Το έθιμο της «Ντουντούλας» αναβιώνει και φέτος στην Πεντάπολη Σερρών
Ενα καθόλα επίκαιρο έθιμο που βαστάει από τα αρχαία χρόνια αναβιώνει κάθε χρόνο στην Πεντάπολη Σερρών, την περίοδο του Δεκαπενταύγουστου. Ο λόγος για τη «Ντουντούλα», μια τελετουργική επίκληση σε θεϊκές δυνάμεις, η οποία γινόταν σε περιόδους μεγάλης ξηρασίας, προκειμένου να στείλουν τις πολυπόθητες βροχές που είχαν ανάγκη οι γεωργοί για να μη χαθεί η παραγωγή τους.
Το έθιμο αυτό αναβιώνει από τον Πολιτιστικό και Εξωραϊστικό Σύλλογο Πεντάπολης Σερρών «Το Σαμουρσακλί». Όπως σημειώνει ο πρόεδρος του Συλλόγου, Παναγιώτης Βάσσιος, η «Ντουντούλα» είναι ένα πολύ παλιό έθιμο, που οι ρίζες του φθάνουν στην αρχαιότητα και παραπέμπει σε τελετουργία προς τον Όμβριο Δία, για να στείλει τη ζωογόνο βροχή. Στην Πεντάπολη, το έθιμο αυτό δεν σταμάτησε ποτέ να αναβιώνει και μέχρι σήμερα αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου.
«Η ανομβρία έχει πλήξει τόσο πολύ την περιοχή μας, που θα θέλαμε δέκα γιορτές “Ντουντούλας” για να παρακαλέσουμε για βροχή», λέει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του τοπικού Συλλόγου, Παναγιώτης Βάσσιος
Έτσι, κάθε χρόνο, μία ημέρα πριν από τον Δεκαπενταύγουστο, η γιορτή ξεκινά, με έναν άντρα του χωριού, ο οποίος επιλέγεται για να αναλάβει τον ρόλο της «Ντουντούλας». Αυτός φοράει ολόσωμα, μεγάλα φύλλα φυτού, που ονομάζονται «βούζια». Αφού ντυθεί, η τελετή για την ξηρασία ξεκινά, με τον ίδιο να προπορεύεται, τριγυρνώντας από πλατεία σε πλατεία και από περιοχή σε περιοχή μέσα στην Πεντάπολη, σαν κινούμενος θάμνος. Τον ακολουθούν υπό μορφή πομπής οι παρέες, νέοι και μεγάλοι, με νταούλια και ζουρνάδες, οι οποίοι τον καταβρέχουν με ό,τι μέσο διαθέτουν.
«Πριν από την περιφορά της εικόνας της Παναγίας, ένα παλικάρι από την Πεντάπολη ντύνεται με διάφορα πράσινα φυτά, τα βούζια. Τα δένουμε στον κορμό του ολόσωμα και κάποιος από τον Σύλλογο παίζει νταούλι. Περνάμε από διάφορα σημεία του χωριού και ο κόσμος ακολουθεί και καταβρέχει με ποτήρια, κανάτες, κουβάδες με νερό ή και με λάστιχα από μπαλκόνια και αυλές σπιτιών και με ό,τι μέσο διαθέτει. Σε όλη τη διάρκεια τον καταβρέχουν. Από εκεί βγήκε και το όνομα “Ντουντούλα”, ότι κάποιος, δηλαδή, έγινε μούσκεμα», λέει ο κ. Βάσσιος, περιγράφοντας το έθιμο.
Όπως εξηγεί ο ίδιος, παλιά υπήρχαν μεγάλες περίοδοι ξηρασίας και λειψυδρίας, για αυτό και γινόταν επίκληση στις μεγάλες θεϊκές δυνάμεις για να βρέξει. Το ίδιο ισχύει και σήμερα, με τις φετινές συνθήκες να κρίνονται τραγικές. «Έχει να βρέξει πολύ καιρό και τα προγνωστικά δεν είναι καλά. Η ανομβρία έχει πλήξει τόσο πολύ την περιοχή μας, που θα θέλαμε δέκα γιορτές “Ντουντούλας” για να παρακαλέσουμε για βροχή», λέει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του Συλλόγου.
Και χριστιανικά τελετουργικά
Βέβαια, σήμερα δεν λείπουν και τα χριστιανικά ήθη και έθιμα για την αντιμετώπιση της ξηρασίας. Σε ολοένα και πιο πολλές περιοχές της χώρας μας γίνονται λιτανείες σε εκκλησίες και ξωκλήσια, αλλά και δεήσεις στους τοπικούς Αγίους προκειμένου να βρέξει και να μην χαθούν οι αγροτικές παραγωγές, όπως σε δύο ενορίες στον Πολύγυρο Χαλκιδικής, που πραγματοποιήθηκε Λιτανεία των Ιερών Λειψάνων και Εικόνων των πολιούχων κατά της παρατεταμένης ανομβρίας.
