Ποιες οι πιθανότητες να μεταδοθεί η COVID-19 από τα ζώα εκτροφής στον άνθρωπο

Ο κορωνοϊός έχει επηρεάσει –λίγο έως πολύ– τις ζωές όλων μας. Τι συμβαίνει, όμως, με τις ζωές των εκτρεφόμενων ζώων από τα οποία εξαρτάται η αγροδιατροφή;

Σε απόλυτους αριθμούς του FAO, το ζωικό κεφάλαιο του πλανήτη εν έτει 2017 απαρτιζόταν από περίπου 1,5 δισ. βοοειδή, 1 δισ. χοίρους, 23 δισ. κοτόπουλα και πάνω από 2 δισ. αιγοπρόβατα, υπερβαίνοντας κατά πολύ τον ανθρώπινο πληθυσμό.

Γνωρίζοντας ότι η ασθένεια COVID-19 προήλθε από κάποιο είδος ζώου, πολλοί επιστήμονες έχουν κατά καιρούς αποπειραθεί να εξετάσουν πώς επηρεάζεται τα ζωικό κεφάλαιο των κτηνοτρόφων από τον ιό και κατά πόσο μπορεί αυτό να τροφοδοτήσει μια πιθανή αναζωπύρωση της πανδημίας στον άνθρωπο. Αντλώντας στοιχεία από τον διεθνή Τύπο, η «ΥΧ» συγκέντρωσε και σας παρουσιάζει τα πορίσματα για κάθε ομάδα ζώων εκτροφής. Προς το παρόν, τα αποτελέσματα είναι καθησυχαστικά…

Βοοειδή

Στο πλαίσιο πρόσφατης μελέτης που πραγματοποιήθηκε σε μικρή κλίμακα από το Friedrich Loeffler Institute (FLI), Γερμανοί ερευνητές επιμόλυναν έξι αγελάδες με COVID-19. Στη συνέχεια, οι δύο εξ αυτών βρέθηκαν θετικές, αποδεικνύοντας ότι ο ιός είχε κυριαρχήσει στο σώμα τους. Αυτό δεν θα πρέπει να λογίζεται ως έκπληξη, δεδομένου ότι και άλλοι κορωνοϊοί έχουν τεκμηριωθεί σε βοοειδή στο παρελθόν.

Οι κορωνοϊοί των βοοειδών, όπως ονομάζονται, είναι αρκετά συνηθισμένοι και μπορούν να προκαλέσουν πολύ δυσάρεστα συμπτώματα στα βοοειδή, συμπεριλαμβανομένων αναπνευστικών και γαστρεντερικών προβλημάτων, όπως διάρροιες και δυσεντερείες.

Ωστόσο, η γερμανική μελέτη ξεκαθαρίζει ότι δεν υπάρχουν προς το παρόν στοιχεία που να δείχνουν ότι τα βοοειδή μπορούν να εξαπλώσουν την ασθένεια COVID-19 πίσω στον άνθρωπο. Οι κορωνοϊοί των βοοειδών είναι αρκετά διαφορετικοί από τους ανθρώπινους κορωνοϊούς και δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι μπορούν να εξαπλωθούν σε διαφορετικά είδη. Επιπλέον, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι οποιοσδήποτε άνθρωπος μπορεί να προσβληθεί από κορονωϊό από την κατανάλωση βόειου κρέατος.

Χοίροι

Τα γουρούνια, όπως και τα βοοειδή, έχουν ιστορικό με τους δικούς τους τύπους κορωνοϊών, συμπεριλαμβανομένου του ιού της επιδηµικής διάρροιας των χοίρων (PEDv), ενός αρκετά κοινού κορωνοϊού που επιτίθεται στο λεπτό έντερο. Λόγω των ομοιοτήτων μεταξύ ανθρώπων και χοίρων στην ανατομία, τη φυσιολογία και τα γονίδια, η οποία μεταφράζεται σε παρόμοια λειτουργία και σχήμα οργάνων, υπήρχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το κατά πόσο οι κορωνοϊοί των χοίρων μπορούν να μεταδοθούν στον άνθρωπο.

Μέχρι στιγμής, η ασθένεια COVID-19 δεν έχει παρατηρηθεί σε γουρούνια και οι μελέτες δείχνουν ότι είναι αδύνατον για τα γουρούνια να την κολλήσουν. Όμως, οι κορωνοϊοί τείνουν να μεταλλάσσονται, συνεπώς είναι θεωρητικά δυνατό για την COVID-19 να μεταλλαχθεί με τρόπο που να την καθιστά μεταδοτική στα γουρούνια, αν και δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι αυτό έχει συμβεί ή θα συμβεί. Είναι απλώς κάτι που οι επιστήμονες συνεχίζουν να παρακολουθούν.

Κοτόπουλα

Το ίδιο γερμανικό ινστιτούτο για την υγεία των ζώων, που πραγματοποίησε την ανωτέρω μελέτη για τα βοοειδή, εξέτασε επίσης πολλά άλλα ζώα, συμπεριλαμβανομένων των κοτόπουλων, τα οποία αποτελούν το πιο διαδεδομένο ζώο εκτροφής σε πολλά μέρη του κόσμου. Στα πειράματά τους, τα κοτόπουλα δεν βρέθηκαν καθόλου ικανά να κολλήσουν τον νέο κορωνοϊό.

Αίγες και πρόβατα

Τον Μάιο, μια κατσίκα βρέθηκε θετική στην ασθένεια COVID-19 στην Τανζανία, εύρημα το οποίο απορρίφθηκε από τον πρόεδρο της χώρας, John Magufuli, λόγω ελαττωματικών ερευνητικών διεργασιών. Μέχρι στιγμής, δεν υφίστανται συστηματικοί έλεγχοι στα αιγοπρόβατα, ενώ πολύ λίγες είναι οι περιπτώσεις ακόμη και απόπειρας δοκιμών για COVID-19 σε αυτά τα ζώα.

Ένα περιστατικό στην Ινδία, όπου ένας βοσκός πέθανε από COVID-19 και, στη συνέχεια, ακολούθησαν πολλές αίγες από το ζωικό κεφάλαιό του, υποχρέωσε τις αρχές να προβούν σε τεστ στις υπόλοιπες αίγες. Τελικά, τα αποτελέσματα βγήκαν αρνητικά. Σε αυτά τα κτηνοτροφικά είδη, τα νερά παραμένουν σε μεγάλο βαθμό αχαρτογράφητα.

 

Γάτες και σκύλοι

Οι γάτες και τα σκυλιά δεν είναι ζώα εκτροφής στον δυτικό κόσμο, αλλά έχουν διαδεδομένη παρουσία στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Τα τσοπανόσκυλα προορίζονται για τη φύλαξη και την προστασία των κοπαδιών, ενώ διάφορα είδη γατιών και σκυλιών χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση παρασίτων ή παραμένουν στα αγροκτήματα ως ζώα συντροφιάς.

Μελέτες έχουν δείξει ότι οι γάτες μπορούν να μολυνθούν με COVID-19 και να εξαπλώσουν την ασθένεια σε άλλες γάτες, χωρίς όμως να φέρουν συμπτώματα. Επιπλέον, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι οι γάτες μπορούν να διαδώσουν τον νέο κορωνοϊό σε οποιοδήποτε άλλο είδος ζώου ή στον άνθρωπο. Το ίδιο φαίνεται να ισχύει για τα σκυλιά. Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι τα σκυλιά μπορούν και έχουν κολλήσει COVID-19 από μολυσμένους ιδιοκτήτες και μπορούν να εξαπλώσουν την ασθένεια σε άλλα σκυλιά. Ωστόσο, δεν υπάρχει ένδειξη ότι τα σκυλιά με COVID-19 αρρωσταίνουν και δεν υπάρχουν στοιχεία ότι μπορούν να μεταδώσουν τον ιό στον άνθρωπο.

Οι κορωνοϊοί των βοοειδών είναι αρκετά συνηθισμένοι και μπορούν να προκαλέσουν πολύ δυσάρεστα συμπτώματα, όπως αναπνευστικά και γαστρεντερικά προβλήματα, διάρροιες και δυσεντερείες.

Ωστόσο, η γερμανική μελέτη ξεκαθαρίζει ότι δεν υπάρχουν προς το παρόν στοιχεία που να δείχνουν ότι τα βοοειδή μπορούν να εξαπλώσουν την ασθένεια πίσω στον άνθρωπο.