Υποχρεωτική η δήλωση απασχόλησης για κάθε συνταξιούχο με αγροτικό εισόδημα

Στη δήλωση της αγροτικής τους απασχόλησης θα πρέπει να προχωρήσουν όλοι οι ενεργοί επαγγελματικά συνταξιούχοι, ανεξάρτητα από το αν από την απασχόληση αυτή απορρέει υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών ή έκτακτου πόρου 10% υπέρ ΕΦΚΑ, καθώς, σε αντίθετη περίπτωση, κινδυνεύουν με πέναλτι που ισούται με τις συντάξεις ενός χρόνου.

Όπως προκύπτει από ενημερωτικό σημείωμα του φορέα για τις νέες διατάξεις που διέπουν την απασχόληση συνταξιούχων, η υποχρέωση αυτή είναι επίσης άσχετη με τον χαρακτηρισμό τους από τη φορολογική διοίκηση ως αγροτών ειδικού ή κανονικού καθεστώτος. Πιο απλά, οποιοσδήποτε συνταξιούχος, είτε προέρχεται από τον π. ΟΓΑ είτε από κάποιον άλλο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, αποκομίζει και δηλώνει εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα, θα πρέπει να υποβάλει τη «Δήλωση Απασχόλησης Συνταξιούχων» στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του e-ΕΦΚΑ. Η είσοδος γίνεται με τη χρήση των κωδικών taxisnet και του ΑΜΚΑ του ασφαλισμένου και δηλώνονται τόσο η ημερομηνία ανάληψης της απασχόλησης, όσο και η συνδρομή προϋποθέσεων για την εξαίρεση από την καταβολή πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ ή και από την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών. Σύμφωνα με πληροφορίες της «ΥΧ», μέχρι το μεσημέρι της Πέμπτης 9 Μαΐου, στην πλατφόρμα είχαν δηλωθεί 81.000 εργαζόμενοι συνταξιούχοι.

Υπενθυμίζεται ότι ο πόρος υπέρ e-ΕΦΚΑ αντικαθιστά το πέναλτι μείωσης 30% της σύνταξης και, για περιπτώσεις μη μισθωτής απασχόλησης (στις οποίες συγκαταλέγεται και η αγροτική), διαμορφώνεται στο 50% (ή 40% αν υπάρχει και επικουρική ασφάλιση) της εισφοράς κύριας σύνταξης που αντιστοιχεί στην επιλεγείσα ασφαλιστική κατηγορία. Καταβάλλεται σε μηνιαία βάση μαζί με τις τακτικές εισφορές μέσω των ειδοποιητηρίων που αναρτά ο e-ΕΦΚΑ και είναι μη ανταποδοτικού χαρακτήρα, δηλαδή δεν αξιοποιείται για την προσαύξηση του ποσού της σύνταξης.

Από την καταβολή τόσο του πόρου όσο και ασφαλιστικών εισφορών εξαιρούνται οι συνταξιούχοι του π. ΟΓΑ που ασκούν απασχόληση υπακτέα στην ασφάλιση του π. ΟΓΑ, αλλά και οι συνταξιούχοι των υπόλοιπων (πλην ΟΓΑ) φορέων, εφόσον το καθαρό φορολογητέο εισόδημά τους από απασχόληση στον αγροτικό τομέα ως γεωργών, μελισσοκόμων, κτηνοτρόφων, πτηνοτρόφων και αλιέων δεν υπερβαίνει το ποσό των 10.000 ευρώ. Όπως προαναφέρθηκε, ωστόσο, θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να δηλώσουν την απασχόλησή τους στην πλατφόρμα του e-ΕΦΚΑ.

Το εκτενές σημείωμα του e-ΕΦΚΑ έχει τη μορφή ερωταπαντήσεων, από τις οποίες η «ΥΧ» έχει σταχυολογήσει αυτές που αφορούν όλους τους συνταξιούχους που συνεχίζουν ή προτίθενται να αναλάβουν εργασία στον αγροτικό τομέα, συμπεριλαμβανομένων και των περιπτώσεων απασχόλησης ως εργατών γης.

