Αφρικανική πανώλη των χοίρων: Ολοένα και μεγαλώνει η ανησυχία σε ΕΕ και Ελλάδα

Μετά τη Βουλγαρία, κρούσματα και στο Βέλγιο

afrikaniki-panoli-gallery

Ολοένα και μεγαλώνει η ανησυχία σε ΕΕ και Ελλάδα για την εξάπλωση της Αφρικανικής Πανώλης των Χοίρων (ΑΠΧ), μετά από τα κρούσματα που σημειώθηκαν σε Ρουμανία και Βουλγαρία. Κρούσματα έχουν επίσης καταγραφεί σε Ρωσία, Κίνα και σε χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης, ενώ δεν άργησε να εξαπλωθεί και στα δυτικά της ηπείρου, καθώς πρόσφατα επιβεβαιώθηκαν μολυσμένοι αγριόχοιροι κοντά στα νοτιοανατολικά σύνορα του Βελγίου, σημείο όπου γειτνιάζει με Γαλλία, Λουξεμβούργο και Γερμανία. Οι αρχές της χώρας άμεσα απέκλεισαν μία περιοχή έκτασης σχεδόν 630.000 στρεμμάτων, σε μία προσπάθεια περιορισμού της νόσου.

Ανησυχία στην ΕΕ για τον εμπορικό αντίκτυπο

Έντονη είναι η ανησυχία και για τον οικονομικό και εμπορικό αντίκτυπο που έχει η πιθανή εξάπλωση της νόσου, η οποία ήδη έχει θέσει την ευρωπαϊκή βιομηχανία επεξεργασίας χοιρινού κρέατος σε κόκκινο συναγερμό. Τα κρούσματα που επιβεβαιώθηκαν στο Βέλγιο οδήγησαν σε αποκλεισμό των εισαγωγών βελγικού χοίρειου κρέατος σε τρίτες χώρες, μεταξύ των οποίων η Κίνα, η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα, οι Φιλιππίνες και η Σιγκαπούρη, ενώ παράλληλα τις «πόρτες» τους έκλεισαν Ολλανδοί και Γερμανοί μεταποιητές. Ήδη οι βελγικές τιμές κατέγραψαν μείωση της τάξης του 6,2% την περασμένη εβδομάδα, ενώ μείωση τιμών κατά 3,5% καταγράφηκε σε Ολλανδία και Γερμανία, όπου στη δεύτερη οι τιμές είχαν πτωτική πορεία και πριν το ξέσπασμα κρίσης της νόσου. «Είναι σημαντικό να περιορίσουμε την εξάπλωση της νόσου, καθώς έχει σημαντικές επιπτώσεις όχι μόνο στις χώρες που γειτνιάζουν με αυτές που έχουν καταγεγραμμένα κρούσματα, αλλά και στο σύνολο της ευρωπαϊκής χοιροτροφίας και του εμπορίου» επεσήμανε ο Φιλ Χόγκαν, επίτροπος Γεωργίας της ΕΕ, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στη ρουμάνικη πρωτεύουσα.

«Πρόκειται για ιογενές νόσημα μεγάλης μεταδοτικότητας που προσβάλει τους χοίρους και τους αγριόχοιρους»

Σε επαγρύπνηση βρίσκονται υπουργείο και κτηνιατρικές υπηρεσίες και στην Ελλάδα, πραγματοποιώντας ενημερώσεις και εκδίδοντας συστάσεις, ώστε να αποτραπεί η είσοδος της νόσου στη χώρα μας, με πρωτοστάτες τις περιφέρειες της Βόρειας Ελλάδας, λόγω και των χερσαίων συνόρων με τη Βουλγαρία, όπου ήδη έχει επιβεβαιωθεί κρούσμα από το τέλος Αυγούστου.

