Την εικόνα για τις προθέσεις σποράς, που προκύπτει από τις πληροφορίες που συγκέντρωσε η «ΥΧ» από πολλές περιοχές της χώρας, επιβεβαιώνουν και οι εταιρείες σπόρων, οι οποίες μιλούν για μια αύξηση της τάξης του 20% στις εκτάσεις. Εκτός από τους παραγωγούς που για χρόνια ασχολούνται με τη συγκεκριμένη καλλιέργεια, στο «παιχνίδι» φαίνεται ότι μπαίνουν, για άλλη μια σεζόν, και αρκετοί νέοι παραγωγοί, οι οποίοι, σε δύσκολους καιρούς από πλευράς ρευστότητας, «βλέπουν» στη μηδική ένα καλό συμπληρωματικό εισόδημα.
Ο πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Σποροπαραγωγών και Σποροφύτων (ΣΕΣΣΠ), Γιώργος Κωστάκης, μιλώντας στην «ΥΧ», εκτιμά ότι από τις πωλήσεις και τις τάσεις που καταγράφονται στην αγορά σπόρων, μέχρι στιγμής, οι συνολικές εκτάσεις με μηδική θα είναι φέτος αυξημένες κατά 20% σε σχέση με πέρυσι, ενώ, σε περίπτωση που εκδοθεί και η –αναμενόμενη– εγκύκλιος για τη συνδεδεμένη, ο ίδιος δεν αποκλείει το ποσοστό αυτό να είναι αρκετά υψηλότερο. Παρόμοια είναι και η αίσθηση που μας μεταφέρει ο πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Παραγωγών και Εμπόρων Σπόρων (ΕΕΠΕΣ), Ευθύμης Ευθυμιάδης, ο οποίος μιλάει για διψήφια, πιθανότατα, αύξηση στα καλλιεργούμενα στρέμματα.
Αρκετοί παραγωγοί, πάντως, εμφανίζονται «κουμπωμένοι» από τη μαζική στροφή στη μηδική, φοβούμενοι προβλήματα διάθεσης, αλλά και το ενδεχόμενο συμπίεσης των τιμών.
Στη Θεσσαλία, εντείνονται αυτές τις μέρες οι προετοιμασίες των παραγωγών για την καλλιέργεια του τριφυλλιού, καθώς στα τέλη Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου ξεκινούν οι σπορές.
Όπως και στην υπόλοιπη χώρα, στον κάμπο παρατηρείται μεγάλη στροφή προς τη μηδική. Στον Νομό Λάρισας και υπό τη σκέπη του Αγροτικού Συνεταιρισμού Λαρισαίων Αγροτών ετοιμάζεται η δημιουργία ομάδας παραγωγών από περίπου 25 παραδοσιακούς παραγωγούς, οι οποίοι ωστόσο δηλώνουν ανήσυχοι για τη μαζική τάση. Εκτός από τα πιθανά προβλήματα διάθεσης, εκφράζουν την ανησυχία τους για τη σιωπή που τηρεί το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για τον τρόπο διάθεσης της συνδεδεμένης. Σύμφωνα με τον παραγωγό, Λ. Μαντζώνη, «το υπουργείο θεωρεί ότι δεν πρέπει να έχουμε δεδομένη τη συνδεδεμένη ενίσχυση, διότι η φιλοσοφία καταβολής της αφορά μειονεκτικές καλλιέργειες και όχι αυτές που παρουσιάζουν αύξηση στρεμμάτων».
Όσον αφορά τις τιμές, η εικόνα είναι συγκεχυμένη. Προ μηνών, η διάθεση του τριφυλλιού στους κτηνοτρόφους έγινε με τιμές από 16-20 λεπτά\κιλό, ανάλογες με αυτές του καλοκαιριού. Όπως είναι φυσικό, τον χειμώνα οι τιμές ανεβαίνουν, αλλά φέτος, λόγω υπερπροσφοράς, παρέμειναν σταθερές. Οι Λαρισαίοι αναζητούν διέξοδο τόσο για τις προμήθειες όσο και για την προώθηση του προϊόντος στο εξωτερικό, ακολουθώντας το παράδειγμα της Λιβαδειάς, η οποία συνεργάζεται με μεγάλες εταιρείες της Αγγλίας.
Μαζική η στροφή στη Στερεά Ελλάδα
Στη Στερεά Ελλάδα, τα στρέμματα με μηδική αυξάνονται με αλματώδεις ρυθμούς τα τελευταία τρία χρόνια, ενώ σε ορισμένες περιοχές, όπως στη Φθιώτιδα, παρατηρείται υπερδιπλασιαμός των εκτάσεων. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της ζώνης του Συνεταιρισμού Λαμίας, όπου το 2014 καλλιεργήθηκαν 4.709 στρέμματα, το 2015 8.250 στρέμματα και το 2016 11.650 στρέμματα. Στην Αμφίκλεια, το 2014 η μηδική κάλυπτε 2.640 στρέμματα, το 2015 4.583 στρέμματα και το 2016 5.443 στρέμματα.
