Σιτάρι: Με σύμμαχο τον καιρό έρχονται τα αλώνια
Σχετικά νωρίς, στις αρχές Ιουνίου, αναμένεται να ξεκινήσει ο θερισμός των σιτοχώραφων σε ορισμένες πρώιμες περιοχές της χώρας, έχοντας ως σύμμαχο τον καλό καιρό και τις ευνοϊκές βροχές της άνοιξης. Στην υπόλοιπη Ελλάδα, η έναρξη των αλωνιών εκτιμάται σε περίπου έναν μήνα από τώρα.
Η καλή εικόνα των χωραφιών, όμως, δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο. Οι προβλέψεις για την παγκόσμια παραγωγή μιλούν για αύξηση των εκτάσεων και των αποδόσεων. Εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι μέχρι στιγμής ενδείξεις ευνοούν το σκληρό σιτάρι στη Γαλλία, το οποίο θα επιστρέψει στα προ του 2024 επίπεδα, δηλαδή σε μια φυσιολογική σοδειά, και το ιταλικό σκληρό σιτάρι, που αναμένεται να εκτιναχθεί σε τονάζ. Αναλυτές στη γειτονική χώρα μιλούν μέχρι και για αύξηση 20% σε σχέση με πέρυσι.
Αισιοδοξία για καλές παραγωγές στον κάμπο
Υψηλές προσδοκίες για καλές αποδόσεις τρέφουν οι Θεσσαλοί παραγωγοί σιτηρών, καθώς η χρονιά εξελίσσεται ικανοποιητικά σε σχέση με τις καιρικές συνθήκες. Αν όλα πάνε καλά, η συγκομιδή θα ξεκινήσει την πρώτη εβδομάδα του Ιουνίου. Αν υπάρξουν βροχές, θα πάει πίσω, αν έρθει λίβας νωρίτερα. Τέλος Μαΐου θα προηγηθεί η συγκομιδή των κριθαριών. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνεταιρισμού Νίκαιας, Αντώνη Ρεντζιά, «το μόνο που μας προβληματίζει είναι η ανθεκτικότητα των ζιζανίων, κυρίως της αγριοβρώμης, στα φάρμακα που ρίχνουμε για την αντιμετώπισή τους».
Σχετικά με τις τιμές, ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Πλατυκάμπου, Γιάννης Κουκούτσης, σημείωσε ότι «είναι πολύ νωρίς να κάνουμε εκτιμήσεις. Θα εξαρτηθεί από την παραγωγή (εγχώρια και διεθνή) και την ποιότητα. Φέτος, τα καλλιεργούμενα στρέμματα είναι αυξημένα κατά 30%».
Υπενθυμίζεται ότι πέρυσι οι παραγωγοί σκληρού σίτου απόλαυσαν τιμές έως και 28 λεπτά/κιλό. Η τιμή αυτή αφορά, βέβαια, παραγωγούς, που είχαν σύμβαση με μύλο και πέτυχαν συγκεκριμένες προδιαγραφές ποιότητας. Οι περισσότεροι Θεσσαλοί εισέπραξαν περί τα 25 λεπτά/κιλό για το σκληρό σιτάρι.
Βοήθησαν οι βροχοπτώσεις της άνοιξης στη Στερεά Ελλάδα
Καλή δείχνει να είναι η μέχρι σήμερα εικόνα των σιτηρών στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, λίγες ημέρες πριν από την ωρίμανση των καρπών. Οι βροχοπτώσεις κατά τη διάρκεια της άνοιξης βοήθησαν σημαντικά στην ομαλή ανάπτυξη των φυτών και οι καλλιέργειες που δέχθηκαν την ανάλογη φροντίδα δείχνουν ότι θα έχουν και τις καλύτερες αποδόσεις.
Σύμφωνα με τον Κώστα Γεωργίου, σιτοπαραγωγό από την Κάτω Τιθορέα Φθιώτιδας, τα σιτάρια βρίσκονται στην τελική ευθεία της ωρίμανσης, ώστε από τα μέσα Ιουνίου να ξεκινήσει ο αλωνισμός. «Σε σύγκριση με την περσινή περίοδο, είμαστε σε καλύτερο επίπεδο και, αν βοηθήσει ο καιρός μέχρι τη συγκομιδή, θα έχουμε καλύτερα αποτελέσματα», ανέφερε.
