Με καταγωγή από την οικογένεια Σκομβριδών (Scombridae), αεροδυναμικό σχήμα και έντονο ασημί σώμα, ο τόνος θεωρείται ένα από τα πιο δυνατά ψάρια που μπορεί να πιάσει το καλάμι ενός ερασιτέχνη ψαρά. Γι’ αυτό και εμείς μιλήσαμε με τον 60χρονο Λευτέρη Μπαρδάκο από το Άργος και μάθαμε τα μυστικά του σωστού ψαρέματος τόνου. Ο Νοέμβριος «είναι από τους καλύτερους μήνες για να ψαρέψεις τονάκια», μας λέει, ενώ ιδιαίτερης σημασίας είναι το δόλωμα (προτείνει το τεχνητό ως πιο αποδοτικό) για τη συρτή αφρού, που, όπως μας εξηγεί ο ερασιτέχνης ψαράς, είναι η καλύτερη μέθοδος για το ψάρεμα τόνου. Ψάρεμα όχι και τόσο εύκολο, καθώς ο «δυνατός» της θάλασσας για να… ανέβει στη βάρκα πρέπει να κουραστεί και να σε κουράσει πρώτα.
Ο Αργολικός κόλπος, κατά την περίοδο του Νοεμβρίου, πλημμυρίζει από κοπάδια με τόνους που φτάνουν από 1,5 έως 3 κιλά το μέγιστο. Όπως μας λέει ο Λευτέρης Μπαρδάκος «από πολύ μικρός πήγαινα για ψάρεμα με τον παππού μου και, στη συνέχεια, με τον πατέρα μου και θυμάμαι στον Αργολικό κόλπο να συγκεντρώνονται τον Νοέμβριο… παλαιότερα περισσότερα κοπάδια από μικρούς τόνους».
Αυτό γίνεται καθώς κοπάδια ενήλικων τόνων από τη Χαλκιδική και τα βόρεια της χώρας κατεβαίνουν μέσω Ευβοϊκού και διασκορπίζονται, με σκοπό να γεννήσουν τα μικρά τους. Κατά τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο αναπτύσσονται, ενώ τον Νοέμβριο έχουν φτάσει στο 1,5 με 3 κιλά. Οι τόνοι, βέβαια, μπορούν να φτάσουν μέχρι και τα 250 κιλά, ενώ χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του τόνου που αλιεύτηκε στην Κεφαλλονιά στις 31 Αυγούστου του 2016, βάρους 220 κιλών.
Μέθοδοι ψαρέματος
Όπως αναφέρει στην «ΥΧ» ο Λευτέρης Μπαρδάκος «η καλύτερη μέθοδος για να ψαρέψεις μικρούς τόνους είναι αυτή της συρτής αφρού κυρίως, επειδή ο τόνος ανεβαίνει στην επιφάνεια. Το ψάρεμα τόνου με καλάμι αντί της παραδοσιακής με το χέρι είναι πιο αποδοτικό για να μη χάνεις τους τόνους. Θα πρέπει να τοποθετήσεις την πετονιά στο καλάμι και να ρυθμίσεις καλά τα φρένα, γιατί, όταν ο τόνος τσιμπήσει, θα τραβήξει την πετονιά και δεν θα πρέπει να βρει αντίσταση όπως με το χέρι σου, γιατί μπορεί να σπάσει η πετονιά», μας εξηγεί και συμπληρώνει: «Ο τόνος είναι ένα πολύ δυνατό ψάρι, ακόμα και όταν ζυγίζει ένα κιλό θέλει προσπάθεια, προκειμένου να τον ανεβάσεις στη βάρκα. Όταν έχεις να κάνεις με τόνο 10 κιλών, εκεί μιλάμε για πραγματική μάχη μέχρις ότου τον βγάλεις στην επιφάνεια. Γενικά, το συγκεκριμένο αλίευμα πρέπει να το αφήσεις να κουραστεί για να το βγάλεις».