Με το Μέτρο 11 του ΠΑΑ να δίνει επιπλέον ώθηση, ένας μεγάλος αριθμός καλλιεργητών ετοιμάζεται και φέτος να αυξήσει τις εκτάσεις του. Η ζήτηση για σπόρο έχει ανέβει κατακόρυφα, ωστόσο, έμπειροι παράγοντες του κλάδου επισημαίνουν τον κίνδυνο να εμφανιστούν στην αγορά μη πιστοποιημένοι και ακατάλληλοι σπόροι, διότι συχνά δεν γίνεται επιμελής καθαρισμός από σπόρια Κουσκούτας, που μπορεί να επηρεάσουν και την ποιότητα του σανού.
Ο Κώστας Τσουκαλάς από τη Σοφιάδα Δομοκού καλλιέργησε πέρυσι 150 στρέμματα μηδικής και, φέτος, σκοπεύει να τα διπλασιάσει. «Η τιμή που πούλησα την τρέχουσα περίοδο ξεκίνησε από 16 λεπτά και το τελευταίο διάστημα πουλώ από 22 έως 25 λεπτά», λέει στην «ΥΧ». Ο ίδιος εκτιμά ότι «η στρεμματική ενίσχυση από το πρόγραμμα της βιολογικής θα συμβάλει στην αύξηση των εκτάσεων και, έως έναν βαθμό, στις τιμές του σανού, κάτι που θα ωφελήσει τη βιολογική κτηνοτροφία. «Το πρόβλημά μας είναι το κόστος παραγωγής, η χρήση της νέας τεχνολογίας, οι κτηριακές εγκαταστάσεις και ο σύγχρονος μηχανολογικός εξοπλισμός. Οι επενδύσεις σε αυτόν τον τομέα θα συμβάλουν στον εκσυγχρονισμό των εκμεταλλεύσεών μας».
Μακεδονία και Ροδόπη
Στην Κεντρική Μακεδονία και στον Νομό Θεσσαλονίκης, η απόφαση για ένταξη στο καθεστώς συνδεδεμένης ενίσχυσης αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον των παραγωγών και το κίνητρο για να καλλιεργηθούν και νέες εκτάσεις με μηδική, με κύριο χαρακτηριστικό τη δημιουργία αγρών βιολογικής καλλιέργειας. Όπως τονίζει στην «ΥΧ» ο πρόεδρος της ΕΑΣ Θεσσαλονίκης, Χρήστος Τσιχήτας, «μέχρι τώρα είχαμε πολύ λίγες ή μικρότερες εκτάσεις μηδικής στη βιολογική και περισσότερες συμβατές καλλιέργειες». Σύμφωνα με τον ίδιο, όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν ότι «θα έχουμε φέτος μεγάλες εκτάσεις στη βιολογική γεωργία και θα μπουν χιλιάδες στρέμματα επιπλέον στην Κεντρική Μακεδονία και στον Νομό Θεσσαλονίκης. Στον συνεταιρισμό διαπιστώνουμε μεγάλο ενδιαφέρον από τους παραγωγούς, καθότι υπάρχει απορρόφηση του προϊόντος και από την κτηνοτροφία και από τη μεταποίηση».
Στον Νομό Σερρών, εκεί όπου υπάρχουν οι περισσότερες εκτάσεις μηδικής στην Κεντρική Μακεδονία, το ενδιαφέρον στρέφεται κυρίως στην καλλιέργεια βιολογικής, καθώς, σύμφωνα με τον παραγωγό, Παναγιώτη Γκιοργκίνη, όπου υπάρχει εξτρά ενίσχυση αποτελεί έναυσμα για τη βελτίωση του αγροτικού εισοδήματος. Ο ίδιος, πάντως, σημειώνει ότι η έλλειψη ρευστότητας, από πλευράς κτηνοτρόφων, είναι ένας πονοκέφαλος για τους καλλιεργητές.
Στη Ροδόπη, σύμφωνα με τον γεωπόνο της τοπικής ΔΑΟΚ, Νίκο Κολάτσο, καταγράφεται μεγάλο ενδιαφέρον για τη μηδική από αγρότες που θέλουν να ενταχθούν στο πρόγραμμα βιολογικής γεωργίας, καθώς πρόκειται για μια καλλιέργεια που, όπως λέει, εύκολα μπορεί να μετατραπεί σε βιολογική. Επιπλέον, μαζί με την επιδότηση, που είναι ικανοποιητική, βελτιώνει τόσο τη δομή όσο και την υφή του εδάφους. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΔΑΟΚ, η μηδική στον νομό αποτελεί το 70% των δηλωμένων καλλιεργειών, ενώ κάθε χρόνο το νούμερο αυξάνεται.
των Γ. Ρούστα, Γ. Σάρρου, Μ. Αμπατζή, Α. Χρυσοχόου, Γ. Τσατσάκη
