Ψηφιακός Μετασχηματισμός του Γεωργικού Τομέα: Το ελληνικό έργο που εντυπωσίασε την Ευρώπη

Η εβδομάδα που διανύσαμε ήταν καθοριστική για την ευρωπαϊκή γεωργία, με την ελληνική φωνή να δίνει το «παρών» σε τρία στρατηγικά συνέδρια στις Βρυξέλλες: Από το Global Food Forum 2025 της Farm Europe, στο ετήσιο συνέδριο του Agrifood Pact for Skills και το Συνέδριο των Νοτίων Ευρωπαϊκών Χωρών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Ελλάδα ανέδειξε το μοντέλο της ψηφιακής μετάβασης στον αγροτικό τομέα και την ανάγκη για βιώσιμες πρακτικές, που να ενισχύουν την ανθεκτικότητα των παραγωγών απέναντι στις σύγχρονες προκλήσεις.
Global Food Forum 2025 – Farm Europe: Επαναπροσδιορίζοντας τη βιώσιμη ανάπτυξη της ευρωπαϊκής γεωργίας
Το φετινό Global Food Forum της Farm Europe, που πραγματοποιήθηκε στις 12-13 Μαΐου 2025, στο Abbaye de la Ramee, μια αγροτική φάρμα εκτός Βρυξελλών, επικεντρώθηκε στο κρίσιμο σταυροδρόμι στο οποίο βρίσκεται η Ευρώπη και η γεωργία της. Το συνέδριο υπογράμμισε τον ρόλο των αγροτών στη διασφάλιση της ευρωπαϊκής κυριαρχίας, την ενίσχυση της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας και την προώθηση της βιοοικονομίας, βασικού πυλώνα για την απανθρακοποίηση της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Οι συμμετέχοντες υπογράμμισαν την ανάγκη εκ νέου εξισορρόπησης της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) με τις ευρύτερες πολιτικές της ΕΕ, ενώ η ανάδειξη των αγροτών ως πρωταγωνιστών της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης αποτέλεσε κεντρικό θέμα. Το μήνυμα που κυριάρχησε ήταν η μετατροπή του «Οράματος για το μέλλον της γεωργίας και των τροφίμων στην Ευρώπη», όπως αυτό παρουσιάστηκε πρόσφατα, σε απτές δράσεις, ικανές να αναζωογονήσουν τον αγροτικό τομέα ως κινητήριο μοχλό βιώσιμης ανάπτυξης.
Στο φόρουμ συμμετείχαν διακεκριμένες προσωπικότητες, όπως ο επίτροπος Γεωργίας, Christophe Hansen, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Βελγίου, David Clarinval, ο πρώην πρωθυπουργός και επίτροπος Γεωργίας, Dacian Ciolos, η Catherine Geslain-Lanéelle, διευθύντρια Στρατηγικής και Ανάλυσης Πολιτικής στη Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης (DG AGRI) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς και πολλά μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Κατά την πρώτη θεματική ενότητα, με τίτλο «Επανεκκίνηση της αναπτυξιακής δύναμης για βιώσιμη ανθεκτικότητα», ο Ανέστης Τρυπιτσίδης, διευθύνων σύμβουλος της GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ, παρουσίασε το παράδειγμα του έργου «Ψηφιακός Μετασχηματισμός του Γεωργικού Τομέα» ως πρότυπο για ολόκληρη την Ευρώπη. Η ομιλία του στηρίχθηκε σε τέσσερις βασικούς πυλώνες:
- Πολιτική βούληση και επενδύσεις: Η ψηφιακή γεωργία πρέπει να αντιμετωπίζεται ως εθνική υποδομή, όπως τα αρδευτικά έργα και η ευρυζωνικότητα.
- Ισχυρά θεμέλια δεδομένων: Απαιτούνται ανοιχτά και αξιόπιστα δεδομένα, με συμμόρφωση στα πρότυπα FAIR. Το Agricultural Data Space της ΕΕ είναι ένα σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.
- Εκπαίδευση και υποστήριξη αγροτών: Η τεχνολογία από μόνη της δεν αρκεί. Οι αγρότες χρειάζονται εκπαίδευση και δίκτυα υποστήριξης για να αξιοποιήσουν τα δεδομένα στις καλλιεργητικές πρακτικές.
