Αυτοματισμοί, βρώσιμα υλικά και τεχνητή νοημοσύνη στις νέες τάσεις στη συσκευασία

Καθώς οδεύουμε προς το 2025, η βιομηχανία συσκευασίας εξελίσσεται ραγδαία, με γνώμονα τη βιωσιμότητα, την καινοτομία και την αποτελεσματικότητα. Στον τομέα των προϊόντων, αυτή η μεταμόρφωση είναι εμφανής στην άνοδο των βιοδιασπώμενων υλικών, της έξυπνης συσκευασίας και της αυξανόμενης εστίασης στη μείωση της χρήσης πλαστικού.

Το 2024, η πίεση για την απαγόρευση ή τον περιορισμό της πλαστικής συσκευασίας στα νωπά προϊόντα είχε ως αποτέλεσμα την ολοένα και μεγαλύτερη υιοθέτηση εναλλακτικών λύσεων, όπως είναι οι λιπασματοποιήσιμες μεμβράνες και οι επαναχρησιμοποιήσιμοι περιέκτες. Αυτή η στροφή, παράλληλα με τις εξελίξεις στον τομέα της αυτοματοποίησης και της τεχνητής νοημοσύνης, τουλάχιστον σε ευρωπαϊκό επίπεδο, έχει βελτιστοποιήσει τον σχεδιασμό, έχει βελτιώσει τη βιωσιμότητα και έχει μειώσει τα απόβλητα. Οι βασικές τάσεις που αναμένεται να διαμορφώσουν τον κλάδο της συσκευασίας το 2025 περιλαμβάνουν:

• Βιώσιμες λύσεις συσκευασίας

Οι βιοδιασπώμενες και λιπασματοποιήσιμες επιλογές, όπως το PLA (πολυγαλακτικό οξύ), οι συσκευασίες με βάση τα μανιτάρια και οι μεμβράνες κυτταρίνης αντικαθιστούν τα παραδοσιακά πλαστικά. Τα υλικά αυτά διασπώνται με φυσικό τρόπο, μειώνοντας τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, ενώ διατηρούν τη φρεσκάδα των προϊόντων κατά τη μεταφορά.

Ωστόσο, η παραγωγή τέτοιων υλικών εξακολουθεί να είναι εντατική σε πόρους και μπορεί να μην προσφέρουν την ίδια ανθεκτικότητα ή προστασία κατά τη διάρκεια της ζωής στο ράφι με το πλαστικό.

• Μινιμαλιστικές συσκευασίες

Με τη χρήση λιγότερων υλικών, όπως η μείωση των πλαστικών στρωμάτων και η υιοθέτηση ελαφρών και ανθεκτικών σχεδίων, οι εταιρείες μπορούν να προστατεύουν τα προϊόντα μειώνοντας παράλληλα τη χρήση υλικών. Επίσης, μειώνουν το κόστος και την επιβάρυνση του περιβάλλοντος κατά τη μεταφορά.

• Βρώσιμες συσκευασίες

Το 2025, η βρώσιμη συσκευασία αναμένεται να σημειώσει σημαντική ανάπτυξη. Κατασκευασμένες από φυτικά υλικά όπως φύκια, άμυλο ή ρύζι, οι βρώσιμες μεμβράνες μπορούν να καταναλωθούν μαζί με τα νωπά προϊόντα, εξαλείφοντας εντελώς τα απόβλητα συσκευασίας. Αυτή η καινοτόμος λύση όχι μόνο μειώνει τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο, αλλά και βελτιώνει την εμπειρία του καταναλωτή, ενσωματώνοντας τη συσκευασία στο ίδιο το προϊόν, καθιστώντας τη μέρος του τροφίμου και όχι απόβλητο.

Οι βρώσιμες συσκευασίες έχουν, επίσης, τη δυνατότητα να παρατείνουν τη διάρκεια ζωής των φρέσκων προϊόντων παρέχοντας ένα πρόσθετο προστατευτικό στρώμα που συμβάλλει στη μείωση της αλλοίωσης και της απώλειας υγρασίας. Αυτό θα μπορούσε να αλλάξει τα δεδομένα για τη διατήρηση της φρεσκάδας χωρίς να βασίζεται σε παραδοσιακά πλαστικά περιτυλίγματα.

Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις, όπως η διασφάλιση της σχέσης κόστους-αποτελεσματικότητας και η ανάπτυξη υλικών που είναι αρκετά ανθεκτικά για μεταφορά και ταυτόχρονα βρώσιμα. Εξάλλου, πολλά από αυτά τα νέα υλικά βρίσκονται ακόμα σε ερευνητικό στάδιο, όσον αφορά την καταναλωτική χρήση τους.

