Θεσσαλία: Ολοκληρώθηκαν οι μελέτες για το Διαχρονικό Μουσείο Τρικάλων

Σε στάδιο υλοποίησης εισέρχεται η ίδρυση του Διαχρονικού Μουσείου Τρικάλων, μετά την ολοκλήρωση των μελετών που χρηματοδοτήθηκαν από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης του υπουργείου Πολιτισμού.
Το σύνολο των μελετών έγινε από το ΥΠΠΟ, από τη Διεύθυνση Μελετών και Έργων Μουσείων, και αφορά το έργο αποκατάστασης του παλαιού κελύφους του κτηρίου, ενώ η μουσειολογική και η μουσειογραφική από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Τρικάλων. Η υλοποίηση του έργου έχει δρομολογηθεί να χρηματοδοτηθεί από το Περιφερειακό Πρόγραμμα Θεσσαλίας του ΕΣΠΑ 2021-2027, με προϋπολογισμό άνω των 12.000.000 ευρώ.
Επισημαίνεται ότι ο Δήμος Τρικκαίων είχε ξεκινήσει τη σχετική διαδικασία για την αξιοποίηση του κτηρίου ήδη από το 2015. Σε συνεννόηση και σε συνεργασία με το ΥΠΠΟ και το ΥΕΘΑ, υπογράφηκε τριπλή σύμβαση τον Δεκέμβριο 2020 για την εκμίσθωση των κτηρίων, για 99 χρόνια, μεταξύ των υπουργείων Εθνικής Άμυνας, Πολιτισμού και του Δήμου Τρικκαίων. Ακολούθησαν οι διαδικασίες που αφορούν τις μελέτες, οι οποίες ολοκληρώθηκαν, σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση του ΥΠΠΟ.
Στο πρώην ΤΑΞΥΠ
Το Διαχρονικό Μουσείο Τρικάλων ιδρύεται στο κτήριο που στέγαζε στο παρελθόν το Στρατηγείο και την Ταξιαρχία Υποστηρίξεως του Α΄ Σώματος Στρατού, στο στρατόπεδο «Ταγματάρχου Πούλιου», γνωστό ως ΤΑΞΥΠ Τρικάλων. Το τετραώροφο κτήριο παραχωρήθηκε στο υπουργείο Πολιτισμού από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, με σκοπό να φιλοξενήσει το Διαχρονικό Μουσείο Τρικάλων και τις υποστηρικτικές λειτουργίες του, μαζί με την περιβάλλουσα έκταση, περίπου 4.750 τ.μ.
Η κατάσταση διατήρησής του επέβαλε τη δομική, ενεργειακή και λειτουργική αναβάθμισή του, αλλά και την εξασφάλιση καθολικής προσβασιμότητας στα ΑμεΑ, ώστε να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες απαιτήσεις για την επανάχρησή του ως μουσειακού κελύφους.
Σύμφωνα με το υπουργείο Πολιτισμού, η μελέτη για την επισκευή, τον εκσυγχρονισμό και τη μετατροπή του κτηρίου σε μουσείο στοχεύει στη δομική και λειτουργική αναβάθμιση του υφιστάμενου κελύφους όπως και στην προσαρμογή του, ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες ενός σύγχρονου μουσείου.
Συγκεκριμένα, αφορά:
- Τον εκσυγχρονισμό της λειτουργικότητας του κτηρίου, με αναβάθμιση της εσωτερικής διαρρύθμισης, προκειμένου να στεγάσει τη νέα χρήση.
- Τη δομική και εν γένει οικοδομική αποκατάστασή του, ώστε να ανταποκρίνεται στις σημερινές απαιτήσεις, βάσει του κανονιστικού πλαισίου.
- Την εγκατάσταση των απαραίτητων ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων και εν γένει υποδομών που απαιτεί η λειτουργία ενός σύγχρονου μουσείου.
- Την ενεργειακή αναβάθμιση και την προσαρμογή του κτηρίου στις τεχνικές απαιτήσεις – προδιαγραφές με τις οποίες επιτυγχάνεται η βέλτιστη ενεργειακή απόδοση.
