Έντονη δυναμική παρουσιάζει, τουλάχιστον προσώρας, η ανάκαμψη του ελληνικού τουρισμού, παρά τη συνεχιζόμενη υγειονομική κρίση. Μεγάλα ξενοδοχεία σε βασικούς προορισμούς της χώρας αναφέρουν πληρότητα παρόμοια ή και υψηλότερη από του 2019, ενώ πολλές μονάδες εμφανίζουν πληρότητα υψηλότερη και από την περυσινή. Τόσο για τον Ιούνιο όσο και κυρίως για τον Ιούλιο.
Ωστόσο, η αβεβαιότητα για το πώς θα εξελιχθεί ο Αύγουστος και ακόμα περισσότερο ο Σεπτέμβριος και ο Οκτώβριος –κρίσιμοι αυτοί οι δύο τελευταίοι μήνες για την ανάκτηση του μεγαλύτερου δυνατού ποσοστού της δραστηριότητας του 2019– συντηρεί την επιφυλακτικότητα μεταξύ των φορέων του τουρισμού, ειδικά μετά τις τελευταίες εξελίξεις: Οι εικόνες της πύρινης λαίλαπας σε πολλές περιοχές της επικράτειας, συμπεριλαμβανομένης της Αττικής, που προβάλλονται από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης ενδέχεται να λειτουργήσουν ανασχετικά για νέες κρατήσεις. Με δεδομένο ότι οι περισσότερες φετινές κρατήσεις είναι της «τελευταίας στιγμής», δηλαδή γίνονται δύο ή τρεις εβδομάδες πριν από την πραγματοποίηση του ταξιδιού, εξαιτίας της ρευστότητας που έχει προκαλέσει στα διεθνή ταξίδια η συνεχής αλλαγή των κανόνων προστασίας, είναι δύσκολο ακόμα να διαπιστωθεί εάν κάτι τέτοιο θα συμβεί ή όχι. Οι ψυχραιμότεροι, πάντως, υπογραμμίζουν ότι σύντομα οι φωτιές θα σβήσουν, αλλά όχι η διάθεση του κόσμου για διακοπές. Ούτε οι ταξιδιωτικές οδηγίες από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ το τελευταίο πενθήμερο δείχνουν να ανακόπτουν την ιδιαίτερα θετική πορεία των αφίξεων που καταγράφηκε τον Ιούλιο.
Και καθώς η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχει κερδίσει το στοίχημα όχι μόνο της ορθής διαχείρισης της υγειονομικής κρίσης αλλά και της αναβάθμισης του τουριστικού προϊόντος της, εκτιμάται πως τελικά ο στόχος για ανάκτηση του 50% των ταξιδιωτικών εισπράξεων του 2019 φέτος θα επιτευχθεί. Υπενθυμίζεται πως οι ταξιδιωτικές εισπράξεις το 2019 διαμορφώθηκαν στα 18,2 δισεκατομμύρια περίπου, για να υποχωρήσουν στα 4,6 δισεκατομμύρια πέρυσι. Η σχετική αισιοδοξία για τη φετινή σεζόν εδράζεται στα μέχρι στιγμής δεδομένα, τα οποία, καθώς προέρχονται από τα Passenger Locator Forms, τις φόρμες εντοπισμού επιβατών που λόγω πανδημίας έγιναν υποχρεωτικές για όλες τις διεθνείς αφίξεις, δεν δύνανται να αμφισβητηθούν.
Οσον αφορά την ανησυχία για την αμερικανική ταξιδιωτική οδηγία, κύκλοι της αγοράς εμφανίζονται καθησυχαστικοί. Υπενθυμίζεται πως οι ΗΠΑ (από τις οποίες τον Ιούλιο ήρθαν στην Ελλάδα 80.955 ταξιδιώτες) αποφάσισαν την περασμένη Δευτέρα να θέσουν τη χώρα στην υψηλότερη κλίμακα κινδύνου (κατηγορία 4), συνιστώντας στους Αμερικανούς να αποφύγουν τα ταξίδια προς ελληνικούς προορισμούς. Ομοίως, το Ισραήλ έβαλε τη Ελλάδα σε καθεστώς «αυστηρής προειδοποίησης», δηλαδή στην «πορτοκαλί» λίστα. Οι δύο αυτές χώρες, όμως, έχουν δώσει συνολικά μέχρι στιγμής μικρό αριθμό επισκεπτών συγκριτικά με το σύνολο των φετινών αφίξεων.