Διαβάστε ακόμη: Αφρικανική Πανώλη των Χοίρων: Συμπτώματα, αντιμετώπιση και πρόληψη

«Πρόκειται για ιογενές νόσημα μεγάλης μεταδοτικότητας που προσβάλει τους χοίρους και τους αγριόχοιρους», μεταφέρει στην «ΥΧ» ο διευθυντής Κτηνιατρικής Υπηρεσίας στην περιφέρεια ΑΜΘ, Αχιλλέας Σαχπατζίδης. Η νόσος δεν επιτρέπει μέτρα αντιμετώπισης από τη στιγμή της εμφάνισής της πλην της θανάτωσης, οπότε «λόγω του ότι πρόκειται για μία πολύ βιομηχανοποιημένη εκτροφή, το κόστος που υφίσταται ο εκτροφέας και η χώρα είναι πολύ μεγάλο», εξηγεί ο ίδιος. Το γεγονός ότι οι υπάρχουσες χοιροτροφικές μονάδες στην περιοχή είναι περιορισμένες, αλλά και το ότι στα σύνορα με τη Βουλγαρία διαβιούν κυρίως μουσουλμάνοι, που δεν καταναλώνουν χοιρινό κρέας, με συνέπεια να μην υπάρχουν οικόσιτοι χοίροι, αποτελούν τη θετική πλευρά του νομίσματος. Ωστόσο, αρνητική είναι η παρουσία πολλών κυνηγών αγριόχοιρου, που κατεβάζουν τα θηράματα στην ενδοχώρα. «Με την εμφάνιση του νοσήματος, οι κτηνιατρικές αρχές είχαν προτείνει την αύξηση της κυνηγετικής περιόδου, με στόχο τη μείωση των πληθυσμών του αγριόχοιρου, μία πρόταση που συνάντησε αντιδράσεις από οικολογικές και άλλες οργανώσεις, χωρίς να γίνει αποδεκτή και από την πλευρά του υπουργείου», περιγράφει ο κ. Σαχπατζίδης. «Αυτό θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο εισόδου του νοσήματος στην Ελλάδα και να παρατείνει τη χρονική διάρκεια εμφάνισης, καθώς είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι θα χτυπήσει και την πόρτα μας» σημείωσε ο ίδιος.

Όσα πρέπει να ξέρετε και να προσέξετε για να μην χάσετε το κοπάδι σας.
Ολοένα και μεγαλώνει η ανησυχία σε ΕΕ και Ελλάδα για την εξάπλωση της Αφρικανικής Πανώλης των Χοίρων

Με τις κτηνιατρικές υπηρεσίες σε επαγρύπνηση, οι αρχές επιδιώκουν έναν ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας με χοιροτρόφους και κυνηγούς, για την έγκαιρη διάγνωση του νοσήματος, ενώ ο κ. Σαχπατζίδης, απευθυνόμενος και σε όσους έχουν οικόσιτες εκμεταλλεύσεις, τονίζει ότι «οι χοίροι δεν πρέπει να σιτίζονται με υπολείμματα οικιακών τροφών, πρέπει να λαμβάνονται μέτρα αποφυγής επαφής τους με άλλα ζώα, ιδίως αγριόχοιρους, αλλά και να απομονώνεται κάθε ασθενές και νεοεισερχόμενο ζώο, ενημερώνοντας την αρμόδια κτηνιατρική αρχή όταν διαπιστωθούν ύποπτα συμπτώματα».

Συστάσεις για το θέμα της αφρικανικής πανώλης και τα προληπτικά μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται εξέδωσαν και οι κατά τόπους ΔΑΟΚ στις περιφέρειες Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας και Ηπείρου. Ειδικότερα, από τα τμήματα Κτηνιατρικής στους νομούς Πέλλας, Πιερίας και Κοζάνης επισημαίνεται η ανάγκη επαγρύπνησης χοιροτρόφων, κυνηγών, υπευθύνων σφαγείων, μεταφορέων και εμπόρων ζώντων ζώων και κρέατος, καθώς και όλων των εμπλεκόμενων Φορέων (Δασικές Υπηρεσίες, Κυνηγετικές Ομοσπονδίες, ορειβατικοί σύλλογοι, Φορείς Διαχείρισης βιοτόπων και όμιλοι πεζοπορίας κ.λπ.) σε όλη τη χώρα και ιδίως στα βόρεια σύνορά, ώστε σε συνεργασία με τις αρμόδιες Κτηνιατρικές Αρχές να εξασφαλισθεί η αποτροπή εισόδου της νόσου στη χώρα μας.

