Το εγχειρίδιο για το πρόγραμμα της μεταποίησης – Όσα πρέπει να ξέρετε πριν κάνετε αίτηση χρηματοδότησης

Μέσα σε ένα αγροτικό τοπίο που αλλάζει ραγδαία, το νέο πρόγραμμα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για τη στήριξη επενδύσεων στη μεταποίηση και στην εμπορία γεωργικών προϊόντων δίνει προοπτική σε μια ευρεία γκάμα παραγωγών.

Η Παρέμβαση Π3-73-2.3 του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ 2023-2027 (οι αιτήσεις υποβάλλονται μέχρι 7/7) έχει ήδη προκαλέσει έντονο ενδιαφέρον, καθώς αφορά όσους επιθυμούν να επενδύσουν όχι απλώς στην καλλιέργεια, αλλά στη μεταποίηση, την προστιθέμενη αξία και την οργάνωση της παραγωγής. Το πρόγραμμα λειτουργεί ως πρακτικός οδηγός για όσους επιδιώκουν ουσιαστική αναβάθμιση των αγροτικών τους δραστηριοτήτων.

Η δυνατότητα συμμετοχής δίνεται τόσο σε υφιστάμενες όσο και σε νέες επιχειρήσεις, αρκεί να έχουν ξεκινήσει τη δραστηριότητά τους στη ΔΟΥ πριν από την υποβολή της αίτησης στο ΟΠΣΚΕ. Ακόμα και αν δεν υπάρχουν μελέτες ή άδειες τη στιγμή της αίτησης, η συμμετοχή δεν αποκλείεται, αρκεί να υποβληθούν όλα τα προβλεπόμενα δικαιολογητικά που ορίζει το θεσμικό πλαίσιο. Εδώ υπενθυμίζεται πως η κάθε αίτηση αφορά αποκλειστικά μία δραστηριότητα, μία κτηριακή εγκατάσταση και μία περιοχή υλοποίησης – δεν επιτρέπεται δηλαδή ο συνδυασμός πολλών τομέων, ακόμα και αν αφορούν το ίδιο προϊόν.

Παρότι δεν έχει δημοσιευτεί επίσημος πίνακας επιλέξιμων ΚΑΔ, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να έχουν τον σχετικό κωδικό δραστηριότητας για τη μεταποίηση ή την εμπορία της παραγωγής τους, καθώς είναι απαραίτητος για την υποβολή στο πληροφοριακό σύστημα.

Το πρόγραμμα ενισχύει την ίδρυση ή τον εκσυγχρονισμό μονάδων μεταποίησης και συσκευασίας, την απόκτηση εξοπλισμού ή την κατασκευή κτηριακών υποδομών – είτε μεμονωμένα είτε σε συνδυασμό. Αντιθέτως, η αγορά τρακτέρ, η χρηματοδοτική μίσθωση εξοπλισμού (leasing), ή η συμμετοχή επιχειρήσεων που σχετίζονται με πτηνοτροφία, πάχυνση ζώων ή απόσταξη, δεν επιδοτούνται.

Η δημόσια ενίσχυση μπορεί να καλύψει έως και το 50% της συνολικής επένδυσης, με δυνατότητα χορήγησης προκαταβολής ίσης με το μισό του εγκεκριμένου ποσού. Δεν προβλέπεται η εκχώρηση της ενίσχυσης, καταβάλλεται αποκλειστικά στον λογαριασμό του δικαιούχου, γεγονός που ενισχύει τη διαφάνεια και τη λογοδοσία της διαδικασίας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν γίνεται διάκριση ή κατανομή των κονδυλίων μεταξύ νέων και παλαιών επιχειρήσεων. Όλοι οι δικαιούχοι αξιολογούνται με βάση τα ίδια κριτήρια επιλεξιμότητας και βαθμολογίας. Η παραγωγή βιολογικών προϊόντων ή προϊόντων ποιότητας δίνει μεν μπόνους βαθμολογίας, αλλά δεν αποτελεί προϋπόθεση για τη συμμετοχή.

