Ανακατανομή του ΠΑΑ και στήριξη των αιγοπροβατοτρόφων στο κάδρο των εξελίξεων – τι θα γίνει με την ενίσχυση έως 5.000 ευρώ

Στην τελική ευθεία μπαίνει το επιτελείο του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την οριστικοποίηση των μέτρων υπέρ των παραγωγών που πλήττονται από την κρίση που έχει προκαλέσει η πανδημία. Ο Μάιος αναμένεται να αναδειχθεί σε έναν από τους κρισιμότερους μήνες του έτους, καθώς τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο πρόκειται να ξεκαθαριστούν οι μεγάλες αποφάσεις για τη στήριξη του αγροδιατροφικού τομέα.

Τα κύρια ζητήματα που εξετάζονται, αυτήν τη στιγμή, από την ελληνική πλευρά έχουν δύο κατευθύνσεις: την ανακατανομή των διαθέσιμων κονδυλίων του ΠΑΑ 2014-2020 και του ΕΠΑλΘ 2014-2020 που θα «κουμπώσουν» στο πακέτο των 150 εκατ. ευρώ και την αποζημίωση των αιγοπροβατοτρόφων.

Αιγοπροβατοτρόφοι

Με τα σενάρια να φουντώνουν τις τελευταίες ημέρες σχετικά με το ύψος και τον τρόπο καταβολής της έκτακτης ενίσχυσης προς τους πληττόμενους αιγοπροβατοτρόφους, το θέμα προς το παρόν δεν έχει κλείσει, που σημαίνει ότι μέχρι αυτή την ώρα το ΥΠΑΑΤ δεν έχει καταλήξει σε κανένα ποσό ενίσχυσης.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο υπουργός Μ. Βορίδης έχει ζητήσει από τους εκπροσώπους των κτηνοτρόφων να καταθέσουν από κοινού το ύψος της συνολικής διαταραχής που έχει προκληθεί στην αγορά εξαιτίας της πανδημίας και, με βάση τη συνολική αυτή αποτίμηση, να προτείνουν ένα δίκαιο μοντέλο αποζημίωσης των αιγοπροβατοτρόφων, που επλήγησαν από την πανδημία. Παράλληλα, όμως, όπως έχουμε σημειώσει και σε προηγούμενα δημοσιεύματα, οι ίδιες οι υπηρεσίες του υπουργείου παρακολουθούν τα δεδομένα, μεταξύ αυτών, και του συστήματος «Άρτεμις» του ΕΛΓΟ-«Δήμητρα», προκειμένου να διαμορφώσουν και τη δική τους πρόταση. Πληροφορίες αναφέρουν ότι τα στοιχεία δείχνουν πως τα σφάγια ανέρχονται στο 1,5 εκατ. για την υπό εξέταση περίοδο. Ωστόσο, διαφορετική είναι η αποτίμηση του ΣΕΚ, για παράδειγμα, που υπολογίζει ότι τα σφάγια είναι υπερδιπλάσια και ότι οι αποζημιώσεις που πρέπει να καταβληθούν ανέρχονται στα 80 εκατ. ευρώ, δηλαδή περισσότερα από τα 60 εκατ. ευρώ που υπολόγιζε η Διεπαγγελματική Κρέατος, αλλά λιγότερα από τους υπολογισμούς του ΣΑΣΟΕΕ.

Εξάλλου, τα παραπάνω στοιχεία –δηλαδή το συνολικό ύψος της ζημίας στον τομέα το αίγειου και πρόβειου κρέατος εξαιτίας της πανδημίας συνδυαστικά με επίσημα τεκμηριωμένα στοιχεία και ο τρόπος καταβολής ενίσχυσης στους πληττόμενους– αποτελούν βασικά κριτήρια, βάσει του ευρωπαϊκού Κανονισμού, για να στοιχειοθετηθεί η έκτακτη ενίσχυση.

Όπως προκύπτει από το ρεπορτάζ, στη συνολική αποτίμηση θα συμπεριληφθούν και οι πωλήσεις αμνοεριφίων μετά το Πάσχα. Πάντως, όσο πιο σύντομα συμφωνήσουν οι δύο πλευρές (ΥΠΑΑΤ και φορείς) τόσο πιο γρήγορα το αίτημα της Ελλάδας (με τη μορφή σχεδίου ΚΥΑ) θα αποσταλεί στις Βρυξέλλες προς έγκριση. Νωρίτερα, όμως, απαιτείται το πράσινο φως από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.

