Σεμινάριο του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας για την ψηφιακή γεωργία

γράφει ο Νίκος Τράγγαλος

Το διήμερο 12 και 13 Ιουνίου πραγματοποιήθηκε στη Ρώμη διεθνές σεμινάριο για την ψηφιακή μεταμόρφωση της γεωργίας και τις προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Είναι πλέον γεγονός πως η ψηφιακή μεταμόρφωση της γεωργίας προσφέρει πλεονεκτήματα όπως η αύξηση της παραγωγικότητας, η ταχύτερη πρόσβαση στην αγορά, ο εξορθολογισμός της εφοδιαστικής αλυσίδας και η μείωση του λειτουργικού κόστους. Ωστόσο, υπάρχουν κάποια θέματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν, όπως η ασφάλεια του κυβερνοχώρου και των προσωπικών δεδομένων, η εκπαίδευση του εργατικού δυναμικού κ.ά.

Σκοπός του σεμιναρίου ήταν η ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των ενδιαφερομένων για τον εντοπισμό των προκλήσεων, τους κινδύνους και τις ευκαιρίες που φέρνει ο ψηφιακός μετασχηματισμός στη γεωργία και την ανάγκη ανεύρεσης στρατηγικής για την αύξηση της «ψηφιακής ωριμότητας» της γεωργίας.

Κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου παρουσιάστηκε επίσης μία έκθεση, που εκπονήθηκε από τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ, αναφορικά με την ψηφιακή τεχνολογία στον τομέα της γεωργίας και των αγροτικών περιοχών.

Παρά τις γνωστές βασικές τάσεις που αντιμετωπίζει το μέλλον της γεωργίας, όπως η αυξανόμενη ζήτηση τροφίμων, οι περιορισμοί στους φυσικούς πόρους και η αβεβαιότητα για τη γεωργική παραγωγικότητα, η προβλεπόμενη αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού από 7,6 δισεκατομμύρια το 2018 σε πάνω από 9,8 δισ. το 2050, η αναμενόμενη ταχεία αύξηση της αστικοποίησης, η αυξανόμενη ζήτηση για νερό, καθώς και η επιπλέον υποβάθμιση καλλιεργήσιμων εκτάσεων λόγω ερημοποίησης και των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής επιτείνουν τα ήδη μεγάλα προβλήματα.

Τροφή για τους έχοντες

Παρόλο που σήμερα τα αγροτοδιατροφικά συστήματα παράγουν αρκετή τροφή για τη σίτιση του παγκόσμιου πληθυσμού, εντούτοις υπάρχουν άνθρωποι που υποφέρουν από την πείνα. Για να αντιμετωπιστούν αυτά τα ζητήματα χρειάζεται άμεσα ο μετασχηματισμός του συστήματος των αγροδιατροφικών προϊόντων.

Η ταχεία αύξηση και χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών παγκοσμίως μετασχηματίζει πολλούς τομείς και ο τομέας των τροφίμων και η γεωργία γενικότερα δεν θα μπορούσαν να αποτελέσουν εξαίρεση.

Στο πρόσφατο παρελθόν, ήταν δύσκολο να ενημερωθούν οι μικροκαλλιεργητές για τις βασικές τους ανάγκες και τα προβλήματα. Η διάδοση όμως της τεχνολογίας (χρήση smartphones) και, πρόσφατα, οι υπηρεσίες τηλεπισκόπησης και η κατανεμημένη πληροφορική ανοίγουν νέες ευκαιρίες για την ενσωμάτωση των μικροκαλλιεργητών σε νέα ψηφιακά συστήματα αγροτοδιατροφικών προϊόντων. Οι δυνατότητες αυτών των νέων τεχνολογιών αποκαλύπτουν την επόμενη αγροτική επανάσταση, η οποία χωρίς αμφιβολία θα είναι ψηφιακή.

Τα επόμενα χρόνια αναμένονται δραματικές αλλαγές στο σύστημα αγροτοδιατροφικών προϊόντων, που θα βασίζονται σε προηγμένες ψηφιακές τεχνολογίες και καινοτομίες (blockchain, Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT), Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) κ.ά.), σε μεταβαλλόμενες προτιμήσεις και απαιτήσεις των καταναλωτών, στην επιρροή του ηλεκτρονικού εμπορίου αγροτοδιατροφικών προϊόντων, στην κλιματική αλλαγή και άλλους παράγοντες.

Εξάλλου, για την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ και την εξάλειψη της πείνας, ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) ζητεί πιο παραγωγικά, αποτελεσματικά, βιώσιμα, διαφανή και ανθεκτικά συστήματα διατροφής. Ο ψηφιακός γεωργικός μετασχηματισμός είναι ζωτικής σημασίας στην παροχή ευκαιριών για την επίτευξη αυτών των στόχων.

Η επανάσταση της ψηφιακής γεωργίας

Ιστορικά, η γεωργία έχει υποστεί μια σειρά επαναστάσεων που οδήγησαν την αποδοτικότητα των καλλιεργειών σε επίπεδα που θεωρούνταν απλησίαστα. Οι προβλέψεις της αγοράς δείχνουν ότι η ψηφιακή γεωργική επανάσταση θα είναι η νέα αλλαγή που θα συμβάλει στη διασφάλιση του μέλλοντος της γεωργίας και στην κάλυψη των διατροφικών αναγκών του παγκόσμιου πληθυσμού.

Η ψηφιακή γεωργία όχι μόνο θα αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο οι αγρότες καλλιεργούν τις εκμεταλλεύσεις τους, αλλά θα αλλάξει κάθε τμήμα της αλυσίδας αξίας των αγροτοδιατροφικών προϊόντων. Η ψηφιακή γεωργία θα επηρεάσει τη συμπεριφορά των αγροτών, τον τρόπο των παρεχόμενων εισροών, τις επιχειρήσεις μεταποίησης και λιανεμπορίου και τις τιμές πώλησης των προϊόντων. Η διαχείριση των πόρων μπορεί να είναι εξατομικευμένη και να λειτουργεί σε πραγματικό χρόνο.

Η ψηφιακή γεωργία μπορεί να δημιουργήσει συστήματα ιδιαίτερα παραγωγικά, προσαρμόσιμα στις διάφορες αλλαγές, όπως αυτές που προκαλούνται από την αλλαγή του κλίματος, και να οδηγήσει σε μεγαλύτερη επισιτιστική ασφάλεια, κερδοφορία και βιωσιμότητα, επιτυχαίνοντας παράλληλα και τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης.