Στρατηγικό εργαλείο αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής από τον χρηματοπιστωτικό τομέα

Μεγάλο μέρος των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων δεν έχουν εντάξει μέχρι στιγμής το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής στον στρατηγικό σχεδιασμό τους και στα προϊόντα που προσφέρουν.

Αυτό προκύπτει από πρόσφατη έρευνα που δημοσίευσαν τον περασμένο Νοέμβριο, ο οργανισμός Environmental Defense Fund και η εταιρεία οικονομικών συμβούλων Deloitte στο πλαίσιο της Διάσκεψης COP 27 για την κλιματική αλλαγή.

Η έρευνα συγκέντρωσε τις απόψεις 167 υψηλόβαθμων στελεχών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων (60% τράπεζες, 18% άλλες εταιρείες, 15% αναπτυξιακοί οργανισμοί, ασφαλιστικές εταιρείες και άλλοι το υπόλοιπο 7%) από την Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική και την Ινδία.

Καθώς τα ακραία καιρικά φαινόμενα και οι ασυνήθιστες θερμοκρασίες αποτελούν ολοένα και μεγαλύτερη απειλή για την πρωτογενή παραγωγή, οι τράπεζες επιστρατεύουν την τεχνολογία και τη συλλογή ψηφιακών δεδομένων, όπως αποκαλύπτει η έρευνα.

Ευκαιρία και απειλή για τον χρηματοπιστωτικό τομέα

Σύμφωνα με την έρευνα:

✱ Το 87% των ερωτηθέντων εκπροσώπων των τραπεζών αναμένει ότι η κλιματική αλλαγή θα αποτελέσει μια ρεαλιστική απειλή για τη δραστηριότητά τους.

✱ Το 45% εξ αυτών θεωρεί ωστόσο ότι θα αποτελέσει τόσο κίνδυνο όσο και ευκαιρία, σε βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα.

✱ Oι επιπτώσεις των αλλαγών των καιρικών συνθηκών και της εμφάνισης ακραίων καιρικών φαινομένων με μεγαλύτερη συχνότητα την τελευταία πενταετία έχουν κυρίως αρνητικό αντίκτυπο στον χρηματοπιστωτικό τομέα, εξαιτίας της αλλαγής στα κόστη. Οι ερωτηθέντες απάντησαν ότι οι αγρότες – πελάτες τους επηρεάστηκαν αρνητικά μέσω των αυξημένων φαινομένων ξηρασίας και ακραία υψηλών θερμοκρασιών.

✱ Το 56% των ερωτηθέντων αναμένει ότι η κλιματική αλλαγή θα επηρεάσει αρνητικά την οικονομική κατάσταση των πελατών τους παραγωγών, με υψηλότερες πιθανότητες χρεοκοπίας και δημιουργία χρεών στο κοντινό μέλλον.

✱ Ωστόσο, το 59% θεωρεί ότι θα δημιουργηθούν νέες ευκαιρίες και αυξημένη ζήτηση για νέα προϊόντα και υπηρεσίες. Σε ό,τι αφορά τις ευκαιρίες και ειδικά για την Ευρώπη, το 58% των ερωτηθέντων θεωρεί ευκαιρία τις αυξημένες ανάγκες για χρηματοδότηση των παραγωγών λόγω της κλιματικής αλλαγής, το 60% θεωρεί ότι θα δοθεί η ευκαιρία για δημιουργία νέων προϊόντων αποκλειστικά προσανατολισμένων στα ακραία καιρικά φαινόμενα, ενώ το 43% θεωρεί ότι η δημιουργία αγορών δέσμευσης άνθρακα είναι μια ευκαιρία που θα παρουσιαστεί εξαιτίας των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.

Πώς βλέπουν συνολικά την κλιµατική αλλαγή
και τις επιπτώσεις της τα χρηµατοπιστωτικά ιδρύµατα

Δεδομένα: Ο κρίσιμος ρόλος τους και η πρωτιά της Ευρώπης

Όπως σχολιάζει χαρακτηριστικά ο David Carlin, επικεφαλής των Ηνωμένων Εθνών του προγράμματος της Ομάδας Δράσης για την κλιματική αλλαγή: «Ο χρηματοπιστωτικός τομέας έχει κάνει βήματα για τη μέτρηση και τη διαχείριση των κινδύνων σε τομείς όπως ο πετρελαϊκός και ο τομέας του φυσικού αερίου, ο κτηματομεσιτικός τομέας. Όμως, ο πρωτογενής τομέας έχει αρκετή δουλειά μπροστά του.

Η παρούσα έρευνα αποτυπώνει την ανάγκη να γίνουν περισσότερα από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, ώστε να υποστηρίξουν τους δανειολήπτες τους στην προσαρμογή τους στην κλιματική αλλαγή».

Σύμφωνα με την έρευνα, δύο στα τρία χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που δραστηριοποιούνται στον πρωτογενή τομέα (66%) συλλέγουν δεδομένα για τον καιρό και το κλίμα. Σχεδόν όλα τα ιδρύματα που συλλέγουν δεδομένα (98%) τα αξιοποιούν για εκτιμήσεις κινδύνου και κατάστρωση σεναρίων που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες. Επιπλέον, ένα μεγάλο μέρος εξ αυτών (70%) συνάπτει συνεργασίες με οργανισμούς, ώστε να προσφέρουν επιπλέον υποστήριξη στους πελάτες τους στην αντιμετώπιση των κινδύνων και των επιπτώσεων που υπάρχουν.

Τα δεδομένα για τον καιρό, τις κλιματικές συνθήκες, αλλά και την αγροτική παραγωγή θεωρούνται απαραίτητα από τους συμμετέχοντες στην έρευνα για την αξιολόγηση των κινδύνων της κλιματικής αλλαγής.

Τα πρωτεία στη συλλογή των δεδομένων κατέχει η Ευρώπη, καθώς το 98% των συμμετεχόντων δήλωσε ότι οι οργανισμοί τους συλλέγουν δεδομένα. Ακολουθεί η Ινδία (96%), ενώ η Β. Αμερική (71%) βρίσκεται πιο πίσω (με τις ΗΠΑ, μάλιστα, να καταγράφουν ποσοστό μόλις 34%).

Iδρύµατα που συλλέγουν καιρικά και κλιµατικά δεδοµένα

Οι τέσσερις στρατηγικές για την αντιμετώπιση και την αξιοποίηση των προκλήσεων

Οι τράπεζες μπορούν να διαχειριστούν καλύτερα τις επιπτώσεις, να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες και να υποστηρίξουν τους αγρότες, ακολουθώντας τέσσερις στρατηγικές:

1. Ενδυνάμωση των πρακτικών διακυβέρνησης για τους κλιματικούς κινδύνους μέσω της ενημέρωσης της ηγεσίας και της δόμησης ομάδων έκτακτων συνθηκών.

2. Βελτίωση της συλλογής δεδομένων για τις αλλαγές στις καιρικές και κλιματικές συνθήκες και για την παραγωγή των καλλιεργειών και χρήση των πληροφοριών για σύγκριση με μελλοντικά σενάρια.

3. Κατανόηση και πρόβλεψη των μεταβαλλόμενων αναγκών χρηματοδότησης των αγροτών και ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών για την προσαρμογή τους στις νέες συνθήκες.

4. Χτίσιμο συνεργασιών με οργανισμούς για την επέκταση της υποστήριξης μέσω της παροχής γνώσης, καθώς και κίνητρα που θα βοηθήσουν τους αγρότες να διαχειριστούν τους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής.