Το ελληνικό κρασί διασώζεται της κρίσης

Το ελληνικό κρασί όχι μόνο επιβίωσε ως προϊόν, αλλά τα τελευταία χρόνια εδραίωσε ένα υψηλής ποιότητας και κυρίως εξαγώγιμο brand name. Κατάφερε, δηλαδή, έναν άθλο σε συνθήκες πολυετούς οικονομικής κρίσης, οι οποίες δυσκόλεψαν ακόμα περισσότερο μετά από την επιβολή ελέγχου κεφαλαίων.

Δύο ελληνικές ετικέτες κατατάχθηκαν στη λίστα του Wine Spectator, με τα καλύτερα 100 κρασιά παγκοσμίως (για το 2014), ενώ πολλές άλλες έλαβαν διεθνή βραβεία. Το ελληνικό κρασί είναι «στη μόδα» στη Νέα Υόρκη και σε άλλες πόλεις των ΗΠΑ, ενώ έχει παρουσία στη δύσκολη αγορά της Κίνας.

Υπήρξαν βέβαια και απώλειες, καθώς πολλές επιχειρήσεις, τόσο οινοποιητικές όσο και εταιρείες εμπορίας και διάθεσης, είχαν και εξακολουθούν να έχουν σημαντικά οικονομικά προβλήματα.

Ενδεικτικό των προβλημάτων που, βέβαια, έπληξαν και τους παραγωγούς οινοστάφυλων, πολλοί από τους οποίους περιμένουν μήνες να πληρωθούν για τα σταφύλια που παρέδωσαν, είναι και η διαρκής μείωση των αμπελουργικών εκτάσεων.

Το 2008-2009 καλλιεργούνταν 700.000 στρέμματα αμπέλια για την παραγωγή κρασιού, ενώ την περίοδο 2013-2014 καλλιεργήθηκαν 650.000 στρέμματα. Πάντως, οι 40 μεγαλύτερες επιχειρήσεις υπολογίζεται ότι παρουσίασαν αύξηση του τζίρου τους από την περίοδο 2011-2014 (το 2015 δεν έχει ακόμη «κλείσει», αλλά εκτιμάται ότι θα είναι επίσης ανοδικό). Ωστόσο, πρέπει να ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι είχε προηγηθεί μια σημαντική πτώση τα προηγούμενα χρόνια, ως συνέπεια της οικονομικής κρίσης.

Το ελληνικό κρασί διασώζεται της κρίσηςΑύξηση κατανάλωσης εντός των συνόρων

Παρά τη δύσκολη οικονομική συγκυρία, η εσωτερική κατανάλωση κρασιού αυξήθηκε τα τελευταία χρόνια λόγω, κυρίως, των πολλών wine bars, που έκαναν το ελληνικό κρασί μόδα στη χώρα του, αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο καταναλώνεται κυρίως στα αστικά κέντρα.

Επειδή στα wine bars σερβίρονται πολλές ετικέτες σε ποτήρι, διάφορες ποικιλίες κρασιών έγιναν πιο προσιτές στον μέσο καταναλωτή, που σε άλλη περίπτωση δεν θα αγοράζονταν από τους ίδιους ανθρώπους.

Παράπλευρο, αλλά καθόλου αμελητέο κέρδος είναι και το γεγονός ότι με αυτόν τον τρόπο διαμορφώνεται μια νέα γενιά καταναλωτών ελληνικού κρασιού με εντελώς διαφορετικές συνήθειες και νοοτροπία από αυτές που επικρατούσαν για δεκαετίες στη χώρα μας, όπου ελληνικό κρασί σημαίνει το χύμα, οξυδωμένο, αλλά πάντα «αγνό» κρασί της ταβέρνας και του μπακάλικου της γειτονιάς.

Το ελληνικό εμφιαλωμένο κρασί δεν είναι πια ένα «ακριβό προϊόν για λίγους», αλλά ένα εξαιρετικό ποτό για τους πολλούς. Παράλληλα, τα ελληνικά εμφιαλωμένα κρασιά έφτασαν επιτέλους στο τραπέζι των καταναλωτών σε τιμές πιο λογικές, πιο κοντά στην πραγματική τους αξία και οπωσδήποτε πιο προσιτές.

Δεν είναι καθόλου μακριά η εποχή που ένα μπουκάλι κρασί, το οποίο πωλείτο στην κάβα 12 ευρώ –άρα έχει ξεκινήσει σε τιμή κάτω των 10 ευρώ από το οινοποιείο–, έφτανε να πωλείται έως και 45 ευρώ στο εστιατόριο.

Ακόμα και στο σπίτι τα νοικοκυριά αύξησαν –λίγο είναι η αλήθεια– το μηνιαίο ποσό που ξοδεύουν για κρασί έναντι άλλων αλκοολούχων ποτών.

Γνωστό στα καλά αμερικάνικα σπίτια

Παράλληλα, αυξήθηκαν και οι εξαγωγές, καθώς το 2014 παρατηρείται μικρή αύξησή τους, τόσο σε ποσότητα όσο και σε αξία (3,4% και 4,8% αντίστοιχα) σε σχέση με το 2013. Όμως, ειδικά στην Αμερική το ελληνικό κρασί τα πάει εξαιρετικά. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΔΟΑΟ (Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Αμπέλου και Οίνου), οι εξαγωγές ελληνικών κρασιών προς τις ΗΠΑ και τον Καναδά την τελευταία πενταετία έχουν σημειώσει αύξηση 39% και 55%, αντίστοιχα. Το 79% των καταναλωτών σε Νέα Υόρκη, Ουάσινγκτον, Σαν Φρανσίσκο, Σικάγο, Βοστώνη, Χιούστον, Ντάλας και Σιάτλ, με οικογενειακό εισόδημα άνω των 50.000 δολαρίων και πανεπιστημιακή εκπαίδευση, γνώριζε το ελληνικό κρασί (δημοσκόπηση Accu Poll).

Την αμπελοοινική περίοδο 2014-2015 εκτιμάται ότι η παραγωγή στην Ελλάδα έφτασε τα 2.800 χιλ. hl, παρουσιάζοντας μείωση σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, της τάξεως του 16%, κυρίως λόγω καιρικών συνθηκών. Υπολογίζεται ότι στην Ελλάδα καταναλώνονται περίπου ετησίως 2.950 χιλ. hl κρασιού, από τα οποία το 60% διακινείται ως χύμα. Το εμπορικό ισοζύγιο του κρασιού παραμένει διαχρονικά πλεονασματικό για την Ελλάδα.

Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το 2015 είναι και η χρονιά που αποφασίστηκε η επιβολή Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο κρασί. Χαμηλότερος του αρχικώς σχεδιαζόμενου, η αύξηση κατά 20 λεπτά το λίτρο (ή κατά 15 λεπτά ανά φιάλη 750 ml) προβλέπεται ότι θα τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2016. Από τον φόρο εξαιρούνται τα προς εξαγωγή κρασιά.

Τάνια Γεωργιοπούλου