Με τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ να απέχουν περίπου μια εβδομάδα, οι Αμερικανοί αγρότες ζυγίζουν τις επιλογές τους με γνώμονα το τι θα μπορούσε να τους επιφυλάσσει μια νέα τετραετία του Ντόναλντ Τραμπ στον προεδρικό θώκο, ή μια ενδεχόμενη επικράτηση του Δημοκρατικού υποψηφίου, Τζο Μπάιντεν, ο οποίος προηγείται στις δημοσκοπήσεις. Οι απαντήσεις δεν είναι πάντοτε ξεκάθαρες, ωστόσο τα προεκλογικά δεδομένα δίνουν περιθώρια εκτιμήσεων για την αγροτική πολιτική που θα ακολουθήσει καθένας από τους δύο πιθανούς νικητές της 3ης Νοεμβρίου.
Στην περίπτωση του προέδρου Τραμπ, οι εκτιμήσεις δεν βασίζονται τόσο σε υποθέσεις και… προγραμματικές δηλώσεις, όσο στα δείγματα γραφής που έδωσε ο ίδιος τα τελευταία τριάμισι έτη στην εξουσία.
Το προφανές σημείο αναφοράς της εποχής Τραμπ στο τιμόνι των Ηνωμένων Πολιτειών ήταν η επιβολή μιας σειράς δασμών στις εισαγωγές της χώρας, σε μια προσπάθεια να ασκήσει πίεση στους εμπορικούς εταίρους του και να διαπραγματευθεί από θέση ισχύος. Ήταν μια επιθετική κίνηση που οδήγησε σε αντίποινα και κλιμακώθηκε σε έναν εμπορικό πόλεμο με την Κίνα και άλλες χώρες, πλήττοντας σε μεγάλο βαθμό τις ξένες αγορές για τους Αμερικανούς αγρότες. Αυτή είναι μια στρατηγική στην οποία ο νυν πρόεδρος των ΗΠΑ αναμένεται να μείνει πιστός, εφόσον επανεκλεγεί.
«Ο πρόεδρος Τραμπ είναι ξεκάθαρος. Στο μυαλό του βλέπει ότι λειτουργεί αυτή η σκληρή γραμμή που ακολουθεί και νομίζω ότι είναι πιθανό να συνεχιστεί. Δεν έχουμε κανέναν λόγο να περιμένουμε κάτι διαφορετικό», δήλωσε ο Τζιμ Μούλχερν, πρόεδρος της Εθνικής Ομοσπονδίας Παραγωγών Γάλακτος, κατά τη διάρκεια μιας εικονικής στρογγυλής τραπέζης με αγρότες και αγροτικούς ηγέτες.
Ως αντιστάθμισμα στις απώλειες των αγροτών, η κυβέρνηση Τραμπ αύξησε σε επίπεδα ρεκόρ τις αγροτικές ενισχύσεις, διοχετεύοντας προς τα εκεί πόρους από έκτακτα πακέτα οικονομικής στήριξης για τον κορωνοϊό και τον εμπορικό πόλεμο. Αυτό εξηγεί και τους λόγους που το έρεισμα του Τραμπ παραμένει ισχυρό στους αγρότες.
Σαφείς ενδείξεις για λιγότερο άκαμπτη στάση Μπάιντεν στο εμπόριο
Απεναντίας, αρκετά πιο σύνθετη υπόθεση είναι να προσδιοριστούν οι ακριβείς στοχεύσεις μια ενδεχόμενης διοίκησης του Τζο Μπάιντεν. «Κανείς δεν μπορεί να είναι κατηγορηματικός για το πώς θα μοιάζει μια εμπορική πολιτική του Τζο Μπάιντεν, εκτός από κάποιες απόπειρες συνάψεως εμπορικών συμφωνιών που έχουν γίνει στο παρελθόν», επισημαίνει ο Μούλχερν, επικαλούμενος τις ημέρες του Μπάιντεν ως αντιπροέδρου στην κυβέρνηση Ομπάμα.
Παρ’ όλα αυτά, τα έως τώρα δεδομένα δείχνουν ότι ο υποψήφιος των Δημοκρατικών θα επιχειρήσει να εκτονώσει τις αναταράξεις που έχουν προκαλέσει τα απόνερα της επιθετικής πολιτικής Τραμπ στο παγκόσμιο εμπόριο. Σε πρόσφατο διαδικτυακό πάνελ του Farm Foundation, που φιλοξένησε τις θέσεις των δύο αντιπάλων, η πρώην πρόεδρος της Εθνικής Ένωσης Καλλιεργητών Καλαμποκιού (NCGA) και εκπρόσωπος της καμπάνιας των Δημοκρατικών, Παμ Τζόνσον, δήλωσε ότι ο Τζο Μπάιντεν είναι της πεποίθησης ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να είναι σκληρές με την Κίνα στο μέτωπο του εμπορίου.
