Αντίστροφη μέτρηση για την ΚΑΠ και τον νέο ΠΔΠ εν μέσω πυρετωδών διαβουλεύσεων για τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό

Σε πλήρη εξέλιξη οι διαπραγματεύσεις της τελευταίας στιγμής στις Βρυξέλλες – Ανοικτό το ενδεχόμενο περικοπών 10%-20% στις αγροτικές δαπάνες – Τι προβλέπει το προσχέδιο της Επιτροπής για την περίοδο 2028-2034

Με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να ηγείται των διαπραγματεύσεων για τον νέο ευρωπαϊκό προϋπολογισμό και κρίσιμες αποφάσεις να εκκρεμούν μόλις λίγες ημέρες πριν την επίσημη παρουσίαση του νέου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (ΠΔΠ) 2028–2034, όλα τα ενδεχόμενα παραμένουν ανοιχτά για τη μελλοντική χρηματοδότηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ).

Σύμφωνα με το Agrafacts, παρά το προχωρημένο της διαδικασίας, οι τελικές αποφάσεις για τη δομή και τη χρηματοδότηση της ΚΑΠ δεν έχουν ακόμη ληφθεί, ενώ οι πρώτες πληροφορίες από τις εσωτερικές διαβουλεύσεις δείχνουν ότι εξετάζονται τρία διαφορετικά σενάρια για το μέλλον της ευρωπαϊκής γεωργίας, αναλόγως της τελικής μορφής του προϋπολογισμού.

Αγωνία για της περικοπές

Μεγάλη ανησυχία επικρατεί – σύμφωνα με το Agrafacts – στους αγροτικούς κύκλους, καθώς ευρωβουλευτές και αξιωματούχοι μιλούν για πιθανές περικοπές της τάξης του 10% έως 20% στις δαπάνες της ΚΑΠ. Σενάριο μείωσης κατά 15% θεωρείται από ορισμένους πιθανότερο, ενώ άλλοι εκτιμούν πως μπορεί να περιοριστεί γύρω στο 10% — περικοπές που έρχονται να προστεθούν στις ήδη μειωμένες πιστώσεις της περιόδου 2021–2027.

Πιο ευέλικτη αρχιτεκτονική προϋπολογισμού

Σύμφωνα με προσχέδιο κανονισμού για το νέο ΠΔΠ, το οποίο φέρει τη σήμανση «ευαίσθητο» και κυκλοφορεί ανεπίσημα στις Βρυξέλλες, το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο θα βασιστεί – σύμφωνα με το Agrafacts – σε τρεις κύριους θεματικούς άξονες:

• Ενιαίος Ταμειακός Μηχανισμός Εθνικών και Περιφερειακών Εταιρικών Σχεδίων,
• Παγκόσμια Ευρώπη (Global Europe) και
• Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανταγωνιστικότητας.

Μια τέταρτη ενότητα θα αφορά τις διοικητικές δαπάνες της Ένωσης.

Κεντρική στόχευση του σχεδίου είναι η ενίσχυση της ευελιξίας του προϋπολογισμού, με λιγότερα, αλλά πιο ευέλικτα προγράμματα, μεγαλύτερα αποθεματικά και δυνατότητα ταχείας ανακατεύθυνσης πόρων σε έκτακτες ανάγκες ή κρίσεις.

Η Ουκρανία στο επίκεντρο

Ιδιαίτερη θέση στον νέο προϋπολογισμό καταλαμβάνει η στήριξη προς την Ουκρανία, η οποία θα συνεχιστεί «όσο χρειαστεί». Στο πλαίσιο του Global Europe, προτείνεται η δημιουργία του “Ukraine Reserve”, ενός ειδικού χρηματοδοτικού εργαλείου για την ανοικοδόμηση, την οικονομική στήριξη και τη σύγκλιση της χώρας με τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Η στήριξη θα παρέχεται υπό μορφή επιχορηγήσεων, δανείων και εγγυήσεων.

Προσαρμογή στον πληθωρισμό

Ιδιαίτερης σημασίας είναι η πρόβλεψη για νέα μέθοδο αναπροσαρμογής των ετήσιων ανώτατων ορίων του προϋπολογισμού με βάση την εξέλιξη του πληθωρισμού. Η πρόβλεψη προβλέπει σταθερή προσαρμογή 2% όταν ο πληθωρισμός κυμαίνεται μεταξύ 1%-3%, ενώ σε υψηλότερες ή χαμηλότερες τιμές θα χρησιμοποιείται ο πραγματικός αποπληθωριστής του ΑΕΠ της ΕΕ-27.

NextGenerationEU

Σύμφωνα με έτερο προσχέδιο της Επιτροπής με τίτλο «Μακροπρόθεσμη πρόβλεψη εσόδων και δαπανών 2026–2034», από το 2028 θα ξεκινήσει η αποπληρωμή του προγράμματος NextGenerationEU, του ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης για την περίοδο μετά την πανδημία, η οποία θα διαρκέσει έως το 2058. Η χρηματοδότηση είχε ανέλθει στα 750 δισ. ευρώ (τιμές 2018), με τα κράτη-μέλη να επιστρέφουν τα δάνεια και τον προϋπολογισμό της ΕΕ να καλύπτει τις επιχορηγήσεις.