Βαμβάκι: Σε κίνδυνο η ποιότητα λόγω τιμής και λειψυδρίας

Απουσία κινήτρων για τη φροντίδα των χωραφιών
23/07/2025
9' διάβασμα
vamvaki-se-kindyno-i-poiotita-logo-timis-kai-leipsydrias-358424

Σε μια καλλιεργητική χρονιά που είχε ξεκινήσει με τους καλύτερους οιωνούς, το υδατικό έλλειμμα των τελευταίων εβδομάδων γέρνει την πλάστιγγα αρνητικά για τις αποδόσεις των βαμβακοχώραφων. Η ανησυχία είναι έκδηλη σε περιοχές που ούτως ή άλλως είχαν πρόβλημα τα προηγούμενα χρόνια, ενώ εμφανίζονται φαινόμενα πρωιμότητας. Για την τιμή του προϊόντος, οι εξελίξεις δεν είναι ενθαρρυντικές, με αποτέλεσμα να υπάρχει μία αρνητική διάθεση απέναντι στο προϊόν και στις καλλιεργητικές φροντίδες του.

Θεσσαλία: Νερό με το σταγονόμετρο

Φουντώνει η ανησυχία των Θεσσαλών βαμβακοπαραγωγών από την παρατεταμένη λειψυδρία και τις προβλέψεις των μετεωρολόγων, που μιλούν για έναν άνυδρο Ιούλιο και υψηλές θερμοκρασίες μέχρι αρχές Αυγούστου. Κι όλα αυτά, τη στιγμή που υπάρχει υδάτινο έλλειμμα και το νερό από τη λίμνη Πλαστήρα έρχεται με το σταγονόμετρο στις βαμβακοπαραγωγικές περιοχές των νομών Καρδίτσας και Λάρισας.

Η έλλειψη νερού έχει καταστήσει τη φετινή σοδειά πρώιμη, σύμφωνα με τον πρώην Προϊστάμενο του Εθνικού Κέντρου Ποιοτικού Ελέγχου, Ταξινόμησης και Τυποποίησης Βάμβακος και, πλέον, επιστημονικό συνεργάτη πολλών συνεταιρισμών, Μωχάμεντ Νταράουσε, ο οποίος εκτιμά ότι η προβληματική άρδευση θα επηρεάσει όχι μόνο την ποσότητα, αλλά και την ποιότητα.

Συνδυαστικά με τη χαμηλή εμπορική τιμή και το αυξανόμενο κόστος παραγωγής, ο κ. Νταράουσε εκτιμά ότι «δύσκολα θα επιτευχθεί η υψηλή ποιότητα του προϊόντος, κάτι που αποτελούσε και το σαφές πλεονέκτημα του θεσσαλικού βαμβακιού στην αγορά. Ο παραγωγός σήμερα βγάζει χαρτί και μολύβι και κάνει υπολογισμούς με βάση την τιμή που θα απολαύσει. Όταν αυτή δεν ξεπερνάει τα 40 λεπτά, δύσκολα θα προχωρήσει σε όλες τις ορθές πρακτικές». Μία εξέλιξη πολύ επικίνδυνη για τον «λευκό χρυσό».

Όσον αφορά στους εχθρούς της καλλιέργειας, μπορεί η πρώτη γενιά του πράσινου και ρόδινου σκουληκιού να μην έχει επηρεάσει την παραγωγή, ωστόσο η δεύτερη γενιά, που ακολουθεί, είναι επικίνδυνη και για αυτό θα πρέπει οι παραγωγοί να είναι προσεκτικοί, να πραγματοποιούν συχνές επισκέψεις στα χωράφια και να συνεργάζονται με τους γεωπόνους. Ήδη στις παγίδες παρατηρούνται αυξημένες συλλήψεις σκουληκιού και οι παραγωγοί ξεκίνησαν ψεκασμούς. «Θα είναι λάθος να χαθεί όλη η χρονιά, εάν δεν ακολουθηθούν τα προβλεπόμενα για την αντιμετώπιση του σκουληκιού», αναφέρει ο κ. Νταράουσε.

Και καταλήγει: «Αν και φέτος οι παραγωγοί δεν απολαύσουν την προσδοκώμενη τιμή, η μείωση της καλλιέργειας την επόμενη χρονιά θα είναι ακόμα μεγαλύτερη. Υπενθυμίζω πως φέτος τα καλλιεργούμενα στρέμματα μειώθηκαν κατά περίπου 30% στον θεσσαλικό κάμπο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για μια σειρά επαγγελμάτων, που τρέφονται από την καλλιέργεια και την τοπική οικονομία. Ήρθε η ώρα η πολιτεία να ξεκαθαρίσει τι θέλει να κάνει με το βαμβάκι».

Στερεά Ελλάδα: Στοίχημα με το νερό, στο «περίμενε» οι αγρότες

Οι καιρικές συνθήκες που επικράτησαν από τη σπορά του βαμβακιού μέχρι και σήμερα βοήθησαν σημαντικά στην ανάπτυξη των φυτών. Το μεγάλο, όμως, στοίχημα παίζεται το επόμενο διάστημα, για περίπου 45 ημέρες, κατά τις οποίες θα κριθεί και το τελικό αποτέλεσμα.

Η μέχρι τώρα εικόνα των φυτών είναι καλή για τους παραγωγούς, όμως το βασικό πρόβλημα είναι το θέμα της άρδευσης. Όπως μάς ενημερώνει ο Χρήστος Πετρόπουλος, παραγωγός από τη Θεσσαλιώτιδα Δομοκού, «περίπου 2.000 στρέμματα έχουν τεθεί εκτός παραγωγής λόγω της έλλειψης νερού, διότι ο ανατολικός αγωγός του Σμοκόβου δεν έχει ανοίξει. Το φράγμα του ανατολικού Σμοκόβου αρδεύει πάνω από 20.000 στρέμματα, και η καλλιέργεια αυτή την περίοδο έχει σημαντικές απαιτήσεις σε νερό».

Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η δήλωση του Θανάση Βελέντζα, βαμβακοπαραγωγού από τον Διόνυσο Ορχομενού. Όπως μας πληροφορεί ο ίδιος, η απουσία του νερού στις καλλιέργειες βαμβακιού είναι πλέον ορατή. «Μπορεί οι βροχές της άνοιξης, από την περίοδο της σποράς μέχρι και πριν λίγες ημέρες, να βοήθησαν σημαντικά, όμως τα φυτά έχουν, πλέον, μεγάλες απαιτήσεις σε νερό. Οι θερμοκρασίες είναι σημαντικά αυξημένες και, αν δεν μπορέσουν να καλύψουν τις ανάγκες άρδευσης, οι παραγωγοί θα αντιμετωπίσουν προβλήματα το επόμενο διάστημα», σημειώνει.

Κλείνοντας, ο ίδιος εκτιμά ότι για τον επόμενο 1 έως 1,5 μήνα οι αρδεύσεις θα είναι απολύτως αναγκαίες. «Ανάλογα με τον τύπο του χωραφιού, θα χρειαστούν δύο με τρία ποτίσματα, ώστε να ολοκληρωθεί η αρδευτική περίοδος. Αν μπορέσουμε με κάποιον τρόπο να εξασφαλίσουμε το νερό, πιστεύω ότι θα έχουμε καλά αποτελέσματα στην παραγωγή», καταλήγει.

Ανατολική Μακεδονία – Θράκη: Ρόδινο σκουλήκι στη Ροδόπη

Σε αναμονή της δεύτερης γενιάς του πράσινου σκουληκιού είναι οι παραγωγοί της Ροδόπης, την οποία χαρακτηρίζει «ζημιογόνο οικονομικά» o γεωπόνος, Γιάννης Μπάτζιος, λόγω κοστοβόρας καταπολέμησης. Σημειώνει ότι αντιμετωπίζουν προσβολές από ρόδινο σκουλήκι, το οποίο παλιότερα εμφανιζόταν παραλιακά, αλλά φέτος εκτείνεται σε όλο τον νομό.

«Οι συλλήψεις, που γίνονται στις παγίδες είναι πάρα πολλές και ενδεχομένως να χρειαστεί χημική καταπολέμηση», προσθέτει και εξηγεί ότι το ρόδινο γεννάει αβγά μέσα στα λουλούδια, όπου μεγαλώνουν οι προνύμφες και το λουλούδι γίνεται καρύδι και βγαίνει προς τα έξω. Αντίθετα, το πράσινο γεννιέται στην κορυφή του φυτού και προσπαθεί να τρυπήσει από έξω προς τα μέσα για να μπει στο καρύδι. Ο ίδιος τονίζει ότι η αντιμετώπισή του πρέπει να γίνει άμεσα, διαφορετικά θα εξελιχθεί σε σημαντικό εχθρό της βαμβακοκαλλιέργειας και θα μειώσει σημαντικά την παραγωγή.