✱ Είμαι συνταξιούχος εξ ιδίου δικαιώματος και απασχολούμαι ως μη μισθωτός (ελεύθερος επαγγελματίας, αυτοαπασχολούμενος, αγρότης, εργάτης γης π. ΟΓΑ). Τι αλλάζει με τις νέες διατάξεις από 1/1/2024;

Από 1/1/2024 καταβάλλεται το σύνολο της κύριας και επικουρικής σύνταξης που δικαιούσθε από τον φορέα, χωρίς την περικοπή (30%), λόγω της απασχόλησής σας μετά τη συνταξιοδότηση, και θεσπίζεται πόρος υπέρ e-ΕΦΚΑ που πρέπει να καταβάλλετε μαζί με τις εισφορές σας, αν δεν ανήκετε στις περιπτώσεις που εξαιρούνται από την καταβολή του (Εγκύκλιος 1/2024 και 10/2024).

✱ Εκτός από την καταβολή πόρου, έχω κάποια άλλη υποχρέωση, εφόσον απασχολούμαι μετά τη συνταξιοδότηση ή την υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης, ως μη μισθωτός (ελεύθερος επαγγελματίας, αυτοαπασχολούμενος, αγρότης, εργάτης γης π. ΟΓΑ);

Ναι. Όλοι οι συνταξιούχοι που συνεχίζουν να απασχολούνται ή θα ξεκινήσουν να απασχολούνται υποχρεούνται να δηλώσουν την έναρξη της απασχόλησής τους έως το τέλος του μήνα έναρξης της απασχόλησης, στην ηλεκτρονική υπηρεσία «Δήλωση Απασχόλησης Συνταξιούχων» που λειτουργεί στον ιστότοπο του e-ΕΦΚΑ, και όπου έχουν αναρτηθεί και σχετικές οδηγίες. Επιπλέον, δηλώνουν:

• Την απασχόλησή τους και το είδος αυτής.

• Την ενδεχόμενη αιτία εξαίρεσής τους από την καταβολή πόρου ή και εισφορών.

Η μη υποβολή δήλωσης επιφέρει κυρώσεις ποσού 12 μηνιαίων συντάξεων (κύρια και επικουρική).

✱ Συνεχίζω να ασκώ την ίδια δραστηριότητα για 15 έτη, πριν και μετά τη συνταξιοδότησή μου. Έως πότε πρέπει να το δηλώσω στην ηλεκτρονική υπηρεσία;

Όσοι ασκούσαν ήδη δραστηριότητα μη μισθωτού ως συνταξιούχοι έως την 1/3/2024 ή άσκησαν από 1/1/2024 και τη διέκοψαν έως 1/3/2024 υποχρεούνται να υποβάλουν εντός τεσσάρων μηνών (έως 30/6/2024) δήλωση απασχόλησης στην ηλεκτρονική υπηρεσία στην ηλεκτρονική υπηρεσία «Δήλωση Απασχόλησης Συνταξιούχων» που λειτουργεί στον ιστότοπο του e-ΕΦΚΑ, και όπου έχουν αναρτηθεί και σχετικές οδηγίες.

✱ Είμαι συνταξιούχος του π. ΟΓΑ και συνεχίζω να εργάζομαι ως αγρότης. Σήμερα, λόγω της συνταξιοδότησής μου, δεν καταβάλλω εισφορές. Υποχρεούμαι να καταβάλλω πόρο; Πρέπει να ενημερώσω τον e-ΕΦΚΑ για την απασχόλησή μου;

Ως συνταξιούχος του π. ΟΓΑ που συνεχίζετε να απασχολείστε ως αγρότης, εξαιρείστε από την καταβολή εισφορών και πόρου, όμως, έχετε υποχρέωση να δηλώσετε στην ηλεκτρονική υπηρεσία «Δήλωση Απασχόλησης Συνταξιούχων» που είναι διαθέσιμη στον ιστότοπο του e-ΕΦΚΑ, τα κάτωθι:

• Την απασχόλησή σας και το είδος αυτής.

• Την ημερομηνία έναρξης.

• Την αιτία εξαίρεσής σας από την καταβολή εισφορών και πόρου (Εγκύκλιος 10/2024).