• Έξυπνες συσκευασίες για φρεσκάδα και ιχνηλασιμότητα

Τεχνολογίες, όπως οι ετικέτες RFID (Radio Frequency Identification), οι κωδικοί QR και οι αισθητήρες φρεσκάδας επιτρέπουν την παρακολούθηση των προϊόντων σε πραγματικό χρόνο σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού. Αυτές οι καινοτομίες συμβάλλουν στη διασφάλιση ότι τα προϊόντα παραμένουν φρέσκα, μειώνοντας την αλλοίωση και τη σπατάλη τροφίμων. Οι αισθητήρες φρεσκάδας, για παράδειγμα, μπορούν να ανιχνεύουν αλλαγές στη θερμοκρασία και την υγρασία, ειδοποιώντας τους προμηθευτές ή τους λιανοπωλητές για τυχόν συνθήκες που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την ποιότητα του προϊόντος.

Με τη σάρωση ενός κωδικού QR, οι πελάτες μπορούν να μάθουν για το αγρόκτημα όπου καλλιεργήθηκε το προϊόν, τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της συσκευασίας του και τα οφέλη που προσφέρει.

• Συσκευασίες με βάση τα φυτά και τις φυσικές ίνες

Τα υλικά φυτικής προέλευσης, όπως το μπαμπού, η κάνναβη και τα φύλλα φοίνικα, γίνονται όλο και πιο δημοφιλή στη βιομηχανία συσκευασίας προϊόντων λόγω της αντοχής, της βιοδιασπασιμότητάς τους και της βιωσιμότητάς τους. Αυτές οι φυσικές ίνες είναι ιδανικές για τη συσκευασία χύμα προϊόντων όπως πατάτες, κρεμμύδια και μπανάνες, καθώς παρέχουν αποτελεσματική προστασία κατά τη μεταφορά και την αποθήκευση, ενώ παράλληλα μειώνουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

Τα υλικά αυτά είναι, επίσης, ανανεώσιμοι πόροι, πράγμα που σημαίνει ότι μπορούν να αναπληρώνονται με την πάροδο του χρόνου, σε αντίθεση με τα πλαστικά. Επιπλέον, απαιτούν λιγότερη ενέργεια για την παραγωγή τους σε σύγκριση με τα παραδοσιακά πλαστικά, μειώνοντας περαιτέρω το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα.

• Ανακυκλώσιμες και επαναχρησιμοποιήσιμες συσκευασίες

Οι συσκευασίες από ανακυκλωμένο ΡΕΤ (rPET) και άλλα ανακυκλώσιμα υλικά παρέχουν μια αποτελεσματική λύση για τη μείωση της εξάρτησης από τα πλαστικά μίας χρήσης, τα οποία αποτελούν σημαντική πηγή ρύπανσης.

Το rPET, το οποίο παράγεται από πλαστικά απόβλητα μετά την κατανάλωση, όχι μόνο συμβάλλει στην εκτροπή των πλαστικών από τις χωματερές, αλλά απαιτεί επίσης λιγότερη ενέργεια για την παραγωγή του σε σχέση με το παρθένο πλαστικό, καθιστώντας το μια πιο φιλική προς το περιβάλλον εναλλακτική λύση. Εξάλλου, είναι και μία από τις απαιτήσεις του νέου ευρωπαϊκού κανονισμού για τον περιορισμό των μη ανακυκλώσιμων πλαστικών συσκευασιών.

Εκτός από τα ανακυκλώσιμα υλικά, οι επαναχρησιμοποιήσιμοι περιέκτες υιοθετούνται όλο και περισσότερο για τις πωλήσεις χύμα προϊόντων, δηλαδή αντικείμενα όπως οι σακούλες με πλέγμα, τα ανθεκτικά κιβώτια και τα επαναχρησιμοποιήσιμα πλαστικά ή οι υφασμάτινες τσάντες.

• Προηγμένη αυτοματοποίηση συσκευασίας και τεχνητή νοημοσύνη

Φέτος, η ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης (AI) και της αυτοματοποίησης στην παραγωγή συσκευασιών θα ενισχύσει δραματικά την αποτελεσματικότητα και τη βιωσιμότητα στη βιομηχανία προϊόντων. Τα συστήματα με βάση την τεχνητή νοημοσύνη μπορούν να βελτιστοποιήσουν το design (σχεδιασμό) της συσκευασίας, διασφαλίζοντας ότι τα υλικά χρησιμοποιούνται πιο αποτελεσματικά, μειώνοντας παράλληλα τα απόβλητα και την κατανάλωση πόρων. Οι αυτοματοποιημένες γραμμές παραγωγής θα επιταχύνουν τις διαδικασίες, θα εξορθολογήσουν τις λειτουργίες και θα ελαχιστοποιήσουν τα ανθρώπινα λάθη, οδηγώντας σε πιο ακριβείς και συνεπείς συσκευασίες.