Πολύτιμα τα λιβάδια Ποσειδωνίας

Πολύτιμα τα λιβάδια Ποσειδωνίας

Μοναδικό χαρακτηριστικό της περιοχής της Μεσογείου συνιστούν τα λιβάδια της Ποσειδωνίας, που υποστηρίζουν μια ολόκληρη θαλάσσια βιοποικιλότητα και βοηθούν στη διατήρηση θαλασσών και ακτών.

Κάθε τετραγωνικό μέτρο ενός υγιούς λιβαδιού Ποσειδωνίας, ενός είδους προστατευόμενου θαλάσσιου γρασιδιού, παράγει μέχρι και είκοσι λίτρα οξυγόνου την ημέρα, συνεισφέροντας στη μείωση του φαινομένου του θερμοκηπίου, ενώ αποτελεί και τροφή για τα ψάρια. Από την άλλη πλευρά, τα φύλλα της Ποσειδωνίας που ξεβράζονται στην ξηρά, γνωστά και ως θημώνες, προστατεύουν τις ακτές από διάβρωση, συμβάλλουν στο σχηματισμό των παραλιών, τρέφουν, λιπαίνουν και προστατεύουν από την ξηρασία την παράκτια βλάστηση και φιλοξενούν μια πλούσια πανίδα προσφέροντας ασφαλή θέση για την εναπόθεση αυγών σε ζωικούς οργανισμούς. 

Παρ΄ όλα αυτά, από στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από την Μεσόγειο, προέκυψε ότι το 83% των ερωτηθέντων τοπικών αρχών απομακρύνουν κάθε χρόνο τα ξεβρασμένα φύκια σε μερικές, ή όλες τις παραλίες που έχουν στην ευθύνη τους. Σε περίπου 44% των περιπτώσεων, αυτή η απομάκρυνση γίνεται με βαριά μηχανήματα, σε 40% από ελαφριά μηχανήματα και στο 16% των περιπτώσεων χειρωνακτικά. Τα υλικά αυτά, άλλωστε, συχνά τοποθετούνται σε χώρους υγειονομικής ταφής, ή μεταφέρονται κάπου αλλού και σπάνια χρησιμοποιούνται με τρόπο που να συμβάλλουν στη διατήρηση της παραλίας αλλά και χωρίς να ενοχλούν τις ανθρώπινες δραστηριότητες.

Η Ποσειδωνία δεν πρέπει να απομακρύνεται

“Η Ποσειδωνία δεν πρέπει να απομακρύνεται, είτε πρόκειται για τους λειμώνες που βρίσκονται μέσα στο νερό, είτε πρόκειται για τους θημώνες που ξεβράζονται στις ακτές. Σίγουρα δεν πρόκειται για σκουπίδια ή για κάτι βρώμικο, δεδομένου ότι και μόνο η ύπαρξη Ποσειδωνίας είναι ενδεικτική της καθαρότητας του θαλάσσιου περιβάλλοντος, αφού αυτή δεν μπορεί να αναπτυχθεί σε βρώμικα νερά. Επίσης, η Ποσειδωνία δεν είναι φύκι, αλλά αγγειόσπερμο φυτό που φυτρώνει σε λιβάδια στη θάλασσα” επισημαίνει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ η εκπρόσωπος του Τμήματος Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων της Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας της Φύσης, Χαρά Αγάογλου. 

Η ίδια υπογραμμίζει την ανάγκη να αλλάξουν οι αντιλήψεις του κόσμου, σύμφωνα με τις οποίες τα ξεβρασμένα φύλλα Ποσειδωνίας είναι βρώμικα και πρέπει να απομακρύνονται. “Όπως στην περίπτωση της χελώνας Καρέτα –  Καρέτα στη Ζάκυνθο είναι αδιανόητο να τοποθετούνται ξαπλώστρες και ομπρέλες στις παραλίες όπου μπορεί η χελώνα να γεννήσει, έτσι και στην περίπτωση της Ποσειδωνίας, θα πρέπει να φτάσουμε σε αυτό το επίπεδο ευαισθητοποίησης” αναφέρει χαρακτηριστικά. 

Οι συστάσεις της Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας της Φύσης

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις συστάσεις της Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας της Φύσης προς τους διαχειριστές των ακτών, οι θημώνες Ποσειδωνίας πρέπει να διατηρούνται άθικτοι στις ακτές, ενώ η χρήση βαριού μηχανικού εξοπλισμού και η εφαρμογή πρακτικών που σκάβουν οργώνουν, ή ισοπεδώνουν την ακτή, θα πρέπει να αποφεύγονται. Τα ανθρώπινα απορρίμματα θα πρέπει να αφαιρούνται χειρωνακτικά, ή με τη χρήση ελαφριών εργαλείων χειρός. Σε πολυσύχναστες ακτές χωρίς διάβρωση ενδείκνυται η αφαίρεση μικρών τμημάτων θημώνων για τη διευκόλυνση της πρόσβασης των λουόμενων στη θάλασσα. Όταν υπάρχουν πολύ μικρές ποσότητες ξεβρασμένων φύλλων Ποσειδωνίας ενδείκνυται η επί τόπου ταφή τους κάτω από την άμμο, ή η επιστροφή τους στη θάλασσα (υπό ευνοϊκές συνθήκες ανέμου και κύματος). 

