Στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη ήταν στραμμένα τα μάτια της υφηλίου αυτές τις μέρες, καθώς διεξήχθησαν η παγκόσμια σύνοδος των Ηνωμένων Εθνών για την ανάληψη δράσης για το Κλίμα και η σύνοδος για τους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης (21/9-25/9). Πρόκειται για το πιο σημαντικό γεγονός για το περιβάλλον, μετά τη συμφωνία των Παρισίων.
Η σπουδαία σημασία του καταδείχθηκε και από μαζικές διαδηλώσεις, που έλαβαν χώρα σε όλο τον κόσμο. Η Σύνοδος για το Κλίμα έρχεται σε μία περίοδο κατά την οποία πλήθος έγκριτων επιστημονικών οργανισμών, ερευνητικών ινστιτούτων και άλλων φορέων ζητούν επιτακτικά την άμεση λήψη μέτρων ώστε να περιοριστεί η άνοδος της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας, κατά 1,5 βαθμό Κελσίου, τις προσεχείς δεκαετίες. Σε αντίθετη περίπτωση, η άνοδος αναμένεται να είναι πολύ μεγαλύτερη (από 3 έως 4 βαθμούς), με τεράστιες συνέπειες για τον πλανήτη.
Πρωταγωνίστρια η γεωργία, τεράστιες οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγήςΠάνε λίγες ημέρες από τη δημοσίευση μελέτης της Ευρωπαϊκής Αρχής Περιβάλλοντος (EEA), που ανέδειξε η «ΥΧ», με θέμα τις καταστροφικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και πώς η Νότια Ευρώπη βρίσκεται στο μάτι του κλιματικού κυκλώνα. Eκτεταμένη ξηρασία και μείωση των καλλιεργούμενων εκτάσεων έως και 80% αναμένεται να επηρεάσουν ανεπανόρθωτα την αξία της πρωτογενούς παραγωγής σε Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία και Πορτογαλία. Άλλωστε, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής έχουν αρχίσει να κάνουν την εμφάνισή τους με όλο και μεγαλύτερη συχνότητα και γεωγραφικό εύρος τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας, κάτι που σύμφωνα με τη μελέτη θα ενταθεί εάν δεν ληφθούν μέτρα.  Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, οι επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή είναι πιθανόν να μειώσουν τις στρεμματικές αποδόσεις έως και 30% παγκοσμίως μέσα σε μια τριακονταετία, με τους 500 εκατομμύρια μικροκαλλιεργητές να είναι τα πρώτα μεγάλα θύματα του φαινομένου. |
«Ο πλανήτης σπαράζει: Σταματήστε!»
| Eκτεταμένη ξηρασία και μείωση των καλλιεργούμενων εκτάσεων έως και 80% αναμένεται να επηρεάσουν ανεπανόρθωτα την αξία της πρωτογενούς παραγωγής σε Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία και Πορτογαλία |
Ανοίγοντας τη Σύνοδο, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, ανέφερε στην ομιλία του: «Η Γη βγάζει μια σπαρακτική κραυγή: Σταματήστε! Ο χρόνος τελειώνει, αλλά δεν είναι πολύ αργά». Στόχος της Συνόδου ήταν να γίνουν περισσότερα και να τεθούν συγκεκριμένοι και υψηλότεροι στόχοι σε σχέση με το παρελθόν, καθώς και δεσμεύσεις από χώρες που μέχρι τώρα απείχαν από αυτά τα μέτρα. Υπενθυμίζεται, άλλωστε, ότι ΗΠΑ και Κίνα αποτελούν τα μεγάλα «μαύρα πρόβατα», διατηρώντας αποστάσεις από τα παραπάνω. Τελικά, ο πρόεδρος Τραμπ αποφάσισε να παραστεί στη Σύνοδο, αν και κάτι τέτοιο δεν αναμενόταν. Ο ίδιος δεν παρέλειψε να σχολιάσει δηκτικά την παρουσία της Σουηδής ακτιβίστριας Γκρέτα Τούνμπεργκ και τα όσα εκείνη ανέφερε ενώπιον των παριστάμενων.
Αίσθηση προκάλεσε ο συγκινησιακά φορτισμένος λόγος της Γκρέτα, η οποία έχει κινητοποιήσει εκατομμύρια πολίτες ανά την υφήλιο. Απευθυνόμενη στους ηγέτες του κόσμου, η δυναμική έφηβη ανέφερε, μεταξύ άλλων: «Πώς τολμάτε; Είμαστε στην απαρχή ενός μαζικού αφανισμού και εσείς μιλάτε μόνο για χρήματα και για παραμυθάκια αέναης ανάπτυξης. Μας απογοητεύετε. Εάν συνεχίσετε να το πράττετε, δεν θα σας συγχωρήσουμε», για να καταλήξει με εμφατικό τόνο: «Η αλλαγή έρχεται, είτε σας αρέσει είτε όχι».