Μόνο όταν η Ελλάδα λάβει έγκριση από τα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα, θα μπορέσει να προχωρήσει στην καταβολή των χρημάτων, αφού βέβαια πρώτα οι δικαιούχοι ταυτοποιηθούν και εγκριθούν. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι δικαιούχοι θα πρέπει να πληρούν και δύο επιπλέον κριτήρια: Ότι έως τις 31/12/2019 η επιχείρησή τους δεν ήταν προβληματική και δεν έλαβαν κρατική ενίσχυση ήσσονος σημασίας άνω των 120.000 ευρώ.

Πράσινο φως για την εφάπαξ ενίσχυση

Παρά την παραφιλολογία που καλλιεργήθηκε λίγες μόλις ώρες μετά τη δημοσίευση του ρεπορτάζ της «ΥΧ» για τα μέτρα που εξετάζει η Κομισιόν, με στόχο τη στήριξη του αγροδιατροφικού τομέα, ανώτατος αξιωματούχος των Βρυξελλών επιβεβαίωσε, μιλώντας στην «ΥΧ», ότι όχι μόνο εξετάζεται η δυνατότητα παροχής κατ’ αποκοπή ποσού έως 5.000 ευρώ στους παραγωγούς, οι οποίοι έχουν πληγεί, μέσω της ανακατανομής των Προγραμμάτων Αγροτικής Ανάπτυξης κάθε κράτους – μέλους, αλλά υπάρχει και η «πολιτική βούληση από την πλευρά της Κομισιόν», σημειώνοντας ότι αναζητείται αυτήν τη στιγμή η νομική δικλείδα ασφαλείας.

Μάλιστα, όπως αποκάλυψε, δεν είναι λίγα τα κράτη-μέλη, τα οποία περιμένουν ως μάννα εξ ουρανού τη συγκεκριμένη πρόταση, προκειμένου να στηρίξουν εμπράκτως τους παραγωγούς τους, χωρίς να επιβαρυνθεί ο κρατικός τους προϋπολογισμός.

Οι εξελίξεις όμως ήταν ταχύτατες. Λίγες ώρες μετά την έκδοση του φύλλου της «ΥΧ» την Πέμπτη 30/4 – όπου και δημοσιεύονται τα παραπάνω – ο ίδιος ο επίτροπος γεωργίας Γιάνους Βοϊτσιεχόφσκι σε μήνυμά του στο προσωπικό του λογαριασμό στο twitter ανακοίνωσε πως το θέμα έκλεισε, επιβεβαιώνοντας το ρεπορτάζ όλων των προηγούμενων ημερών. ««Το 2020, τα κράτη μέλη της ΕΕ θα έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν τα υπόλοιπα χρήματα του ΕΓΤΑΑ για πληρωμές έως 5.000 ευρώ ανά παραγωγό και έως 50.000 ευρώ ανά μικρομεσαία επιχείρηση» επισήμανε ο Επίτροπος.

Σχεδιασμός

Η πρόταση που εξετάζει η Κομισιόν φαίνεται να ικανοποιεί και την ελληνική πλευρά, η οποία ήδη επεξεργάζεται ένα σχέδιο για την αξιοποίηση των αχρησιμοποίητων κονδυλίων του ΠΑΑ 2014-2020. Στο πλαίσιο αυτό, την επόμενη εβδομάδα αναμένεται τηλεδιάσκεψη με τους αντιπεριφερειάρχες του αγροτικού τομέα, προκειμένου να συζητηθούν τα κονδύλια που διαχειρίζονται οι περιφέρειες. Για παράδειγμα, θα προχωρήσει, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, η μεταφορά των κονδυλίων της Μικρής Μεταποίησης που δεν έχουν αξιοποιηθεί στις αντίστοιχες δράσεις των τοπικών προγραμμάτων LEADER. Υπενθυμίζεται ότι η πρόταση είχε πέσει στο τραπέζι ήδη από τα τέλη του 2019.

Παράλληλα, το επιτελείο του ΥΠΑΑΤ προσανατολίζεται σε μία πιο «φειδωλή» διάθεση πόρων όσον αφορά τις νέες δράσεις που «τρέχουν». Για παράδειγμα, η σκέψη είναι ο προϋπολογισμός για τη 2η πρόκληση του Υπομέτρου 5.1 (αντιχαλαζικά), η 3η πρόκληση της Δράσης 10.1.08 (ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ), και η Δράση 4.1.2 «Υλοποίηση επενδύσεων που συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ύδατος» να είναι μικρότερος σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό. Αντίθετα, δράσεις που δεν έχουν φθάσει σε αυτό το στάδιο ωρίμανσης, δεν θα προκηρυχθούν. Ειδική περίπτωση αποτελεί το Μέτρο των Συμβούλων, η προκήρυξη του οποίου, ως γνωστόν, αναμένεται να δημοσιευθεί μετά τις δικαστικές αποφάσεις.

