Οι τρόποι χρηματοδότησης των ενεργειακών κοινοτήτων

Δημιουργία ειδικού γραφείου βοήθειας για τη σύστασή τους

Οι τρόποι χρηματοδότησης των ενεργειακών κοινοτήτων

Με αφορμή την πρόσφατη ίδρυση της πρώτης αγροτικής ενεργειακής κοινότητας στη Θεσσαλία, η οποία πρόκειται να συμβάλλει δραστικά στη μείωση του κόστους άρδευσης, η «ΥΧ» αναζήτησε πληροφορίες σχετικά με τους τρόπους χρηματοδότησης μιας ενεργειακής κοινότητας, τους δικαιούχους, καθώς και τα οφέλη από τη σύστασή τους.

Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο νέος νόμος που υπερψηφίστηκε στη Βουλή και αφορά το πλαίσιο ίδρυσης και λειτουργίας των Ενεργειακών Κοινοτήτων (ν.4513/2018), δίνει τη δυνατότητα σε πολίτες, ΟΤΑ και μικρές και μεσαίες τοπικές επιχειρήσεις να εμπλακούν στον ενεργειακό σχεδιασμό, μέσω της δυναμικής συμμετοχής τους σε ενεργειακά εγχειρήματα. Οι πολίτες και οι τοπικοί φορείς αποκτούν διττό ρόλο, ως καταναλωτές και ως παραγωγοί ενέργειας. Το εργαλείο αυτό, λόγω και της δυνατότητας των συνεργιών, αυξάνει την τοπική αποδοχή των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), μια και οι αποφάσεις θα έχουν τη συναίνεση των τοπικών κοινωνιών, αφού αυτές θα μπορούν να συμμετέχουν στις αποφάσεις και κατ’ επέκταση στον ενεργειακό σχεδιασμό. Με τη δυνατότητα αυτή που δίνεται στους πολίτες, δημιουργείται ένα πρωτοποριακό και καινοτόμο θεσμικό πλαίσιο, το οποίο έχει ως βασικό πυλώνα την αποκέντρωση της παραγωγής, με δημοκρατικό έλεγχο (κάθε μέλος κατέχει μία ψήφο ανεξαρτήτως του ποσοστού συμμετοχής στην ΕΚΟΙΝ) και τη δυνατότητα συνεργιών σε πολλά επίπεδα. Για πρώτη φορά, επομένως, δημιουργείται ένα καινοτόμο εργαλείο, ένα νέο υποκείμενο στον τομέα της ενέργειας.

Χρηματοδότηση ενεργειακής κοινότητας

Το ΥΠΕΝ, σύμφωνα με τις πληροφορίες που παραχώρησε στην «ΥΧ», βρίσκεται στη διαδικασία εξειδίκευσης του προγράμματος ΕΣΠΑ για δράσεις ΑΠΕ από Ενεργειακές Κοινότητες. Η διαδικασία θα πραγματοποιηθεί σε τρεις φάσεις, με συγκριτική αξιολόγηση των προτάσεων, ενώ θα περιλαμβάνει και τη δυνατότητα τεχνικής ωρίμανσης μελετών. Εκτός από αυτό, μόλις συσταθεί μία Ενεργειακή Κοινότητα (ΕΚΟΙΝ), δύναται να χρηματοδοτηθεί και από τραπεζικά ή άλλα ιδρύματα. Ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ, πρόεδρος του ΓΟΕΒ Θεσσαλίας, ο οποίος συμμετέχει στην πρώτη Ενεργειακή Κοινότητα, δήλωσε στην «ΥΧ» πως μία ΕΚ μπορεί να είναι και αυτοχρηματοδοτούμενη.

Γραφείο βοήθειας

Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στο πλαίσιο της στήριξης του θεσμού των Ενεργειακών Κοινοτήτων, προσανατολίζεται στη δημιουργία ενός helpdesk (γραφείο βοήθειας), ενδεχομένως σε συνεργασία με το ΚΑΠΕ, που θα παρέχει τις απαραίτητες πληροφορίες στους ενδιαφερόμενους σχετικά με τους όρους και τις προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας των Ενεργειακών Κοινοτήτων.

Τα οφέλη

Οι Ενεργειακές Κοινότητες μπορούν να αποτελέσουν ένα πρώτης τάξεως εργαλείο στα χέρια της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, σύμφωνα με τις πηγές του ΥΠΕΝ, για την αντιμετώπιση του φαινομένου της ενεργειακής φτώχειας, που άλλωστε είναι και σκοπός του νομοσχεδίου. Άρα, με αυτή την έννοια, μπορούν να ασκήσουν και μία κοινωνική ενεργειακή πολιτική για τη μείωση του ενεργειακού κόστους στις αγροτικές χρήσεις, αξιοποιώντας το εργαλείο του ενεργειακού και εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού. Επιπλέον, μπορεί να λειτουργήσει ως αναπτυξιακός βραχίονας σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, με συμπράξεις και συνέργειες πολιτών, τοπικής αυτοδιοίκησης, μικρομεσαίων επιχειρήσεων, αυξάνοντας την τοπική αποδοχή, δίνοντας προστιθέμενη αξία και προοπτικές απασχόλησης και καινοτομίας. Σε επίπεδο κινήτρων, επίσης, προβλέπονται ειδικές εξαιρέσεις από τις ανταγωνιστικές διαδικασίες για αιολικά και φωτοβολταϊκά (έως 1MWp για Φ/Β και έως 6MW για τα αιολικά), καθώς και προτεραιότητα σε διάφορα στάδια αδειοδότησης. Επίσης, ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ, σε προηγούμενο ρεπορτάζ της «ΥΧ» για τα οφέλη των αγροτικών ενεργειακών κοινοτήτων στη μείωση του κόστους άρδευσης, είχε δηλώσει στην «ΥΧ» πως «κάθε χρόνο οι Θεσσαλοί παραγωγοί ξοδεύουν 500.000 ευρώ σε ρεύμα. Το 20% πάει στην άρδευση, ενώ το 80% κατευθύνεται για την αντιπλημμυρική προστασία. Με τη χρήση των φωτοβολταϊκών θα πραγματοποιηθεί μια οικονομία της τάξης του 80%».