Στα 240 εκτιμάται ο αριθμός των θεσσαλικών φωτοβολταϊκών που υπέστησαν ζημίες ή και ολοκληρωτική καταστροφή στα πλημμυρικά φαινόμενα του Daniel. Μέσα από παραδοχές και εύγλωττους αριθμούς, θα δούμε τον κίνδυνο μη επαναλειτουργίας αρκετών εξ αυτών.
✱ Παραδοχή 1η: Το κόστος ζημιών των φωτοβολταϊκών από τον Daniel έχει ένα τεράστιο εύρος. Ανά περίπτωση ξεκινά από 10.000 ευρώ και φτάνει μέχρι τα 290.000 ευρώ.
✱ Παραδοχή 2η: Η οικονομική αποτύπωση μιας ζημιάς εμπεριέχει δύο στοιχεία που είναι (και αυτά) σε βάρος των πληγέντων:
α) Την υποκειμενικότητα της αποτύπωσης.
β) Τη μη αποτύπωση δεδομένων που αποτελούν ζημιά, ωστόσο… δεν συμπεριλαμβάνονται -κατά την απλουστευμένη καταγραφή- στο συνολικό κόστος ζημιάς.
Θα το δούμε παρακάτω, με εύγλωττους αριθμούς.
✱ Παραδοχή 3η: Το ελληνικό κράτος σε τέτοιες περιπτώσεις (πολυάριθμες την τελευταία δεκαετία), συμμετέχει στις αποζημιώσεις.
Απλουστευμένα, αυτό μπορούμε να το «μεταφράσουμε» ως ότι το κράτος λέει:
– Φταίω και αναλαμβάνω το μερίδιο που μου αναλογεί, ή
– δεν φταίω, αλλά σου συμπαραστέκομαι.
Όποια «μετάφραση» κι εάν επιλέξουμε, θα βοηθήσει τους συλλογισμούς μας παρακάτω.
✱ Παραδοχή 4η: Τα φωτοβολταϊκά είναι ασφαλισμένα, άρα και «εξασφαλισμένα».
Δεν είναι όμως έτσι.
Μέγεθος ζημιών στην πλειονότητα των φωτοβολταϊκών
Από το εύρος κόστους ζημιών (παραδοχή 1), φαίνεται ότι μια σημαντική πλειονότητα φωτοβολταϊκών έχει ζημιές περί τα 100.000 ευρώ. Έχουμε όμως και αρκετές περιπτώσεις ολικής καταστροφής. Ας δούμε τους αριθμητικούς συσχετισμούς της τελευταίας περίπτωσης, όπου κάτι αντίστοιχο (ποσοστιαία) συμβαίνει και στις περιπτώσεις με ζημία άνω του 40%.
Πόση είναι η ζημιά;
Στην «ολική καταστροφή», το τελικό ύψος του κόστους αποκατάστασης έχει τρεις παραμέτρους που δεν συνυπολογίζονται στην «πρώτη ανάγνωση»:
α) Το κόστος αποκομιδής των φερτών υλικών, που σε κάποιες περιπτώσεις έχουν σκεπάσει τα φωτοβολταϊκά (λάσπες και μπάζα, λάστιχα ποτίσματος κ.λπ.). Αυτό το κόστος, ας το προσδιορίσουμε σε 5.000 ευρώ.
β) Το κόστος επιμήκυνσης των δανείων. Θα το δούμε αναλυτικά παρακάτω και θα το προσδιορίσουμε σε επίσης 5.000 ευρώ.
γ) Η απολεσθείσα παραγωγή μπορεί να ξεπεράσει τα 20.000 ευρώ, αφού στην «ολική καταστροφή», δεδομένων και των χειμερινών συνθηκών που μπαίνουμε, η αποκατάσταση θα απαιτήσει τουλάχιστον πέντε μήνες.