Σε κάθε περίπτωση, οι αμερικανικές αεροπορικές εταιρείες, που την περίοδο αυτή πραγματοποιούν ημερησίως επτά απευθείας πτήσεις από αεροδρόμια των Ηνωμένων Πολιτειών προς την Ελλάδα, δεν έχουν προβεί σε οποιαδήποτε αλλαγή του προγραμματισμού τους. Οπως εκτιμούν παράγοντες της αγοράς, «όλα δείχνουν πως οι κρατήσεις που έχουν ήδη γίνει δεν θα ματαιωθούν από αυτή την εξέλιξη. Εξάλλου, οι περισσότεροι των επισκεπτών από τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι εμβολιασμένοι, αφού σε διαφορετική περίπτωση θα είχαν να αντιμετωπίσουν καραντίνα πολλών ημερών κατά την επιστροφή τους, η οποία δεν ισχύει ούτε τώρα που η χώρα κατατάχθηκε στην “κόκκινη” λίστα».
Μέχρι πριν από μία εβδομάδα, η Ουάσιγκτον τοποθετούσε την Ελλάδα στην κατηγορία 3 και τώρα την έθεσε στην ανώτατη κλίμακα κινδύνου (κατηγορία 4 – «κόκκινο»), εξαιτίας της αύξησης των ημερήσιων κρουσμάτων. «Αποφύγετε τα ταξίδια στην Ελλάδα. Εφόσον πρέπει να επισκεφτείτε τη χώρα, βεβαιωθείτε ότι είστε πλήρως εμβολιασμένοι πριν ταξιδέψετε» αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στην ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών, η οποία επικαλείται σχετική εισήγηση του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC).
Οι αφίξεις από τις ΗΠΑ έφθασαν τις 125.000 τον Ιούλιο, όταν τον αντίστοιχο μήνα του 2020 η αμερικανική αγορά ήταν παντελώς κλειστή, προσφέροντας μηδενικά έσοδα. Η σημασία της αμερικανικής αγοράς για τον ελληνικό τουρισμό αποκτά όμως πρόσθετο ειδικό βάρος αν λάβει κανείς υπόψη ότι ως επισκέπτες έχουν πολύ υψηλή μέση κατά κεφαλήν δαπάνη.
Ανάκαμψη των ταξιδιωτικών εισπράξεων στο 50% αυτών του 2019, οπότε και είχαν διαμορφωθεί στα 18,2 δισ. ευρώ, προβλέπει για φέτος η Εθνική Τράπεζα που διαπιστώνει ισχυρή διεθνή ζήτηση για ελληνικούς προορισμούς. Παράλληλα εκτιμά πως υπό προϋποθέσεις είναι εφικτός στόχος η αύξηση των εισπράξεων αυτών στα 36 δισ. ευρώ έως το 2030.
Χαρακτηρίζει τα πρώτα στοιχεία για την πορεία του ελληνικού τουρισμού φέτος ενθαρρυντικά, επικαλούμενη την αντιπαραβολή της πορείας των φετινών τουριστικών αφίξεων και εισπράξεων (ως ποσοστά του 2019) έναντι των αντίστοιχων περυσινών, η οποία δείχνει σημαντική ανάκτηση των κεκτημένων του 2019. Η μελέτη της Διεύθυνσης Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη, εστιάζοντας στον κρίσιμο δείκτη των διεθνών αεροπορικών αφίξεων, συμπεραίνει πως ο φετινός Ιούνιος ανέκτησε το 1/3 του επιπέδου 2019 (έναντι ποσοστού ανάκτησης 3% για τον Ιούνιο 2020) και ο Ιούλιος φαίνεται να προσέγγισε ανάκτηση κοντά στα 2/3 του επιπέδου 2019 (έναντι ποσοστού ανάκτησης 29% για τον Ιούλιο 2020). «Αν υποθέσουμε ότι τα υγειονομικά δεδομένα θα ακολουθήσουν μια ανάλογη με την περυσινή πορεία, τότε το 2021 θα κλείσει με ποσοστό ανάκτησης της τάξης του 50% του επιπέδου 2019», εκτιμούν οι συντάκτες της μελέτης. Δεδομένης της υψηλής συσχέτισης των αεροπορικών αφίξεων με τις τουριστικές εισπράξεις (με συντελεστή άνω του 90%), ένα αντίστοιχο ποσοστό ανάκτησης (δηλαδή, 50% του 2019) θα μπορούσε να θεωρηθεί ένας εφικτός στόχος για τις εισπράξεις της χρονιάς, προσθέτουν.
