Μέχρι το 2026, 64.000 αγροτικές εκµεταλλεύσεις µικρής κλίµακας πρόκειται να αποκτήσουν πρόσβαση σε ψηφιακές τεχνολογίες στην Ευρώπη. Αυτός είναι ένας από τους στόχους του ευρωπαϊκού έργου Farmtopia, το οποίο πρόκειται να διαρκέσει τρία χρόνια.
Τη Δευτέρα 25 και την Τρίτη 26 Σεπτεµβρίου πραγµατοποιήθηκε η πρώτη συνάντηση των εταίρων του προγράµµατος, το οποίο συντονίζει η NEUROPUBLIC, στις εγκαταστάσεις του gaiasense HUB µε τη συµµετοχή 22 εταίρων από 12 χώρες, µεταξύ των οποίων και η GAIA ΕΠΙΧΕΡΕΙΝ, αλλά και τη φυσική παρουσία άνω των 35 εκπροσώπων. Το Farmtopia έλαβε χρηµατοδότηση από το πρόγραµµα έρευνας και καινοτοµίας της Ευρώπης, Horizon Europe.
Οι εταίροι του έργου θα προσπαθήσουν να αντιµετωπίσουν την περιορισµένη υιοθέτηση των ψηφιακών τεχνολογιών από τους αγρότες παρά τις σηµαντικές επενδύσεις που έχουν γίνει στον συγκεκριµένο τοµέα. Επίσης, το πρόγραµµα θα διευκολύνει τη δηµιουργία ψηφιακών αγροτικών λύσεων, µε τη συµµετοχή των αγροτών, για να διασφαλίσει ότι οι τεχνολογίες αυτές θα ανταποκρίνονται στην πραγµατικότητα και θα ταιριάζουν στις ανάγκες των µικρότερων σε µέγεθος αγροτικών εκµεταλλεύσεων και θα είναι οικονοµικά αποδοτικές.
Βιώσιµες πιλοτικές εκµεταλλεύσεις
Για να µπορέσουν να πραγµατοποιηθούν τα παραπάνω και να εξασφαλιστεί η συµµετοχή των αγροτών στη συνδηµιουργία των τεχνολογικών λύσεων, «θα δηµιουργηθούν 18 βιώσιµες πιλοτικές εκµεταλλεύσεις οι οποίες επικεντρώνονται τόσο στη φυτική όσο και στη ζωική παραγωγή. Οι 9 έχουν ήδη επιλεχθεί, ενώ οι υπόλοιπες 9 θα επιλεχθούν µέσω ανοιχτής πρόσκλησης σε διάφορες χώρες σε όλη την Ευρώπη», εξηγούν ο Βασίλης Πυργιώτης και ο Νικόλαος Μαριάνος από την συντονιστική οµάδα του προγράµµατος. Σηµειώνεται ότι µέσω της ανοιχτής πρόσκλησης θα διανεµηθούν 900.000 ευρώ, που ισοδυναµούν µε 100.000 ευρώ ανά πιλοτική εκµετάλλευση.
Στο πλαίσιο του έργου, θα αναπτυχθούν, εκτός των άλλων, επιχειρηµατικά µοντέλα, ένας κώδικας δεοντολογίας για τη χρήση της τεχνολογίας, καθώς και ένα µοντέλο διακυβέρνησης, δεδοµένου ότι δεν φτάνει µόνο η δηµιουργία της τεχνολογίας, αλλά χρειάζεται και ένα πλαίσιο σωστής λειτουργίας στις αγροτικές εκµεταλλεύσεις.
Για τη δηµιουργία όλων των παραπάνω, θα χρειαστεί να συνεργαστεί ένα ευρύ φάσµα εµπλεκοµένων, που επεκτείνεται σε όλη τη γεωργική αλυσίδα, όπως αγρότες, πάροχοι ψηφιακών τεχνολογιών, επιστήµονες, φορείς χάραξης πολιτικής, καθώς και στελέχη των Συστηµάτων Γεωργικής Γνώσης και Καινοτοµίας.
