ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΚΑΠ: Υβριδικό µοντέλο διπλών ελέγχων για τις ενισχύσεις ζητά το Ευρωκοινοβούλιο, έντονη η αντίδραση των υπουργών

«Φωτιές» άναψε στο άτυπο Συμβούλιο των Υπουργών Γεωργίας την περασμένη Δευτέρα 25 Ιανουαρίου, η αποκάλυψη ότι το Ευρωκοινοβούλιο κατά τη διάρκεια του «τριλόγου» επιμένει στην επιβολή ενός υβριδικού μοντέλου παράδοσης της νέας ΚΑΠ, που θα συνδυάζει τόσο το υφιστάμενο πλαίσιο συμμόρφωσης όσο και το προτεινόμενο μοντέλο απόδοσης. Σε αντίθετη περίπτωση, έχει πέσει στο τραπέζι πρόταση να οριστούν οι δικαιούχοι παραγωγοί που θα έχουν πρόσβαση στα ευρωπαϊκά ταμεία προκειμένου να επιτραπεί μεγαλύτερη ευελιξία στα κράτη-μέλη.

Κόκκινες γραμμές

Όσο και αν τα επίσημα ευρωπαϊκά χείλη επαναλαμβάνουν πως οι τριμερείς διαπραγματεύσεις σημειώνουν πρόοδο, η πραγματικότητα φαίνεται πως είναι διαφορετική, καθώς το χάσμα με το Ευρωκοινοβούλιο είναι τελικά μεγαλύτερο από όσο αφήνεται να εννοηθεί.

Οι ευρωβουλευτές δεν κάνουν πίσω όσον αφορά το υψηλό επίπεδο φιλοδοξίας της Πράσινης Αρχιτεκτονικής της νέας ΚΑΠ, ενώ μάχονται κατά του κινδύνου «επανεθνικοποίησης» της αγροτικής πολιτικής. Παράλληλα, εκφράζουν την ανησυχία τους για την αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων και θέλουν να στήσουν ένα ανάχωμα μέσω διπλών συστημάτων ελέγχου, που θα εμποδίσει τα κράτη-μέλη να προβούν σε οποιαδήποτε μη αποδεκτή πράξη.

Οι διπλοί έλεγχοι ουσιαστικά αφορούν αφενός τη διατήρηση του ισχύοντος συστήματος πολλαπλής συμμόρφωσης και αφετέρου τις επιδόσεις με βάση τις υποχρεώσεις που έχει λάβει το κάθε κράτος-μέλος, όπως θα ορίζονται στο Στρατηγικό τους Σχέδιο.

«Αν και σημειώνεται πρόοδος για τον Οριζόντιο Κανονισμό της ΚΑΠ, υπάρχουν θέματα όπως η προσπάθεια να προσδιοριστούν οι δικαιούχοι που θα μπορούν να λαμβάνουν τις ενισχύσεις ώστε να λυθεί το θέμα της ευελιξίας, να εξασφαλιστεί η οικονομική και κοινωνική συνοχή» τόνισε μεταξύ άλλων η Πορτογαλίδα υπουργός Γεωργίας, Maria do Ceu Antunes, κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης για την πορεία του «τριλόγου».

Κατά του Ευρωκοινοβουλίου στράφηκε η πλειονότητα των υπουργών Γεωργίας, οι οποίοι τόνισαν ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα αυξήσει ακόμη περισσότερο τον διοικητικό φόρτο εργασίας, εμποδίζοντας την κατάλληλη αξιοποίηση των εργαλείων και της χρηματοδότησης εις βάρος των αγροτών.

Φανερά ενοχλημένοι οι υπουργοί Γεωργίας απαίτησαν από την προεδρία του Συμβουλίου, την οποία έχει αναλάβει η Πορτογαλία, να παραμείνει πιστή στις θέσεις που υιοθετήθηκαν τον περασμένο Οκτώβριο στο Λουξεμβούργο, και να τους κρατά ενήμερους για την πορεία του «τριλόγου». «Δεν γίνεται να αυξηθεί το διοικητικό βάρος» επεσήμανε η Ολλανδία, με τον Ιταλό υπουργό να συμπληρώνει πως «όλο αυτό το περίπλοκο σύστημα που προτείνεται, μόνο ανησυχία προκαλεί».