Η διάρκεια υλοποίησης κάθε έργου καθορίζεται με την απόφαση ένταξης, ωστόσο καμία πράξη δεν μπορεί να ξεπερνά την 31η Δεκεμβρίου 2029, ημερομηνία λήξης της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου. Οι επενδυτές, επομένως, καλούνται να κινηθούν άμεσα και να προετοιμάσουν τον φάκελό τους με σαφήνεια και πληρότητα. Ακολουθούν οι διευκρινίσεις που έδωσε το ΥΠΑΑΤ για το πρόγραμμα σε μορφή ερωτήσεων-απαντήσεων.

• Ενδιαφέρομαι για το πρόγραμμα «Στήριξη για επενδύσεις στη μεταποίηση, εμπορία και/ή ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων». Συγκεκριμένα, ο επιχειρηματικός σκοπός, για το εν λόγω πρόγραμμα, αφορά τη μεταποίηση κρέατος, αλλά και κηπευτικών. Είμαι στο πρόγραμμα νέων αγροτών από την πρόσκληση του 2021. Ο κύριος ΚΑΔ της επιχείρησης αφορά την καλλιέργεια δύο κηπευτικών υπαίθρου 11.33.90.3. Δεν έχω κάνει κάποια προεργασία και δεν έχω μελέτες, οικοδομικές και λοιπές άδειες. Μπορώ να ενταχθώ;

Η ένταξη ενός δυνητικού δικαιούχου στην Παρέμβαση Π3-73-2.3 προϋποθέτει την ηλεκτρονική υποβολή σχετικής αίτησης στο ΟΠΣΚΕ με χρήση των κωδικών taxis του δυνητικού δικαιούχου ή του εξουσιοδοτημένου από αυτόν συντονιστή, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην 47699/19-02-2025 (Β’805 και δ.σ. Β’1716) απόφαση υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, την 97378/10-04- 2025 (Β’1837) τροποποίηση αυτής, καθώς και στην 50366/17-04-2025 1η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την υποβολή αιτήσεων στήριξης στην Παρέμβαση Π3-73-2.3 του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής 2023-2027 «Στήριξη για επενδύσεις στη μεταποίηση, εμπορία και/ή ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων».

Με την ηλεκτρονική αίτηση θα επισυνάπτεται το σύνολο των προβλεπόμενων στο παράρτημα Ι της ανωτέρω πρόσκλησης δικαιολογητικών, προκειμένου να αξιολογηθεί η υποβληθείσα αίτηση στήριξης. Ο δυνητικός δικαιούχος υποβάλλει ανά πρόσκληση ΜΟΝΟ μία αίτηση στήριξης ανά ΑΦΜ, η οποία αφορά έναν συγκεκριμένο κλάδο, μία συγκεκριμένη κτηριακή εγκατάσταση και μία συγκεκριμένη περιοχή υλοποίησης.

• Θα δημοσιευθεί αναλυτικός πίνακας επιλέξιμων ΚΑΔ για το πρόγραμμα;

Δεν θα δημοσιευθεί πίνακας επιλέξιμων ΚΑΔ. Παρ’ όλα αυτά, ο δυνητικός δικαιούχος οφείλει να διαθέτει τον ΚΑΔ της δραστηριότητας για την οποία ενδιαφέρεται να υποβάλει αίτηση στήριξης, διότι είναι απαραίτητος για την καταχώριση της αίτησης στήριξης στο ΟΠΣΚΕ.

• Μπορούν να υποβάλουν αίτηση χρηματοδότησης επιχειρήσεις που δεν υφίστανται ακόμη, αλλά θα κάνουν έναρξη εργασιών στην αρμόδια ΔΟΥ πριν από την υποβολή της αίτησης χρηματοδότησης στο ΟΠΣΚΕ;

Επιχειρήσεις που έχουν κάνει έναρξη δραστηριότητας στη ΔΟΥ πριν από την οριστικοποίηση της αίτησης στήριξης στο ΟΠΣΚΕ, θεωρούνται επιλέξιμες στο πλαίσιο της Παρέμβασης. Η ίδρυση μονάδας δεν πρέπει να συγχέεται με την υπό σύσταση επιχείρηση.

• Οι «Ιδρύσεις» αφορούν σε υπό σύσταση επιχείρηση ή/και σε υφιστάμενη επιχείρηση που επιθυμεί να δραστηριοποιηθεί σε επιλέξιμο κλάδο;

Η ίδρυση μονάδας μπορεί να αναφέρεται τόσο σε νεοσύστατη όσο και σε υφιστάμενη επιχείρηση που δραστηριοποιείται σε επιλέξιμο κλάδο με τον οποίο δεν έχει έως τώρα ασχοληθεί παραγωγικά.

• Υπάρχει κάποια κατανομή του ποσού για τις νέες και τις υφιστάμενες επιχειρήσεις στον προϋπολογισμό της δημόσιας ενίσχυσης;

Δεν υπάρχει κατανομή του προϋπολογισμού της Παρέμβασης μεταξύ νεοσύστατων και υφιστάμενων επιχειρήσεων, ιδρύσεων και εκσυγχρονισμών, κλάδων και δραστηριοτήτων που ενισχύονται στο πλαίσιο της Παρέμβασης. Οι αιτήσεις στήριξης αξιολογούνται και βαθμολογούνται με βάση τους όρους επιλεξιμότητας και τα κριτήρια επιλογής που αναφέρονται στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος ανεξάρτητα αν είναι νεοσύστατες ή όχι.

• Δικαιούχοι που δεν έχουν υποβάλει αίτηση στο Υπόμετρο 4.2 του Μέτρου 4 του ΠΑΑ 2014-2022 είναι επιλέξιμοι;

Δυνητικοί δικαιούχοι της Παρέμβασης είναι όσοι πληρούν τις προϋποθέσεις της παρ. 1 του άρθρου 5 και της παρ.1 του άρθρου 8 της 47699/19-02-2025 (Β’805 και δ.σ. Β’1716) απόφασης υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, όπως αυτή έχει τροποποιηθεί. Σε περίπτωση που η αίτηση του δυνητικού δικαιούχου αφορά δικαιούχο του Υπομέτρου 4.2 του Μέτρου 4 του ΠΑΑ 2014- 2020, κατά την ημερομηνία οριστικοποίησης της αίτησης στήριξης στο ΟΠΣΚΕ θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το εγκεκριμένο επιλέξιμο φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της αίτησης στήριξης που υλοποίησε ο δικαιούχος στο πλαίσιο του Υπομέτρου 4.2 και να έχει οριστικοποιηθεί στο ΠΣΚΕ το αίτημα ελέγχου για την καταβολή της τελικής δόσης της εγκεκριμένης δημόσιας ενίσχυσης.

• Επιτρέπεται η λήψη προκαταβολής της δημόσιας ενίσχυσης στο πλαίσιο της Παρέμβασης;

Ο δικαιούχος μετά την ένταξη της πράξης του έχει το δικαίωμα να αιτηθεί τη χορήγηση προκαταβολής, το μέγιστο ύψος της οποίας να ανέρχεται σε ποσοστό έως το 50% της συνολικής δημόσιας ενίσχυσης που απομένει να χορηγηθεί για την ολοκλήρωση της συγκεκριμένης πράξης.

• Επιτρέπεται η εκχώρηση της δημόσιας ενίσχυσης;

Στο θεσμικό πλαίσιο της Παρέμβασης δεν προβλέπεται η δυνατότητα εκχώρησης της Δημόσιας Ενίσχυσης. Επιπλέον, σύμφωνα με την παρ. 25 του άρθρου 12 της 47699/19-02-2025 (Β’805 και δ.σ. Β’1716) ΥΑ, η δημόσια ενίσχυση καταβάλλεται σε λογαριασμό του δικαιούχου, σύμφωνα με τη διαδικασία Ι.4.5 «Καταβολή δημόσιας ενίσχυσης» του ΣΔΕ, ο οποίος δηλώνεται σε κάθε αίτηση πληρωμής στο ΟΠΣΚΕ.