Ποιοτική αναβάθμιση του ελαιολάδου μέσω της καινοτομίας

Με στόχο την παρουσίαση και τη διάχυση των αποτελεσμάτων του πιλοτικού έργου που αναπτύσσεται στην περιοχή, το οποίο αποσκοπεί στην ποιοτική και ποσοτική αναβάθμιση της παραγωγής ελαιολάδου, η ημερίδα της Επιχειρησιακής Ομάδας MUCH-BETTER OIL πραγματοποιήθηκε με επιτυχία το διήμερο 10-11 Απριλίου στη Χώρα και στους Γαργαλιάνους Μεσσηνίας. Κεντρικό θέμα της εκδήλωσης ήταν η ανάπτυξη ενός σύγχρονου προγράμματος φυτοπροστασίας κατά της ασθένειας του γλοιοσπορίου, που πλήττει την ελιά.
Οι εκδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του εγκεκριμένου πιλοτικού έργου της Επιχειρησιακής Ομάδας MUCH-BETTER OIL, που χρηματοδοτείται από το Υπομέτρο 16.1-16.2 του Μέτρου 16 «Συνεργασία» του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2022. Μέλη της Επιχειρησιακής Ομάδας είναι το Εργαστήριο Γεωργικής Φαρμακολογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΓΠΑ), το Ινστιτούτο Βιοεπιστημών & Εφαρμογών του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί «Νηλέας» και «Ελαιώνας» και η GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ, η οποία κατέχει και τον ρόλο του συντονιστή φορέα.
Ο Γεώργιος Κόκκινος, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού «Νηλέας» και ο Νίκος Αθανασόπουλος, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού «Ελαιώνας», καλωσόρισαν τους παραγωγούς και τους ομιλητές που παρευρέθηκαν στις ημερίδες και μίλησαν για την επιτυχή έκβαση του πιλοτικού έργου της Επιχειρησιακής Ομάδας, αλλά και τη σημαντικότητα του έργου που πραγματοποιείται στην περιοχή τους, λόγω των μεγάλων προβλημάτων που τους έχει δημιουργήσει το γλοιοσπόριο της ελιάς.
Ο Νίκος Παπακωνσταντίνου, διευθυντής Αγροτικής Ανάπτυξης και Διαχείρισης Έργων της GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ, παρουσίασε τις παρεμβάσεις του Πυλώνα 2 του στρατηγικού σχεδίου της ΚΑΠ 2023-2027 και υπογράμμισε τις βασικές αλλαγές της νέας ΚΑΠ σε σύγκριση με την προγραμματική περίοδο 2014-2022. Επιπλέον, σχολίασε ότι το Μέτρο 16 «Συνεργασία» του ΠΑΑ 2014-2022 φέρνει σε επαφή την επιστημονική κοινότητα με τον αγροτικό κόσμο.
Η Μαρία Κορρέ, στέλεχος της Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης και Διαχείρισης Έργων της GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ, μίλησε για το Μέτρο 16 και επιπλέον έκανε αναφορά στο επιχειρησιακό σχέδιο της Επιχειρησιακής Ομάδας (ΕΟ), που υλοποιείται μέσω αυτού, και στους ρόλους των μελών της ΕΟ. Τέλος, τόνισε τη σημασία των ενεργειών διάχυσης των αποτελεσμάτων του πιλοτικού έργου της Επιχειρησιακής Ομάδας, που υλοποιούνται μέσω του Μέτρου 16.
Απαραίτητες οι στρατηγικές προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή
Ο επίκουρος καθηγητής και διευθυντής του Εργαστηρίου Γεωργικής Φαρμακολογίας του ΓΠΑ, Κωνσταντίνος Αλιφέρης, τόνισε ότι η υιοθέτηση σύγχρονων πρακτικών και καινοτόμων μεθόδων είναι απαραίτητη, προκειμένου οι γεωργικές εκμεταλλεύσεις να παραμείνουν βιώσιμες και ανταγωνιστικές, αλλά και για να προσαρμοστούν στην κλιματική αλλαγή, η οποία, όπως ανέφερε, «ήρθε για να μείνει».
Μεθοδολογία και αποτελέσματα έργου
Ο Σωτήρης Γιαννακάρης, υποψήφιος διδάκτορας του Εργαστηρίου Γεωργικής Φαρμακολογίας του ΓΠΑ, αναφέρθηκε στη μεθοδολογία υλοποίησης του πιλοτικού έργου και στα αποτελέσματα αυτού. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι απομονώθηκαν στελέχη του πληθυσμού του μύκητα γλοιοσπορίου από τα ελαιόδενδρα των Αγροτικών Συνεταιρισμών «Νηλέας» και «Ελαιώνας» και μελετήθηκε η ανθεκτικότητά τους σε εγκεκριμένες δραστικές ουσίες φυτοπροστατευτικών σκευασμάτων ελιάς.
Με βάση τα αποτελέσματα, το Εργαστήριο Γεωργικής Φαρμακολογίας κατήρτισε εξατομικευμένα προγράμματα φυτοπροστασίας έναντι του γλοιοσπορίου της ελιάς. Επιπλέον, ένας δεύτερος άξονας του έργου είναι η μεταβολομική ανάλυση του ελαιολάδου των αγροτικών συνεταιρισμών της ΕΟ. Ειδικότερα, σε συνεργασία µε τον «Δηµόκριτο», αναλύθηκε το ελαιόλαδο των αγροτικών συνεταιρισμών µε τη χρήση µεταβολοµικής ανάλυσης για να εκτιμηθούν πιθανά οφέλη στην ποιότητα του ελαιολάδου από τις επεμβάσεις φυτοπροστασίας που πραγματοποιήθηκαν.
Τέλος, η Αγγελική Παναγιωτοπούλου, υπεύθυνη Εργαστηρίου Φασματοσκοπίας Πυρηνικού Μαγνητικού Συντονισμού (NMR) Υγρών Δειγμάτων του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», παρουσίασε την καινοτόμο μέθοδο φασματοσκοπίας NMR και το πώς πραγματοποιείται με αυτήν η μεταβολομική ανάλυση του ελαιολάδου.