Ακριβή η φέτα στο ράφι, ακριβό το κόστος στον παραγωγό

Οι κτηνοτρόφοι φεύγουν, οι τιμές ανεβαίνουν

Ακριβή φτάνει στο ράφι η φέτα, ακριβότερα όμως κοστίζει στους κτηνοτρόφους, ορισμένοι εκ των οποίων σύντομα θα την… αγοράζουν από το σούπερ μάρκετ. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της Κτηνιατρικής Υπηρεσίας Ελλάδας, η μείωση του ζωικού κεφαλαίου την τελευταία πενταετία ανέρχεται πανελλαδικά σε ποσοστό 25%.

Τα βαρίδια για τους κτηνοτρόφους αυξάνονται με σημαντικό τον πόλεμο στην Ουκρανία, σύμφωνα με τον γραμματέα της ΠΕΝΑ και κτηνοτρόφο από τη Θεσσαλονίκη, Στέλιο Βογιατζή. «Πέρυσι, αγοράζαμε καλαμπόκι στα 17-18 λεπτά το κιλό και τώρα το φθηνότερο είναι 35. Το πετρέλαιο από 1,35 ευρώ το λίτρο, φέτος ξεπέρασε τα 2 ευρώ. Για να λειτουργήσει ένας στάβλος με 500 πρόβατα πέρυσι κόστιζε 400-600 ευρώ, ανάλογα με την περίοδο που αρμέγαμε, και φέτος θέλει 1.000-1.100 ευρώ. Ως ΠΕΝΑ θέσαμε το ερώτημα πριν από 15 χρόνια ποιος θα ταΐζει τον κόσμο το 2020», περιγράφει.

Ο κ. Βογιατζής αναγνωρίζει ότι η ελληνική αιγοπροβατοτροφία δεν μπορεί να καλύψει την κατανάλωση της φέτας, με συνέπεια η τιμή παραγωγού για πρόβειο βιολογικό γάλα να φτάνει έως και το 1,80 ευρώ το κιλό, με αφετηρία το 1,65 για συμβατικό. Για το δε γίδινο, η τιμή παραγωγού κυμαίνεται από 95 λεπτά μέχρι 1,10 ευρώ το κιλό. Σύμφωνα με έρευνα του ΑΠΘ, η παραγωγή ενός λίτρου γάλακτος κοστίζει στον παραγωγό 1,65 ευρώ το κιλό για το πρόβειο, όσο δηλαδή και η τιμή πώλησης!

Στα όρια

Ο Θασίτης αιγοπροβατοτρόφος Γιάννης Κυριακούδης δίνει επί χρόνια γάλα στην καβαλιώτικη γαλακτοβιομηχανία Παγγαίο. Τονίζει ότι δεν είναι μόνο η έλλειψη παραγωγών που οδηγεί σε έλλειψη αιγοπρόβειου γάλακτος, αλλά και οι εναπομείναντες κτηνοτρόφοι έχουν μειωμένες παραγωγές γιατί δεν μπορούν να σιτίσουν τα ζώα. «Τα ζώα στερούνται τροφή και ως συνέπεια στερούν το γάλα». Ο ίδιος είναι στα όριά του. Σιτίζει τα ζώα του μέχρι στιγμής, αλλά εξηγεί ότι είναι ταυτόχρονα ελαιοπαραγωγός κι αυτό βοηθάει στη συντήρηση των ζώων. Όπως όλοι, προβληματίζεται για τον διπλασιασμό στην τιμή του καλαμποκιού.

Για την τιμή παραγωγού, αναφέρει ότι από 1,15 ευρώ το κιλό πέρυσι για πρόβειο τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο έφτασε στο 1,20 και το κατσικίσιο από 75 λεπτά στα 77. Για να επιβιώσουν πρέπει οι αυξήσεις στην τιμή παραγωγού να ακολουθούν αυτές του κόστους παραγωγής. Την τελευταία εξαετία στην περιφέρεια είχαμε μείωση των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων κατά 1/3.

Μεταποίηση

Η συρρίκνωση του ζωικού κεφαλαίου είναι εμφανής γιατί πολλοί νέοι δεν ακολουθούν την οικογενειακή παράδοση. Ο Γιώργος Μελενεκλής, μέλος διοίκησης στον Αγροκτηνοτροφικό Βιομηχανικό Συνεταιρισμό «Μενοίκιο», είναι από οικογένεια κτηνοτρόφων και μεταποιητών και διαπιστώνει ότι με αυτές τις συνθήκες στη χώρα ολοένα και θα μεγαλώνει το πρόβλημα. «Είμαι 30 χρονών και διαπιστώνω ότι η γενιά μου δεν ακολουθεί την κτηνοτροφία, γιατί βλέπει τις δυσκολίες και την απουσία προοπτικής».

Επισημαίνει ότι μια μεταποιητική μονάδα που εξάγει στέκεται καλύτερα στα πόδια της από μία άλλη που εμπορεύεται τα προϊόντα της εγχώρια, γιατί έξω κερδίζει την υπεραξία. Συμφωνεί ότι ο πόλεμος έπαιξε ρόλο στην αύξηση των ζωοτροφών, αλλά δηλώνει πως «αν υπήρχε καλύτερη κρατική διαχείριση και προστασία από όλον τον μηχανισμό, τόσο προς τον αγρότη, όσο και προς τον κτηνοτρόφο, όλη η αλυσίδα θα ήταν πιο υγιής».

Όπως και οι δύο άλλοι κτηνοτρόφοι, ο ίδιος βλέπει αυξήσεις στην τιμή παραγωγού (1,50-1,60 ευρώ το κιλό το πρόβειο γάλα), αλλά με συνέπειες στην τσέπη του καταναλωτή. Μιλώντας με συναδέλφους του, διαπιστώνει ότι οι πωλήσεις στο εσωτερικό είναι περίπου 20% μειωμένες, καθώς η φέτα πωλείται 14 ευρώ το κιλό στο σούπερ μάρκετ. Οι ίδιοι δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα με τη φέτα, γιατί εξάγουν. Ως προς τα άλλα προϊόντα, διατηρούν μια καλή πορεία. «Στις μεγάλες αλυσίδες, το “Μενοίκιο” είναι από τα πιο ακριβά προϊόντα και ο καταναλωτής επιλέγει να μετακινηθεί σε φθηνότερα. Για παράδειγμα, μπορεί να βρει 20 λεπτά φθηνότερο κατσικίσιο γιαούρτι».

«Πληρώνουμε τη νοθεία»

Ο κ. Μελενεκλής συνδέει την έλλειψη αιγοπρόβειου για ορισμένες γαλακτοπαραγωγικές μονάδες με το κακό παρελθόν νοθείας. Μεταφέρει την εμπειρία του από τη διεθνή έκθεση SIAL, όπου δοκίμασε κάποιος τη φέτα και ρώτησε αν είναι κανονική! Σχολιάζει ότι έγινε μεγάλη ζημιά με τις νοθείες, με αποτέλεσμα οι έμποροι να συναντούν δυσπιστία από τον τελικό καταναλωτή του εξωτερικού για το κατά πόσο θα φάει αυθεντική φέτα.

Θέτει και μια άλλη σχετική παράμετρο. «Όταν μια εταιρεία νοθεύει ένα προϊόν, καταστρέφει την αλυσίδα της τιμολογιακής πολιτικής που υπάρχει στη χώρα, γιατί, παράγοντας φέτα με αγελαδινό γάλα, δεν έχει ανάγκη από πρόβειο, για αυτό πριν από 2-3 χρόνια αγοραζόταν 75 λεπτά το κιλό από τον κτηνοτρόφο. Οι μάσκες έπεσαν και όλοι οι γαλατάδες βγήκαν να πάρουν πρόβειο γάλα για να κάνουν σωστά τη φέτα, αλλά η ζημιά έγινε».

 

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Υπαιθρος Χώρα»
που κυκλοφόρησε την Παρασκευή 2 Δεκεμβρίου 2022