του Δρος Χρήστου Καβαλάρη,
Δύο είναι οι βασικές προϋποθέσεις για τη διενέργεια ενός ορθού ψεκασμoύ ζιζανιοκτονίας στο σιτάρι. Πρώτον, η επιλογή των κατάλληλων ζιζανιοκτόνων, τα οποία θα εφαρμοστούν στην ενδεδειγμένη δόση και τη σωστή στιγμή και, δεύτερον, η σωστή ρύθμιση του εξοπλισμού μέσω του οποίου θα κάνουμε την εφαρμογή.
Συνήθως, δίνουμε μεγάλη σημασία στο πρώτο κομμάτι, αγνοώντας ότι το δεύτερο επηρεάζει κατά 50% την αποτελεσματικότητα της εφαρμογής. Η χρήση ενός ψεκαστικού μηχανήματος καλής ποιότητας είναι το πρώτο βήμα. Έστω κι αν το ψεκαστικό μας είναι παλιάς τεχνολογίας, μπορούμε να έχουμε εκπληκτικά αποτελέσματα εάν ρυθμιστεί και λειτουργήσει σωστά. Ένας έλεγχος στην αρχή της σεζόν μπορεί να μας γλυτώσει από πολλά προβλήματα.
Έλεγχος ψεκαστικού
• Ελέγχουμε το πλαίσιο και το δοχείο για τυχόν φθορές.
• Ελέγχουμε για διαρροές λαδιού στην αντλία. Εξετάζουμε τη στάθμη του λαδιού.
• Συνδέουμε το ψεκαστικό στον γεωργικό ελκυστήρα. Καθαρίζουμε τα φίλτρα και γεμίζουμε το βυτίο με καθαρό νερό, περίπου μέχρι τη μέση.
• Με τις βάνες στον ιστό κλειστές και ανοιχτά τα επιστρεφόμενα, θέτουμε σε λειτουργία τον άξονα PTO του ελκυστήρα και επαληθεύουμε ότι υπάρχει κυκλοφορία του νερού. Ελέγχουμε το δοχείο, τα φίλτρα, την αντλία και το κύκλωμα για τυχόν διαρροές.
• Ελέγχουμε την ένδειξη της πίεσης. Ο δείκτης στο μανόμετρο πρέπει να είναι σταθερός και να μην τρεμοπαίζει. Η αστάθεια στην πίεση μπορεί να οφείλεται σε: i) Χαμηλή πίεση αέρα στον «κώδωνα» της αντλίας, ii) σπασμένη μεμβράνη συσσωρευτή πίεσης, iii) κατεστραμμένη βαλβίδα στο χειριστήριο, ή iv) βουλωμένα φίλτρα.
• Διακόπτουμε τον ΡΤΟ και ανοίγουμε τον ιστό. Ελέγχουμε αν είναι οριζόντιος και κοιτάζουμε προσεκτικά για τυχόν ρωγμές.
• Ανοίγουμε τις βάνες του ιστού και εκκινούμε πάλι τον ΡΤΟ. Ελέγχουμε από πίσω οπτικά την ομοιομορφία του νέφους στα ακροφύσια και τυχόν διαρροές.
• Διακόπτουμε τον ΡΤΟ και δένουμε σακούλες ή τοποθετούμε ειδικά δοχείο συλλογής κάτω από κάθε ακροφύσιο. Εμπλέκουμε ξανά τον PΤΟ και αφήνουμε να ψεκάσει για μικρό χρονικό διάστημα, π.χ. ένα λεπτό. Έχουμε μαζί μας έναν μικρό ηλεκτρονικό ζυγό (κανταράκι), με τον οποίο ζυγίζουμε με τη σειρά, χωριστά την κάθε σακούλα και καταγράφουμε σε ένα χαρτί τα αποτελέσματα. Οι παροχές δεν πρέπει να έχουν απόκλιση μεγαλύτερη του 10% από τη μέση τιμή. Καθαρίζουμε ή, εν ανάγκη, αντικαθιστούμε τα ακροφύσια που ψεκάζουν πολύ λιγότερο ή περισσότερο. Από τα στοιχεία αυτά, υπολογίζουμε και τη μέση παροχή του ψεκαστικού σε λίτρα ανά λεπτό, ένα στοιχείο που θα μας χρειαστεί αργότερα για να ρυθμίσουμε τις δόσεις.
• Διακόπτουμε την παροχή και ελέγχουμε αν τα συστήματα antidrip παρουσιάζουν διαρροές.
Εφόσον έχουμε εξασφαλίσει ότι το ψεκαστικό μας μηχάνημα λειτουργεί σωστά, το επόμενο βήμα είναι να κάνουμε τις κατάλληλες ρυθμίσεις. Επιτυχής ψεκασμός σημαίνει ότι εφαρμόσαμε ακριβώς τη δόση που επιλέξαμε, με καλή κάλυψη και ομοιομορφία και χωρίς την περίσσεια ψεκαστικού διαλύματος στο βυτίο.
Επιλογή ακροφυσίων
Τα ακροφύσια είναι ίσως τo πιο σημαντικό στοιχείo ενός ψεκαστικού. Ακόμα και τα παλιά ψεκαστικά μπορούν να παράγουν άριστα αποτελέσματα εάν φέρουν καλής ποιότητας ακροφύσια. Για τη ζιζανιοκτονία στα σιτηρά χρησιμοποιούμε κυρίως ακροφύσια τύπου ριπιδίου (σκούπας) ή πλήρους κώνου. Τα ριπιδίου προτιμώνται όταν η βλάστηση είναι χαμηλή, ενώ τα πλήρους κώνου αποδίδουν καλύτερα σε ανεπτυγμένα ζιζάνια και σε φυτεία.