Άρα, εφόσον -με σημερινά κόστη- η ολική αποκατάσταση εξοπλισμού φτάνει στα 275.000 ευρώ, τότε προσθέτοντας και τα παραπάνω κόστη αγγίζουμε τα 300.000 ευρώ.
Ασφάλιση και ζημία
Το μεγαλύτερο ζήτημα που απασχολεί τους πληγέντες παραγωγούς αφορά τη διαφορά αποζημίωσης από την ασφαλιστική εταιρεία, σε σχέση με την τελική ζημιά. Οι «απαλλαγές» και το «πλαφόν αποζημίωσης» που έχουν όλα τα ασφαλιστικά συμβόλαια αναμένεται να φτάσουν το ταβάνι αποζημίωσης (εξοπλισμός + παραγωγή) περί τα 255.000 ευρώ.
Από το ποσό των 300.000 ευρώ (ουσιαστική ζημιά), αφαιρώντας τα 255.000 ευρώ, τότε μένει «στον αέρα» ένα ποσό κοντά στα 45.000 ευρώ ή και παραπάνω σε κάποιες περιπτώσεις, το οποίο… ποιος θα το επωμισθεί; O παραγωγός;
Εάν πάρουμε αυτό το ενδεχόμενο και με δεδομένο ότι η συντριπτική πλειονότητα των μικρών φ/β υλοποιήθηκε με εξάντληση της τραπεζικής χρηματοδότησης, τότε το φ/β θα πρέπει να δουλεύει μέχρι το έτος 2027 για να «καλύψει» τις ζημιές του 2023. Στην εκδοχή αυτή, δεν βάζουμε την πιθανότητα «νέας πλημμύρας»!
Πάγωμα αποπληρωμής δανείων
Άμεσα, η Ένωση Τραπεζών ανακοίνωσε «αναστολή αποπληρωμής δανείων» μέχρι το τέλος του έτους. Ασφαλώς θετική κίνηση, όμως για ποιον; Ας βάλουμε μια σημαντική παράμετρο για να φτάσουμε στη σωστή απάντηση: Η «αναστολή πληρωμής», για ένα ποσό περί τα 230.000 ευρώ (μεσοσταθμικό υπόλοιπο στα 500άρια πάρκα σήμερα) φέρνει επιμήκυνση του δανείου, άρα και πρόσθετους τόκους περί τα 5.000 ευρώ (αναφέρθηκε παραπάνω). Απολύτως αναγκαία λοιπόν η κίνηση των τραπεζών, αλλά το κόστος θα το πληρώσει ο παραγωγός!
Τα φ/β με «ολική καταστροφή» είναι απίθανο να επαναλειτουργήσουν μέχρι 31/12/2023. Ήδη, αρκετοί πληγέντες υπέβαλαν αιτήματα για πεντάμηνη και παραπάνω παράταση στην «αναστολή πληρωμής» (που είναι οικονομικά σε βάρος τους, αλλά είναι μονόδρομος) και απορρίφθηκαν. Ελπίζουμε ότι αυτή η «απόρριψη» θα είναι προσωρινή, διότι από την Πρωτοχρονιά θα «κοκκινίζουν» θεσσαλικά δάνεια.
Αρωγή στα φωτοβολταϊκά των μικρών
✱ Το ελληνικό κράτος οφείλει να συμπαρασταθεί στους μικρομεσαίους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας.
✱ Ο ΔΑΠΕΕΠ έχει υποστηριχθεί οικονομικά από τους παραγωγούς. Σύμφωνα με στοιχεία του Πανελλήνιου Συνδέσμου Αγροτικών Φωτοβολταϊκών, η εισφορά (με διάφορους τρόπους) μόνο των αγροτών την τελευταία δεκαετία και κατά παρέκκλιση των αρχικών συμβάσεων (2010-2012), ξεπερνάει τα 220 εκατ. ευρώ. Μήπως ήρθε η ώρα να επιστρέψει ένα μέρος της δεκαετούς «αγροτικής αρωγής»;