Στο ερώτημά μας για τους πιθανούς κινδύνους από τις καιρικές συνθήκες, ο κ. Γεωργίου, με την πολύχρονη εμπειρία του, δήλωσε: «Οι βροχές με δυνατό αέρα μπορεί να πλαγιάσουν τα σιτηρά και με αυτόν τον τρόπο να υποβαθμίσουν την ποιότητα, μειώνοντας σημαντικά την παραγωγή, διότι τώρα τα φυτά βρίσκονται σε πλήρη ανάπτυξη».
Αναφερόμενος στους πρώιμους καύσωνες, υποστήριξε ότι οι καλλιέργειες της περιοχής δείχνουν να ξεπερνούν αυτό το πρόβλημα, λόγω του γεγονότος ότι τα σιτηρά διαθέτουν ακόμα το απαραίτητο νερό για την ωρίμανση των καρπών. Άρα, δεν τίθεται τέτοιο ζήτημα.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η δήλωση του Γιάννη Νταντούμη, παραγωγού από τον Ορχομενό, ο οποίος υποστήριξε ότι τα σιτηρά που βρίσκονται στις πεδινές περιοχές παρουσιάζουν σημαντικά καλή εικόνα και δείχνουν πως τόσο οι αποδόσεις όσο και η ποιότητά τους θα είναι σε καλό επίπεδο. Συγκρίνοντας τη φετινή με την περσινή χρονιά, αλλά και με παλαιότερες, ο ίδιος ανέφερε ότι, λόγω της ξηρασίας κατά τη διάρκεια της άνοιξης, πολλοί παραγωγοί στο παρελθόν έθεταν σε λειτουργία και τις γεωτρήσεις τους, για να ποτίσουν τις καλλιέργειες. «Η φετινή χρονιά δεν δείχνει να απαιτεί κάτι τέτοιο και πιστεύω ότι το επόμενο διάστημα δεν θα κάνουμε χρήση των αρδευτικών συστημάτων», δήλωσε.
Σε δέκα ημέρες τα πρώτα αλώνια στην ΑΜ-Θ
Η εικόνα στα χειμερινά σιτηρά είναι καλή, όπως μεταφέρει ο γεωπόνος της ΔΑΟΚ Δράμας, Κωνσταντίνος Σίμογλου. «Είμαστε στο βλαστικό στάδιο της ζύμης, λίγο πριν από την ολοκλήρωση. Από άποψη υγείας, τα σιτηρά φέτος δεν αντιμετώπισαν κανένα απολύτως πρόβλημα και οι βροχοπτώσεις, που σημειώθηκαν την άνοιξη, ήταν σημαντικές για το επίπεδο της απόδοσης που θα έχουμε». Ο πρόεδρος στην Ένωση Αγροτών Συνεταιρισμένων Διδυμοτείχου (Έβρου), Αξιώτης Καμπρούδης, διαπίστωσε ότι οι εκτάσεις των σιτηρών ανέβηκαν εις βάρος του βαμβακιού τουλάχιστον κατά 20%. Πέρυσι, καλλιεργήθηκαν 320.000 στρέμματα, εκ των οποίων 252.000 στον Βόρειο Έβρο. Στα σιτηρά, εξελίσσεται ομαλά η καλλιέργεια, καθώς το ψυχρό κλίμα λειτουργεί βοηθητικά.
Η έλλειψη των βροχοπτώσεων την άνοιξη δεν βοήθησε ιδιαίτερα την καλλιέργεια σιτηρών στο παραλιακό μέτωπο της Ροδόπης, σύμφωνα με τον παραγωγό, Τάσο Μποτρότσο. «Την περίοδο που τα σιτάρια ήθελαν αρκετό νερό δεν το είχαμε και εξαιτίας του προγράμματος της απονιτροποίησης δεν μπορούμε να τα ποτίσουμε (λόγω περιορισμών). Η ψιχάλα τα βοήθησε ελάχιστα», είπε. Οι γεωπόνοι διαμόρφωσαν μια σχετικά καλή εικόνα για τα σιτηρά, αλλά οι παραγωγοί αγωνιούν για την εξέλιξη της καλλιέργειας. «Περιμένουμε τη βροχή που δεν έρχεται. Την περασμένη εβδομάδα προέβλεπαν 20 έως 50 χιλιοστά και δεν είχε ούτε 10», τόνισε.
