Στέλλιος Μπουτάρης: Το ελληνικό κρασί «είναι μικρό σε νούμερα, αλλά πολύ μεγάλο σε αξία»

Το στίγμα του ως νέος πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου –εξελέγη στα τέλη Μαΐου του 2025– έδωσε, με θέα την Ακρόπολη, ο Στέλλιος Μπουτάρης, θέτοντας ως πρωταρχική και πιο δύσκολη πρόκληση για τον κλάδο του ελληνικού κρασιού και της αμπελουργίας την κλιματική αλλαγή.

Μιλώντας μπροστά σε δημοσιογράφους και σε οινοποιούς, κυρίως εκπροσώπους της νέας γενιάς οινοποιών, στις 3 Ιουλίου, τόνισε με έμφαση: «Χωρίς αμπέλι δεν έχουμε κρασί. Χωρίς εθνική στρατηγική δεν θα έχουμε αμπέλι. Ο ελληνικός αμπελώνας έχει έκταση περίπου 600.000 στρέμματα. Αποτελείται από πολύ μικρούς κλήρους με μέσο όρο τα 4 στρέμματα, με μια μέση ηλικία αμπελιών στα 58 έτη. Την ίδια στιγμή, η ελληνική νομοθεσία είναι τρομερά περίπλοκη και –το κυριότερο– παρωχημένη σε πολλά σημεία. Όχι μόνο δεν βοηθά και δεν δημιουργεί υπεραξία, αλλά πολλές φορές αποδεικνύεται εκτός τόπου και χρόνου».

Το άλλο μεγάλο πρόβλημα, σύμφωνα με τον κ. Μπουτάρη, είναι ότι «δεν έχουμε στατιστικά στοιχεία στην Ελλάδα. Ένας από τους στόχους μας είναι η ενεργοποίηση του Παρατηρητηρίου Οίνου, ώστε να συλλέγουμε στατιστικά στοιχεία, να τα αναλύουμε και να ξέρουμε πού πάμε».

Παγκόσμιος ανταγωνισμός

Σε σύγκριση, επίσης, με χώρες που είναι πολύ κοντά σε εμάς από πλευράς μεγέθους, όπως η Πορτογαλία και η Αυστρία, «ο κλάδος μας δεν είναι αυτοχρηματοδοτούμενος», είπε ο γνωστός οινοποιός και συμπλήρωσε: «Βασιζόμαστε πολύ στην ευρωπαϊκή συγχρηματοδότηση, ιδιαίτερα για την προώθηση των προϊόντων μας στο εξωτερικό. Ταυτόχρονα, ο ανταγωνισμός σε παγκόσμιο επίπεδο εντείνεται. Νέες αμπελουργικές περιοχές αναδύονται, βασισμένες στην ιστορία, όπως είναι η Γεωργία, ή στην κλιματική αλλαγή, όπως στη Μεγάλη Βρετανία.

Η νέα γενιά οινόφιλων έχει φέρει τα πάνω κάτω. Η εκστρατεία ενάντια στο αλκοόλ εντείνεται και πολλές φορές βλέπουμε το κρασί να βρίσκεται στο επίκεντρο, ίσως και λόγω έλλειψης λόμπι και τεράστιων παικτών του κλάδου», όπως συμβαίνει στην μπύρα ή στο ουίσκι. Και τόνισε στο τέλος ότι «όλα αυτά συμβαίνουν σε ένα περιβάλλον οικονομικής αστάθειας, που προκαλεί αντιδράσεις, όπως οι δασμοί».

Συλλογική δράση

Για τον κ. Μπουτάρη, η αντιμετώπιση όλων των παραπάνω προκλήσεων απαιτεί οπωσδήποτε συλλογική δράση. Και «μπορεί να ακούστηκα λίγο απαισιόδοξος», όπως είπε, «αλλά όσοι με ξέρετε καλύτερα, είμαι φύσει αισιόδοξος, γιατί πιστεύω στο ελληνικό κρασί και στις διεθνείς προοπτικές του».

Νωρίτερα, είχε βάλει το ζήτημα στην πραγματική του διάσταση: «Το ελληνικό κρασί σήμερα, τολμώ να πω, βρίσκεται στην πιο δυναμική στιγμή της ιστορίας του. Δεν είναι μια εξωτική πρόταση, αλλά είναι περισσότερο μια συνειδητή επιλογή. Διεθνώς χαίρει μιας αναγνωρισιμότητας, χτίζει θέσεις καταξίωσης και προσελκύει το ενδιαφέρον νέων και αναδυόμενων αγορών. Αυτή η επιτυχία οφείλεται στη δουλειά όλων. Στους παραγωγούς, αμπελουργούς, οινοποιούς και στους φορείς του κλάδου μας.