Το κλίμα πυροδοτήθηκε όταν κάποιοι έβαλαν και κατά της Κομισιόν, λέγοντας πως προωθεί νέα κείμενα χωρίς προηγούμενη έγκριση, γεγονός που προκάλεσε την αντίδραση του επιτρόπου Γεωργίας, Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι. Ο ίδιος τόνισε ότι πρόκειται για «παρεξήγηση» και ότι ουδέποτε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα άλλαζε θέση εν κρυπτώ.

«Η θέση της Κομισιόν δεν έχει αλλάξει. Δεν κάναμε καμία πρόταση όσον αφορά την Πράσινη Αρχιτεκτονική», απάντησε ο επίτροπος, υπογραμμίζοντας ότι η Κομισιόν δεν είναι απλά ένας διαμεσολαβητής στις συζητήσεις, αλλά συμμετέχει ενεργά. «Αυτό το έγγραφο στο οποίο αναφέρεστε δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια εμβάθυνση στην κατανόηση ορισμένων σημείων του κανονισμού», ανέφερε.

Στόχος η άνοιξη

Πάντως, όλοι συμφώνησαν και επικρότησαν τον στόχο που έθεσε η πορτογαλική προεδρία για την ολοκλήρωση του «τριλόγου» έως το τέλος της άνοιξης. Θετικά αντιμετώπισε τον στόχο και ο επίτροπος, ο οποίος ωστόσο τον χαρακτήρισε και «αρκετά φιλόδοξο».

Σύσσωμα τα κράτη-μέλη ζητούν από την προεδρία να πιέσει προς αυτή την κατεύθυνση, προκειμένου να ολοκληρωθεί η κατάρτιση των Στρατηγικών Σχεδίων του κάθε κράτους-μέλους ώστε το αργότερο έως τις αρχές του 2022 όλοι να τα έχουν καταθέσει στην Κομισιόν προς έγκριση.

«Οι αγρότες έχουν ανάγκη από ασφάλεια και προγραμματισμό», σημείωσε χαρακτηριστικά η Γερμανίδα υπουργός γεωργίας, Τζούλια Κλόκνερ «και γι’ αυτό πρέπει να εργαστούμε εντατικά».

Σειρά τροπολογιών

Πάντως, τα σημάδια προς το παρόν δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά, καθώς το Ευρωκοινοβούλιο έχει καταθέσει και μία σειρά τροπολογιών, στο πλαίσιο της ΚΟΑ.

«Οι τροπολογίες αυτές υπερβαίνουν το πλαίσιο της νομοθετικής αρμοδιότητας της Κομισιόν αλλά και όσων συμφωνήσαμε μεταξύ μας τον περασμένο Οκτώβριο», παραδέχθηκε η υπουργός της Πορτογαλίας, σημειώνοντας πως «τα επίμαχα θέματα αφορούν τη δημόσια παρέμβαση, την ενίσχυση της ιδιωτικής αποθεματοποίησης, το εμπόριο, τη διαφάνεια στην αγορά και τα μέτρα εμπορίας ειδικών συνθηκών. Όλα αυτά θα συζητηθούν στις 3 Μαρτίου», εξήγησε.

Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι κατά τη διάρκεια του άτυπου συμβουλίου, ο επίτροπος δεσμεύτηκε η Κομισιόν να εξετάσει το αίτημα για ενίσχυση της ιδιωτικής αποθεματοποίησης όσον αφορά το χοιρινό κρέας, αλλά τόνισε ότι θα πρέπει να εξεταστούν παράλληλα και «όλες οι συνέπειες» σε έναν τομέα με πολλά διαρθρωτικά προβλήματα. Όπως είπε, με τέσσερις χοίρους ανά αγρόκτημα στη Ρουμανία και 3.700 στις Κάτω Χώρες, είναι «δύσκολο να βρεθεί μια λύση για όλους».

Το θέμα ανέδειξε η Σλοβενία, που με έγγραφό της που κυκλοφόρησε πριν από τη συνάντηση εξηγεί ότι οι τιμές του χοίρειου κρέατος είναι περίπου 30% κάτω από τον μέσο όρο σε σχέση με πέρσι, ενώ οι τιμές για την ΕΕ στο σύνολό της μειώνονται κατά 32%. Συνολικά, 14 κράτη-μέλη, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, κάλεσαν την Επιτροπή «να θεσπίσει τα απαραίτητα μέτρα σε επίπεδο ΕΕ, προκειμένου να στηριχθεί ο τομέας».