- Κατάλληλο ρυθμιστικό πλαίσιο: Η απλούστευση των διαδικασιών συμμόρφωσης με την ΚΑΠ και η διασυνοριακή ανταλλαγή δεδομένων είναι «κλειδιά» για την επιτυχία.
Ετήσιο συνέδριο Agrifood Pact for Skills: Το μέλλον των δεξιοτήτων στον αγροδιατροφικό τομέα Το διήμερο συνέδριο Agrifood Pact for Skills, που πραγματοποιήθηκε στις 13 και 14 Μαΐου, συγκέντρωσε κορυφαίους φορείς από ολόκληρο το αγροδιατροφικό οικοσύστημα. Στόχος ήταν η αναζήτηση καινοτόμων προσεγγίσεων για την ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού, η ενίσχυση των δεξιοτήτων και η προώθηση της συνεργασίας μεταξύ επιχειρήσεων, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και υπευθύνων χάραξης πολιτικής. Η πρώτη ημέρα ήταν αφιερωμένη σε συζητήσεις υψηλού επιπέδου, παρουσιάσεις ειδικών και διαδραστικές συνεδρίες, με επίκεντρο τις βασικές τάσεις που διαμορφώνουν το μέλλον του κλάδου: Βιωσιμότητα, ψηφιακός μετασχηματισμός και καινοτομία στο ανθρώπινο δυναμικό.
Τη δεύτερη ημέρα, το ενδιαφέρον στράφηκε σε πρακτικές λύσεις και βέλτιστες πρακτικές για την αναβάθμιση και την επανειδίκευση του εργατικού δυναμικού, με στόχο τη γεφύρωση του χάσματος δεξιοτήτων στον αγροδιατροφικό τομέα. Η Ελλάδα είχε δυναμική παρουσία στο συνέδριο, με τον Βασίλη Πυργιώτη, υπεύθυνο του γραφείου Βρυξελλών της GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ, να αναδεικνύει τη σημασία της παράλληλης ανάπτυξης υποδομών και ανθρώπινου δυναμικού για την εξάλειψη των ανισοτήτων μεταξύ των κρατών-μελών. Στην παρέμβασή του, παρουσίασε το έργο «Ψηφιακός Μετασχηματισμός του Γεωργικού Τομέα» στην Ελλάδα, υπογραμμίζοντας πως η ανάπτυξη δεξιοτήτων ενσωματώνεται άμεσα στο ψηφιακό σύστημα, αποτελώντας κεντρικό πυλώνα της λειτουργίας του και όχι απλώς ένα συμπληρωματικό στοιχείο. Παράλληλα, τόνισε ότι η ψηφιακή μετάβαση στον αγροδιατροφικό τομέα απαιτεί ολοκληρωμένες επενδύσεις τόσο σε υποδομές όσο και στο ανθρώπινο δυναμικό, με συντονισμένες λύσεις που θα ενισχύσουν την ανθεκτικότητα και τη βιωσιμότητα της ευρωπαϊκής γεωργίας. |
Δέσμευση του επιτρόπου Γεωργίας για επίσκεψη στην Ελλάδα
Η δυναμική παρουσία της Ελλάδας στα τρία ευρωπαϊκά φόρα προκάλεσε το έντονο ενδιαφέρον όλων των συμμετεχόντων, αλλά και του επιτρόπου Γεωργίας, Christophe Hansen, ο οποίος δεσμεύτηκε να πραγματοποιήσει επιτόπια επίσκεψη στην Ελλάδα το αμέσως επόμενο διάστημα.
Συνέδριο των Νοτίων Ευρωπαϊκών Χωρών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: Μια κοινή ατζέντα για τη γεωργία και την αγροτική ανάπτυξη του Νότου
Οι κορυφαίες αγροτικές οργανώσεις της Νότιας Ευρώπης, η Συνομοσπονδία Γεωργών της Πορτογαλίας (CAP), η Γεωργική Ένωση Νέων Αγροτών της Ισπανίας (ASAJA), η Ιταλική Ομοσπονδία Αγροτών (CIA), η CONFAGRICOLTURA και η COLDIRETTI (Ιταλία), τα Κροατικά Επιμελητήρια Γεωργίας, η Εθνική Ομοσπονδία Συνδικάτων Αγροτών της Γαλλίας (FNSEA), και η GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ, σε συνεργασία με την Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, διοργάνωσαν ένα υψηλού επιπέδου διεθνές συνέδριο, στις 14 Μαΐου, στις Βρυξέλλες.
Το συνέδριο συγκέντρωσε δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, αγροτικές οργανώσεις, συνεταιρισμούς, υπευθύνους χάραξης πολιτικής και εμπειρογνώμονες από όλη τη Νότια Ευρώπη, με στόχο την ανταλλαγή εμπειριών και τη διαμόρφωση κοινής ατζέντας για αποτελεσματικές λύσεις απέναντι στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τομέας: Κλιματική αλλαγή, έλλειψη νερού, απαρχαιωμένα αρδευτικά συστήματα, συχνότερα ακραία καιρικά φαινόμενα και τις χρόνιες διαρθρωτικές αδυναμίες, όπως η άδικη κατανομή της αξίας στην αγροδιατροφική αλυσίδα, η εγκατάλειψη της υπαίθρου και η υπερβολική γραφειοκρατία.
Επιπλέον, περιελάμβανε παρεμβάσεις από μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, εθνικές αγροτικές οργανώσεις και τους βασικούς ευρωπαϊκούς φορείς εκπροσώπησης των αγροτών. Ο Pierre Bascou, αναπληρωτής γενικός διευθυντής της DG AGRI της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αναφέρθηκε σε κρίσιμα θέματα που αφορούν τη γεωργία του Νότου της Ευρώπης. Ανέδειξε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι χώρες αυτές και τόνισε τη σημασία της συνεργασίας και της κοινής δράσης για την επίτευξη βιώσιμης και ανθεκτικής γεωργίας.
Με τη σειρά της, η γενική γραμματέας των Copa-Cogeca, Έλλη Τσιφόρου, υπογράμμισε την ανάγκη για μια ισχυρή ΚΑΠ, υποστηριζόμενη από έναν ενισχυμένο προϋπολογισμό, που θα διασφαλίσει το μέλλον και τη βιωσιμότητα του αγροτικού τομέα. Τόνισε τη σημασία των συνεργειών και της υποστήριξης, καθώς και την ανάγκη για πρακτικά εργαλεία που θα ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα των αγροτικών εκμεταλλεύσεων. Παράλληλα, επεσήμανε ότι η καινοτομία, η ψηφιοποίηση και οι σύγχρονες υποδομές αποτελούν θεμέλια για την ανάπτυξη και την ανθεκτικότητα του τομέα.
Ο Ανέστης Τρυπιτσίδης, στην ομιλία του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ανέδειξε τις κοινές προκλήσεις της Νότιας Ευρώπης, όπως η κλιματική αλλαγή, η λειψυδρία και οι απαρχαιωμένες υποδομές, τονίζοντας την ανάγκη για βιώσιμες πρακτικές και ψηφιακή καινοτομία. Επεσήμανε το ψηφιακό κενό που υπάρχει σε πολλά κράτη-μέλη, υπογραμμίζοντας πως η πρόσβαση στην τεχνολογία δεν πρέπει να αποτελεί πολυτέλεια, αλλά δικαίωμα για όλους τους αγρότες.
Παρουσίασε το ελληνικό μοντέλο του «Ψηφιακού Μετασχηματισμού» ως παράδειγμα ανθεκτικότητας και καινοτομίας, ενώ ζήτησε συλλογικές επενδύσεις σε υποδομές και ένα πανευρωπαϊκό πλαίσιο ανταλλαγής δεδομένων για την εξάλειψη των ανισοτήτων και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της ευρωπαϊκής γεωργίας.
Παράλληλα, ο Ιωάννης Μαυρουδής, managing director της NEUROPUBLIC ΑΕ, απηύθυνε ερώτηση προς τον επίτροπο Γεωργίας σχετικά με τον προϋπολογισμό και τα χρηματοδοτικά εργαλεία για την αναβάθμιση των ψηφιακών λύσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, προτείνοντάς του παράλληλα να επισκεφθεί την Ελλάδα για να διαπιστώσει από κοντά την πρόοδο του ψηφιακού μετασχηματισμού.