✱ Είμαι συνταξιούχος π. ΟΓΑ και συνεχίζω με τη δραστηριότητα του αγρότη ειδικού καθεστώτος. Υποβάλλω δήλωση απασχόλησης; Υποχρεούμαι στην ασφάλιση και την καταβολή εισφορών ή και πόρου από 1/1/2024; Αν είμαι στο κανονικό καθεστώς ή απλά δηλώνω αγροτικά εισοδήματα, αλλάζει κάτι;

Ως συνταξιούχος του π. ΟΓΑ – αγρότης ειδικού καθεστώτος, εφόσον αποκομίζετε εισόδημα από αγροτική-επιχειρηματική δραστηριότητα, έχετε υποχρέωση να δηλώσετε στην ηλεκτρονική υπηρεσία «Δήλωση Απασχόλησης Συνταξιούχων», που είναι διαθέσιμη στον ιστότοπο του e-ΕΦΚΑ, τα κάτωθι:

• Την απασχόλησή σας και το είδος αυτής.

• Την ημερομηνία έναρξης.

• Την αιτία εξαίρεσής σας από την καταβολή εισφορών και πόρου (Εγκύκλιος 10/2024).

Ειδικότερα, για την περίπτωσή σας, προβλέπεται ότι ως συνταξιούχος του π. ΟΓΑ που συνεχίζετε την απασχόλησή σας ως αγρότης και μετά τη συνταξιοδότησή σας, εξαιρείστε από την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών και πόρου. Επισημαίνεται ότι κριτήριο για την υποχρέωση δήλωσης απασχολούμενου συνταξιούχου αποτελεί η δήλωση εισοδήματος από αγροτική δραστηριότητα και όχι ο φορολογικός χαρακτηρισμός αγρότης ειδικού ή κανονικού καθεστώτος.

✱ Είμαι συνταξιούχος του Δημοσίου και έχω εισοδήματα από αγροτική δραστηριότητα. Έως σήμερα δεν καταβάλλω εισφορές. Υποχρεούμαι να καταβάλλω πόρο; Πρέπει να ενημερώσω τον e-ΕΦΚΑ για την απασχόλησή μου; Αλλάζει κάτι αν είμαι αγρότης ειδικού ή κανονικού καθεστώτος ή απλά δηλώνω εισοδήματα αγρότη;

Ως συνταξιούχος του Δημοσίου (ή οποιουδήποτε άλλου ΦΚΑ πλην ΟΓΑ) που έχετε εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα έχετε υποχρέωση να εισέλθετε στην ηλεκτρονική υπηρεσία «Δήλωση Απασχόλησης Συνταξιούχων», που είναι διαθέσιμη στον ιστότοπο του e-ΕΦΚΑ, και να δηλώσετε:

• Την απασχόλησή σας και το είδος αυτής.

• Την ημερομηνία έναρξης.

• Την ενδεχόμενη αιτία εξαίρεσής σας από την καταβολή πόρου ή ασφαλιστικών εισφορών και πόρου.

Ειδικότερα για την περίπτωσή σας, ως συνταξιούχος άλλου φορέα πλην ΟΓΑ και με την προϋπόθεση ότι το ετήσιο εισόδημά σας από απασχόλησή σας στον αγροτικό τομέα (ως αγρότης, μελισσοκόμος, κτηνοτρόφος, πτηνοτρόφος ή αλιέας) δεν υπερβαίνει το ποσό των 10.000 ευρώ, εξαιρείστε από την καταβολή εισφορών και πόρου. Η μη υποβολή δήλωσης επιφέρει κυρώσεις ποσού 12 μηνιαίων συντάξεων (κύρια και επικουρική). Επισημαίνεται ότι κριτήριο για την υποχρέωση δήλωσης απασχολούμενου συνταξιούχου αποτελεί η δήλωση εισοδήματος από αγροτική δραστηριότητα και όχι ο φορολογικός χαρακτηρισμός αγρότης ειδικού ή κανονικού καθεστώτος.

