Βιομηχανική Ντομάτα: Ξεκίνησαν οι παραδόσεις στα εργοστάσια – Καύσωνας και λειψυδρία απειλούν τις αποδόσεις

Ικανοποιητικά εξελίσσεται η καλλιέργεια της βιομηχανικής ντομάτας σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας, τουλάχιστον μέχρι την εβδομάδα που ολοκληρώνεται σήμερα. Βέβαια, οι παραγωγοί, μέρα με τη μέρα, ανησυχούν όλο και περισσότερο για τις επιπτώσεις του καύσωνα που βρίσκεται σε εξέλιξη μέχρι και την Κυριακή. Οι 40 και 41 βαθμοί Κελσίου που καταγράφονται στις κύριες ντοματοπαραγωγικές περιοχές της χώρας –θα κορυφωθούν, σύμφωνα με τις προβλέψεις της ΕΜΥ, την Κυριακή μέχρι και τους 44 βαθμούς– έχουν ήδη προκαλέσει στρες στα φυτά. Το θετικό είναι ότι η συντριπτική πλειονότητα των φυτειών έχει μεγάλη φυλλική επιφάνεια. Λίγα μόνο χωράφια είχαν ζημιές από χαλάζι, με αποτέλεσμα τα φυτά να είναι εκτεθειμένα στις υψηλές θερμοκρασίες. Παράλληλα, το έντονο πρόβλημα της έλλειψης αρδευτικού νερού μπορεί να επιδεινωθεί στις επόμενες δύο εβδομάδες και να έχει επιπτώσεις στο τονάζ. Σταδιακά, ένα προς ένα τα εργοστάσια επεξεργασίας ντομάτας ξεκινούν να παραλαμβάνουν τη νέα σοδειά. Πρώτα στη σειρά ήταν τα εργοστάσια της Ηλείας, Κύκνος και Μινέρβα, ακολούθησε η Ντάμαβαντ στην Καρδίτσα και από Δευτέρα ο Νομικός στον Δομοκό.

Όπως αναφέρει στην «ΥΧ» ο διευθυντής του εργοστασίου Δομοκού της Δ. Νομικός ΑΕ, Θωμάς Τσαγκλάνης, «η πορεία της καλλιέργειας φέτος ξεκίνησε με κάποια προβλήματα στην αρχή της φύτευσης με βροχοπτώσεις τις δύο πρώτες εβδομάδες. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να συγκεντρωθούν οι φυτεύσεις τις επόμενες τρεις εβδομάδες. Έκτοτε, επειδή ήταν πολύ ευνοϊκές οι καιρικές συνθήκες, η κατάσταση ομαλοποιήθηκε. Ενώ υπολογίζαμε ότι οι παραδόσεις θα ξεκινούσαν μετά τις 5 Αυγούστου, τελικά, ένα ποσοστό της παραγωγής θα ωριμάσει κανονικά, από τις 28 Ιουλίου. Η υπόλοιπη σοδειά –ο κύριος όγκος– αναμένεται να συλλεχθεί από τις 5 μέχρι τις 31 Αυγούστου».

Συνεχίζοντας, ο κ. Τσαγκλάνης προσθέτει: «Οι όψιμες φυτεύσεις ντομάτας εξελίχθηκαν βάσει προγραμματισμού, που σημαίνει ότι μέχρι τέλος Σεπτέμβρη θα έχουμε παραγωγή. Ο μεγαλύτερος όγκος της όψιμης παραγωγής θα έχει συγκομιστεί έως τις 20 Σεπτεμβρίου». Σχολιάζοντας το φαινόμενο του εν εξελίξει καύσωνα, το στέλεχος της Δ. Νομικός λέει: «Η ανάπτυξη των φυτών, μέχρι τώρα, ήταν χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα. Ο καύσωνας θα δημιουργήσει σίγουρα κάποια θέματα, αλλά όχι σοβαρά, διότι έχουμε πολύ καλή φυλλική κάλυψη σε αυτό το στάδιο. Εκτός από κάποιες περιοχές, όπως το Νέο Μοναστήρι και το Πουρνάρι Δομοκού, όπου τα φυτά έχουν χάσει τα φύλλα τους λόγω χαλαζόπτωσης».

Ο προγραμματισμός της βιομηχανίας, πάντως, είναι στις 28 Ιουλίου να ξεκινήσει παραλαβές το εργοστάσιο του Δομοκού και την 1η Αυγούστου το εργοστάσιο των Φαρσάλων. Συνολικά, η βιομηχανία Νομικός σκοπεύει να παραλάβει 175.000 τόνους βιομηχανικής ντομάτας, 50.000 τόνους λιγότερους σε σχέση με πέρυσι. Ο λόγος είναι ότι, σύμφωνα με τον κ. Τσαγκλάνη, «σε διεθνές επίπεδο οι τάσεις της τιμής παραγωγού είναι πτωτικές, διότι οι χώρες κυρίως της Ευρώπης, Ισπανία, Πορτογαλία και Βόρεια Ιταλία, θα οδηγήσουν μεγάλο ποσοστό της σοδειάς στον ντοματοπολτό».

Στερεά Ελλάδα: Υπό τον φόβο των υψηλών θερμοκρασιών

Οι προβλέψεις για τον καιρό του Σαββατοκύριακου έχουν τρομάξει τους παραγωγούς βιομηχανικής ντομάτας στη Στερεά Ελλάδα. Ειδικά η πρόβλεψη των 44οC για το μεσημέρι της Κυριακής στην Αλίαρτο Βοιωτίας έχει θορυβήσει τους αγρότες, καθώς στο ήδη υπάρχον πρόβλημα της λειψυδρίας προστίθεται και αυτό των υψηλών θερμοκρασιών.

Ο Παναγιώτης Σαρακοστιανός, παραγωγός βιομηχανικής ντομάτας από τη Θήβα, λέει στην «ΥΧ» ότι, «όσον αφορά τις αποδόσεις, η κατάσταση μέχρι στιγμής είναι μέτρια προς καλή. Εδώ στη Βοιωτία θα αρχίσουν να μαζεύουν τις πρώτες ντομάτες». Τη μέρα που μιλήσαμε μαζί του, στον μετεωρολογικό σταθμό, που έχει εγκαταστήσει, το θερμόμετρο έδειχνε 41οC: «Μέχρι πριν ξεκινήσει ο καύσωνας πηγαίναμε καλά, αλλά τα φυτά τώρα υποφέρουν», μας λέει.

Πηγαίνοντας λίγο βορειότερα, ο Αποστόλης Παπαδόπουλος, πρόεδρος του ΑΣΟ Ξυνιάδας, δηλώνει στην «ΥΧ»: «Βρισκόμαστε σε καλό στάδιο, όσον αφορά την κατάσταση των φυτειών. Δεν ξέρουμε τι θα γίνει τώρα με τον καύσωνα, ενώ τις προηγούμενες μέρες είχαμε και δυνατό αέρα, ο οποίος από την Τετάρτη κόπασε. Τον Αύγουστο ξεκινά η συγκομιδή στην περιοχή του Δομοκού, με τις πρώιμες ντομάτες να ξεκινούν πριν από τον Δεκαπενταύγουστο. Φαίνεται ότι θα έχουμε μια κανονική χρονιά, με καλές αποδόσεις, αν και είναι νωρίς ακόμα για να έχουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα». Το εργοστάσιο της Ντάμαβαντ στην Καρδίτσα ξεκίνησε τις παραλαβές λίγο νωρίτερα, στις 21 Ιουλίου, αλλά με μικρές ποσότητες. Σύμφωνα με τη διοίκηση της εταιρείας, «είχαμε αρκετά πρώιμη συγκομιδή σε κάποια χωράφια στην Καρδίτσα και τη Λάρισα που είχαν προλάβει τις βροχές των δύο πρώτων εβδομάδων του Απριλίου. Σε φουλ ρυθμό παραλαβών θα μπούμε από τη Δευτέρα». Η εταιρεία είναι σε συνεχή επαφή με τις ομάδες παραγωγών και διαβεβαιώνει –και μέσω της «ΥΧ»– ότι θα παραλάβει τις ποσότητες που έχει συμφωνήσει. Έχει περίπου 16.500 στρέμματα συμβασιοποιημένα και εκτιμά ότι θα παραλάβει γύρω στους 130.000 τόνους βιομηχανικής ντομάτας.

Δυτική Ελλάδα: Σημαντική παραγωγή ντομάτας εν μέσω χαμηλής διεθνούς ζήτησης

Η περίοδος της παράδοσης της βιομηχανικής ντομάτας στην Ηλεία ξεκίνησε και επίσημα φέτος με τα δύο από τα μεγαλύτερα εργοστάσια της περιοχής, την Κύκνος και τη Μινέρβα, να ανοίγουν τις πύλες τους για την επεξεργασία της νέας σοδειάς, μέχρι και τα μέσα Σεπτεμβρίου.

