11ο Συνέδριο Αγροτεχνολογίας: Στο προσκήνιο οι εφαρμογές της κυκλικής οικονομίας στον πρωτογενή τομέα

Η σημασία της έρευνας και της καινοτομίας στην ανάπτυξη του κλάδου

Στα μεγάλα ζητήματα της κυκλικής γεωργίας και των πρακτικών της στον πρωτογενή τομέα και στη μεταποίηση, της επισιτιστικής και διατροφικής ασφάλειας, αλλά και των σύγχρονων τάσεων στον τεχνολογικό τομέα και των λύσεων που προσφέρει, εστίασε το ενδιαφέρον του
το 11ο Συνέδριο Αγροτεχνολογίας που διοργάνωσε για ακόμη μία χρονιά στη Θεσσαλονίκη το Ελληνοαμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο.

Διακεκριμένοι ομιλητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό, μέσα από τις εμπεριστατωμένες εισηγήσεις τους, κατέθεσαν τη γνώση τους με ό,τι πιο επίκαιρο και καινοτόμο υπάρχει από την ακαδημαϊκή έρευνα και την επιστήμη, όπως και τις εμπειρίες και τους προβληματισμούς τους πάνω στα σχετικά ζητήματα που πραγματεύτηκε το συνέδριο.

Η γεωργία ως φορέας τεχνολογίας και τεχνογνωσίας

Ειδικότερα, όλοι οι ομιλητές ανέδειξαν τις σημαντικές ευκαιρίες και προκλήσεις των σύγχρονων αγροδιατροφικών συστημάτων στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας. Μάλιστα, κατά τον χαιρετισμό του, ο πρόεδρος της Επιτροπής Αγροτεχνολογίας του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου, Αθανάσιος Κουιμτζής, ανέφερε ότι ο κλάδος της αγροδιατροφής είναι κομβικός και για τις δύο χώρες, τονίζοντας, ταυτόχρονα, ότι η γεωργία δεν μπορεί να είναι μόνο ένα οικονομικό παράγωγο της ευρύτερης κοινωνίας και οικονομίας, αλλά θα πρέπει να μεταφέρει τεχνογνωσία, να αναβαθμίζει την περιφέρεια και να φέρνει τον επαγγελματισμό στον κλάδο.

«Σκοπός της Επιτροπής Αγροτεχνολογίας είναι να κάνουμε πανελλαδικές δράσεις, γιατί οι αλλαγές στη γεωργία είναι μεγάλες και πρέπει όλοι να προσαρμοστούμε, όπως στη γεωργία ακριβείας και στην ψηφιοποίηση του αγροτικού τομέα. Να καλύψουμε κενά σε κλάδους, αλλά και να ενισχύσουμε τον ακαδημαϊκό τομέα», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Κουιμτζής.

Από την πλευρά του, ο εμπορικός σύμβουλος της διοίκησης Διεθνούς Εμπορίου του υπουργείου Εμπορίου των ΗΠΑ, Νίκος Παπαχρυσανθόπουλος, επισήμανε τις μεγάλες ευκαιρίες που παρουσιάζει η αμερικανική αγορά για τον ελληνικό πρωτογενή τομέα και ιδιαίτερα για όσους παράγουν τρόφιμα υψηλής ποιότητας.

Σημείωσε, επίσης, ότι οι ΗΠΑ είναι ένας μεγάλος αγοραστής τροφίμων από την Ευρώπη, με την Ελλάδα να αποτελεί σημαντική πηγή αυτών των προϊόντων. «Το 2022, οι συνολικές ελληνικές εξαγωγές στις ΗΠΑ ανήλθαν σε 2,28 δισ. δολάρια και οι εξαγωγές των αγροτικών επιχειρήσεων εκτιμήθηκαν σε 500 εκατ. δολάρια. Με βάση τα τελευταία στοιχεία, καθιερωμένες ελληνικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της αγροδιατροφής θα μπορούσαν να επωφεληθούν από την αμερικανική αγορά μέσω του προγράμματος Select USA που αφορά την προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων στις ΗΠΑ και εστιάζει στην κυκλική οικονομία», ανέφερε.

Πρακτικές κυκλικής οικονομίας στη γεωργία

Στη διάρκεια του συνεδρίου συζητήθηκαν, μεταξύ άλλων, θέματα που εστίαζαν στις πολιτικές για την έρευνα και την καινοτομία στην κυκλική γεωργία, τις πρακτικές μεταφοράς τεχνογνωσίας για την ανθεκτικότητα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, ενώ από τα πλέον ενδιαφέροντα ζητήματα ήταν οι εφαρμογές της κυκλικής οικονομίας στη γεωργία και οι νέες τεχνολογίες, που δίνουν μεγαλύτερη παραγωγή με λιγότερους πόρους.