Απογραφή των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων σε Πιερία και Ιωάννινα

Η ΔΑΟΚ Πιερίας κάλεσε, επιπλέον, όλους τους κατόχους χοιροτροφικών εκμεταλλεύσεων (εντατικής, εκτατικής και οικόσιτης εκτροφής) να προχωρήσουν σε απογραφή του ζωικού κεφαλαίου τους. Στα Ιωάννινα, η Διεύθυνση Κτηνιατρικής καλεί όσους έχουν οικόσιτους χοίρους να προχωρήσουν σε δήλωση του αριθμού των ζώων που εκτρέφουν, το συντομότερο δυνατόν, στην υπηρεσία. Τα τμήματα Κτηνιατρικής υπενθυμίζουν πως πρόκειται για νόσημα εξαιρετικά μεταδοτικό στους χοίρους, ενώ επισημαίνεται ότι σε περίπτωση επιβεβαίωσης του νοσήματος στην Ελλάδα, είτε σε χοίρους είτε σε αγριόχοιρους, τα αυστηρά μέτρα που θα επιβληθούν και οι περιορισμοί των μετακινήσεων, θα επιφέρουν σημαντικές οικονομικές απώλειες για τη χοιροτροφία και το εμπόριο χοίρειων προϊόντων. Παράλληλα, οι αλλαγές στον τρόπο άσκησης θήρας θα έχουν επιπτώσεις και στους κυνηγούς.

Αξίζει τέλος να σημειωθεί ότι η νόσος δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο, είναι όμως θανατηφόρα τόσο για τους χοίρους εκτροφής, όσο και τους αγριόχοιρους, ενώ δεν υπάρχει ακόμη θεραπεία ούτε πρόληψη μέσω εμβολιασμού.

Ποια είναι τα συμπτώματα της νόσου της Αφρικανικής Πανώλης των Χοίρων (ΑΠΧ)

  • Αιμορραγίες σε διάφορα όργανα
  • Ερυθρότητα του ρύγχους
  • Αιμορραγίες και κυάνωση του δέρματος
  • Πυρετός
  • Ανορεξία, αδυναμία
  • Ταχύπνοια
  • Αποβολές
  • Διάρροια (ίσως αιμορραγική), εμετοί
  • Ρινικό και οφθαλμικό έκκριμα
Αλλοιώσεις στα εσωτερικά όργανα:
  • Παρουσία υγρού στις εσωτερικές κοιλότητες του ζώου
  • Αιμορραγίες στα εσωτερικά όργανα
  • Σπλήνας διογκωμένος, σκουρόχρωμος με αιμορραγίες
  • Διογκωμένο ήπαρ
  • Αποβληθέντα έμβρυα: παρουσία γενικευμένου οιδήματος, αιμορραγίες

Ποια μέτρα πρέπει να ληφθούν για την προστασία από τη νόσο, βάσει των σημαντικών οδών εισόδου της

Δεδομένου ότι η νόσος μεταδίδεται πολύ εύκολα σε χοίρους και αγριόχοιρους και επιβιώνει για μεγάλο διάστημα στο περιβάλλον και στα πτώματα, οι κύριες οδοί εισόδου της είναι μέσω της άμεσης αλλά και έμμεσης επαφής με μολυσμένα ζώα, μέσω της σίτισης με μολυσμένα προϊόντα χοίρων, μέσω της επαφής με μολυσμένα αντικείμενα (π.χ. στρωμνή, ζωοτροφή, οχήματα, ρουχισμό, μπότες/παπούτσια, εξοπλισμό) καθώς και μέσω των εντόμων. Για τους παραπάνω λόγους συστήνεται:

  • Προσεκτική απόρριψη των απορριμμάτων στους ενδεδειγμένους κάδους, ώστε οι χοίροι να μην έχουν πρόσβαση σε σημεία απόρριψης σκουπιδιών
  • Απαγόρευση της σίτισης των χοίρων με υπολείμματα τροφίμων και οικιακά απορρίμματα
  • Αποφυγή επαφής με ζώα άλλων εκμεταλλεύσεων, αγριόχοιρους και άλλα είδη ζώων
  • Τα άγρια χοιρίδια να μη μεταφέρονται από τις δασικές εκτάσεις στις εκμεταλλεύσεις, ώστε να γίνουν εκτρεφόμενα
  • Τα θηράματα αγριόχοιρων να μην εισέρχονται στην εκμετάλλευση
  • Το ωμό κρέας, τα ζωικά υποπροϊόντα των σφαγείων και τα οικιακά απορρίμματα να μη χρησιμοποιούνται ως ζωοτροφή για χοίρους ή άλλα είδη ζώων
  • Απομόνωση ασθενών και νεοεισερχόμενων ζώων
  • Αγορά χοίρων και σπέρματος γνωστού καθεστώτος (να συνοδεύονται από υγειονομικό πιστοποιητικό).

✱ Μέτρα βιοασφάλειας που πρέπει να ληφθούν από τους χοιροτρόφους

Τα μέτρα βιοασφάλειας περιλαμβάνουν τις διαχειριστικές πρακτικές και τα μέτρα υγιεινής για την αποτροπή ή τη μείωση της πιθανότητας εισόδου μιας νόσου σε μια εκμετάλλευση ή τη μετάδοσή της προς άλλες εκμεταλλεύσεις. Αποτελεί βασική αρχή προφύλαξης και έναντι πληθώρας εξωτικών νοσημάτων, όπως η Αφρικανική Πανώλη:

  • Να επιτρέπετε την είσοδο σε οχήματα και εξοπλισμό μόνο εφόσον έχουν προηγουμένως καθαριστεί και απολυμανθεί
  • Μην δανείζεστε εξοπλισμό/οχήματα από άλλες μονάδες
  • Διατηρείτε τις εγκαταστάσεις σας κατά το δυνατόν καθαρές και τακτοποιημένες.
  • Περιορίστε την είσοδο μόνο στους απολύτως απαραίτητους και βεβαιωθείτε ότι εφαρμόζουν ορθές πρακτικές υγιεινής (καθαρά ρούχα, χέρια κ.λπ.)
  • Τοποθετήστε σημεία απολύμανσης στις εισόδους/εξόδους της μονάδας
  • Να αποφεύγεται η είσοδος από όσους έχουν επισκεφθεί πρόσφατα άλλες εκμεταλλεύσεις
  • Άμεση αντιμετώπιση τρωκτικών, εντόμων και παρασίτων
  • Τακτική χρήση εξωπαρασιτοκτόνων στα ζώα και στις εγκαταστάσεις και τοποθέτηση σιτών στα παράθυρα.

✱ Μέτρα πρόληψης που πρέπει να λάβουν και οι κυνηγοί-χοιροτρόφοι

  • Να προσέχουν τη σωστή διαχείριση των θηραμάτων αγριόχοιρων, μετά το πέρας του κυνηγιού
  • Να μεριμνούν για την προσεκτική διαχείριση των θηραμάτων, ώστε να αποφευχθεί οποιοσδήποτε κίνδυνος μετάδοσης του ιού (απόρριψη σπλάχνων και τεμαχίων κρέατος, δέρμα)
  • Να φυλάσσεται το θήραμα σε ξεχωριστό αποθηκευτικό χώρο, όπου δεν έχουν
  • πρόσβαση οικόσιτα ζώα και δεν φυλάσσονται ζωοτροφές ή σκεύη
  • Να μη χορηγούνται εντόσθια ή ωμό κρέας προερχόμενα από το θήραμα ως
  • ζωοτροφή για οικόσιτα ζώα οποιουδήποτε είδους
  • Να αποφεύγεται η άμεση επαφή εκτρεφόμενων ή οικόσιτων ζώων (χοίροι, σκύλοι, γάτες) με το θήραμα
  • Οι κυνηγοί που δραστηριοποιούνται σε άλλες χώρες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα (διαχείριση θηραμάτων και υποπροϊόντων αυτών, καθαρισμός και απολύμανση οχημάτων και εξοπλισμού) για την αποφυγή εισόδου του νοσήματος.

 

 

των Μαρίας Αμπατζή, Αφροδίτης Χρυσοχόου, Μαρίας Αντωνίου