Η φετινή σεζόν χαρακτηρίζεται από υψηλή ποιότητα και σημαντικές ποσότητες, παρά τις προκλήσεις που φέρνει η διεθνής αγορά και οι οικονομικές συνθήκες. Η Ηλεία παραμένει σταθερά ανάμεσα στις κορυφαίες ζώνες παραγωγής βιομηχανικής ντομάτας στην Ελλάδα, με την τοπική παραγωγή να αποτελεί ζωτικό κομμάτι της αγροτικής οικονομίας και της τοπικής απασχόλησης. Οι συνολικές ποσότητες, που αναμένεται να παραδοθούν και να επεξεργαστούν στα δύο εργοστάσια, ανέρχονται περίπου στους 95.000 τόνους. Παρά τα ιδιαίτερα θετικά μηνύματα από την πλευρά της παραγωγής, το κλίμα δεν είναι το ίδιο ενθαρρυντικό σε ό,τι αφορά την τιμή διάθεσης. Η φετινή τιμή για τον παραγωγό διαμορφώνεται στα 124 ευρώ ανά τόνο, σημειώνοντας μείωση άνω του 9% σε σύγκριση με τα 137 ευρώ του προηγούμενου έτους. Η πτώση της τιμής δεν αποδίδεται στην εγχώρια παραγωγή, αλλά σχετίζεται κυρίως με τη διεθνή στασιμότητα στην αγορά του ντοματοπολτού.

Όπως εξηγεί ο πρόεδρος της Ομάδας Παραγωγών Αμαλιάδας «Εύφορη Γη», Χρήστος Βαλιανάτος, «η ζήτηση στο εξωτερικό έχει μειωθεί αισθητά, καθώς πλέον δεν υπάρχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον ντοματοπολτό». Η εξέλιξη αυτή έχει προκαλέσει έντονη ανησυχία στους παραγωγούς της Ηλείας, που βλέπουν την ποιοτική τους σοδειά να μην αποφέρει το αναμενόμενο εισόδημα. Παρά την εξαιρετική φετινή παραγωγή, το υψηλό κόστος καλλιέργειας, με καύσιμα, λιπάσματα και εργατικά να παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, ασκεί ασφυκτική πίεση στις μικρομεσαίες αγροτικές εκμεταλλεύσεις.

Αντιδράσεις για το δελτίο αποστολής

Την ίδια ώρα, ο κ. Βαλιανάτος, με επιστολή που απέστειλε στην ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, εκφράζει την έντονη αντίδραση των παραγωγών της περιοχής στην υποχρέωση έκδοσης τρίτου δελτίου αποστολής κατά τη διακίνηση της βιομηχανικής ντομάτας.

Ο κ. Βαλιανάτος υπογραμμίζει ότι οι αγρότες της περιοχής δεν διαφωνούν με την τήρηση των κανόνων κατά τη διακίνηση των προϊόντων. Αντιθέτως, δηλώνουν ξεκάθαρα ότι είναι απολύτως σύμφωνοι με την υλοποίηση του δελτίου αποστολής ως μέσου διαφάνειας και ελέγχου. Ωστόσο, όπως αναφέρει, το μέτρο, στην περίπτωση της βιομηχανικής ντομάτας, έχει ξεπεράσει τα όρια της λογικής και αγγίζει πλέον τα όρια του παραλογισμού και της γραφειοκρατικής υπερβολής.

Θεσσαλία: Τρέχουν να προλάβουν τη συγκομιδή οι ντοματάδες του ΘΕΣΤΟ

Την επόμενη εβδομάδα αναμένεται να ξεκινήσει η συγκομιδή βιομηχανικής ντομάτας στον Νομό Λάρισας, με τα μέλη του Αγροτικού Συνεταιρισμού ΘΕΣΤΟ να διακατέχονται από ανάμεικτα συναισθήματα: Ικανοποίηση από τη μία, καθώς οι καιρικές συνθήκες την άνοιξη ήταν ιδανικές για την εξέλιξη της φυτείας, ανησυχία από την άλλη από τον παρατεταμένο καύσωνα των τελευταίων ημερών, ο οποίος κινδυνεύει να κάψει και να προκαλέσει εγκαύματα κυρίως στις όψιμες φυτεύσεις, αν και τα περισσότερα καλλιεργούμενα στρέμματα είναι πρώιμα.

Ο πρόεδρος του ΘΕΣΤΟ, Χρήστος Σουλιώτης, δεν κρύβει την ανησυχία του για την έλλειψη νερού και τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες. «Όπως είναι γνωστό, βάσει των συμφωνιών, που έχουμε κάνει με τις συνεργαζόμενες βιομηχανίες (Δ. Νομικός, Ντάμαβαντ, Agrofarm, Ευρωπαϊκά Τρόφιμα), η συγκομιδή αναμένεται να ξεκινήσει με προγραμματισμό από την ερχόμενη εβδομάδα. Αυτοί που θα συγκομίσουν πρώτοι, ενδεχομένως να προλάβουν τα χειρότερα. Όσο συνεχίζεται ο καύσωνας και η έλλειψη νερού, τόσο θα μεγαλώνει η αγωνία για όσους αναμένεται να συγκομίσουν το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου. Ενδεχομένως οι υψηλές θερμοκρασίες να επηρεάσουν ποιοτικά, αλλά και ποσοτικά τη φετινή παραγωγή. Όμως, η εμπειρία και η γνώση που διαθέτουμε θα μας βοηθήσουν να αντιμετωπίσουμε και αυτές τις δυσκολίες», αναφέρει ο κ. Σουλιώτης.