- Την εξασφάλιση της προσβασιμότητας ΑμεΑ σε όλους τους χώρους του κτηρίου.
«Στόχος του υπουργείου Πολιτισμού είναι να αναβαθμίσει και να πολλαπλασιάσει τους κρίκους της μεγάλης αλυσίδας των μουσείων της χώρας μας, ώστε να προβάλλεται η ιδιαίτερη πολιτιστική φυσιογνωμία κάθε τόπου, υπό το πρίσμα της βιώσιμης διαχείρισης. Αυτόν τον σχεδιασμό υπηρετεί και η δημιουργία του Διαχρονικού Μουσείου, στις εγκαταστάσεις της π. ΤΑΞΥΠ στα Τρίκαλα.
Στο κτήριο, αλλά και στον άμεσα περιβάλλοντα χώρο που περιήλθε στο υπουργείο Πολιτισμού, μετά την υπογραφή –τον Δεκέμβριο 2020– της σύμβασης εκμίσθωσης των κτηρίων, για 99 χρόνια, μεταξύ των υπουργείων Εθνικής Άμυνας και Πολιτισμού, προβλέπεται να αναπτυχθούν η ιστορία και η αρχαιολογία της πόλης, από την απώτατη αρχαιότητα έως και τους νεότερους αιώνες» υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, σε πρόσφατες δηλώσεις της η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη.
Σχέδιο για την ευρύτερη περιοχή
Υπενθυμίζεται ότι ο Δήμος Τρικκαίων έχει εκπονήσει ολοκληρωμένο σχέδιο για ολόκληρη την ευρύτερη περιοχή. Αυτό το σχέδιο, που ήδη υλοποιείται, περιλαμβάνει:
- Το Διαχρονικό Μουσείο Τρικάλων.
- Το Διαδραστικό Μουσείο Τεχνολογίας (σε εξέλιξη).
- Την αναβάθμιση του λόφου Προφήτη Ηλία (σε εξέλιξη).
- Το 20ό Νηπιαγωγείο Τρικάλων (ολοκληρώνεται).
- Την ανάπλαση Βαρουσίου (σε εξέλιξη).

Μόνιμη έκθεση αρχαιοτήτων
Η μόνιμη έκθεση αρχαιοτήτων του Διαχρονικού Μουσείου Τρικάλων προβλέπεται να αναπτυχθεί στον πρώτο όροφο του κτηρίου, με συνολικό εμβαδόν περίπου 580 τ.μ. Οργανώνεται σε τρεις ενότητες, ακολουθώντας τη διάρθρωση των χώρων, με την εισαγωγική ενότητα στο κέντρο και δύο μεγάλες αίθουσες εκατέρωθεν. Ο σχεδιασμός της έκθεσης δεν απαιτεί δομικές παρεμβάσεις στο κέλυφος. Το παραχωρηθέν κτήριο πρόκειται να στεγάσει, στους δύο ανώτερους ορόφους, τα γραφεία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Τρικάλων και τους απαιτούμενους υποστηρικτικούς χώρους, όπως υποδοχή, πωλητήριο, βεστιάριο, αναψυκτήριο, χώρο εκδηλώσεων, αποθήκες, εργαστήρια συντήρησης και λοιπές βοηθητικές υπηρεσίες.
Κύριο μορφολογικό – μουσειογραφικό στοιχείο, το οποίο ενισχύει την αίσθηση της τοπογραφίας της περιοχής, αποτελούν οι μικρότερες και οι μεγαλύτερες εκθεσιακές κατασκευές, με τη γεωμετρία τους να παραπέμπει αφαιρετικά στο ανάγλυφο της περιοχής, της πεδιάδας και τους υψηλότερους ορεινούς όγκους. Ο εκθεσιακός εξοπλισμός του μουσείου αποτελείται από προθήκες και βάθρα, ειδικές κατασκευές, για την τοποθέτηση των εκθεμάτων, καθώς και εξοπλισμό ψηφιακών εφαρμογών. Ο σχεδιασμός του εξοπλισμού του εποπτικού υλικού και η εν γένει διάταξη των εκθεμάτων επιτρέπουν την προσβασιμότητα σε άτομα με αναπηρικό αμαξίδιο.