Ποιος θα μπορούσε να σκεφτεί πριν χρόνια στην Ελλάδα ότι η εφαρμογή της τεχνολογίας στο χωράφι θα ήταν ικανή να ανοίξει στους παραγωγούς τον δρόμο για τις αγορές του εξωτερικού; Να βοηθήσει, δηλαδή, στη συλλογή δεδομένων για την εφαρμογή ενός είδους ιχνηλασιμότητας και βιωσιμότητας των προϊόντων. Τα παραπάνω θα γίνουν πράξη στον αγροτικό συνεταιρισμό Μανδάλου Έδεσσας «Η ΠΡΟΟΔΟΣ», και συγκεκριμένα στην καλλιέργεια ροδάκινων.
Έχοντας ήδη εξαγωγικό προφίλ, ο συνεταιρισμός συμμετέχει στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Ploutos, με την επιδίωξη να αναβαθμίσει ακόμα περισσότερο τις δραστηριότητες που ακολουθεί. «Η τεχνολογία μπορεί να λύσει πολλά προβλήματα στην παραγωγική διαδικασία με μικρό κόστος και πολύ γρήγορα. Εμείς, ως παραγωγοί, καλούμαστε να παράγουμε κάτω από την πίεση αντίθετων δυνάμεων προϊόντα τα οποία θα πρέπει ταυτόχρονα να έχουν μεγαλύτερη στρεμματική απόδοση, καλύτερη ποιότητα και να έχουν παραχθεί με λιγότερα φυτοφάρμακα, λιπάσματα και νερό.
Και όλα αυτά θα πρέπει να τα πετυχαίνουμε, λαμβάνοντας υπόψη όλους τους περιορισμούς που προκύπτουν από Αρχές και πελάτες στη χώρα παραγωγής και στη χώρα προορισμού», αναφέρει στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του συνεταρισμού, Χρήστος Χατζηχρήστος εξηγώντας τον λόγο που αποφάσισαν να συμμετέχουν στον πρόγραμμα Ploutos.
Χορήγηση πιστοποιήσεων και ετικετών
Για να μπορέσει να αντεπεξέλθει στις παραπάνω απαιτήσεις, ο συνεταιρισμός θα συμμετάσχει σε ένα από τα δύο πιλοτικά που θα εφαρμοστούν στην Ελλάδα, στο πλαίσιο του προγράμματος.
Όπως εξηγεί στην «ΥΧ» ο δρ. Νίκος Μαριάνος, διαχειριστής έργων στη GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ, η οποία και συντονίζει το πρόγραμμα, «θα εφαρμοστούν 11 πιλοτικά έργα, σε 13 χώρες, τα οποία θα ενσωματώνουν διαφορετικούς συνδυασμούς καινοτομιών, που μπορεί να είναι τεχνολογικές, κοινωνικές, επιχειρηματικές/οργανωτικές ή θεσμικές. Στην Ελλάδα, το πρώτο πιλοτικό αφορά την υποστήριξη της αλυσίδας αξίας κατεψυγμένων φρούτων, η οποία αποτελείται από τον ΑΣΟ Μανδάλου “Η ΠΡΟΟΔΟΣ” και την εταιρεία επεξεργασίας τροφίμων “ALTERRA”.
Ο συνεταιρισμός και η εταιρεία θα συνεργαστούν εφαρμόζοντας τη λύση ευφυούς γεωργίας gaiasense της NEUROPUBLIC, που είναι ο επικεφαλής των διεργασιών ανάπτυξης όλων των τεχνολογικών λύσεων του έργου, σε καλλιέργειες ροδακινιάς, προκειμένου να μειωθεί το κόστος παραγωγής και να παραχθούν προϊόντα υψηλής ποιότητας. Τα δεδομένα που θα προκύψουν από το gaiasense θα τροφοδοτήσουν μια λύση ιχνηλασιμότητας που θα βοηθήσει στη συλλογή όλων των απαραίτητων δεδομένων για τη χορήγηση πιστοποιήσεων και ετικετών που σχετίζονται με τη βιωσιμότητα, όπως το GGFSA, ανοίγοντας τον δρόμο για νέες αγορές του εξωτερικού».
Σύμφωνα με τον κ. Χατζηχρήστο, «ο συνεταιρισμός αποτελείται από ένα σύνολο δυναμικών και πρωτοπόρων παραγωγών με εμφανή αποτελέσματα στη δυναμική της οργάνωσης. Εδώ και πολλά χρόνια, ακολουθούνται διαδικασίες ολοκληρωμένης διαχείρισης, πρόγραμμα σεξουαλικής σύγχυσης λεπιδοπτέρων, ενώ ιδιαίτερη αναφορά θα πρέπει να γίνει στην παραγωγή βιομηχανικών βερίκοκων και ροδάκινων με προδιαγραφές Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής.
Τα προϊόντα με τις συγκεκριμένες προδιαγραφές εξάγονται κατά 100% στη συγκεκριμένη αγορά, με συνεχή αύξηση και πολύ καλά αποτελέσματα για τα μέλη. Οι παραπάνω δραστηριότητες βοήθησαν τους παραγωγούς να καταλάβουν ότι η συνεχής προσπάθεια εισαγωγής καινοτομιών και νέων δράσεων μπορεί να έχει μεγάλο όφελος. Με τη συμμετοχή στο πρόγραμμα Ploutos, όλες οι παραπάνω δραστηριότητες μπορούν να αναβαθμιστούν ακόμη περισσότερο αλλά και να προκύψουν και νέες δράσεις βελτίωσης της παραγωγικής διαδικασίας».
Σύνδεση παραγωγών με έρευνα
Συνδετικός κρίκος ανάμεσα στους παραγωγούς και στους επιστήμονες, στο πλαίσιο του προγράμματος, είναι ο γεωργικός σύμβουλος. Στην προκειμένη περίπτωση, η εταιρεία γεωργικών συμβουλών Novaplan θα συμμετέχει στο πρόγραμμα, ως συνεργάτης της «ΠΡΟΟΔΟΥ», παρέχοντας στους αγρότες εξειδικευμένες υπηρεσίες σε σχέση με τις καλλιέργειες.
Όπως εξηγεί, ο διευθυντής της εταιρείας, Μάνος Σδράκας, «θα συμμετέχει στην οργάνωση όλων των εμπλεκομένων πλευρών και θα οργανώσει με τους γεωπόνους της το σύστημα καταγραφών, παρατηρήσεων και ελέγχων στα αγροκτήματα των παραγωγών. Η τεχνογνωσία της στις καλλιέργειες και οι νέες τεχνολογίες που θα εισαχθούν με το πρόγραμμα Ploutos θα βοηθήσουν στη βελτίωση όλων των κρίσιμων παραμέτρων της καλλιέργειας, πετυχαίνοντας τα αποτελέσματα που προσδοκούν οι παραγωγοί».
Μείωση του κόστους σε ντομάτα και πατάτα
Το δεύτερο πιλοτικό που πρόκειται να πραγματοποιηθεί, στο πλαίσιο του προγράμματος στην Ελλάδα, είναι στις καλλιέργειες βιομηχανικής ντομάτας και πατάτας. Συγκεκριμένα, όπως εξηγεί ο κ. Μαριάνος «Το δεύτερο πιλοτικό στο οποίο είναι επικεφαλής η εταιρεία “Ποιος είναι το αφεντικό;”, έχει ως στόχο να δώσει στους καταναλωτές τη δυνατότητα να ανακτήσουν τoν έλεγχο των τροφίμων τους και να σχεδιάσουν νέα βιώσιμα προϊόντα που καλύπτουν τις ανάγκες τους και εξασφαλίζουν δίκαια πληρωμή για τους παραγωγούς. Στο πλαίσιο του έργου θα γίνει χρήση του gaiasense στις καλλιέργειες της βιομηχανικής ντομάτας και της πατάτας, προκειμένου να μειωθεί το κόστος παραγωγής, να υποστηριχθούν βιώσιμες καλλιεργητικές πρακτικές και να εξασφαλιστεί και να ενισχυθεί η διαφάνεια της παραγωγής των προϊόντων».
Ακαδημία καινοτομίας
Με στόχο τη βελτίωση της θέσης των αγροτών ακόμα και μετά τη λήξη του έργου, θα δημιουργηθεί μία εικονική ακαδημία. «Η Ακαδημία Καινοτομίας του Ploutos λειτουργεί ως μία εικονική ακαδημία, η οποία θα υποστηρίζει τους εμπλεκόμενους φορείς της αγροδιατροφικής αλυσίδας αξίας στη συν-σχεδίαση καινοτομιών που θα στοχεύουν στη βελτίωση της βιωσιμότητάς της, καθώς και στην εφαρμογή και στην αξιολόγηση των καινοτομιών αυτών σε πραγματικές συνθήκες.
Θα δημιουργηθεί ως όχημα για την ενσωμάτωση της τεχνογνωσίας, των βέλτιστων πρακτικών και των αξιολογήσεων που αναπτύχθηκαν σε ολόκληρο το έργο και προέρχονται από τα πιλοτικά βιώσιμης καινοτομίας, καθώς και για τη διασφάλιση του αντικτύπου πέρα από τη διάρκεια ζωής του έργου», καταλήγει ο κ. Μαριάνος.
Το πρόγραμμα πραγματοποιείται με τη συγχρηματοδότηση του προγράμματος-πλαισίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Horizon 2020», με αριθμό συμφωνίας 101000594.