Βέβαια, το κρασί δείχνει να έχει κάνει μεγάλα βήματα ανάπτυξης, όμως, αν δούμε τα νούμερα, η αλήθεια είναι ότι ο ελληνικός αμπελώνας είναι μικρός και αντίστοιχα μικρό είναι το μέγεθος των οινοποιείων. Όλος ο ελληνικός αμπελώνας είναι μικρότερος από το 1/5 του αμπελώνα του Μπορντώ, μίας μόνο περιοχής της Γαλλίας. Όλος ο τζίρος του ελληνικού κρασιού είναι μικρότερος από τον τζίρο μίας μόνο εταιρείας μπύρας, της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας».

Στρατηγικό σχέδιο

Σύμφωνα με τον κ. Μπουτάρη, «είναι επιτακτική ανάγκη η υλοποίηση στρατηγικού σχεδίου για το ελληνικό κρασί. Είναι πρώτη μας προτεραιότητα. Λαμβάνοντας τα νέα δεδομένα, τις νέες προοπτικές και τις νέες προκλήσεις, ξεπηδά η ανάγκη συνεργασίας και εκπροσώπησης, που θα κάνει το σχέδιο όχι μόνο βιώσιμο, αλλά ουσιαστικό και παραγωγικό εργαλείο για όλους».

Σε αυτό το πλαίσιο, είπε ότι έχει συνομιλήσει ήδη με την πολιτεία, το ΥΠΑΑΤ, τις περιφέρειες, την ΕΔΟΑΟ, τις άλλες οργανώσεις των οινοποιών (ΣΜΟΕ) και των αμπελουργών (ΚΕΟΣΟΕ). Ταυτόχρονα, έχει βάλει στόχο να φτάσει τον ΣΕΟ από τα 127 μέλη που έχει σήμερα, σε περισσότερα από 150 μετά από δύο χρόνια, τονίζοντας ότι «ο ΣΕΟ δεν είναι μια κλειστή λέσχη, θέλουμε να είναι ένα ανοιχτό πεδίο συνένωσης, αντιπροσώπευσης όλου του ελληνικού κλάδου. Μια συλλογική ομάδα συνεργασίας και ανάδειξης του έργου και του οράματος όλων των παραγωγών του κλάδου».

Think & Do Tanks

Έτσι, ο ίδιος θεωρεί απαραίτητα συστατικά:

• Την έρευνα, την καινοτομία και τη σύνδεση με τους νέους επιστήμονες.
• Τη σύσταση ομάδων νέων ανθρώπων, «που θα ενεργούν όχι μόνο ως “think tanks”, αλλά και ως “do tanks”».
• Τη διαφάνεια και την εξωστρέφεια.

Και πρόσθεσε: «Ο κλάδος μας είναι μικρός σε νούμερα, αλλά πολύ μεγάλος σε αξία. Τροφοδοτεί και δημιουργεί συνεχώς νέες προοπτικές, όπως ο οινοτουρισμός, που δίνει διέξοδο στα μικρά οινοποιεία. Δεν υπάρχει, κατά τη γνώμη μου, τίποτα πιο δυναμικό από το να είσαι διαχρονικά επίκαιρος. Κι αυτός πρέπει να είναι ο στόχος για το ελληνικό κρασί».

30 χρόνια ΣΕΟ

Ο Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου ΣΕΟ ιδρύθηκε το 1995 και είναι συνέχεια του ΣΕΒΟΠ (1969), ο οποίος ιδρύθηκε ως συνέχεια του Συνδέσμου Ελλήνων Παραγωγών Τυπικών Οίνων (ΣΕΠΤΟ-1949). Σήμερα, ο ΣΕΟ έχει 127 μέλη, από τα οποία οι έξι είναι οι περιφερειακές οργανώσεις, σε Κρήτη, Νησιά Αιγαίου, Πελοπόννησο, Θεσσαλία, Κεντρική Ελλάδα, Βόρεια Ελλάδα. Στις 3 Ιουλίου, ο Σύνδεσμος υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με τα Γενικά Αρχεία του Κράτους, με στόχο τη διαφύλαξη της ιστορίας του ελληνικού κρασιού.