Σε κρίση το υδατικό ισοζύγιο των φυσικών λιμνών Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας

Η φετινή χρονιά ήταν μία από τις πιο δύσκολες των τελευταίων ετών για το υδατικό ισοζύγιο των φυσικών λιμνών της Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας, αφού καταγράφηκε σημαντική υποβάθμιση της στάθμης των υδάτων τους. Οι φυσικές λίμνες τα τελευταία τρία χρόνια χάνουν από μισό έως και ένα μέτρο κάθε χρόνο. Το ισοζύγιό τους διαμορφώνεται από τα φυσικά φαινόμενα, τα ύψη βροχής στη λεκάνη απορροής τους, από τις θερμοκρασίες και σε κάποιες περιπτώσεις από τις αυξημένες αρδευτικές ανάγκες.

Κεντρική Μακεδονία

Σε πτωτική περίοδο των υδάτων των φυσικών λιμνών βρίσκεται η Κεντρική Μακεδονία. Μετά το διάστημα 2013-2014, δηλαδή τα δύο έτη με τις χαμηλότερες στάθμες νερού στις λίμνες, φέτος, ύστερα από δέκα έτη, φαίνεται ότι βαδίζουμε προς εκείνες τις ακραίες τιμές, όπως αναφέρει ο γεωπόνος του Ελληνικού Κέντρου Βιοτόπων Υγροτόπων (ΕΚΒΥ), υπεύθυνος του τομέα υδατικών και εδαφικών πόρων του Εθνικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας, που εδρεύει στο Αγρόκτημα της Γεωπονικής Σχολής του ΑΠΘ στη Θέρμη, Δημήτρης Παπαδήμος. «Αν και φέτος οι βροχοπτώσεις θα είναι κάτω από τα επιθυμητά επίπεδα, μάλλον θα ξαναβιώσουμε αντίστοιχες καταστάσεις εκείνων των ετών. Η λίμνη Βόλβη είχε την ελάχιστη στάθμη της το 2019. Εάν δεν βρέξει το φθινόπωρο, μάλλον θα πιάσουμε αυτή την ελάχιστη και φέτος. Η πτώση της στάθμης της φτάνει το μισό μέτρο κάθε χρόνο», σημειώνει ο κ. Παπαδήμος.

Σε ό,τι αφορά τη λίμνη Δοϊράνη, ο ίδιος επισημαίνει πως, ενώ δεν ακολουθούσε τις υπόλοιπες λίμνες και είχε σταθεροποιηθεί μέχρι το 2021 η στάθμη της στο υψόμετρο των 146-147 μέτρων, εντούτοις, από τότε μέχρι σήμερα, έχουμε μια πτώση της στάθμης περίπου στο ένα μέτρο κάθε χρόνο. «Ο ρυθμός πτώσης δεν είναι σταθερός κάθε χρόνο για τις λίμνες. Υπάρχει η Πικρολίμνη, που φέτος αποξηράνθηκε, ωστόσο, λόγω του μικρού μεγέθους της και της ιδιομορφίας της και άλλες φορές κατά το παρελθόν έχει αποξηρανθεί», υπογραμμίζει.

Δυτική Μακεδονία

Στη Δυτική Μακεδονία, το ΕΚΒΥ έχει παρατηρήσει τέσσερις λίμνες, τη Ζάζαρη, τη Χειμαδίτιδα, την Πετρών και τη Βεγορίτιδα, οι οποίες επικοινωνούν μεταξύ τους. Παράλληλα, παρακολουθεί και τις λίμνες της Καστοριάς και των Πρεσπών.

Σε όλες τις λίμνες, εκτός της Ζάζαρης, που είναι μικρή, υπάρχει είτε μια πτώση της στάθμης τους τα τελευταία χρόνια, είτε ένας υποβιβασμός του εύρους διακύμανσης της στάθμης τους. «Στη Χειμαδίτιδα, η ανώτατη στάθμη έφθανε στα 552 μέτρα (υψόμετρο). Τώρα, η ανώτατη στάθμη έχει κατέβει κατά 20-30 πόντους. Αντίστοιχη είναι η εικόνα και για τη λίμνη της Καστοριάς. Από το 2018 κι έπειτα, βλέπουμε έναν υποβιβασμό της μέγιστης στάθμης της, τουλάχιστον κατά 10-20 πόντους. Αν λάβει κανείς υπόψη τις επιφάνειες των λιμνών, μιλάμε για κάποια εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού που δεν αποθηκεύονται», λέει χαρακτηριστικά ο κ. Παπαδήμος.

Ο ίδιος εξηγεί ότι, στην περίπτωση της Χειμαδίτιδας, η επιφάνεια της οποίας είναι περίπου 10.000 στρέμματα, η πτώση της μέγιστης στάθμης της και, άρα, της μέγιστης αποθηκευτικότητάς της κατά 30 πόντους, ισοδυναμεί με τη μεγάλη ποσότητα των περίπου 3 εκατ. κυβικών μέτρων νερού. Αυτή η κρίσιμη κατάσταση έχει παγιωθεί από το 2018 και έπειτα.