Τη θέσπιση ακατάσχετου ορίου για τη βασική ενίσχυση το οποίο θα σχετίζεται με το μέγεθος και, άρα, τις ανάγκες της εκμετάλλευσης προτείνει ο Συνήγορος του Πολίτη ως αντίδοτο στις κατασχέσεις επιδοτήσεων οι οποίες εξακολουθούν να «χτυπάνε» αγρότες με οφειλές προς το Δημόσιο.
Σύμφωνα πάντα με το Συνήγορο του Πολίτη, το ύψος του ακατάσχετου ορίου θα μπορούσε να αποτελεί ποσοστό της αξίας των δικαιωμάτων της βασικής ενίσχυσης.
Σε ειδική έκθεση που παρουσιάστηκε τη Δευτέρα 29 Οκτωβρίου, η Αρχή κάνει λόγο για ένα ασαφές και πρακτικά ανεπαρκές νομικό πλαίσιο το οποίο έχει ως αποτέλεσμα συχνά οι επιδοτήσεις να μη φτάνουν στο ακέραιο στα χέρια των αγροτών- οφειλετών- παρά την κατηγορηματική διαβεβαίωση του ενωσιακού δικαίου περί του αντιθέτου.
Ειδικότερα, μιλά για «διχογνωμία μεταξύ των Υπουργείων Αγροτικής Ανάπτυξης και Οικονομικών σε ό,τι αφορά την αρμοδιότητα ενημέρωσης ως προς την υπαγωγή των αγροτικών ενισχύσεων στο ακατάσχετο». Ως προς αυτό, ο Συνήγορος του Πολίτη τονίζει ότι «είναι επιτακτική η επίλυση του ζητήματος προκειμένου να μην κατάσχονται αγροτικές επιδοτήσεις που προστατεύονται από το νόμο».
Αποτυπώνοντας την ισχύουσα νομοθεσία, η Ανεξάρτητη Αρχή αναφέρει, σε άλλο σημείο της έκθεσης, ότι «η βασική ενίσχυση αφορά σε ποσά που εκταμιεύονται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων, σχετίζεται με εισοδηματική στήριξη των παραγωγών και δεν εμπίπτει στο ακατάσχετο που προβλέπει το άρθρο 32 του νόμου 4314/2014. Συνεπώς, από τη στιγμή που κατατίθενται στα τραπεζικά ιδρύματα από τον ΟΠΕΚΕΠΕ δύνανται να κατασχεθούν, καθώς αυτό δεν προσκρούει σε απαγορευτική διάταξη νόμου».
Παράλληλα, όμως, σημειώνει ότι «οι άμεσες ενισχύσεις χορηγούνται στους παραγωγούς ως εισοδηματικό δίχτυ ασφαλείας («safety net»), προκειμένου να συνεχιστεί απρόσκοπτα η γεωργική τους δραστηριότητα» ανεξάρτητα από την επίδραση των ουκ ολίγων αστάθμητων παραγόντων (τιμές, κλιματολογικές συνθήκες, ασθένειες φυτών και ζώων, αβεβαιότητα στις αποδόσεις).
Ως εκ τούτου, τονίζει ότι «η κατάσχεση της βασικής ενίσχυσης χωρίς περιορισμό και χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ότι τμήμα αυτής χρησιμοποιείται ως επένδυση για την αγορά μέσων που θα εξασφαλίσουν την παραγωγή για τα επόμενα έτη (λ.χ. ζωοτροφές, σπόροι, φυτοφάρμακα), ανατρέπει τον γεωργικό προγραμματισμό και θέτει σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα των αγροτικών εκμεταλλεύσεων. Επομένως θίγει αρνητικά το σκοπό για τον οποίο έχει χορηγηθεί».
Ο Συνήγορος του Πολίτη καταλήγει προτείνοντας «να θεσπιστεί ακατάσχετο στη βασική ενίσχυση, το οποίο να σχετίζεται με το μέγεθος και επομένως τις ανάγκες της αγροτικής εκμετάλλευσης. Το ύψος του ορίου θα μπορούσε να αποτελεί ποσοστό της αξίας των δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης».
