτές που εφαρμόζουν τις αρχές της βιολογικής γεωργίας, σε ένα αγροτικό σύστημα που ζητά άμεσα λύση στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Η Διεθνής Ομοσπονδία Βιολογικής Γεωργίας (IFOAM), αντιλαμβανόμενη τη συνεισφορά αυτή, συντονίζει πρόγραμμα εύρεσης των κατάλληλων πρακτικών των μικρών εκμεταλλεύσεων, οι οποίες παρουσιάζονται μέσω της EIP-AGRI.
Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, καθώς και οι φυσικές καταστροφές, καθιστούν την αγροτική παραγωγή ακόμη πιο δύσκολη. Την ίδια, όμως, στιγμή, ο αγροτικός τομέας είναι υπεύθυνος για το 10% της συνολικής παραγωγής των αεριών του θερμοκηπίου. Τα δεδομένα αυτά καλούν για άμεση δράση.
Η ομοσπονδία, μέσω του προγράμματος SOLMACC, θέλει να αποδείξει ότι η γεωργία μπορεί να είναι φιλική προς το περιβάλλον, διαμέσου ενός συνδυασμού βέλτιστων πρακτικών. Η επικεφαλής, Ann-Kathrin Trappenberg, αναφέρει πως το πρόγραμμα επιδιώκει να προωθήσει την ευρύτερη υιοθέτηση καινοτόμων πρακτικών, που μπορούν να συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ για την άμβλυνση της κλιματικής αλλαγής.
Η εφαρμογή του προγράμματος έχει ήδη ξεκινήσει σε 12 εκμεταλλεύσεις συνολικά, σε Σουηδία, Γερμανία και Ιταλία. Παρακάτω, παρουσιάζονται οι πρακτικές που έχουν χρησιμοποιηθεί ήδη στις χώρες αυτές:
Βελτιστοποιημένη ανακύκλωση θρεπτικών ουσιών στην εκμετάλλευση
Στη συγκεκριμένη πρακτική, τα ζώα διατηρούνται σε εξωτερικούς χώρους κατά τη διάρκεια του χειμώνα, αλλά με πρόσβαση σε υπόστεγα με άχυρο. Το άχυρο προστίθεται καθημερινά, όταν το ύψος φτάσει τα 40-50cm. Το υπόστεγο έπειτα μετακινείται σε άλλο σημείο, αφήνοντας έξω το χρησιμοποιούμενο άχυρο. Δεδομένου ότι η εξωτερική θερμοκρασία είναι χαμηλή κατά τη διάρκεια του χειμώνα, η βιολογική δραστηριότητα είναι ελάχιστη. Όταν έρθει η άνοιξη, το άχυρο απλώνεται και ενσωματώνεται αμέσως στο έδαφος, ακολουθούμενο από τη φύτευση των εαρινών δημητριακών. Αυτό το σύστημα αναμένεται να είναι ενεργειακά αποδοτικό, με πολύ χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
Βελτιστοποιημένη εναλλαγή καλλιεργειών
Η πρακτική αυτή εισάγει μια εναλλαγή των καλλιεργειών, που έχει ως στόχο τη βελτίωση της απόδοσης των μπιζελιών. Με τη μέθοδο αυτή, αυξάνεται η απόδοση της πρωτεΐνης, ενώ μειώνεται παράλληλα η εκπομπή του διοξειδίου του άνθρακα.
Βελτιστοποιημένο σύστημα οργώματος
Στη συγκεκριμένη πρακτική μειώνεται το όργωμα κατά τη διάρκεια του χειμώνα, χρησιμοποιώντας ένα εργαλείο κοπής ριζών, το οποίο δεν καταστρέφει τις ρίζες και δεν απομακρύνει το άζωτο από το έδαφος. Αντίθετα, βοηθά το έδαφος να «προετοιμαστεί» για την καλλιέργεια της επόμενης άνοιξης. Την άνοιξη χρησιμοποιείται άλλη μία φορά το εργαλείο κοπής ριζών και στη συνέχεια γίνεται κατευθείαν η σπορά στο έδαφος. Σύμφωνα με τους αγρότες που χρησιμοποιούν την πρακτική αυτή, υπολογίζεται μείωση περίπου 100 ευρώ (καυσίμου) ανά εκτάριο.