Πρώτη συνάντηση εταίρων
Στην πρώτη συνάντηση των εταίρων συζητήθηκε, µεταξύ άλλων, ο ρόλος τους στο έργο, που θα οδηγήσει στο επιθυµητό αποτέλεσµα. Πιο αναλυτικά, ο Νίκος Μαριάνος, εκ των συντονιστών, δήλωσε ότι «το Farmtopia προσπαθεί να εκδηµοκρατίσει τις ψηφιακές αγροτικές λύσεις στην Ευρώπη, αλλάζοντας τον τρόπο που είναι σχεδιασµένες, έτσι ώστε να γίνουν λιγότερο ακριβές κατά την ανάπτυξή τους και λιγότερο κοστοβόρες κατά την αγορά τους. Επίσης, το πρόγραµµα θα βοηθήσει έτσι ώστε τα ψηφιακά εργαλεία να είναι πιο κατάλληλα για τις µικρότερες σε µέγεθος εκµεταλλεύσεις, καθώς αυτά θα αναπτυχθούν και θα προσαρµοστούν σύµφωνα µε τις απαιτήσεις των ίδιων των αγροτών.
Ο Νίκος Καλατζής, επικεφαλής Τεχνικής Διαχείρισης Έργων της NEUROPUBLIC και υπεύθυνος του πρώτου πακέτου εργασιών του έργου, δήλωσε ότι «έχουµε ως στόχο να δηµιουργήσουµε ένα σύνολο επαναχρησιµοποιούµενων εργαλείων, έτσι ώστε να υποστηρίξουµε τις µικρές σε µέγεθος εκµεταλλεύσεις. Τα εργαλεία αυτά θα προωθήσουν τη συνεργασία στο ψηφιακό οικοσύστηµα µέσω της ανταλλαγής δεδοµένων και γνώσης.
Θα εστιάσουµε αρκετά στην αξιοποίηση των διαθέσιµων δεδοµένων και υποδοµών, µε στόχο την προώθηση της βιωσιµότητας µειώνοντας το συνολικό κόστος επένδυσης στις τεχνολογίες». Για τα βιώσιµα επιχειρηµατικά µοντέλα και τη δηµιουργία του τεχνολογικού κώδικα δεοντολογίας µίλησε ο Christopher Brewster, επιστηµονικός διευθυντής στο Green Supply Chain και υπεύθυνος του δεύτερου πακέτου εργασιών.
O ίδιος εξήγησε ότι «στο πακέτο αυτό θα αναπτυχθούν επίσης συστάσεις για δράσεις ρυθµιστικής πολιτικής στις περιοχές εφαρµογής των ψηφιακών αγροτικών λύσεων. Διαµέσου αυτού του πακέτου θα υποστηρίξουµε τις νέες τεχνολογίες που θα δηµιουργήσει το πρόγραµµα, γιατί η δηµιουργία τεχνολογιών χωρίς επιχειρηµατικά µοντέλα και κανονιστικό πλαίσιο δεν µπορούν να λειτουργήσουν µακροπρόθεσµα».
Το τρίτο πακέτο εργασίας αφορά την πιλοτική εφαρµογή και αξιοποίηση των τεχνολογιών που θα δηµιουργηθούν σε πραγµατικές συνθήκες παραγωγής. Ο Θωµάς Γκιτσιούδης, υπεύθυνος καινοτοµίας στο AgriFood Lithuania DIH, ανέφερε ότι «ο στόχος σε αυτό το πακέτο εργασιών είναι να ενισχύσουµε τις πιλοτικές εκµεταλλεύσεις να εφαρµόσουν τις τεχνολογίες, καταγράφοντας την πρόοδο και την απόδοσή τους, επιβεβαιώνοντας παράλληλα τα αποτελέσµατα. Επίσης, στόχος είναι να διαδώσουµε τα καλά αποτελέσµατα σε όλους τους εµπλεκόµενους και κυρίως τους αγρότες µικρών αγροτικών εκµεταλλεύσεων».
Ο Mladen Radisic, CEO στο Foodscale Hub και υπεύθυνος του πακέτου εργασιών, το οποίο αφορά τη διάδοση των αποτελεσµάτων του έργου, εξήγησε τέλος ότι «είναι ιδιαίτερα σηµαντικό να αναπτύξουµε µια ολοκληρωµένη στρατηγική επικοινωνίας, προκειµένου τα αποτελέσµατα του έργου να φτάσουν σε ένα ευρύτερο κοινό µε στόχο τη µέγιστη δυνατή αξιοποίησή τους».