✱ Είμαι συνταξιούχος του π. ΙΚΑ και απασχολούμαι ως εργάτης γης αμειβόμενος με εργόσημο του π. ΟΓΑ. Αλλάζει κάτι με τις εισφορές που θα καταβάλλω; Θα καταβάλλω και πόρο;

Ως συνταξιούχος του π. ΙΚΑ (άλλου φορέα πλην ΟΓΑ) που απασχολείστε ως εργάτης γης, αμειβόμενος με εργόσημο του π. ΟΓΑ, καταβάλλετε τις ασφαλιστικές εισφορές της παρ. 2 του άρθρου 22 του ν. 3863/2010 (Α’ 115) μετά τυχόν συνεισπραττομένων εισφορών. Ειδικότερα, πέραν των εισφορών που παρακρατούνται (10%) κατά την εξαργύρωση των εργοσήμων και τυχόν υπόλοιπου οφειλόμενου ποσού εισφορών που θα προκύψει από την ετήσια εκκαθάριση εργοσήμων, θα καταβάλλετε και πόρο υπέρ e-ΕΦΚΑ ύψους 10% επί της αξίας των αμοιβών που λάβατε με εργόσημο στο έτος απασχόλησής σας. Η αναζήτηση και καταβολή του ποσού που αντιστοιχεί στον πόρο θα πραγματοποιείται μετά την ετήσια εκκαθαριστική διαδικασία εργοσήμων.

Οποιοσδήποτε συνταξιούχος αποκομίζει και δηλώνει εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα θα πρέπει να υποβάλει τη «Δήλωση Απασχόλησης Συνταξιούχων» στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του e-ΕΦΚΑ

Πότε πρέπει να ασφαλίζονται στον e-ΕΦΚΑ οι «ετεροσυνταξιούχοι»

✱ Είμαι συνταξιούχος άλλου φορέα κύριας ασφάλισης εκτός του π. ΟΓΑ και αποκομίζω εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα. Έχω υποχρέωση ασφάλισης στον e-ΕΦΚΑ;

Διακρίνονται οι ακόλουθες υποπεριπτώσεις:

α) Εάν έχετε καταστεί συνταξιούχος φορέα κύριας ασφάλισης εκτός του π. ΟΓΑ πριν από τη 13η Μαΐου 2016, δηλαδή πριν από την ημερομηνία δημοσίευσης του ν. 4387/2016, αποκομίζατε πριν από τη συνταξιοδότησή σας εισόδημα από άσκηση αγροτικής επιχειρηματικής δραστηριότητας και συνεχίζετε να απασχολείστε και μετά την 1-1-2017, έχετε υποχρέωση ασφάλισης στον e-ΕΦΚΑ, από 1-3-2022, υπό την προϋπόθεση ότι το καθαρό ετήσιο εισόδημα που αποκομίζετε από άσκηση αγροτικής επιχειρηματικής δραστηριότητας υπερβαίνει το ποσό των 10.000 ευρώ.

β) Εάν έχετε καταστεί συνταξιούχος φορέα κύριας ασφάλισης εκτός του π. ΟΓΑ, μετά τη 13η Μαΐου 2016 και αποκομίζετε εισόδημα από άσκηση αγροτικής επιχειρηματικής δραστηριότητας, έχετε υποχρέωση ασφάλισης υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

• Από 1-1-2017, εφόσον το καθαρό εισόδημα που αποκομίζετε από άσκηση αγροτικής επιχειρηματικής δραστηριότητας υπερβαίνει το ποσό των 4.923,12 ευρώ (5.415,26 ευρώ για το έτος 2019).

• Από 1-6-2020, εφόσον το καθαρό εισόδημα που αποκομίζετε από άσκηση αγροτικής επιχειρηματικής δραστηριότητας υπερβαίνει το ποσό των 10.000 ευρώ.

Επισημαίνεται ότι από 1/1/2024, εφόσον έχετε υποχρέωση ασφάλισης στον e-ΕΦΚΑ, έχετε και υποχρέωση καταβολής πόρου, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 114 του ν. 5078/2023, εφόσον δεν εμπίπτετε στις περιπτώσεις εξαίρεσης από την καταβολή αυτού.