Σχετικά με τη διεθνή χαμηλή τιμή του ντοματοπολτού, ο κ. Σουλιώτης αναφέρει ότι «αυτή δεν πρόκειται να επηρεάσει τις συμφωνίες που έκλεισε ο συνεταιρισμός με τις βιομηχανίες, διότι προφανώς η μεταποίηση έλαβε υπόψη του κάθε αρνητική συγκυρία. Πολλά θα εξαρτηθούν και από την παγκόσμια παραγωγή», καταλήγει ο πρόεδρος του ΘΕΣΤΟ.

Κεντρική Μακεδονία: Νέος παίκτης στη μεταποίηση

Η φετινή σεζόν για τη βιομηχανική ντομάτα στον Νομό Σερρών ξεκινά με προσδοκίες, αλλά και έντονες ανησυχίες. Η παραγωγή είναι πιο όψιμη, η συγκομιδή αναμένεται να ξεκινήσει την πρώτη εβδομάδα του Αυγούστου, ενώ οι καλλιεργητές βρίσκονται αντιμέτωποι με σοβαρά προβλήματα άρδευσης, λόγω των μειωμένων αποθεμάτων νερού στον ποταμό Στρυμόνα. Η έλλειψη αρδευτικού νερού και υποδομών έχει φέρει σε οριακό σημείο την καλλιέργεια. Όπως τονίζει ο πρόεδρος της Ομάδας Παραγωγών Βιομηχανικής Ντομάτας «Πελαργός Σερρών», Στέργιος Νικολής, οι εντάσεις μεταξύ των παραγωγών για το πότισμα είναι καθημερινές, καθώς το νερό του Στρυμόνα δεν επαρκεί για τις ανάγκες της καλλιέργειας. Είναι τόσο πιεστική η κατάσταση που ο κ. Νικολής προειδοποιεί πως, εάν δεν γίνουν τα απαραίτητα έργα και οι υποδομές, τότε η παραγωγή βιομηχανικής ντομάτας στις Σέρρες ενδέχεται να σταματήσει.

Σε ό,τι αφορά τη διεθνή κατάσταση από εμπορικής άποψης, και τη σημαντική πτώση στην τιμή του ντοματοπολτού, αυτό πιέζει και τους Έλληνες παραγωγούς. «Οι τιμές συμπιέστηκαν αρκετά σε σχέση με όλο το παγκόσμιο εμπόριο», τονίζει. «Είναι χαμηλές σε σύγκριση με τα έξοδα που έχει η καλλιέργεια και οι εκτιμώμενες τιμές είναι στα 116 ευρώ ο τόνος στα 5 Brix, ενώ εξαιτίας της μείωσης της διεθνούς τιμής του ντοματοπολτού σημειώθηκε σημαντική πτώση στην τιμή της βιομηχανικής ντομάτας περίπου κατά 18%-20%», επισημαίνει ο πρόεδρος της Ομάδας Παραγωγών.

Η Ομάδα αποτελείται από 27 παραγωγούς, ενώ στις Σέρρες τα στρέμματα βιομηχανικής ντομάτας φτάνουν τα 3.000. Σύμφωνα με τον κ. Νικολή, υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για την εγκατάσταση και νέων στρεμμάτων βιομηχανικής ντομάτας, αν και είναι μια καλλιέργεια υψηλού ρίσκου, όπως λέει, αλλά είναι και μια παραγωγή που μπορεί να αποφέρει, καιρού επιτρέποντος, ένα καλό εισόδημα. «Την όλη κατάσταση της καλλιέργειας βοηθά το γεγονός ότι η ΚΟΡΕ ΑΕ εξαγόρασε μονάδα επεξεργασίας και παραγωγής προϊόντων βιομηχανικής ντομάτας, που βρίσκεται στην περιοχή Σκούταρι Σερρών. Κάνει επενδύσεις και προχωρά σε εργασίες εκσυγχρονισμού κτηριακών εγκαταστάσεων και μηχανολογικού εξοπλισμού και φαίνεται να έχει καλές προοπτικές για την περιοχή. Ωστόσο, θα πρέπει να λύσουμε το πρόβλημα των νερών που είναι πολύ σοβαρό για την επιβίωση της ίδιας της επένδυσης», καταλήγει ο κ. Νικολής.