Ενισχυτικά στην υλοποίηση του παραπάνω στόχου, συμπληρώνει η μελέτη της Εθνικής Τράπεζας, λειτουργούν δύο στοιχεία που συγκλίνουν στη διαπίστωση ότι η Ελλάδα έχει φέτος τα εχέγγυα να κερδίσει μερίδιο στην (ομολογουμένως ακόμα υπό πίεση και υψηλή αβεβαιότητα) διεθνή τουριστική αγορά: Πρώτον, συνυπολογίζοντας τα υγειονομικά δεδομένα, τις τάσεις στην αεροπορική κίνηση και τις προτιμήσεις των τουριστών (όπως αποτυπώνονται στις αναζητήσεις και τις κρατήσεις), η Ελλάδα ξεχωρίζει ως η χώρα με την ισχυρότερη ανάκαμψη ζήτησης στη μεσογειακή αγορά. Δεύτερον, ακολουθώντας μια προσέγγιση 360ᵒ και εστιάζοντας στις βασικές αγορές προέλευσης για τον ελληνικό τουρισμό, παραδοσιακές ευρωπαϊκές αγορές (όπως η Γερμανία) φαίνεται να αποτελούν σημαντικούς πυλώνες ζήτησης στο δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου, παίρνοντας τη σκυτάλη από λιγότερο παραδοσιακές αγορές (όπως οι ΗΠΑ και το Ισραήλ) που λειτούργησαν ενισχυτικά στο δίμηνο Μαΐου – Ιουνίου.
Πέρα από την εξέλιξη της φετινής χρονιάς, η Εθνική Τράπεζα εξετάζει και τη μεσοπρόθεσμη στρατηγική που πρέπει να υιοθετηθεί για να αξιοποιηθούν οι ευκαιρίες που διανοίγονται: «Η Ελλάδα βρίσκεται σε μια εξαιρετικά ευνοϊκή θέση για να ωφεληθεί από τις επερχόμενες αλλαγές και ανακατατάξεις, καθώς η φυσική ομορφιά της, η ζεστασιά της φιλοξενίας της και η πολιτιστική κληρονομιά της προσφέρουν μοναδικά αναξιοποίητα συγκριτικά πλεονεκτήματα», ενώ παράλληλα «οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα που τους συνοδεύει αποτελούν μια ευκαιρία για τη χώρα και τον κλάδο που δεν πρέπει να χαθεί». Εκτός από τα εξειδικευμένα κονδύλια για τον κλάδο του τουρισμού (ύψους 0,6 δισ.), οι επιχειρήσεις του τομέα μπορούν να αποκτήσουν πρόσβαση στα ευρύτερα προγράμματα του Ταμείου υπό τους άξονες της πράσινης ανάπτυξης, της ψηφιοποίησης, της καινοτομίας, της εξωστρέφειας και της μεγέθυνσης (οργανικής και μέσω συνεργασιών).
Οι τομείς που πρέπει να δοθεί έμφαση έχουν ήδη αναγνωρισθεί από τους επιχειρηματίες του κλάδου και αποτελούν δράσεις επιλέξιμες από το Ταμείο Ανάκαμψης, όπως: Πρώτον, η αναβάθμιση ξενοδοχειακών υποδομών (το οποίο αναγνωρίζεται ως βασικό πρόβλημα ανάπτυξης για το 61% των ξενοδοχείων), δεύτερον, η αναβάθμιση των υποδομών της χώρας (το οποίο αναγνωρίζεται ως βασικός μοχλός ανάπτυξης για το 59% των ξενοδοχείων στα νησιά) και, τρίτον, η διευκόλυνση της ανάπτυξης συνεργασιών (το οποίο αναγνωρίζεται ως βασική ευκαιρία ανάπτυξης από το 66% των ηπειρωτικών ξενοδοχείων).
Υιοθετώντας την εκτίμηση του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού για άνοδο της παγκόσμιας τουριστικής κίνησης κατά 20% το 2030 (έναντι του 2019), η σύγκλιση της Ελλάδας στον μεσογειακό μέσο όρο σε όρους εποχικότητας και ποιότητας θα μπορούσε μέχρι το τέλος της δεκαετίας να οδηγήσει τις τουριστικές εισπράξεις στην Ελλάδα σε επίπεδο διπλάσιο έναντι του 2019 (επιπλέον 18 δισ. ετησίως), ήτοι 36 δισ. ευρώ.
Πηγή: kathimerini.gr