Ο διευθυντής Ζώνης Γάλακτος της ΜΕΒΓΑΛ, Ελευθέριος Παύλου, ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Biosolids, η οποία ασχολείται με τη διαχείριση οργανικών αποβλήτων και βιομάζας, Aθανάσιος Σαββάκης, ο ιδιοκτήτης της πρότυπης βιοτεχνικής επιχείρησης Παραδοσιακή Πυτιά, Θεοφάνης Παππάς και ο συνιδρυτής της εταιρείας ACT4ENERGY, spin off εταιρείας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, Βασίλειος Διαμαντής, κατέθεσαν τις δικές τους εμπειρίες στην πράξη και τη γνώση που αποκόμισαν από αυτήν.

«Η εταιρεία ξεκίνησε από τα πολύ βασικά και κατέληξε στα πολύ σύνθετα. Το 2016 άλλαξε τους λαμπτήρες στο εργοστάσιο εξοικονομώντας ένα σημαντικό 2% ηλεκτρικής ενέργειας. Συγχώνευσε δρομολόγια και αύξησε την πληρότητα μειώνοντας κατά αυτόν τον τρόπο κατά 20% τα διανυόμενα χιλιόμετρα και μεταφέροντας μεγαλύτερες ποσότητες προϊόντων είτε στη διανομή, είτε στην εισκόμιση του γάλακτος, ενώ από πετρέλαιο πέρασε στο φυσικό αέριο, με μείωση του διοξειδίου του άνθρακα κατά 20% την τελευταία τριετία.

Υλοποιεί συνεχώς επενδύσεις για την εξοικονόμηση ενέργειας, χρησιμοποιώντας τα απόβλητα της βιομηχανίας είτε για ενέργεια, είτε για ζωοτροφή» είπε, μεταξύ άλλων, ο κ. Παύλου.

Στόχος η ανάπτυξη και το περιβάλλον

Από την πλευρά του, ο κ. Σαββάκης έδωσε τα δικά του παραδείγματα καλής εφαρμογής της κυκλικής γεωργίας υπογραμμίζοντας ότι το μοντέλο της Biosolids εναρμονίζεται με όλες τις τρέχουσες θεσμικές απαιτήσεις για το περιβάλλον.

«Στην ουσία, συλλέγει φυτικά υπολείμματα, τα οποία επεξεργάζεται με μια φυσική διεργασία κομποστοποίησης επιστρέφοντάς τα στο έδαφος με προϊόντα προστιθέμενης αξίας με μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα και αναπληρώνοντας όλες εκείνες τις χαμένες θρεπτικές ουσίες που αφαιρέθηκαν από το έδαφος κατά τη διάρκεια της συγκομιδής», τόνισε.

«Τη δουλειά αυτή την έκαναν από παλιά οι γονείς μου, την οποία τότε μπορεί και να τη θεωρούσαν παράνομη. Από το 2003, όμως, καταφέραμε να δημιουργήσουμε μια πρότυπη εταιρεία παραγωγής ενζύμων από υποπροϊόντα των σφαγείων, προκειμένου να μπορεί οποιαδήποτε γαλακτοκομική επιχείρηση να κάνει τυροκόμηση. Μέχρι τότε γινόταν εισαγωγή από ξένες χώρες. Ουσιαστικά, πήραμε μια πρακτική του παρελθόντος και την προσαρμόσαμε στα σημερινά δεδομένα, δημιουργώντας υπεραξία και μια πρόσθετη νέα οικονομία», επισήμανε ο Θεοφάνης Παππάς.

Τέλος, ο κ. Διαμαντής αναφέρθηκε στις ενέργειες και στις δράσεις που έχει αναλάβει η εταιρεία στον τομέα της προστασίας του περιβάλλοντος και του θετικού οικολογικού αποτυπώματος.

Έλλειψη εργατών και στις ΗΠΑ

Ο αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Γεωργικής και Βιολογικής Μηχανικής στο Πανεπιστήμιο της Φλόριντα, Ιωάννης Αμπατζίδης, έδωσε στοιχεία που αφορούν τον αγροτικό τομέα της αμερικανικής πολιτείας, τονίζοντας ότι υπάρχουν περίπου 47.000 επιχειρήσεις που διαχειρίζονται 40 εκατ. στρ. και 76.000 εργαζόμενους.

