των Φωτεινής Μακρή*, Κατερίνας Koυσουνή**
Οι συγκεντρωτικές καταστάσεις φορολογικών στοιχείων (ΜΥΦ) υποβάλλονται σε ετήσια βάση μέχρι το τέλος Μαρτίου του επομένου έτους από το ημερολογιακό έτος που αφορούν. Αντιθέτως, οι αποκλίσεις στα υποβληθέντα στοιχεία προμηθευτών μπορούν να τροποποιούνται μέχρι 15 Μαΐου κάθε επόμενου ημερολογιακού έτους που αφορούν.
Ως εκ τούτου, οι συγκεντρωτικές καταστάσεις φορολογικών στοιχείων ΜΥΦ έτους 2020 πρέπει να υποβληθούν έως τις 31 Μαρτίου 2021. Υπόχρεοι υποβολής είναι όλοι οι αγρότες, ανεξαρτήτως καθεστώτος ΦΠΑ, με μια ουσιώδη διαφορά:
Οι αγρότες που ανήκουν στο κανονικό καθεστώς υποχρεούνται στην υποβολή ΜΥΦ πελατών-προμηθευτών, ενώ οι αγρότες που ανήκουν στο ειδικό καθεστώς έχουν υποχρέωση υποβολής στοιχείων μόνο προμηθευτών. Οι αγρότες υποβάλλουν ένα ετήσιο αρχείο για το σύνολο του έτους (εσόδων-εξόδων για όσους ανήκουν στο καθεστώς, εξόδων για όσους ανήκουν στο ειδικό).
Οι υπόχρεοι υποβάλλουν καταστάσεις προμηθευτών – πελατών για όλα τα ληφθέντα και εκδοθέντα στοιχεία, ηλεκτρονικά στην ΑΑΔΕ. Στις ΜΥΦ συμπεριλαμβάνονται όλες οι συναλλαγές, ακόμα και αν αφορούν 1 ευρώ. Σημειώνεται ότι στις συγκεντρωτικές καταστάσεις δεν καταχωρούνται οι επιδοτήσεις. Επιπλέον, αν ο φορολογούμενος δεν έχει εκδώσει στοιχεία ούτε έχει λάβει, δεν έχει υποχρέωση υποβολής μηδενικών καταστάσεων.
Ορισμένα σημεία που πρέπει να έχουμε κατά νου είναι τα εξής:
✱ Δεν καταχωρούνται ενοίκια (εφόσον η αξία δεν επιβαρύνεται με ΦΠΑ).
✱ Οι λογαριασμοί ρεύματος, τηλεπικοινωνιών, άρδευσης (ΤΟΕΒ) καταχωρούνται συγκεντρωτικά χωρίς ΑΦΜ ως λοιπές δαπάνες (χωρίς τη συμπερίληψη του ειδικού τέλους ακινήτων) βάσει της ΠΟΛ 1149/2014.
✱ Δεν καταχωρούνται πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών από και προς την αλλοδαπή.
✱ Δεν καταχωρούνται τα έξοδα μισθοδοσίας.
✱ Δεν καταχωρούνται τόκοι ή προμήθειες τραπεζών (πλην προμηθειών πιστωτικών καρτών από και προς υπόχρεους απεικόνισης συναλλαγών).
Τρόπος καταχώρησης
Ανά ΑΦΜ αντισυμβαλλόμενου, με μία κατ’ ελάχιστο εγγραφή, καταχωρούνται κατά περίπτωση:
Α) Τα τιμολόγια και τα έγγραφα που επέχουν θέση τιμολογίου, πλην των πιστωτικών τιμολογίων, που αφορούν συναλλαγές με πρόσωπα που διαθέτουν στη χώρα ΑΦΜ.
Β) Τα πιστωτικά τιμολόγια καταχωρούνται συγκεντρωτικά (καθαρή αξία), χωρίς αναγραφή ΑΦΜ.
Γ) Τα στοιχεία λιανικής (από ΦΤΜ), με μια εγγραφή ανά αριθμό μητρώου ΦΤΜ ή συγκεντρωτικά σε μία εγγραφή μαζί με τα χειρόγραφα στοιχεία λιανικής και λοιπά μηχανογραφικά, συμψηφισμένα με τις αποδείξεις επιστροφής.
Άκυρα τα πρόστιμα για το 2014
Το πρόστιμο για την εκπρόθεσμη υποβολή ανέρχεται σε 100 ευρώ. Συγκεκριμένα, όπως ορίζεται στην ΠΟΛ 1026/2018, για όποια μεταβολή επέλθει στις συγκεντρωτικές καταστάσεις προμηθευτών-πελατών μετά τη λήξη υποβολών, επιβάλλεται πρόστιμο 100 ευρώ για κάθε δήλωση, ανεξάρτητα από το πλήθος των μεταβαλλόμενων στοιχείων.
Με την εγκύκλιο Ε2028/2021 δόθηκε λύση στο πρόβλημα που δημιουργήθηκε με τις επιβολές προστίμων (και) σε αγρότες για συγκεντρωτικές καταστάσεις προμηθευτών-πελατών που αφορούν το ημερολογιακό έτος 2014.
Τα εν λόγω πρόστιμα ακυρώνονται σύμφωνα με την εγκύκλιο, η οποία αναφέρει, μεταξύ άλλων, τα εξής: «Πράξεις επιβολής προστίμου, που έχουν εκδοθεί και αφορούν εκπρόθεσμη υποβολή καταστάσεων φορολογικών στοιχείων για διασταύρωση πληροφοριών για το ημερολογιακό έτος 2014, κατά το χρονικό διάστημα από 21.1.2016 έως και 25.1.2016, ακυρώνονται, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 56 του άρθρου 72 του ν. 4174/2013 (Α 170), οι οποίες προστέθηκαν με το άρθρο 78 του ν. 4764/2020 (Α 256)».
H πρόκληση του myDATA
Όπως όλα δείχνουν, αυτή θα είναι η τελευταία χρονιά που ως λογιστές-φοροτεχνικοί θα υποβάλλουμε συγκεντρωτικές καταστάσεις προμηθευτών-πελατών αφού, εκτός απροόπτου, τα myDATA θα γίνουν υποχρεωτικά μέσα στο έτος. Πρόκειται για τη νέα πλατφόρμα της ΑΑΔΕ («MyDigitalAccounting& TaxApplication», η πλήρης ονομασία της), η οποία μας οδηγεί στην ψηφιακή τεχνολογία και καταργεί την υποβολή των συγκεντρωτικών.
Βέβαια, με ΚΥΑ έχει μετατεθεί για την 1/4/2021 η έναρξη της υποχρεωτικής ψηφιακής διαβίβασης στην πλατφόρμα για όλες τις επιχειρήσεις και για παραστατικά που εκδίδουν από αυτή την ημερομηνία και μετά (σ.σ. σε πρόσφατες δηλώσεις του, ο υπουργός Οικονομικών άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να δοθεί και νέα παράταση).
Στα ηλεκτρονικά βιβλία της ΑΑΔΕ:
✱ Διαβιβάζεται και καταχωρείται η σύνοψη των παραστατικών εσόδων / εξόδων των επιχειρήσεων.
✱ Γίνεται χαρακτηρισμός των καταχωρούμενων συναλλαγών.
✱ Διενεργούνται οι αναγκαίες λογιστικές εγγραφές τακτοποίησης για τον προσδιορισμό του λογιστικού και του φορολογικού αποτελέσματος κάθε έτους.
Η διαβίβαση δεδομένων μπορεί να γίνει μέσω:
1. Παρόχων Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Τιμολόγησης.
2. Εμπορικών / λογιστικών προγραμμάτων διαχείρισης (ERP).
3. Ειδικής Φόρμας Καταχώρησης.
4. Φορολογικών Ηλεκτρονικών Μηχανισμών (ΦΗΜ).
Οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος απαλλάσσονται γιατί δεν είναι στις υπαγόμενες οντότητες του νόμου των ΕΛΠ 4308/2014, ενώ για τους αγρότες που εκδίδουν ετησίως μέχρι 50 τιμολόγια δίνεται η δυνατότητα της ειδικής φόρμας καταχώρησης. Συγκεκριμένα, η ειδική φόρμα καταχώρησης της εφαρμογής των ηλεκτρονικών βιβλίων είναι προσβάσιμη μέσω του διαδικτυακού τόπου της ΑΑΔΕ, αποκλειστικά για τις οντότητες που:
✱ Τηρούν απλογραφικά βιβλία και το ύψος των ακαθάριστων εσόδων που έχουν πραγματοποιήσει κατά την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο δεν υπερβαίνει τα 50.000 ευρώ, είτε πρόκειται για εμπορική είτε για μεικτή επιχείρηση ή ασκεί εμπορική επιχείρηση παροχής υπηρεσιών.
Το ύψος των ακαθάριστων εσόδων εξετάζεται στο τέλος κάθε ημερολογιακού έτους, με βάση τα ακαθάριστα έσοδα, όπως αυτά προκύπτουν από την Πλατφόρμα myDATA και ισχύουν καθ’ όλη τη διάρκεια του επόμενου έτους, εντός του οποίου πραγματοποιείται η ηλεκτρονική διαβίβαση. Εξαιρετικά, για τα έτη 2020 και 2021, τα ακαθάριστα έσοδα προσδιορίζονται με βάση τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2018 και 2019 αντίστοιχα.
✱ Ανεξαρτήτως της κατηγορίας των βιβλίων που τηρούν, εκδίδουν έως και 50 τιμολόγια πώλησης, το πλήθος των οποίων προκύπτει από τα δεδομένα που διαβιβάστηκαν στην Πλατφόρμα myDATA μέχρι το τέλος του προηγούμενου ημερολογιακού έτους. Εξαιρετικά για τα έτη 2020 και 2021, λαμβάνεται υπόψη το πλήθος των τιμολογίων, με βάση τις υποβληθείσες καταστάσεις φορολογικών στοιχείων πελατών ετών 2018 και 2019.
Προθεσμίες διαβίβασης
Σύμφωνα με την Α 1138/2020, η διαβίβαση από ειδική φόρμα καταχώρησης μπορεί να γίνει μέχρι την 20ή του επόμενου μήνα. Για παράδειγμα, η διαβίβαση ενός τιμολογίου πώλησης που εκδόθηκε στις 22/5/2021 μπορεί να γίνει μέχρι τις 20/6/2021. Όταν γίνεται μέσω λογιστικών προγραμμάτων, η διαβίβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί σε πραγματικό χρόνο χωρίς περιθώριο.
