Πώς επηρεάζεται το ελληνικό λεμόνι από το εμπάργκο της ΕΕ στην Αργεντινή

Με πρόσφατη απόφασή της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απαγόρευσε την εισαγωγή λεμονιών και πορτοκαλιών από την Αργεντινή, μετά τις αλλεπάλληλες κοινοποιήσεις για εντοπισμό της μαύρης κηλίδας των εσπεριδοειδών σε φορτία προερχόμενα από εκεί. Η απόφαση τέθηκε σε ισχύ στις 16 Αυγούστου, με διάρκεια μέχρι τις 30 Απριλίου, ενώ ενδέχεται να ανακληθεί νωρίτερα, εφόσον αποδειχθεί ότι οι αρχές της Αργεντινής συμμορφώνονται με τις προδιαγραφές της ΕΕ.

Για το εάν και με ποιον τρόπο η εξέλιξη αυτή ενδέχεται να επηρεάσει την ελληνική παραγωγή και την αγορά λεμονιού, η «ΥΧ» συνομίλησε με εκπροσώπους του πρωτογενούς τομέα και του εμπορίου. Στην πλειοψηφία τους, οι απόψεις που εκφράζονται συγκλίνουν στο ότι οι εξαγωγές της χώρας δεν επηρεάζονται άμεσα, καθώς όταν η παραγωγή της Αργεντινής τελειώνει, ξεκινάει η παραγωγή του βόρειου ημισφαιρίου.

Όσον αφορά, δε, το εάν οι ποσότητες που εισήχθησαν φέτος μέχρι τις 16 Αυγούστου επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες της εγχώριας αγοράς, φαίνεται ότι οι εισαγωγείς «έκαναν τα κουμάντα τους», αναμένοντας προφανώς την έκδοση της απαγόρευσης.

Όπως προκύπτει από τα μέχρι στιγμής προσωρινά στοιχεία, μέχρι το τέλος του Ιουνίου είχαν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα εισαγωγές σχεδόν διπλάσιες (+94,5%) προς τις αντίστοιχες του περσινού πρώτου εξαμήνου, συνολικά από όλες τις χώρες προέλευσης, (όχι μόνο από την Αργεντινή), ενώ μέχρι τις 20 Αυγούστου οι ποσότητες που εισήχθησαν ανήλθαν σε 22.500 τόνους έναντι 17.000 τόνων περίπου το αντίστοιχο περσινό διάστημα).

Όταν ξεκινάνε τα δικά μας λεμόνια, μετά από λίγες μέρες “ρίχνουν” στην αγορά δεύτερης ποιότητας λεμόνια Αργεντινής που δεν έφευγαν και έμεναν στα ψυγεία, για να πιέσουν τις τιμές. Ελπίζουμε ότι φέτος, μέχρι τις 20 Σεπτεμβρίου που βγαίνουν τα δικά μας, θα έχουν αδειάσει τα ψυγεία

Θα καλυφθεί από άλλες χώρες το «κενό» της Αργεντινής

Σύμφωνα με τον Γιώργο Πολυχρονάκη, ειδικό σύμβουλο του Συνδέσμου Εξαγωγέων Φρούτων, Λαχανικών και Χυμών Incofruit-Hellas, η διατήρηση της στροφής των καταναλωτών προς τα φρούτα με υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη C και όχι η απαγόρευση των εισαγωγών από την Αργεντινή, είναι εκείνος ο παράγοντας που αναμένεται να δώσει ώθηση στη ζήτηση και στις τιμές και της επόμενης ελληνικής παραγωγής. Όπως μας είπε συγκεκριμένα, «είναι βέβαιο ότι θα διατηρηθεί η ζήτηση για εσπεριδοειδή και τη νέα περίοδον στο φόντο του νέου κορωνοϊού.

Σε ό,τι αφορά τις εισαγωγές που πραγματοποιούνται την περίοδο του κενού της ευρωπαϊκής παραγωγής, με την απουσία της Αργεντινής, η οποία αποτελεί το 32% των εισαγόμενων λεμονιών στην ΕΕ, θα δημιουργηθεί ζήτηση από άλλες αγορές, τόσο για την ΕΕ, όσο και για την Ελλάδα.

Εκτιμώ ότι θα υπάρξει στροφή προς Ν. Αφρική και άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής, προκειμένου να αποκατασταθεί η ισορροπία ανάμεσα στην προσφορά και στη ζήτηση, πολύ περισσότερο δεδομένης της αυξημένης ζήτησης εσπεριδοειδών σε παγκόσμιο επίπεδο». Προσθέτει, πάντως, ότι «μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης στη μεταβατική περίοδο από τώρα μέχρι την έναρξη της σεζόν για το βόρειο ημισφαίριο. Με δεδομένη την αυξημένη ζήτηση και λόγω της προσωρινής ανισορροπίας που επιφέρει αυτή η απαγόρευση εισαγωγών από την Αργεντινή θα επιταθούν ζήτηση και τιμές, δημιουργώντας εύλογες προσδοκίες για μεγαλύτερο εισόδημα από τους παραγωγούς συνολικά της Ευρώπης».

Από την πλευρά του, ο εξαγωγέας από το Ξυλόκαστρο, Δημήτρης Δουβής, εκτιμά ότι δεν θα αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα για τις ελληνικές εξαγωγές το λεμόνι της Αργεντινής που, ούτως ή άλλως, έχει τελειώσει τον Οκτώβριο, περίοδο που το ελληνικό βγαίνει στις αγορές. «Αντίθετα, καθοριστικό είναι το τουρκικό λεμόνι, που συμπίπτει χρονικά με το δικό μας και ειδικά φέτος υπάρχει ιδιαίτερη ανησυχία ότι με την πτώση της τουρκικής λίρας μπορεί να “χτυπήσει” την αγορά με ακόμα πιο ανταγωνιστική τιμή», κατέληξε.

Αισιόδοξος ότι η απόφαση αυτή θα επηρεάσει θετικά το ξεκίνημα της σεζόν για τις τιμές παραγωγού εμφανίζεται ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Κιάτου-Τραγάνας, Χρήστος Γεώργας. «Όταν ξεκινάνε τα δικά μας λεμόνια, μετά από λίγες μέρες “ρίχνουν” στην αγορά δεύτερης ποιότητας λεμόνια Αργεντινής που δεν έφευγαν και έμεναν στα ψυγεία, για να πιέσουν τις τιμές. Ελπίζουμε ότι φέτος, μέχρι τις 20 Σεπτεμβρίου που βγαίνουν τα δικά μας, θα έχουν αδειάσει τα ψυγεία», εκτίμησε.

Οι εισαγωγές λεμονιών της ΕΕ από τρίτες χώρες (τόνοι)

πηγή: Incofruit-Hellas, βάσει στοιχείων EUROSTAT

Τι αναφέρεται στην απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στον εκτελεστικό κανονισμό της ΕΕ 2020/1199 της 13ης Αυγούστου 2020, για την προσωρινή απαγόρευση της εισαγωγής στην Ένωση ορισμένων φρούτων καταγωγής Αργεντινής με σκοπό την πρόληψη της εισαγωγής και της εξάπλωσης του Phyllosticta citricarpa (ΜcΑlpine) Van der Aa (σ.σ.: μαύρη κηλίδα των εσπεριδοειδών)», τον Μάιο, τον Ιούνιο, τον Ιούλιο και την πρώτη εβδομάδα του Αυγούστου του 2020, τα κράτη-μέλη κοινοποίησαν επανειλημμένα στην Επιτροπή περιπτώσεις εντοπισμού του συγκεκριμένου επιβλαβούς οργανισμού στους καρπούς Citrus limon (L.) N. Burm.f. και Citrus sinensis (L.) Osbeck, καταγωγής Αργεντινής, κατόπιν επιθεωρήσεων που πραγματοποίησαν στις εισαγωγές τους.

Οι επανειλημμένες αυτές περιπτώσεις εντοπισμού καταδεικνύουν ότι τα ισχύοντα μέτρα φυτοϋγειονομικής διασφάλισης στην Αργεντινή δεν είναι επαρκή για να αποτρέψουν την εισαγωγή του συγκεκριμένου επιβλαβούς οργανισμού στην Ένωση. Ως εκ τούτου, υπάρχει μη αποδεκτός φυτοϋγειονομικός κίνδυνος λόγω της παρουσίας του συγκεκριμένου επιβλαβούς οργανισμού στους συγκεκριμένους καρπούς […].Κατά συνέπεια, η εισαγωγή των συγκεκριμένων καρπών στην Ένωση θα πρέπει να απαγορευτεί προσωρινά, ανεξάρτητα από το αν προορίζονται αποκλειστικά για βιομηχανική μεταποίηση σε χυμό.

Η προσωρινή αυτή απαγόρευση θα πρέπει να εφαρμόζεται έως τις 30 Απριλίου 2021, για να αντιμετωπιστεί ο συνεχιζόμενος κίνδυνος εισαγωγής και εξάπλωσης στην Ένωση του συγκεκριμένου επιβλαβούς οργανισμού, ούτως ώστε η Αργεντινή να μπορέσει να αναβαθμίσει το οικείο σύστημά πιστοποίησης και να ελεγχθεί από την Επιτροπή. Η ημερομηνία αυτή θα πρέπει να επανεξεταστεί κατά το δέον, με βάση τα πορίσματα του ελέγχου.

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Υπαιθρος Χώρα»
την Παρασκευή 21 Αυγούστου 2020