Τάσος Χανιώτης: «Η κλιματική αλλαγή και η επισιτιστική ασφάλεια πρέπει να επιλυθούν από κοινού»

Παρότι η μετατροπή της υγειονομικής κρίσης σε επισιτιστική αποφεύχθηκε χάρη στις πολιτικές της ΕΕ για τα τρόφιμα, η πανδημία του κορωνοϊού φαίνεται ότι έχει συντελέσει στην επανεμφάνιση της πόλωσης σε μια συζήτηση γύρω από δύο μεγάλες παγκόσμιες προκλήσεις: την κλιματική αλλαγή και την επισιτιστική ασφάλεια. Το ζήτημα αναλύει σε ένα ενδιαφέρον άρθρο στην ιρλανδική εφημερίδα Independent ο Τάσος Χανιώτης, διευθυντής της Διεύθυνσης Στρατηγικής, Απλοποίησης και Αναλύσεων Πολιτικής στη γενική διεύθυνση Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Από τη μία μεριά, βλέπουμε ότι η υγειονομική κρίση χρησιμοποιείται ως επιχείρημα υπέρ της ισοπεδωτικής άποψης ότι τα συστήματα τροφίμων είναι δυσλειτουργικά και οι πολιτικές γύρω από τα τρόφιμα σκέτη καταστροφή. «Αυτή η άποψη χρησιμοποιεί την κλιματική αλλαγή ως αφορμή ώστε να αλλάξουν τα πράγματα προς μια κατεύθυνση που καθοδηγείται από προκαθορισμένες ιδέες, ανεξάρτητα από το ευρύτερο πλαίσιο», τονίζει ο κ. Χανιώτης. «Παρ’ όλα αυτά, στην πραγματικότητα, δεν χρειάζεται να είσαι βιολογικός για να είσαι βιώσιμος, δεν χρειάζεται να είσαι μικρός για να είσαι φιλικός προς το περιβάλλον. Μπορείς να τρως κρέας και να εξακολουθείς να νοιάζεσαι για τον πλανήτη.

Τίποτα στον πραγματικό κόσμο δεν είναι τόσο απόλυτο και η ικανότητα ενός φαινομενικά “δυσλειτουργικού” συστήματος τροφίμων να ανταποκριθεί -όπως φάνηκε- στην υγειονομική κρίση γελοιοποιεί αυτή την τόσο ακραία θέση». Από την άλλη, υπάρχουν εκείνοι που χρησιμοποιούν την υγειονομική κρίση ως πρόσχημα για να μετατρέψουν την επισιτιστική ασφάλεια σε μια «πλατφόρμα» κατά της παγκοσμιοποίησης. «Λύσεις που είναι θεμιτές για την αντιμετώπιση των εγχώριων προκλήσεων (π.χ. ενισχύοντας το δυναμικό της εγχώριας παραγωγής ή ενθαρρύνοντας καινοτόμα τοπικά δίκτυα) παρουσιάζονται ως το μαγικό ραβδί που θα λύσει πραγματικά προβλήματα της παγκοσμιοποίησης», αναφέρει ο κ. Χανιώτης.

Σε αυτήν τη συζήτηση, τα ίδια επιχειρήματα επαναλαμβάνονται ξανά και ξανά, ανεξαρτήτως δεδομένων. «Αυτή η προσέγγιση δεν αντιμετωπίζει το θεμελιώδες πρόβλημα της πόλωσης μεταξύ της επισιτιστικής ασφάλειας και της κλιματικής αλλαγής. Για να συμμετάσχουν και οι δύο πλευρές της συζήτησης και το ευρύτερο κοινό, χρειαζόμαστε συγκεκριμένα παραδείγματα που να σκιαγραφούν πειστικά πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν και οι δύο προκλήσεις σε συνθήκες συνέργειας σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι δύο προκλήσεις είναι κοινές και παγκόσμιες. Το ίδιο πρέπει να είναι και η λύση τους».