Μπορεί το «90% και πλέον» των πολιτών της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας να ψήφισε υπέρ της αλλαγής της ονομασίας της χώρας σε Βόρεια Μακεδονία, όμως η συμμετοχή μόλις του ενός τρίτου του εκλογικού σώματος (σ.σ. 36,9%) της χώρας στο σχετικό δημοψήφισμα συνιστά πλήγμα στις ενταξιακές επιδιώξεις του πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ. Οι τελευταίες εξελίξεις έχουν δώσει λαβή για την ανοιχτή παρέμβαση της Ρωσίας, η οποία θέλει να διεμβολίσει τις διαδικασίες προσέγγισης της βαλκανικής χώρας από το ΝΑΤΟ και την ΕΕ.
«Άκυρο δημοψήφισμα, πλήγμα στα δυτικά συμφέροντα»
Σε περίπτωση που η συμφωνία τελικά επικυρωθεί από την Ελλάδα και την ΠΓΔΜ, η Ρωσία έχει αφήσει σαφείς υπαινιγμούς ότι ενδέχεται να ασκήσει βέτο στο επερχόμενο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Μια τέτοια κίνηση θα βάλει σοβαρά εμπόδια στα σχέδια των χωρών που υποστηρίζουν τη συμφωνία, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών και της Μεγάλης Βρετανίας. «Οι ψηφοφόροι της ΠΓΔΜ επέλεξαν να μποϊκοτάρουν τις αποφάσεις. Η Ρωσία, ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις», ανέφερε το υπουργείο Eξωτερικών της χώρας, συμπληρώνοντας ότι η ισχνή συμμετοχή καθιστά το δημοψήφισμα της 30ης Σεπτεμβρίου «άκυρο».
Για αποτέλεσμα-πλήγμα στα δυτικά συμφέροντα κάνουν λόγο τα ρωσικά μέσα, τα οποία μιλούν για την «αποτυχία» του δημοψηφίσματος λόγω της χαμηλής συμμετοχής. Το ρωσικό ειδησεογραφικό κανάλι Russia Today αναφέρεται στις «τεράστιες προσπάθειες που καταβλήθηκαν από τις Βρυξέλλες και την Ουάσινγκτον ώστε να καταστεί εφικτή η απρόσκοπτη προσχώρηση της ΠΓΔΜ στην ΕΕ και το NATO», σχολιάζοντας ότι «βροχή δυτικών αξιωματούχων κατέκλυσε την πρωτεύουσα της ΠΓΔΜ την εβδομάδα που προηγήθηκε του δημοψηφίσματος». Το RT φιλοξενεί τη γνώμη της Elena Guskova, επικεφαλής ενός τμήματος της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, η οποία σχολιάζει ότι «η πολύ χαμηλή προσέλευση δεν αποτελεί μόνο μια απροσδόκητη τροχοπέδη για τον “φιλοδυτικό” Ζάεφ, αλλά συνιστά εξίσου μεγάλη ήττα και για τους δυτικούς υποστηρικτές του».
Σύμφωνα με τη ρωσική πλευρά, η αιτία που η Δύση επένδυσε τόσο στην επιτυχία του δημοψηφίσματος των Σκοπίων έγκειται στην πρόθεσή της να αποτρέψει την ενσωμάτωση της ΠΓΔΜ στη ρωσική σφαίρα επιρροής. Από τη μεριά της, η Δύση κατηγορεί τη Ρωσία ότι προσπάθησε να αποτρέψει τους Σκοπιανούς από το να προσέλθουν στις κάλπες. Νωπές είναι άλλωστε και οι μνήμες από τη δήλωση του Αμερικανού υπουργού Άμυνας, James Mattis, κατά τη διάρκεια της πρόσφατης επίσκεψής του στα Σκόπια, όταν και κατηγόρησε ευθαρσώς τη Μόσχα ότι έχει εμπλακεί σε εσωτερικές υποθέσεις της ΠΓΔΜ.
ΕΕ και ΝΑΤΟ χαιρετίζουν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος
Την αντίληψη ότι η κυβέρνηση των Σκοπίων θα επιχειρήσει τη συνέχιση των ενταξιακών διαδικασιών στο ΝΑΤΟ παρά τις διπλές αναγνώσεις που υπάρχουν, ενισχύουν ορισμένες από τις πρώτες αντιδράσεις στο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος. Βρυξέλλες, Ουάσινγκτον και ΝΑΤΟ χαιρέτισαν την επικράτηση του «Ναι» στην αλλαγή της ονομασίας, με τον γ.γ. του Οργανισμού, Jens Stoltenberg, να κάνει λόγο για «ιστορική ευκαιρία» και να καλεί «όλους τους πολιτικούς ηγέτες και τα κόμματα να συμμετάσχουν εποικοδομητικά και υπεύθυνα στην αξιοποίησή της». Ο κ. Stoltenberg τόνισε ότι «η πόρτα του ΝΑΤΟ είναι ανοικτή» για τα Σκόπια, ωστόσο σημείωσε ότι πρώτα θα πρέπει «να ολοκληρωθούν όλες οι απαραίτητες εθνικές διαδικασίες».
Με ανάρτησή του στο Twitter, ο Ευρωπαίος επίτροπος για τη Διεύρυνση, Γιοχάνες Χαν, δήλωσε ότι αναμένει από όλους τους πολιτικούς ηγέτες «να σεβαστούν αυτή την απόφαση και να προχωρήσουν στην εφαρμογή της, επιδεικνύοντας υπευθυνότητα και ενότητα προς το συμφέρον της χώρας».
