Στη χώρα μας, η αγροτική παραγωγή αποτελεί έναν σημαντικό οικονομικό τομέα και για τον λόγο αυτόν οφείλουμε να εκτιμήσουμε πολύ προσεκτικά τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, ειδικά της προσαρμογής, επειδή το είδος, η ποσότητα και η ποιότητα της αγροτικής παραγωγής και των γεωργικών προϊόντων εξαρτώνται, κατά κύριο λόγο, από τις κλιματικές συνθήκες.
Φαινόμενα, όπως η ανεπάρκεια υδατικών πόρων και η ερημοποίηση, αλλά και οι αναμενόμενες αλλαγές στη θερμοκρασία, τις βροχοπτώσεις, τη διάρκεια και την ένταση των ακραίων φαινομένων, περιλαμβανομένων των αυξημένων κινδύνων πυρκαγιών, αποτελούν τις βασικότερες κλιματικές συνθήκες, που εκτιμάται ότι θα επηρεάσουν αρνητικά την πλειονότητα της αγροτικής παραγωγής.
Αναλυτικές εκτιμήσεις των επιδράσεων της κλιματικής αλλαγής στην αγροτική παραγωγή παρουσιάστηκαν στη μελέτη ΕμΕΚΑ (Τραπέζης της Ελλάδος, 2011). Οι επιδράσεις αυτές διαφέρουν ανάλογα με το είδος της καλλιέργειας, ενώ υφίσταται σημαντική διαφοροποίηση μεταξύ των διαφορετικών κλιματικών ζωνών (π.χ. υπάρχουν κάποιες θετικές επιπτώσεις στη Βόρεια και στη Δυτική Ελλάδα και κάποιες πιο αρνητικές στη Νότια, την Ανατολική και τη Νησιωτική Ελλάδα).
Από τις επιστημονικές εκτιμήσεις διαφαίνεται η αναγκαιότητα για τη λήψη μέτρων προσαρμογής που προκύπτει άμεσα από την οικονομική αποτίμηση των κλιματικών επιπτώσεων στον αγροτικό τομέα έως το τέλος του αιώνα, που ανέρχεται σε ένα μέσο ετήσιο κόστος προσαρμογής για τον αγροτικό τομέα (σ.σ. μαζί με τα αρδευτικά έργα και λοιπά σχετικά έργα προστασίας) περίπου στο ποσό των 72 εκατ. ευρώ χωρίς να περιλαμβάνεται ο τομέας της κτηνοτροφίας.
Βάσει των παραπάνω, αναδεικνύεται η ανάγκη άμεσων μέτρων όπως, για παράδειγμα, η ενημέρωση, η ευαισθητοποίηση και η εκπαίδευση των αγροτών, η προώθηση βιώσιμης διαχείρισης φυσικών πόρων, η διερεύνηση εναλλακτικών καλλιεργητικών τεχνικών, η ανάπτυξη σχεδίων διαχείρισης κινδύνων, ειδικά προγράμματα για συγκεκριμένα γεωργικά είδη εθνικής σημασίας (π.χ. αμπέλια, ελαιώνες κ.λπ.), χωρίς αυτό να σημαίνει παραμέληση των άλλων καλλιεργειών.
Από πλευράς κράτους, μετά τη δημοσιοποίηση της εθνικής στρατηγικής για τη βιοποικιλότητα, εκπονήθηκε και πρόκειται να αναρτηθεί για δημόσια διαβούλευση τις επόμενες ημέρες η εθνική στρατηγική για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Τις κατευθύνσεις των στρατηγικών αυτών θα ακολουθήσουν περιφερειακά σχέδια για την προσαρμογή, στα οποία θα εξεταστούν και θα παρουσιαστούν αναλυτικά μέτρα προσαρμογής για την περιφερειακή αγροτική παραγωγή. Τα περιφερειακά σχέδια θα υποστηριχθούν από έναν μηχανισμό παροχής στοχευμένων επιστημονικών μελετών και εργαλείων που αναμένεται να χρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Γιάννης Τσιρώνης,
Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος
