Οι κύριοι παράγοντες που επηρεάζουν καίρια την παραγωγικότητα είναι η υψηλή εκπαίδευση/κατάρτιση, η εισαγωγή σύγχρονης τεχνολογίας, οι επενδύσεις και, γενικότερα, η λειτουργία ενός φιλικού κράτους με φορολογία και κανόνες που ευνοούν τα παραπάνω. Εμείς τι έχουμε σήμερα στον πρωτογενή τομέα; Έχουμε ένα από τα χαμηλότερα επίπεδα εκπαίδευσης των απασχολουμένων. Το 59,7% έχει μόνο απολυτήριο δημοτικού ή γυμνασίου, ενώ στο σύνολο της οικονομίας το αντίστοιχο ποσοστό είναι πολύ μικρότερο (18,8%, στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ).
Επίσης, η ηλικιακή διάρθρωση την τελευταία δεκαετία χαρακτηρίζεται από μείωση του ποσοστού συμμετοχής των νέων ηλικίας από 15 έως 29 ετών κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες (από 10% σε 8%) και των ατόμων ηλικίας 30 έως 44 ετών κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες (από 32% σε 28%). Αντίθετα, την ίδια περίοδο, το ποσοστό συμμετοχής ατόμων ηλικίας 45 έως 64 χρονών αυξήθηκε κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες. Από την άλλη μεριά, η επενδυτική ένταση στον αγροτικό τομέα κινείται στην Ελλάδα γύρω από το 20%, σε μεγάλη απόσταση από τον μέσο όρο της ΕΕ-28 (31% το 2018, προ Brexit). Μάλιστα, αυτή η διαφορά υφίσταται διαχρονικά, υποδεικνύοντας μια μικρότερη διάθεση για επενδύσεις.
Γιατί συμβαίνουν τα παραπάνω; Με απλά λόγια, γιατί ο αγροτικός τομέας δεν παρουσιάζεται πλέον ως ελκυστικός ούτε στους νέους, ούτε στους επενδυτές, λόγω των χρόνιων δομικών του προβλημάτων (μικρός κλήρος/μικρό εισόδημα, υψηλές τιμές γης, απουσία μεγάλων σχημάτων/συνεργασιών), αλλά και του γενικότερου οικονομικού και αναπτυξιακού περιβάλλοντος (ανύπαρκτα χρηματοδοτικά εργαλεία, υψηλά επιτόκια, φορολογικό αλαλούμ στη διάκριση αγροτών με κύριο επάγγελμα τη γεωργία).
Η χάραξη εθνικής στρατηγικής που θα ξεκινήσει από την επίλυση των δομικών προβλημάτων με παράλληλη δημιουργία ενός ευνοϊκού οικονομικού περιβάλλοντος, μέσω φορολογικών κινήτρων και στοχευμένων επιδοτήσεων, μόνο για τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες θα ήταν η λύση για αύξηση της παραγωγικότητας. Εννοείται ότι θα προβλεφθούν δράσεις που αφορούν την εκπαίδευση και την καινοτομία, οι οποίες θα συμβάλουν στην άμεση αλλαγή του προφίλ των εμπλεκομένων στη γεωργία.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΕΒΕΛΑΚΗΣ, Πρόεδρος Συνδέσμου Παραγωγών και Εμπόρων Λιπασμάτων (ΣΠΕΛ)