«Έχουμε επιχειρήσεις με 1,7 εκατ. στρ. πορτοκάλια, κοντά στα 60 εκατ. δέντρα, τα πιο πολλά πηγαίνουν για χυμοποίηση, με συνολικό όφελος στην οικονομία περίπου 9 δισ. δολάρια ετησίως. Σε ό,τι αφορά την αυτοματοποίηση και την εκμηχάνιση της συγκομιδής στις φράουλες, κι επειδή και εδώ υπάρχει το τεράστιο πρόβλημα των εργατών γης, υπάρχει εταιρεία που έχει δημιουργήσει ένα αυτοκινούμενο μηχάνημα για αυτόματη συγκομιδή, που καταργεί τους εργάτες και είναι παράδειγμα της smart machinery, αφού ελέγχει τις ασθένειες, την ωριμότητα, το μέγεθος. Όλα γίνονται στο χωράφι», εξήγησε ο κ. Αμπατζίδης.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η ομιλία του Αριστείδη Μακρή, διευθυντή Πωλήσεων & After Sales Αγροτικών Μηχανημάτων της Massey Ferguson, ο οποίος αναφέρθηκε στα Σχέδια Βελτίωσης και στην αγορά των μηχανημάτων στην ελληνική αγορά, επισημαίνοντας ότι αυτή χαρακτηρίζεται από τις περιόδους των οικονομικών ή υγειονομικών κρίσεων, ωστόσο, όπως είπε, την τελευταία πενταετία η αγορά των μηχανημάτων τετραπλασιάστηκε, ενώ σημείωσε ότι οι νέοι Έλληνες αγρότες είναι σήμερα πολύ ενημερωμένοι, αφού οι εταιρείες συμβουλεύουν για τα κατάλληλα μηχανήματα και τις νέες τεχνολογίες και γιατί γνωρίζουν ότι αυτά τα μηχανήματα θα τους βοηθήσουν να εξοικονομήσουν πόρους.

Η συμβολή της έρευνας και των επενδύσεων

Ο ερευνητής στο Ινστιτούτο Βιοοικονομίας και Αγροτεχνολογίας (iBO) του ΕΚΕΤΑ, Γεώργιος Μπανιάς, αναφέρθηκε στα έργα και στις δράσεις που τρέχει ο Κέντρο, που εστιάζουν στην ανάπτυξη προϊόντων πράσινης αξίας, αλλά και σε ένα ενδιαφέρον έργο που αφορά τα αγροτικά απόβλητα και τη διατροφή των ζώων.

Τέλος, ο Ιωάννης Χανιωτάκης, διευθυντής Ανάπτυξης Εργασιών Αγροτικού Τομέα της Τράπεζας Πειραιώς, μίλησε για τις Βιώσιμες Επενδύσεις στην Αγροτική Επιχειρηματικότητα και για τα χρηματοδοτικά εργαλεία που η τράπεζα παρέχει, για να γίνει πράξη η βιώσιμη γεωργία και να μετατραπεί το μοντέλο της κυκλικής οικονομίας σε κινητήριο δύναμη για τις ελληνικές επιχειρήσεις. Ο κ. Χανιωτάκης αναφέρθηκε σε συγκεκριμένες χρηματοδοτικές προτάσεις, ώστε οι αναγκαίες επενδύσεις να μπορέσουν να γίνουν αποδοτικές για τους συντελεστές της παραγωγικής αλυσίδας του πρωτογενούς τομέα.

Το συνέδριο παρακολούθησε μεγάλος αριθμός επιχειρηματιών, εκπροσώπων του πρωτογενούς τομέα, ερευνητών, φοιτητών, καθώς και εκπροσώπων της πολιτικής και διοικητικής ηγεσίας.

Γεωργία 4.0 και εκμηχάνιση της παραγωγής

Από το συνέδριο για την Αγροτεχνολογία δεν θα μπορούσαν να απουσιάζουν οι σύγχρονες τεχνολογίες, η αυτοματοποίηση και η εκμηχάνιση, η έρευνα και η καινοτομία στη Γεωργία 4.0, η γεωργία ακριβείας, η ρομποτική και η τεχνητή νοημοσύνη στο χωράφι. Η εταιρεία NEUROPUBLIC, σταθερή στις προσπάθειές της για την ψηφιοποίηση της αγροδιατροφής, όχι μόνο έδωσε το «παρών» στην ημερίδα, αλλά ήταν και χρυσός χορηγός της.

Το μέλος του ΔΣ και σύμβουλος Επιχειρησιακής Στρατηγικής και Εξωστρέφειας της NEUROPUBLIC, Ιωάννης Μαυρουδής, μίλησε για τις ευκαιρίες που παρουσιάζουν οι νέες τεχνολογίες στην αγροδιατροφή, αλλά και για το ολοκληρωμένο και πρωτοποριακό σύστημα ευφυούς γεωργίας gaiasense, που υπόσχεται μεγαλύτερη και πιο ποιοτική παραγωγή με λιγότερους πόρους.

Την ίδια στιγμή, τόνισε τον σημαντικό ρόλο της ψηφιοποίησης και της καινοτομίας στην υλοποίηση των στόχων της νέας ΚΑΠ 2023-2027 και, συγκεκριμένα, στην επίτευξη της προσπάθειας να μειωθεί ο αντίκτυπος της γεωργίας στο περιβάλλον και στο κλίμα, χωρίς, ωστόσο, να επηρεαστούν αρνητικά η ανταγωνιστικότητα και η παραγωγικότητα.

«Σήμερα, η τεχνολογία αναγκαστικά περνάει στο χωράφι», υποστήριξε ο κ. Μαυρουδής, εστιάζοντας στον ψηφιακό μετασχηματισμό της αγροδιατροφής, ενώ τόνισε ότι ο ανθρώπινος παράγοντας είναι απαραίτητος για να εισχωρήσει η τεχνολογία στην παραγωγική διαδικασία.