Τα σιτηρά έχουν κλείσει τον καλλιεργητικό τους κύκλο. Ενδεχομένως κάποια χωράφια να χρειάζονται νερό, αλλά τα περισσότερα, σύμφωνα με τον ίδιο, θέλουν «καλές μέρες, ευνοϊκό καιρό, χωρίς ακραίες θερμοκρασίες, ούτως ώστε να ωριμάσουν φυσιολογικά και να αλωνίσουμε σε ένα δεκαήμερο, γιατί κάθε μέρα ξεραίνονται όλο και περισσότερο». Ο κ. Μποτρότσος σημείωσε, επίσης, ότι οι περισσότεροι καλλιεργούν σκληρό σιτάρι λόγω τιμής, αλλά όταν το έδαφος δεν ευνοεί σπέρνουν μαλακό. Η στροφή στα σιτηρά στη Θράκη είναι εμφανής εις βάρος της βαμβακοκαλλιέργειας, καθώς οι αγρότες τα επέλεξαν ως «το μικρότερο κακό».
Θετικές οι προβλέψεις για τα σιτηρά της Αρκαδίας
Με συγκρατημένη αισιοδοξία περιμένουν στην Αρκαδία τη νέα σοδειά των σιτηρών. Ο παραγωγός, Δημήτρης Ξηρόγιαννης, αναφερόμενος στη μέχρι τώρα πορεία των καλλιεργειών, δήλωσε: «Πάμε για μία χρονιά πολύ καλή, αφού με τις βροχοπτώσεις της άνοιξης ωρίμασαν όλα τα σιτηρά. Φέτος, τη μεγαλύτερη έκταση σε καλλιέργεια την έχει το σιτάρι, κυρίως το μαλακό, και σε δεύτερη μοίρα είναι το σκληρό». Σε ό,τι αφορά τις προβλέψεις για τη διαμόρφωση των τιμών, τόνισε ότι «είναι πολύ νωρίς για προβλέψεις, αν και η πείρα μάς λέει ότι τις χρονιές που η παραγωγή είναι πολύ καλή, οι τιμές είναι μειωμένες, ενώ εάν η άνοιξη είναι άνυδρη, τότε ανεβαίνουν. Γενικά, όμως, πιστεύω ότι θα κινηθούν στα περσινά επίπεδα».
Προβλέψεις για συγκομιδή-ρεκόρ στην Ιταλία
Στην Ιταλία –όπου οι προβλέψεις για τη σοδειά είναι θετικές, όπως παρουσιάστηκαν στις 14 Μαΐου στις Ημέρες Σκληρού Σιταριού στη Φότζια–, σταθεροποιούνται σιγά-σιγά οι τιμές, μετά από έντονα πτωτικές τάσεις σε όλα τα χρηματιστήρια εμπορευμάτων. Παρά την ξηρασία στον Νότο και τις υπερβολικές βροχοπτώσεις στον Βορρά, η πρόβλεψη της εταιρείας αναλύσεων Arete για την Ιταλία μιλά για αύξηση της παραγωγής σκληρού σιταριού στη συγκομιδή του 2025 κατά 20% σε ετήσια βάση και κατά 12% σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας, λόγω της αύξησης των καλλιεργούμενων εκτάσεων. Συγκεκριμένα, προβλέπεται να φτάσει τους 4,2 εκατ. τόνους.
Παγκόσμια παραγωγή 2025
Στη μηνιαία έκθεσή του, την περασμένη εβδομάδα, το USDA (υπουργείο Γεωργίας ΗΠΑ) προέβλεψε ρεκόρ παγκόσμιας παραγωγής σιταριού –μαλακού και σκληρού– για το 2025/26 (808,5 εκατ. τόνους έναντι 800 εκατ. τόνων πέρυσι) και κατανάλωσης (804,7 εκατ. τόνους έναντι 795,6 εκατ. τόνων πέρυσι), υψηλότερες εξαγωγές και εισαγωγές (214,2 εκατ. τόνους έναντι 201,9 εκατ. τόνων πέρυσι) και ελαφρώς μεγαλύτερα τελικά αποθέματα (265,7 εκατ. τόνους έναντι 265,2 εκατ. τόνων το 2024/25).
Η παραγωγή της ΕΕ εκτιμήθηκε στα τέλη Απριλίου σε 7,8 εκατ. τόνους (7,21 εκατ. τόνοι το 2024), αν και τα τελευταία στοιχεία για το σκληρό σιτάρι προβλέπουν 7,93 εκατ. τόνους. Με βάση τα επικαιροποιημένα στοιχεία του Μαΐου, που ακόμα δεν έχουν οριστικοποιηθεί, οι Καναδοί αναλυτές εκτιμούν ότι η παγκόσμια παραγωγή σκληρού σίτου θα φτάσει το 2025/2026 στους 35,73 εκατ. τόνους.