Παρ’ όλα αυτά, η πλευρά του Μπάιντεν τάσσεται υπέρ μιας πιο διπλωματικής προσέγγισης για την επίλυση των σημερινών εμπορικών ζητημάτων από ό,τι ο πρόεδρος Τραμπ. Η ίδια ήταν επικριτική προς τις απειλές του τελευταίου να αποσύρει τις ΗΠΑ από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, αλλά και τις ενέργειες που οδήγησαν στην κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ-Κίνας, σημειώνοντας ότι ο αγροδιατροφικός τομέας φέρει το βάρος από τα αντίποινα αυτών των πράξεων. «Μια ενδεχόμενη κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν θα ζητούσε υποστήριξη από βασικούς εμπορικούς συμμάχους για τη συντονισμένη αντιμετώπιση των κακόβουλων εμπορικών παραγόντων και να εργαστεί για την επίλυση άλλων διαφωνιών εμπορικής πολιτικής, χωρίς να καταφύγει σε σκληρές τακτικές, όπως η επιβολή δασμών», ξεκαθάρισε η Τζόνσον, παρόλο που συμφώνησε με την ανάγκη μεταρρύθμισης του ΠΟΕ, την οποία χαρακτήρισε «κρίσιμη».
Σύμφωνα με τα λεγόμενα της Τζόνσον, προτεραιότητα για τον Μπάιντεν –σε περίπτωση που εκλεγεί– θα αποτελέσει η οικοδόμηση εξαγωγικών αγορών και η επανεξέταση της ένταξης στη συνολική και προοδευτική Συμφωνία για την εταιρική σχέση του Ειρηνικού (CPTPP). Ερωτηθείσα για τον τρόπο που η κυβέρνηση Μπάιντεν θα προσέγγιζε το επόμενο αγροτικό νομοσχέδιο, η Τζόνσον τόνισε ότι πρώτη προτεραιότητα θα ήταν η εξασφάλιση της ακεραιότητας προγραμμάτων όπως η ασφάλιση καλλιεργειών, την οποία χαρακτήρισε «ακρογωνιαίο λίθο» της αγροτικής πολιτικής. Επιπλέον, οι επιδιώξεις των Δημοκρατικών, όπως αυτές αποτυπώνονται στο «Σχέδιο για την αγροτική Αμερική», που έχει παρουσιάσει ο Μπάιντεν, περιλαμβάνουν καίρια αιτήματα των Αμερικανών αγροτών, όπως η προώθηση των βιοκαυσίμων, η επέκταση της ευρυζωνικής πρόσβασης και η βελτίωση της υγειονομικής περίθαλψης στις αγροτικές περιοχές.
Ένας άλλος στόχος, πρόσθεσε η Τζόνσον, θα είναι η επέκταση των εθελοντικών προγραμμάτων προστασίας, όπως το Πρόγραμμα Εποπτείας της Προστασίας της αγροτικής παραγωγής (CSP), που δίνει οικονομικά κίνητρα σε αγρότες, ώστε να εφαρμόζουν περιβαλλοντικά φιλικές μεθόδους, όπως μειωμένη χρήση φυτοφαρμάκων, προκειμένου να διασφαλίζεται η βιωσιμότητα του εκάστοτε οικοσυστήματος. Σχετικά με το αν τα μέτρα διαχείρισης της προσφοράς ενδέχεται να συμπεριληφθούν στην προσέγγιση του Μπάιντεν, η Τζόνσον ήταν αρνητική, τονίζοντας ότι τέτοιες πολιτικές «είναι δοκιμασμένες και έχουν αποτύχει».
Στο ίδιο πάνελ συμμετείχε και ο Σαμ Κλόβις, πρώην σύμβουλος του Ντόναλντ Τραμπ και νυν μέλος του αγροτικού συνασπισμού της εκστρατείας του. Σύμφωνα με τα λεγόμενά του, μια προτεραιότητα για τη διοίκηση Τραμπ θα είναι η επέκταση του προϋπολογισμού για την αγροτική έρευνα, και πιο συγκεκριμένα ο τριπλασιασμός των τρεχουσών δαπανών, σημειώνοντας ότι τα τωρινά επίπεδα χρηματοδότησης έχουν μείνει αμετάβλητα εδώ και δεκαετίες. Στο επόμενο νομοσχέδιο, η κυβέρνηση Τραμπ θα επιδιώξει να ενισχύσει τα τρέχοντα προγράμματα διατήρησης, όπως το Πρόγραμμα Αποθεματικού Διατήρησης (CRP), και θα αναζητήσει περισσότερους τρόπους για να ενθαρρύνει φιλικές προς το περιβάλλον αγροτικές πρακτικές, όπως η κατεργασία του εδάφους σε λωρίδες με ειδικά μηχανήματα (strip-till), που στοχεύει στην αειφορική διαχείριση του εδάφους.