Και οι δύο τύποι παράγουν μεσαία προς μεγάλα σταγονίδια, τα οποία έχουν καλή
διείσδυση και πετυχαίνουν σε μεγάλο βαθμό τον στόχο. Τα κοίλου κώνου παράγουν μικρότερα σταγονίδια, τα οποία προσφέρουν καλή κάλυψη και είναι κατάλληλα για την εφαρμογή μυκητοκτόνων. Πολύ καλή δουλειά κάνουν, επίσης, τα ακροφύσια δίδυμου ριπιδίου (διπλής σκούπας) όταν έχουμε να ψεκάσουμε αγρωστώδη ζιζάνια που είναι ανεπτυγμένα, π.χ. αγριοβρώμη.
Τέλος, εάν πρέπει να ψεκάσουμε με μέτριο άνεμο, καλό είναι να χρησιμοποιούμε ακροφύσια χαμηλής διασποράς, τα οποία αποτρέπουν τη διασπορά του ψεκαστικού νέφους (drifting).
Ρύθμιση της πίεσης
Η πίεση λειτουργίας επηρεάζει βασικά χαρακτηριστικά του ψεκασμού και κυρίως το μέγεθος της σταγόνας. Ως γενικός κανόνας ισχύει: Μεγαλύτερη πίεση, μικρότερες σταγόνες, καλύτερη κάλυψη. Δεν πρέπει να ξεχνάμε, όμως, ότι οι μικρές σταγόνες παρασύρονται εύκολα από τον άνεμο εκτός στόχου. Το φαινόμενο ονομάζεται «διασπορά του ψεκαστικού νέφους».
Στη χημική ζιζανιοκτονία των σιτηρών, βέβαια, χρησιμοποιούνται κυρίως διασυστηματικά και ορμονικά σκευάσματα που δεν απαιτούν υψηλή κάλυψη. Μπορούν, επομένως, να εφαρμοστούν με χαμηλές πιέσεις 3-4 bar.
Ρύθμιση του ύψους του ιστού
Το ύψος του ιστού από τον στόχο επηρεάζει την κατανομή και την αλληλοεπικάλυψη στο ίχνος των ακροφυσίων. Στα ακροφύσια τύπου ριπιδίου επιθυμούμε 50% αλληλοεπικάλυψη, ενώ στα πλήρους κώνου 100%.
Ο στόχος μπορεί να είναι γυμνό έδαφος ή ανεπτυγμένη καλλιέργεια. Στην πρώτη περίπτωση, η μέτρηση του ύψους του ιστού είναι απλή. Στη δεύτερη περίπτωση, θα πρέπει να θεωρήσουμε ένα νοητό επίπεδο της κόμης των φυτών που βρίσκεται περίπου στα 3/4 του μέγιστου ύψους.
Η αλληλοεπικάλυψη επηρεάζεται, επίσης, από τη γωνία ψεκασμού των ακροφυσίων. Μεγαλύτερη γωνία συνεπάγεται περισσότερη επικάλυψη.
Η χρήση ενός ψεκαστικού μηχανήματος καλής ποιότητας είναι το πρώτο βήμα. Έστω κι αν το ψεκαστικό μας είναι παλιάς τεχνολογίας, μπορούμε να έχουμε εκπληκτικά αποτελέσματα εάν ρυθμιστεί και λειτουργήσει σωστά
Ρύθμιση της δόσης του ψεκαστικού διαλύματος
Τη δόση (ποσότητα ψεκαστικού διαλύματος σε λίτρα ανά στρέμμα) την αποφασίζουμε με βάση τις οδηγίες των σκευασμάτων για την προετοιμασία των διαλυμάτων. Αφού ετοιμάσουμε το κατάλληλο ψεκαστικό διάλυμα στο βυτίο, θα πρέπει να φροντίσουμε να εφαρμοστεί η σωστή ποσότητα στο στρέμμα. Αυτό επιτυγχάνεται επιλέγοντας την κατάλληλη ταχύτητα με την οποία πρέπει να κινούμαστε στο χωράφι.
Η σχέση που υπολογίζει την ταχύτητα λαμβάνει υπόψη την παροχή του ψεκαστικού, το ενεργό πλάτος ψεκασμού και την ποσότητα του νερού (ψεκαστικού διαλύματος). Σε αυτό το σημείο, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι δεν είναι σωστό να επιχειρούμε να μεταβάλλουμε τη δόση μεταβάλλοντας τις πιέσεις, διότι με τον τρόπο αυτόν αλλοιώνουμε το μέγεθος της σταγόνας. Εάν η ταχύτητα που υπολογίζεται από τη σχέση δεν βρίσκεται σε λογικό πλαίσιο, πρέπει να επιλέξουμε ακροφύσια με μεγαλύτερη ή μικρότερη παροχή.
Ο έλεγχος των ζιζανίων στο σιτάρι αποτελεί βασική πρoϋπόθεση για την επίτευξη μιας υψηλής παραγωγής και, αν ακολουθήσουμε τις παραπάνω απλές οδηγίες, μπορούμε να βελτιώσουμε σε σημαντικό βαθμό τα αποτελέσματα, μειώνοντας το κόστος παραγωγής και περιορίζοντας τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