Το καλάμι για ψάρεμα συρτής θα πρέπει να είναι μονοκόμματο, όχι δύο κομμάτια, κοντό και να έχει 2-2,40 μέτρα μήκος. Το καλάμι ψαρέματος από την ακτή δεν είναι κατάλληλο για το ψάρεμα τόνου.
Τεχνητό το κατάλληλο δόλωμα για τον τόνο
Το τεχνητό ή ψεύτικο δόλωμα είναι πιο αποτελεσματικό για τη συρτή βυθού από ό,τι το ζωντανό. Βέβαια, θέλει προσοχή η επιλογή του κατάλληλου τεχνητού δολώματος. Για παράδειγμα, ένα «καλό ψεύτικο δόλωμα, που κοστίζει 15 ευρώ, θα είναι πολύ πιο αποδοτικό από ένα κινεζικό του ενός-δύο ευρώ. Μπορεί το πρώτο να είναι πιο ακριβό, αλλά ο ψαράς μπορεί να πιάσει κατά μέσο όρο οκτώ στα δέκα ψάρια», μας εξηγεί.
Επίσης, πολύ αποδοτικό ως δόλωμα είναι και το «κουταλάκι», ένα ασημί μεταλλικό δόλωμα που γυαλίζει και στο κάτω μέρος του έχει αγκίστρια, καθώς και τα μικρά σιλικονένια χελάκια.
Το δόλωμα πρέπει να το αφήνεις 15-20 μέτρα πίσω από τη βάρκα και να το σέρνεις με μία σταθερή ταχύτητα π.χ. πέντε κόμβων, καθώς ακόμα και το ίχνος της βάρκας που αφήνει στο νερό προκαλεί την προσοχή των τόνων.
Ζωντανά δολώματα χρησιμοποιούνται κυρίως για συρτή βυθού όπως το καλαμάρι, η σουπιά και η σαρδέλα.
Καιρικές συνθήκες
Οι πιο κατάλληλες καιρικές συνθήκες είναι ο ελαφρύς κυματισμός και όχι η γαλήνια θάλασσα. Έτσι, το δόλωμα μπαινοβγαίνει και προκαλεί το ψάρι να ορμήσει. Επίσης, καλό είναι να έχεις τον ήλιο ή πίσω σου ή μπροστά σου, έτσι ώστε να γυαλίζει το δόλωμα και να προσελκύει τους τόνους.
Συμβουλές
Όπως μας λέει χαρακτηριστικά ο Λευτέρης Μπαρδάκος, «κάθε ώρα της ημέρας έχει και το κατάλληλο δόλωμα. Όταν, για παράδειγμα, έχουμε συννεφιά και σκοτεινό ουρανό, είναι καλύτερο να χρησιμοποιηθεί ένα δόλωμα χρώματος άσπρου ή το κουταλάκι που ασημίζει και τραβά τους τόνους. Αν μετά από μία ώρα ψαρέματος δεν έχεις πιάσει τίποτα, σημαίνει ότι σίγουρα δεν έχεις πέσει σε κάποιο κοπάδι τόνου ή δεν θα έχουν όρεξη για να τσιμπήσουν. Αυτό που μπορείς να κάνεις είναι να βάλεις 2-3 βαρίδια και να βυθίσεις τη συρτή στα 3 μέτρα από την επιφάνεια. Επίσης, το λάθος που κάνουν πολλοί είναι να βάζουν στην πετονιά πολλά δολώματα που μπορείς να πιάσεις τρία ψάρια μαζί και από το μεγάλο βάρος ή την υπερπροσπάθεια να σου φύγει το ένα. Αυτό το ένα θα φύγει τρομαγμένο και θα παρασύρει μαζί του τα υπόλοιπα, με αποτέλεσμα να χάσεις όλο το κοπάδι», μας λέει.