Γενικά, όμως δεν θα πρέπει να γίνεται καμία επέμβαση σε ακτίνα πέντε μέτρων από τις αμμοθίνες, τους μικρούς εκείνους λόφους από άμμο που βρίσκονται στις παράκτιες περιοχές και αποτελούν σημαντικό οικότοπο. Μόνο που σε περίπτωση που θα κριθεί απολύτως αναγκαία η αφαίρεση των θημώνων, θα πρέπει το υλικό που απομακρύνεται να προωθείται για κομποστοποίηση ή επαναχρησιμοποίηση. 

Στο πρόγραμμα “POSBEMED2” η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας

Στο πλαίσιο των προσπαθειών για την ευαισθητοποίηση του κοινού, τη σωστή διαχείριση της Ποσειδωνίας και την αλλαγή της νοοτροπίας των τοπικών αρχών της Μεσογείου, η Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, γνωρίζοντας τις δράσεις της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας για τη χαρτογράφηση των λιβαδιών της Ποσειδωνίας στην περιοχή της Επανομής και του Αγγελοχωρίου Θεσσαλονίκης, πρότεινε τη συμμετοχή της Περιφέρειας στο έργο “POSBEMED2″, με θέμα «Διακυβέρνηση και Διαχείριση των Συστημάτων Ποσειδωνίας και Αμμοθινών στη Μεσόγειο” που συγχρηματοδοτείται από το “Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Εδαφικής Συνεργασίας INTERREG MED 2014-2020”. 

Σύμφωνα με την κ. Αγάογλου, το πρώτο τμήμα του προγράμματος με την ονομασία “POSBEMED 1”, είχε επικεντρωθεί στην παρακολούθηση της υπάρχουσας κατάστασης και τις διαχειριστικές πρακτικές που πρέπει να εφαρμοστούν στις Ποσειδωνίες. Από το εν λόγω πρόγραμμα προέκυψαν σημαντικά στατιστικά στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία, πιο ανεκτικοί προς την παρουσία θημώνων Ποσειδωνίας εμφανίζονται οι λουόμενοι υψηλότερου μορφωτικού επιπέδου και μεγαλύτερης ηλικίας, ενώ στο σύνολο των ερωτηθέντων από τις Μεσογειακές χώρες την πιο αρνητική στάση εξέφρασαν οι λουόμενοι από την Ελλάδα τη Γαλλία και την Κύπρο. Είναι επίσης χαρακτηριστικό, ότι τόσο οι διαχειριστές, όσο και οι επιχειρηματίες της παράκτιας ζώνης, υπερεκτιμούν κατά πολύ την αρνητική στάση των λουομένων έναντι των θημώνων και αυτό το γεγονός έχει καθοριστική σημασία, δεδομένου ότι το 88% αυτών δηλώνει ότι λαμβάνει διαχειριστικές αποφάσεις, με γνώμονα τις απαιτήσεις του κοινού. 

Στο πλαίσιο του “POSBEMED2”, στο οποίο θα συμμετέχει η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, θα αναζητηθούν καλές πρακτικές και θα γίνουν προσπάθειες για την διατύπωση κανονισμών διαχείρισης της Ποσειδωνίας. Παράλληλα, εκτιμάται, ότι το έργο θα συμβάλλει στην ευαισθητοποίηση και την ενεργό συμμετοχή των τοπικών φορέων σε προγράμματα και δράσεις που θα ενθαρρύνουν το βιώσιμο τουρισμό με σεβασμό στο περιβάλλον και μειώνοντας στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό τις επιπτώσεις στη Ποσειδωνία.

Ειδικότερα, μέσω του έργου, θα έρθουν σε επαφή για πρώτη φορά οι βασικοί ενδιαφερόμενοι φορείς, που ασχολούνται με τη διαχείριση των παράκτιων περιοχών της Μεσογείου, προκειμένου να συνεργαστούν για διάφορες δράσεις, με στόχο την αειφόρο διαχείριση του τοπίου και των παραλιών της Ποσειδωνίας, ειδικά σε προστατευόμενες περιοχές. Στο “POSBEMED2” θα συμμετέχουν φορείς από την Ιταλία, την Κροατία, την Ισπανία, την Ελλάδα, την Κύπρο και τη Γαλλία. 

Οι τοποθετήσεις των παρατάξεων της αντιπολίτευσης στο Περιφερειακό Συμβούλιο 

Από την πλευρά της αντιπολίτευσης στο Περιφερειακό Συμβούλιο, υπέρ της συμμετοχής της Περιφέρειας στο ευρωπαϊκό έργο τάχθηκαν οι παρατάξεις “Κοιτάμε Μπροστά”, “Πράξεις για τη Μακεδονία”, “Οικολογία Πράσινη Λύση”,  “Πρώτη δύναμη για τη Μακεδονία” και “Εγγύηση για την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας”. 

Ο Σωτήρης Αβραμόπουλος, επικεφαλής της “Λαϊκής Συσπείρωσης”, τόνισε ότι η προστασία του παράκτιου περιβάλλοντος δεν μπορεί να αποτελεί αντικείμενο προγράμματος με ημερομηνία λήξης και σχολίασε ότι η Περιφέρεια πρωτοστατεί στην ανάπλαση του παράκτιου μετώπου που, όπως εκτίμησε, θα έχει επίπτωση και στην Ποσειδωνία. Στο ίδιο μήκος κύματος, κατά της συμμετοχής της Περιφέρειας στο έργο, τάχθηκαν οι παρατάξεις “Ανυπότακτη Δημοκρατική Μακεδονία” και “Ανταρσία”. 

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