Η καταπολέμηση των δυο σκουληκιών είναι διαφορετική και αυτή του ρόδινου είναι λιγότερο κοστοβόρα. Οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες, γύρω στους 40 βαθμούς Κελσίου, εμποδίζουν σημαντικά το ξέσπασμα γενιάς. «Οι πληθυσμοί είναι συνάρτηση των υψηλών θερμοκρασιών και των ωφέλιμων εντόμων, που υπάρχουν στην καλλιέργεια και καταπολεμούν τα αβγά των σκουληκιών», εξηγεί ο κ. Μπάτζιος. Επίσης, τα επηρεάζει η καλλιεργητική φροντίδα της περασμένης χρονιάς, γιατί τα αβγά διαχειμάζουν σε υπολείμματα καλλιεργειών.

Η αύξηση του κόστους παραγωγής και η πτώση της τιμής οδήγησαν σε δραματική μείωση των στρεμμάτων στη Ροδόπη, όπως αναφέρει ο ίδιος, εξηγώντας ότι φέτος είναι λίγο πάνω από τα 200.000 και η μείωση από πέρυσι αγγίζει το 30%.

Σύμφωνα με ανακοίνωση της ΔΑΟΚ Δράμας, είναι σε εξέλιξη η πτήση της γενεάς Ιουνίου του πράσινου σκουληκιού, η οποία σύντομα ολοκληρώνεται και δεν διαπιστώνονται προβλήματα φυτοπροστασίας στους μακροσκοπικούς ελέγχους. Η εμφάνιση της επόμενης πτήσης των ενηλίκων αναμένεται γύρω στις 25 Ιουλίου.

Κεντρική Μακεδονία: Προσδοκίες για μια εξαιρετική συγκομιδή

Ευνοϊκά εξελίσσεται η φετινή καλλιεργητική περίοδος στο βαμβάκι στην Ημαθία, με τις καιρικές συνθήκες να χαρακτηρίζονται ως ιδανικές για την ανάπτυξη της καλλιέργειας, δίνοντας ελπίδες για υψηλή απόδοση και άριστη ποιότητα. Τα βαμβάκια βρίσκονται στην κανονική τους ανάπτυξη την τρέχουσα περίοδο, οι παραγωγοί είναι αισιόδοξοι, ενώ η σταθερότητα του καιρού ενισχύει περαιτέρω τις προσδοκίες για μια εξαιρετική συγκομιδή.

Όπως τονίζει ο πρόεδρος του ΑΣ Επισκοπής «Αλέξανδρος», Στέφανος Νταούκας, οι θερμές και σταθερές θερμοκρασίες, που επικρατούν στην περιοχή, ενισχύουν τη βλαστική ανάπτυξη των φυτών, καθώς το βαμβάκι ευδοκιμεί σε θερμό κλίμα και απαιτεί υψηλές θερμοκρασίες. Όπως λέει χαρακτηριστικά, εάν αυτές οι κλιματικές συνθήκες συνδυάζονται με την κατάλληλη θρέψη και άρδευση, τότε η φετινή καλλιέργεια φαίνεται πολύ καλή από άποψη προοπτικής.

Καθώς πλησιάζει το τέλος της βλαστικής περιόδου, οι παραγωγοί επιθυμούν να διατηρηθεί η ξηρή ατμόσφαιρα. «Οι βροχοπτώσεις αυτή την εποχή θα μπορούσαν να δημιουργήσουν προβλήματα ή να ενισχύσουν την ανάπτυξη μυκήτων, οπότε η απουσία βροχής θεωρείται καθοριστικής σημασίας για την ποιότητα και την παραγωγή», λέει χαρακτηριστικά ο κ. Νταούκας.

Ένα ακόμη σημαντικό πλεονέκτημα στη φετινή καλλιεργητική περίοδο είναι η απουσία έντονων προσβολών από ασθένειες. Σύμφωνα με τον επιστημονικό σύμβουλο Μωχάμεντ Νταράουσε, υπήρξε ένας μέτριος πληθυσμός πράσινου και ρόδινου σκουληκιού, ενώ αντίθετα υπήρξαν κάποιες άλλες αυξημένες εντομολογικές προσβολές (αφίδες, λύγκος), που ανέβασαν το κόστος καλλιέργειας. Πάντως, ο κ. Νταούκας σημειώνει ότι φέτος υπάρχει σοβαρότατο πρόβλημα με την άρδευση, καθώς δεν υπάρχουν νερά και δημιουργούνται ζητήματα στις καλλιέργειες.