Παρά το γεγονός ότι το τελικό αποτέλεσμα της Συνόδου δεν φαίνεται να είχε τον μέγιστο δυνατό αντίκτυπο και παρά την απογοήτευση μερίδας της κοινής γνώμης από εξαγγελίες κρατών με ηγετικό ρόλο στην παγκόσμια οικονομία, όπως η Γερμανία, που θεωρήθηκαν μετριοπαθείς, υπήρξαν θετικά μηνύματα από δεκάδες χώρες, είτε για αναθεώρηση των στόχων τους προς το… φιλοπεριβαλλοντικότερο, είτε από τη γνωστοποίηση της αύξησης της οικονομικής τους συνεισφοράς στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής.
Εξήντα έξι χώρες δήλωσαν ότι θα αναθεωρήσουν τους στόχους τους ώστε να συνταχθούν με εκείνους της Συμφωνίας των Παρισίων, 59 ανέφεραν ότι θα επεκτείνουν τον σχεδιασμό τους μέσα στο 2020, ενώ 30 δεσμεύθηκαν για μηδενικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έως το 2050 (στις 19 ήδη υπάρχουσες χώρες προστέθηκαν μεταξύ άλλων οι Ιταλία, Αυστρία, Ιαπωνία και Χιλή). Αξίζει τέλος να σημειωθεί ότι πριν από την έναρξη της Συνόδου, 87 μεγάλες πολυεθνικές όπως οι Nestle, Danone, Deutsche Telekom, Electrolux, Ericsson, IKEA L’Oreal, Nokia, Schneider Electric κ.ά., εξέδωσαν κείμενο από κοινού δέσμευσής τους για λήψη πρωτοβουλιών, ώστε έως το 2050 η άνοδος της μέσης θερμοκρασίας να διατηρηθεί παγκοσμίως στο ανώτατο επίπεδο του 1,5 βαθμού Κελσίου.
Γεμίζουν ταμεία για τη μάχη της κλιματικής αλλαγής
Ενδιαφέρουσα ήταν η παρέμβαση του Γάλλου προέδρου Μακρόν: «Η Ευρώπη πρέπει να κάνει περισσότερα. Και για να τα κάνει, πρέπει να μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά 55%, για να φτάσει έως το 2030 στα επίπεδα του 1990», τόνισε. Ο ίδιος αναφέρθηκε στην ιδέα ενός φόρου που θα επιβάλλεται σε όσους επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα εντός ΕΕ, ενώ τόνισε ότι προτεραιότητα αποτελεί η αναπλήρωση του «Πράσινου Ταμείου», που θα εγκαινιαστεί στα τέλη Οκτωβρίου στο Παρίσι. «Μέχρι στιγμής, Γερμανία, Νορβηγία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Δανία και Σουηδία έχουν ανακοινώσει ότι θα διπλασιάσουν τη συνεισφορά τους στο Ταμείο, το ίδιο και ο Καναδάς.
Μαζί, αυτές οι χώρες θα παρέχουν στο Ταμείο 7 δισ. ευρώ, με τον στόχο να είναι 10 δισ. ευρώ και τις ΗΠΑ να έχουν αποσυρθεί από τη δική τους συνεισφορά. Η συνεισφορά της Γαλλίας θα φτάσει το 1,5 δισ. ευρώ και θα χρηματοδοτηθεί κατά 80% από δωρεές», ανέφερε ο κ. Μακρόν.
Η σημαντικότερη ίσως ανακοίνωση, από οικονομικής άποψης, ήταν η ίδρυση του Ταμείου για το Κλίμα, που θα προικοδοτηθεί με 790 εκατ. δολάρια, για να στηρίξει το έργο τoυ CGIAR, παγκόσμιου ερευνητικού συνασπισμού για τη στήριξη της ανάπτυξης και της καινοτομίας στις αναπτυσσόμενες χώρες. Οι πόροι θα προέλθουν κυρίως από το ίδρυμα των Αμερικανών Μπιλ και Μελίντα Γκέιτς (310 εκατομμύρια εντός τριετίας), την Παγκόσμια Τράπεζα (150 εκατομμύρια) και την Κομισιόν (32 εκατομμύρια), ενώ το εναπομείναν κεφάλαιο θα συμπληρωθεί άλλες χώρες (μεταξύ αυτών η Ελβετία). Η Ελλάδα δεν ανακοίνωσε κάτι σε επίπεδο χρηματικής στήριξης, ωστόσο διά στόματος πρωθυπουργού, γνωστοποίησε ότι προτίθεται να διακόψει τη λειτουργία των εργοστασίων παραγωγής ενέργειας από λιγνίτη έως το 2028, ξεκινώντας τη διαδικασία μέσα στο 2020.
