Στη δημιουργία Συστήματος Απογραφής και Παρακολούθησης δασών και δασικών εκτάσεων (ΣΑΠ) αναμένεται να προχωρήσει το ΥΠΕΝ, μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» και τη συγχρηματοδότηση του Ταμείου Συνοχής, ύψους 4 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για τα δάση –που είναι σε δημόσια διαβούλευση– στόχος είναι η δημιουργία ενός μόνιμου και ευέλικτου μηχανισμού εθνικής απογραφής και παρακολούθησης των δασικών οικοσυστημάτων ο οποίος θα έχει ως βάση την Κεντρική Δασική Υπηρεσία και θα υλοποιείται σε άμεση συνέργασια με τις περιφερειακές μονάδες της και θα συνεργάζεται με άλλους φορείς που ασχολούνται με απογραφές και παρακολουθήσεις (π.χ. καταγραφή βοσκοτόπων από το ΥΠΑΑΤ, Τμήμα Βιοποικιλότητας του ΥΠΕΝ, εκπαιδευτικούς και ερευνητικούς φορείς, κ.λπ.).
Πιο αναλυτικά, θα εγκατασταθεί ένα μόνιμο δίκτυο δειγματοληπτικών επιφανειών σε όλα τα δάση και τις δασικές εκτάσεις της χώρας, στο οποίο θα μετρηθούν όλα τα απαραίτητα στοιχεία για τον υπολογισμό εκπομπών/απορροφήσεων Cο2 από την υπέργεια βιομάζα. Στο μέλλον, το δίκτυο αυτό θα μπορέσει να χρησιμοποιηθεί για τη μέτρηση όλων των απαραίτητων στοιχείων για τον υπολογισμό εκπομπών/απορροφήσεων Cο2 και από άλλες δεξαμενές άνθρακα.
Μόνιμος μηχανισμός
Λόγω του μόνιμου χαρακτήρα του, το δίκτυο θα προσφέρει τη δυνατότητα της εκτίμησης των αλλαγών στα αποθέματα άνθρακα μέσω της πραγματοποίησης περιοδικών μετρήσεων.
Να σημειωθεί ότι θα ληφθούν όλες οι παράμετροι που σχετίζονται με τα δασικά οικοσυστήματα και τον ρόλο τους στον μετριασμό και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Σημειώνεται πως οι παράμετροι που θα επιλεγούν θα συνδέονται με την αναφορά της Μόνιμης Επιτροπής Δασών της ΕΕ «Ad hoc working group on forest information and monitoring» και θα είναι:
- Κάλυψη χρήσεων γης.
- Έκταση Δασών/Δασικών Εκτάσεων (ανά τύπο και είδος).
- Δομή δασών (οριζόντια και κάθετη δομή, συγκόμωση, κλάσεις ηλικίας, στάδια ανάπτυξης).
- Όγκος και μάζα νεκρού ξύλου.
- Υπολογισμοί υπέργειας και υπόγειας βιομάζας.
- Υπολογισμοί αποθεμάτων άνθρακα υπέργειας και υπόγειας βιομάζας.
- Καταστροφές/διαταραχές ανά πηγή.
- Κατάσταση εδάφους.
- Οργανική ύλη εδάφους.
- Κατάσταση υγείας του δάσους (προσβολές και θνησιμότητα).
- Καθεστώς διαχείρισης, συμπεριλαμβανομένων και των αναδασωτέων εκτάσεων.
- Εν δυνάμει διαθέσιμα και τα παραγόμενα ξυλώδη και μη ξυλώδη προϊόντα (Λογιστική καταγραφή προϊόντων).
Επιπλέον, το ΣΑΠ θα συνδέεται και με τις υπόλοιπες απογραφές της χώρας που αφορούν δασικά οικοσυστήματα και ιδιαίτερα με την παρακολούθηση των δασικών οικοσυστημάτων που ανήκουν στο δίκτυο των προστατευόμενων περιοχών NATURA 2000.
Η σχετική πρόσκληση ενδιαφέροντος έχει ήδη δημοσιευτεί και το υπουργείο έχει προθεσμία έως τα τέλη του έτους για να υποβάλει ως δικαιούχος το αίτημά του για ένταξη στο έργο.
Σημειώνεται ότι ο σχεδιασμός του δικτύου απορρέει, μεταξύ άλλων, από τους Κανονισμούς 2018/841 και 2018/842 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (30 Μαΐου 2018), για τη συμπερίληψη των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και των απορροφήσεων από δραστηριότητες χρήσης γης, αλλαγής χρήσης γης και δασοπονίας στο πλαίσιο για το κλίμα και την ενέργεια έως το 2030, και τις δεσμευτικές ετήσιες μειώσεις των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από τα κράτη μέλη από το 2021 έως το 2030, στο πλαίσιο της συμβολής στη δράση για το κλίμα για την τήρηση των δεσμεύσεων βάσει της συμφωνίας του Παρισιού.
