Σανοδοτικά ψυχανθή: Ο καιρός κρατάει πίσω τις κοπές

Σε πλήρη ανάπτυξη βρίσκονται τα ψυχανθή σανοδοτικά φυτά και σε ένα ποσοστό από αυτά ήδη έχει ξεκινήσει η κοπή. Οι τελευταίες βροχοπτώσεις ανέστειλαν τη συλλογή τους, εν αναμονή βελτίωσης του καιρού. Σημείο αναφοράς φέτος αποτελεί η μηδική, με τις πρώτες κοπές να δείχνουν μείωση της παραγωγής.

Μετά τη συλλογή μπαίνουν σε λειτουργία τα αρδευτικά συστήματα, ώστε να καλύψουν με νερό την καλλιέργεια, όμως το αυξημένο κόστος άντλησης βάζει σε σκέψεις πολλούς από τους παραγωγούς για το αν θα κρατήσουν τη μηδική για σανό ή θα προχωρήσουν σε σποροπαραγωγή. Ανάσα αποτελεί, πάντως, η κατά πολύ αυξημένη τιμή σε σχέση με πέρυσι, τιμή που όμως σκοντάφτει πάνω στην κατά πολύ μειωμένη αγοραστική δύναμη των κτηνοτρόφων, αλλά και στη δραματική μείωση των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων.

Ο Θύμιος Τιμπλαλέξης, παραγωγός από την Ελάτεια Λοκρίδας, καλλιεργεί πάνω από 300 στρέμματα μηδική και έχει ξεκινήσει την πρώτη κοπή. «Οι καιρικές συνθήκες μας κρατάνε ελαφρώς πίσω και περιμένουμε τις πρώτες λιακάδες για να συνεχίσουμε τις κοπές. Ανάλογα με την ποιότητα, δηλαδή την περιεκτικότητα σε ξένα προς το είδος χόρτα του σανού, ζητάμε και την αντίστοιχη τιμή. Φέτος, αυτή κυμαίνεται από 17 έως 23 λεπτά, όταν την αντίστοιχη περσινή περίοδο ξεκινούσαν από 11 και έφταναν τα 14 λεπτά το κιλό. Οι μεγαλύτερες ποσότητες από την περιοχή μας κατευθύνονται προς την Κρήτη και σε κάποια νησιά του Αιγαίου».

Σε ό,τι αφορά τον βίκο, όπως μας εξηγεί ο κ. Τιμπλαλέξης, στην περιοχή του καλλιεργείται κυρίως στα ορεινά και μειονεκτικά εδάφη, περισσότερο από κτηνοτρόφους που αξιοποιούν φτωχά και άνυδρα εδάφη. «Κάποιοι από αυτούς έχουν ξεκινήσει την κοπή για δική τους χρήση», αναφέρει ο ίδιος.

Στροφή στο καλαμπόκι

Ο αρχικός σχεδιασμός πολλών παραγωγών για σπορές μηδικής την άνοιξη του τρέχοντος έτους άλλαξε μετά τις τελευταίες εξαγγελίες της κυβέρνησης για τη στήριξη του καλαμποκιού και άλλων ελαιούχων σπόρων.

Ο Σάββας Κεφαλάς, από τον Άγιο Γεώργιο Βοιωτίας, καλλιεργεί πάνω από 1.000 στρέμματα μηδική και καλαμπόκι. Υποστηρίζει ότι πολλοί παραγωγοί κινήθηκαν προς αυτή την κατεύθυνση, μειώνοντας τις εκτάσεις της μηδικής. Για την τρέχουσα περίοδο, μας ενημερώνει ότι «οι τιμές κυμαίνονται από 18 έως 22 λεπτά το κιλό για μηδική με καθαρότητα πάνω από 80%».

Ανάσα αποτελεί η κατά πολύ αυξημένη τιμή σε σχέση με πέρυσι, που όμως σκοντάφτει πάνω στην κατά πολύ μειωμένη αγοραστική δύναμη των κτηνοτρόφων, αλλά και στη δραματική μείωση των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων

Αβέβαιο αν η τιμή καλύπτει το κόστος

Για αναστολή της κοπής της μηδικής κάνει λόγο και ο Βαγγέλης Παναγιώτου, παραγωγός από τη Λάρισα. Όπως ο ίδιος μας εξηγεί, η παρατεταμένη ανομβρία δημιούργησε σοβαρά προβλήματα. «Σε συνδυασμό με τις εντομολογικές προσβολές, είχαμε μία μείωση της τάξης του 30% για την πρώτη κοπή». Μέσω του συνεταιρισμού ΘΕΣγη ξεκίνησαν τη χαρτογράφηση των χωραφιών με τη χρήση ψηφιακής τεχνολογίας, κάνοντας στοχευμένη λίπανση και διαφυλλικούς ψεκασμούς με τη χρήση drones.

Παρακολουθώντας τις εξελίξεις στην αύξηση των τιμών στην ενέργεια και κατ’ επέκταση του κόστους παραγωγής στη μηδική, ο ίδιος και οι συνάδελφοί του στρέφονται προς τη σποροπαραγωγή. «Ανάλογα με τη διαμόρφωση του κόστους, μέσα στο επόμενο διάστημα θα αποφασίσουμε αν θα κρατήσουμε για σανό ή αν θα στραφούμε στη σποροπαραγωγή», καταλήγει.

Πρόβλημα με το νερό στις επίσπορες

Στο τελικό στάδιο πριν από την κοπή ή τη σποροπαραγωγή βρίσκεται και η καλλιέργεια του βίκου. Ο Κωνσταντίνος Αϋφαντής, παραγωγός ψυχανθών και σιτηρών από τον Πολυδάμα Φαρσάλων, στρέφει την καλλιέργεια του βίκου και στις δύο κατευθύνσεις. «Για σανό θα ξεκινήσω την κοπή σε λίγες ημέρες, για σποροπαραγωγή θα πάμε προς το τέλος του μήνα. Οι μέσες αποδόσεις σε σανό κυμαίνονται περίπου κοντά στον έναν τόνο το στρέμμα και για σπόρο στα 100 κιλά».

Ρωτήσαμε τον κ. Αϋφαντή αν υπάρχει δυνατότητα επίσπορης καλλιέργειας καλαμποκιού ή ελαιούχων σπόρων στην τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο. Ο ίδιος ήταν αρνητικός στην απάντησή του, λόγω της έλλειψης νερού στην περιοχή και για τον λόγο αυτόν οι παραγωγοί στρέφονται στις φθινοπωρινές καλλιέργειες και κυρίως στα σιτηρά.

Ο βίκος ως φυτοκάλυψη σε δενδρώνες
Τι πρέπει να κάνουν οι παραγωγοί αυτή την περίοδο

Σύμφωνα με τον Φώτη Γραβάνη, ομότιμο καθηγητή φυτοπροστασίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, «ο κύριος λόγος που οι δενδροκόμοι εξακολουθούν να οργώνουν ή να φρεζάρουν το έδαφος στο ενδιάμεσο των γραμμών φύτευσης σε δενδρώνες είναι η καταστροφή των ζιζανίων.

Όμως, η καλλιέργεια του εδάφους έχει πολλά μειονεκτήματα, όπως το κάψιμο της οργανικής ουσίας, η αλλοίωση της φυσικής δομής του εδάφους, η καταστροφή των φυσικών ενδιαιτημάτων στην αυτοφυή βλάστηση ωφέλιμων οργανισμών κ.ά.

Για την αποφυγή αυτών των μειονεκτημάτων, συνιστάται η διατήρηση της φυτοκάλυψης μεταξύ των γραμμών φύτευσης των δέντρων και η συντήρησή της με χορτοκοπές ή ελεγχόμενη βόσκηση, για την αποφυγή αναπτύξεως βλαβερών ζιζανίων. Η πλέον, όμως, επωφελής διατήρηση φυτοκάλυψης είναι η φθινοπωρινή σπορά ψυχανθών (χορτοδοτικών ή οσπρίων), τα οποία, επιπλέον, εμπλουτίζουν το έδαφος με άζωτο που δεσμεύουν από την ατμόσφαιρα μέσω των φυματίων που δημιουργούνται στις ρίζες τους, λόγω συμβίωσης με αζωτοβακτήρια.

Το καλύτερο ψυχανθές για αυτόν τον σκοπό θεωρείται ο βίκος. Η πλούσια βλάστησή του παρεμποδίζει κατά τον καλλίτερο τρόπο την ανάπτυξη των ζιζανίων και προσθέτει περισσότερη οργανική ουσία στο έδαφος. Μετά την άνθισή του και την έναρξη σχηματισμού των λοβών πατιέται ελαφρά, τα παραγόμενα σπέρματά του θα πέσουν στο έδαφος και θα βλαστήσουν το επερχόμενο φθινόπωρο, δημιουργώντας και πάλι φυτοκάλυψη κατά την επόμενη καλλιεργητική περίοδο».