Αλιεία

Επιπλέον, με ιδιαίτερη προσοχή εξετάζεται και το ΕΠΑλΘ 2014-2020, από το οποίο στόχος είναι να αξιοποιηθεί ένα ποσό της τάξεως των 100 εκατ. ευρώ για να κατευθυνθεί στη μέση αλιεία και την υδατοκαλλιέργεια. Σύμφωνα με πληροφορίες της «ΥΧ» είναι έτοιμη η ΚΥΑ, σύμφωνα με την οποία θα ενεργοποιηθεί το άρθρο 33 του Κανονισμού για την προσωρινή παύση των αλιευτικών δραστηριοτήτων. Η προκήρυξη του μέτρου ουσιαστικά θα καλύψει τη μέση αλιεία. Επιπλέον, όπως μαθαίνουμε, εξετάζεται η ενεργοποίηση του άρθρου 55 που αφορά την παροχή αντιστάθμισης των οστρακοκαλλιεργητών, λόγω προσωρινής αναστολής της συλλογής εκτρεφόμενων μαλακίων αποκλειστικά και μόνο για λόγους δημόσιας υγείας και την προστασία των καταναλωτών.

Για τους παράκτιους αλιείς υπενθυμίζεται ότι θα ενισχυθούν με ποσό ύψους 15.300.000 ευρώ, μέσω της ενεργοποίησης του μηχανισμού ενισχύσεων ήσσονος σημασίας (de minimis).

Με ταμειακή διευκόλυνση οι προκαταβολές πριν από τον Οκτώβρη

Παρά τα σενάρια που ακούγονται και διαβάζονται το τελευταίο διάστημα, δεν υπάρχει καμία αλλαγή όσον αφορά την ευελιξία που έχει δώσει στα κράτη-μέλη εδώ και καιρό η Κομισιόν για την προκαταβολή των άμεσων ενισχύσεων του έτους 2020.

Αυτό σημαίνει ότι η προκαταβολή των άμεσων ενισχύσεων δύναται να αυξηθεί στο 70% και των ενισχύσεων αγροτικής ανάπτυξης στο 85% και να χορηγηθούν στους δικαιούχους από τις 16 Οκτωβρίου και μετά.

«Οποιαδήποτε άλλη ενέργεια προηγηθεί της ημερομηνίας αυτής θα αποτελεί κατά κάποιον τρόπο ένα κρατικό δάνειο προς τους δικαιούχους», ανέφερε χαρακτηριστικά ο ανώτατος αξιωματούχος της Κομισιόν με τον οποίο συνομίλησε η «ΥΧ». Και, όπως ξεκαθάρισε, εφόσον ολοκληρωθεί η διαδικασία υποβολής δηλώσεων.

Μάλιστα, αποκάλυψε, συμπληρώνοντας ουσιαστικά συνάδελφό του στις Βρυξέλλες που είχε μιλήσει εδώ και έναν μήνα περίπου στην «ΥΧ», ότι η Ολλανδία έχει υποβάλει αίτημα στην Επιτροπή, και ζητά λεπτομέρειες, προκειμένου να εφαρμόσει τη λεγόμενη αυτή «ταμειακή διευκόλυνση», ώστε στη συνέχεια να αποφασίσει τι θα πράξει με τους τόκους.

Στο φύλλο 232 της «ΥΧ» (10/4/2020), με εκτενές ρεπορτάζ είχε αποκαλυφθεί πως είναι δυνατή η προκαταβολή των άμεσων ενισχύσεων πριν από τον Οκτώβρη, αλλά μόνο μέσω της διαδικασίας της λεγόμενης ταμειακής διευκόλυνσης. Η διαδικασία, υπενθυμίζουμε, βασίζεται στο «γαλλικό μοντέλο» κατά το έτος 2015 και στις αποφάσεις της Επιτροπής σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις, διευκολύνσεις και ενισχύσεις ρευστότητας έως το ποσό των 100.000 ευρώ, έχει δημιουργηθεί ένα νομικό «παράθυρο».

Διαβάστε επίσης:

Επιβεβαίωση «ΥΧ»: Πράσινο φως από Κομισιόν για ενίσχυση έως 5.000 ευρώ ανά παραγωγό που έχει πληγεί από τον κορωνοϊό