τoυ Θεοδόσιου Κοϊμτσίδη, τεχνολόγου Γεωπονίας M.Sc., υποψήφιου διδάκτορα Μυκητολογίας – Μικροβιολογίας Τροφίμων ΔΙ.ΠΑ.Ε.
Η προστασία των γιγαρτόκαρπων από εχθρούς και ασθένειες ξεκινά από την έναρξη της καλλιεργητικής περιόδου και συνεχίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Ο καλός αερισμός και ο φωτισμός θα πρέπει να είναι το κύριο μέλημα του παραγωγού κατά τη διαδικασία του κλαδέματος.
Έτσι πετυχαίνουμε μείωση των προσβολών από εχθρούς και ασθένειες, αύξηση της ποιότητας και της ποσότητας των παραγόμενων καρπών (μέγεθος, γεύση) κ.λπ. Επίσης, για την αποφυγή διασποράς των μολυσμάτων, συνιστάται η άμεση απομάκρυνση και καύση των προσβεβλημένων κλαδιών. Κατά το κλάδεμα, θα πρέπει να απολυμαίνονται συχνά τα ψαλίδια – κλαδευτήρια με αραιό διάλυμα αιθυλικής αλκοόλης (οινόπνευμα) ή τουλάχιστον όταν ξεκινάνε να εφαρμόζονται τομές σε άλλο δέντρο.
Αντιμετωπίζοντας το φουζικλάδιο και το ωίδιο
Ένας από τους βασικούς μύκητες που προσβάλλουν τα γιγαρτόκαρπα είναι το φουζικλάδιο, το οποίο καταστρέφει τόσο τα φύλλα, όσο και τους καρπούς. Προκαλεί σοβαρότατες ζημιές σε περιοχές με υψηλή υγρασία. Εάν δεν ληφθούν έγκαιρα προληπτικά μέτρα πριν από τις επερχόμενες βροχοπτώσεις, η μείωση της ποσότητας και της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων θα φτάσει σε πολύ υψηλό ποσοστό.
Για την αντιμετώπιση του φουζικλάδιου εφαρμόζονται 4-8 ψεκασμοί, ανάλογα με την ποικιλία και τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν σε κάθε περιοχή. Οπωσδήποτε θα πρέπει να εφαρμοστούν τουλάχιστον τρεις ψεκασμοί με προληπτικά ή θεραπευτικά σκευάσματα στα παρακάτω βλαστικά στάδια του δέντρου:
α) Στάδιο της πράσινης κορυφής, όπου τα μάτια έχουν ανοίξει.
β) Στάδιο ρόδινης κορυφής.
γ) Στάδιο κατά το οποίο έχει πέσει το 75% των πετάλων.
Πότε να γίνονται οι ψεκασμοί
Για την καλύτερη αντιμετώπιση των ασθενειών, οι ψεκασμοί θα πρέπει να εφαρμόζονται σε στεγνά δέντρα, με θερμοκρασίες άνω των 9οC και τουλάχιστον 4-5 ώρες πριν από τις προβλεπόμενες βροχές. Επίσης, για την αποφυγή της ανθεκτικότητας των μυκήτων σε συγκεκριμένες δραστικές ουσίες, να χρησιμοποιούνται διαφορετικές από τον προηγούμενο ψεκασμό.
Πριν όμως ξεκινήσουν να εφαρμόζονται οι προληπτικοί ψεκασμοί για την αντιμετώπιση της συγκεκριμένης ασθένειας κατά τον μήνα Φεβρουάριο, είναι σημαντικό αρχές Γενάρη να γίνει ένας ψεκασμός με χαλκούχα σκευάσματα στα δέντρα, όταν οι θερμοκρασίες θα είναι πάνω από 12-14οC, με σκοπό να επιτευχθεί η κάλυψη των τομών που δημιουργήθηκαν από το κλάδεμα και ταυτόχρονα να μειωθεί το ποσοστό προσβολών από βακτήρια. Μια άλλη πολύ σοβαρή ασθένεια των γιγαρτόκαρπων είναι το ωίδιο, το οποίο προκαλεί επίσης μείωση της παραγωγής και της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων και μεγάλη εξασθένηση των δέντρων.
Το ωίδιο προσβάλλει τις κορυφές των νεαρών βλαστών και τα φύλλα, ενώ στον καρπό μπορεί να προκαλέσει νεκρώσεις κυττάρων, που μπορεί να εμφανίσουν «σκουριά» στην επιδερμίδα. Οι ετήσιοι βλαστοί θα πρέπει να καλύπτονται με κατάλληλο μυκητοκτόνο καθ’ όλη τη διάρκεια της ανάπτυξής τους. Όπως και στο φουζικλάδιο, έτσι και εδώ θα πρέπει να εφαρμοστούν τουλάχιστον τρεις ψεκασμοί στα παρακάτω στάδια:
α) Στάδιο της πράσινης κορυφής όπου τα μάτια έχουν ανοίξει.
β) Στάδιο ρόδινης κορυφής.
γ) Στάδιο κατά το οποίο έχει πέσει το 75% των πετάλων.
Σημαντική η ηλιοαπολύμανση στην αντιμετώπιση της φυτόφθορας
Η τελευταία πολύ σοβαρή ασθένεια είναι η φυτόφθορα. Οι μύκητες του γένους Phytophthora μεταδίδονται στα δέντρα από το έδαφος. Προσβάλλει τον λαιμό του δέντρου, με αποτέλεσμα να επιφέρει ακόμη και ολοκληρωτικό μαρασμό. Για τον περιορισμό της ασθένειας, θα πρέπει να γίνει ειδική μεταχείριση γύρω από τον λαιμό του δέντρου και να δημιουργηθεί ένα άνοιγμα απομακρύνοντας το χώμα, για να πετύχουμε ηλιοαπολύμανση.
Ο λαιμός του δέντρου θα πρέπει να είναι καθαρός από χόρτα, φύλλα κ.λπ. Επίσης, με τη συμβουλή του εξειδικευμένου γεωπόνου για την επιλογή κατάλληλου μυκητοκτόνου, να γίνει ριζοπότισμα ακόμη και με διπλή δόση της δραστικής που θα χρησιμοποιηθεί. Ο πιο σωστός τρόπος για την αντιμετώπιση της φυτόφθορας είναι πάντα η πρόληψη και όχι η θεραπεία.
Φερομονικές παγίδες για τον έλεγχο της καρπόκαψαςΤο βασικό έντομο που προσβάλλει τα γιγαρτόκαρπα είναι η καρπόκαψα, η οποία προσβάλλει τους καρπούς και τους καθιστά μη εμπορεύσιμους. Έχει 2-3 γενεές το έτος και διαχειμάζει ως αναπτυγμένη προνύμφη στο έδαφος και σε οπές του κορμού ή των κλάδων. Ως προς την αντιμετώπισή της, γίνεται έλεγχος του πληθυσμού με τη χρήση φερομονικών παγίδων στα δέντρα. Κάθε φορά που αυξάνεται το ποσοστό συλλήψεων στις παγίδες, επεμβαίνουμε με ειδικό εντομοκτόνο. Όταν βρίσκονται στο στάδιο της προνύμφης, επεμβαίνουμε νωρίς, προτού μπουν στους καρπούς ή εκκολαφθούν από τα αβγά. Άλλα έντομα που προκαλούν ζημιές είναι η ροζ αφίδα, που προσβάλλει τα φύλλα και τους καρπούς προκαλώντας παραμορφώσεις, ενώ η πράσινη αφίδα προσβάλλει τις κορυφές των βλαστών. Επίσης, η βαμβακάδα, που προσβάλλει το ριζικό σύστημα. Για την αντιμετώπισή της χρησιμοποιούνται ειδικά αφιδοκτόνα. Τέλος, υπάρχει η ψώρα του Σαν Ζοζέ, η οποία προσβάλλει τα κλαδιά και τους βραχίονες των δέντρων. Η καταπολέμησή της είναι πολύ δύσκολη, ενώ θεωρείται αναγκαίος ένας χειμερινός και δύο ή ακόμη και περισσότεροι ψεκασμοί κατά τη βλαστική περίοδο. Προτού παρέμβουν στο χωράφι τους, οι παραγωγοί θα πρέπει τακτικά να ενημερώνονται από εξειδικευμένους γεωπόνους συμβούλους για τη σωστή χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων και να παρακολουθούν τις γεωργικές προειδοποιήσεις του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. |
